|
2001
|
|
|
Ezaugarri hori dela eta, kaloria hutsak. Horrexegatik, hain zuzen, gozagarri gehiegi kontsumitzeak elikadura eta osasun arriskua dakar; izan ere, organismoa aseta senti daiteke energetikoki, eta bitamina edo mineral kopuru hori behar baino kontzentrazio txikiagoan har daiteke. Funtsezko mantenugaien urritasuna
|
duen
dieta bat arriskutsua da osasunerako. Naturan dauden azukreetatik, gutxi batzuk baino ez dira erabiltzen industria mailako gozagarri gisa.
|
|
2004
|
|
|
, frutarik ez izateak eta barazkiak gutxi izateak bitamina eta mineral gabeziak eragin ditzake; eta, aldi berean, zuntz faltak idorreria arazoak eta hondakin metabolikoen pilaketa eragiten ditu. Nahiz eta 30 eguneko iraupena
|
duen
dieta bat izan, inork ez du baztertzen luzaroan erabiltzeak ondorio sekundario deletereoak eragin ditzakeenik. Atkins ek berak miokardioko infartua, bihotz gutxiegitasuna eta hipertentsioa izan zituen, eta 72 urte zituela hil zen, garuneko lesio baten ondorioz (nahiz eta haren hurbilekoek ukatu egin zuen bere osasun egoera delikatuak zerikusia zuela asmatu zuen dietarekin).
|
|
2005
|
|
|
Oxfordeko Unibertsitatetik (Erresuma Batua), Magdalena Rosellek eta beste aditu batzuek jakin dute begetarianoek omega gantz azido gutxiago dituztela beren dietan haragia sartzen dutenek baino. Jakina da omega azidoek organismoa babesten dutela gaixotasun kardiobaskularren, neurodegeneratiboen edo hanturazko gaixotasunen aurka; hala ere, estatistikek erakusten dute begetarianoek askoz ere morbilitate kardiobaskular txikiagoa dutela haragia, arrautzak edo esnea
|
duen
dieta bati atxikitakoek baino. Bestalde, Kaliforniako Unibertsitateko Dean Ornishek prostatako minbizia diagnostikatu zitzaien ehun bat gaixo dieta begetarianoan eta bizimodu aldaketan (ariketa praktika neurritsua barne) sartu zituen, eta ikusi zuen gaixotasunaren progresioa moteldu, gelditu edo leheneratu egin zela.
|
|
2006
|
|
|
Burdina ugari
|
duen
dieta batek hezurrak babesten ditu, ikerketa estatubatuar baten arabera
|
|
|
Estatu Batuetako Unibertsitateko ikertzaileek aztertu zuten zein garrantzitsua den egunero burdina hartzea eta zer eragin duen osteoporosia prebenitzen menopausia ondoko emakumeengan eta zahartzearekin zerikusia duten beste gaixotasun batzuetan. Mineral hori
|
duen
dieta batek hezurrak babesten eta patologia horiek saihesten laguntzen duela ondorioztatu zuen. Bestalde, Urdaiazpiko Serrano Fundazioak dio produktu horren 100 g rekin haur eta helduentzako burdinazko eguneroko gomendioen %18 betetzen dela, eta %12 eta %7, 2 artean, emakume eta haurdunentzat.
|
|
2007
|
|
|
Intsulina sortzen duten pankreako zelulen bilakaera omega gantz azidoen kontsumoaren arabera aztertu zen. Emaitzen arabera, omega ugari
|
duen
dieta batek %55 murrizten du diabetea garatzeko aukera. Azidoek funtsezko entzimekin interferentziak sortzen dituzte uhartetxoen hanturaren garapenean, 1 motako diabetesaren balizko kliskagailua.
|
|
|
Azidoek funtsezko entzimekin interferentziak sortzen dituzte uhartetxoen hanturaren garapenean, 1 motako diabetesaren balizko kliskagailua. Haurren osasunerako beste onura batzuk Omega ugari
|
duen
dieta batek diabetesa garatzeko aukera %55 murrizten du Onura horiek, gainera, omega gantz azidoek haurdunaldian eragin onuragarriak izan ditzakete. ALSPAC (Avon Longitudinal Study of Parents and Children) ikerketa taldeak berriki egindako azterketa baten arabera, emakume keinukariak astean 340 g itsas fruitu kontsumitzea ahozko garapen azkarragoarekin lotzen da.
|
|
2008
|
|
|
Ondoren, haragia, arraina eta gainerako itsaskiak datoz, guztiak hemo burdinaz aberatsak, organismoan hobeki asimilatzen direnak. Burdina ugari
|
duen
dieta batean ere ezin dira falta fruitu lehorrak (pistatxoak, intxaurrak edo almendrak), lehortuak (orejoiak, mahatsak eta aranpasa edo piku lehorrak) eta hosto barazkiak. Oro har, landare horien burdin edukia handia da, baita haragiena baino handiagoa ere, eta horrek konpentsatu egiten du xurgatze tasa txikiagoa izatea.
|
|
|
Gai horren harira, Nafarroako Unibertsitateko zientzialariek ikerketa bat argitaratu dute. Ikerketa horretan, entzima mota bat (sirtuinak), bizitza luzeraren genea deritzona, aktibatzen
|
duen
dieta bat probatu dute. Ikerketak frogatu duenez, esperimentazioko animalietan, entzima horiek kaloria aktibo gutxiko dieta batek zelularen oxidazio estresa gutxituko luke eta horrek ondorio positiboak izan ditzake zahartzearen atzerapenean eta endekapenezko gaixotasunen garapenean.
|
|
2009
|
|
|
Chris Gladis Gatz kontsumoa da arteria presioa eta, ondorioz, gaixotasun kardiobaskularrak handitzeko faktore garrantzitsuena. Gainera, gatz asko
|
duen
dieta batek zuzeneko ondorio kaltegarriak izan ditzake, arteria tentsioan duen eragina edozein dela ere; adibidez, garun hodietako istripua izateko arriskua (iktusa), ezkerreko bentrikuluaren hipertrofia eta giltzurrun gaixotasuna handitzean. Britainiar adituek 2008ko azaroan Journal of Human Hyondasunsion en argitaratutako berrikuspen batetik atera dira datu horiek guztiak.
|
|
2010
|
|
|
Nafarroako Kirolaren Institutuak (IND) Kirolaren Azterlan, Ikerketa eta Medikuntzako Zentroaren (CEIMD) bidez egindako azterlan batek erakusten du, gainera, gantza murrizteak ondorio osasungarriagoak dituela. “International Journal of Obesity” aldizkarian argitaratu da lana, eta, horren arabera, sabelaldean gantza galtzea ez da gauza bera gertatzen eguneroko 500 kilokaloriako kaloria murrizketa
|
duen
dieta batean oinarritutako pisua galtzeko programa batean 16 astez parte hartu ondoren, dieta hipokalorikoa indar entrenamenduko programa batekin konbinatzen denean. Azken kasu horretan, gantz galera abdomenaren goiko aldean hautematen da; aldiz, dieta hipokaloriko bakarra egiten denean, gantz galera abdomenaren beheko aldean gertatzen da, ikerketaren arabera.
|
|
2012
|
|
|
Beraz, immunitate sistema indartzeko balio
|
duen
dieta batek begetal ugari eduki behar ditu, hainbat eratakoak: osoko zerealak (ogia, pasta, arroza), lekaleak, barazkiak, frutak eta fruitu lehorrak.
|
|
|
Kolesterolaren HDL areagotzea Gantz azido saturatuen ordez gantz azido asegabeak kontsumitzeak eragin txiki bat du, oso mugatua edo nulua zenbait indibiduotan, HDL kolesterolaren maila plasmatikoan, omega gantz azidoekin gertatzen den bezala. Gainera, fruktosa edo sakarosa asko
|
duen
dieta bat HDL kolesterola gehiago murriztearekin lotzen da. Kolesterolaren HDL areagotzearen eragin positibo nabarmenetako bat egunero jarduera fisiko aerobikoa egitea da, hala nola oinez arin ibiltzea edo antzeko beste edozein jarduera (bizikletaz ibiltzea, igeri egitea, mendi ibiliak egitea).
|
|
|
Jendeak uste du zikiratutako animalia batek gizendu eta izaera aldatzen duela. Egia da esterilizazioak hormona balantze batzuk alda ditzakeela, eta animalia esterilizatuak gizentzeko joera izan dezakeela, baina gehiegizko pisuaren arazoa behar baino elikagai gehiago
|
duen
dieta batek eragiten du, eta animaliak duela gutxi egiten du. Txakurraren izaerari dagokionez, hormonek ez dute zehazten, haren izaera, bizitasuna, maitasuna eta jolasteko gogoa ez baitira aldatzen.
|
|
2013
|
|
|
Bularreko minbizia prebenitzeko hamar aholku dietetiko Nutrizioaren eta Dietetikaren Akademiak dieta zure kontrolpean dagoen faktorerik garrantzitsuenetakoa dela uste du [para prevenir el cáncer]». AICR eta Minbizia Ikertzeko Munduko Funtserako, bularreko minbizia prebenitzen
|
duen
dieta batek honako hamar gomendio hauek hartu behar ditu kontuan: Egunero fruta freskoak hartu.
|
|
|
Gaixotasun honen tratamenduak eragiten dituen albo ondorioen beldur direlako gertatzen da askotan. Ez du zentzurik terapia bat atzeratzea, bizi edo hil arteko aldea, minbizia sendatuko
|
duen
dieta bati lotzeko. AECC «medikuak frogatu gabeko medikuntza alternatiboko praktikanteen aurka» aitortzen da, minbizia duten gaixoak zientzian probatutako tratamendu onkologiko konbentzionala uztera bultzatzen ez dutenak.
|
|
2014
|
|
|
Jarduera fisikoaren eta kirolaren medikuntzan aditua den Antonia Lizarragak dio «maratoi baten aurreko elikadurak xedera iristeko helburua lortzea baldintzatzen duela». Ariketa fisiko gogorreko ordu batzuk jasateko lasterketa estrategia bat prestatzeaz gain, hainbat ordu behar izaten dira entrenamendurako, eta, jakina, beharrezkoa da behar den energia guztia emango
|
duen
dieta bat egitea. Duela urte batzuk, beste atleta batzuez gain, beste atleta batzuk ere jotzen zituzten, dieta zorrotzak egiten zituztenak.
|
|
2016
|
|
|
Baina herritarrei ez dakieke sinetsarazi badagoela minbizia sendatzen
|
duen
dieta bat.
|
|
|
Gaizkiaren aurka borrokatzeko elikadura. Haragi gehiegi hartzen
|
duen
dieta batek, berriz, eguraldi txarra egin dezake. Izan ere, elikagai mota horiek joera handiagoa dute animalia hortzen zirrikituetan hondakinak uzteko, eta, bakterioek janari hondar horiei erasotzen dietenean, arazoak izaten dituzte.
|
|
|
Azukre dietetikoaren kopurua gutxitzean, erresistentzia hori itzultzen da eta apetituaren funtzionamendu egokia berreskuratzen da. Badira, halaber, azukre gehiago
|
duen
dieta batek gehiago jatera eraman ditzakeenak ere, hiperfagia epaitzekin. Joera hori saihesteko arrazoia, batez ere, kontuan hartzen badugu azukrea mendekotasun handiko substantzia dela.
|
|
2020
|
|
|
Moringaren zorroetatik eta hostoetatik (horiekin zukua egin daiteke) isolatu egin dira arteria presioa eta plasmako lipidoak gutxitzeko propietateak dituzten konposatu diuretikoak. Moringaren hostoen estraktu gordinak eragin nabarmena du koipe asko
|
duen
dieta batekin elikatutako arratoietan kolesterol maila altua murrizteko. Hori fitosterol bati, beta sitosterolari, egotz dakioke.
|
|
2022
|
|
|
Arrisku kardiobaskularra. Adibidez, omega 3 asko
|
duen
dieta batek gaixotasun kardiobaskularra izateko arriskua gutxitzen duen aztertzen da, pertsona profil jakin batean edo ez. Edo LDLR (kolesterol genetiko ospetsua) genean mutazio bat badago.
|