|
2004
|
|
|
Moztu dioten eskumen hori dela kausa, hizkuntza komunitateak bere espazio geografikoaren barruko bizitza soziolinguistikoa du kudeatu eta kontrolatu. Barne trinkotasuna galtzen hasiko da, oinarritzat
|
duen
bizi espazioan beste hizkuntza eta kultura bat hedatzen hasiko delako, eta, hala, historian zehar izan duen identitate kohesioa alde batetik eta bestetik zartatzen hasiko zaio. Lurraldea, ikusten dugunez, barne trinkotasunaren berma da izatez, espazio fisiko hutsa baino areago.
|
|
2009
|
|
|
E, 139 zenb.). Hori ez, biziaren furfuria eta epikarik à la Zola edo Baroja ez dago inon. Lehenengo, Gandiaga poeta delako, ez nobelista, gutxiago espantu bitalista garaikideen misiolaria; eta berak kantatu
|
duen
bizia, bizitza pertsonala delako. (Haren Euskal Herriaren, euskal herriaren?
|
|
|
Problematikoa ez da, ordea, zientziaren ibilera kili koloa eta insegurtasuna bakarrik, nobelistak eraikitzen
|
duen
biziaren kontzeptua bera da problematikoena.
|
|
|
Baina azkenean harena biziaren kontzeptu salbaziozko, mistiko bat da, literarioki bakarrik modernoagoa erdeinatzen duen mitologia katolikoa baino. Deigarria, hortaz, momentuko uhin espiritualista orokorrak zenbat ukitu dituen, ikustea da, positibismoa eta zientismoa berak (gogora Comteren azken fantasia erlijioso femino metafisikoak!); hots, nola influentziatu
|
duen
bizi filosofia bera, kasik literatura edifikante debotoa bihurtzeraino.
|
|
|
Gizon emakume primitiboak, berriz, alde batera utzi eta baztertu egiten ditu horiek. Sintetikoa da horrek
|
duen
biziaren ikusmoldea, ez analitikoa. Bizia ez dago klasetan edo azpi klasetan banatua horrentzat.
|
|
2012
|
|
|
Baina Unaik bost urte bete eta etxez aldatzearekin batera, leiho bat ireki da, antza, Raulentzat, etxe barrura ez ezik, kanpoko bizitzari begiratzeko aukera ematen diona. Eta Raulek berreskuratu
|
duen
bizi gogoa ikusita, Marta atzean gelditzeko arriskuaz ohartzen hasi da. Senarraren gazte sentitzeko saiakera bakoitzari barre egiten dio berak, ozen gainera, argi gera dadin bera ez dagoela kezkatuta, argi gera dadin gazte bihurtzeko ahalegina patetikoa iruditzen zaiola, baina barrearen azpian Raulek egun batean fosil bati legez begiratuko dion beldurra ezkutatzen da.
|
|
2015
|
|
|
Ba hori, tartaren azken puxketa da berak ezagutzen
|
duen
bizi plazerra. Miriamek begiz zaintzen dihardu, hainbeste atzamar lapurtero eta euliren atzealdeak jasan ondoren, jadanik ximeltzen hasia den merengezko tarta puxketa.
|
|
2016
|
|
|
Zergatik? Zergatik ez hasi ipuina heriotzak eramaten
|
duen
bizira, hori baldin bada egiazko xedea. Sinesgarriagoa izan zitekeen Jainkoaren argiaren inguruan legokeen balizko heriotza eremutik bizi berria hastea eta zuek hortik ateratzea.
|
|
2019
|
|
|
bide bat dago desiraren eta hura konplitzearen artean, arrak modu aktiboan betetzen duena; arra mugitu egiten da, bila, eta emea haztatu, laztandu, geldiarazi egiten du, penetratu baino lehen; askotan, garatuagoak ditu erlazionatze, mugitze eta oratze funtzioetarako organoak. Nabarmentzekoa da arrarengan espermatozoideen ugaltzea eragiten
|
duen
bizi bulkadak berekin dakartzala, era berean, lumaje ikusgarria, ezkata distiratsuak, adarrak, zurdak, kantua, joritasuna; jadanik inork ez du pentsatzen aukeraketan eragiteko denik arrak araldian edo sedukzio erakustaldietan daraman, ezkon jantzia?, baina horiek denek biziaren indarra erakusten dute, alferrikako luxu eder batez loratua. Bizi eskuzabaltasun hori izateak, kopularako egiten duen guztia egiteak, emearen gainean duen boterea koitoan bertan berresteak:
|
|
|
emakumea ez da zinez saiatzen gorroto duen horretatik aldentzen. Hausturaren itxurak egiten ditu, baina, azkenean, sufriarazten dion gizonaren ondoan geratzen da; gogaitzen
|
duen
bizi hori uzteko plantak egiten ditu, baina gutxitan egiten du bere buruaz beste. Ez du behin behineko irtenbiderik aukeratzen:
|
|
|
Hala, gizonak emakumearengan maite eta gorroto duena, bai maitalearengan eta bai amarengan? aberezko bere destinoaren irudi finkoa da, hau da, existentziarako behar
|
duen
bizia, finitutasunera eta heriotzara kondenatzen duen bizi hori bera. Jaiotzen den egunean bertan, gizona hiltzen hasten da:
|
|
|
Hala, gizonak emakumearengan maite eta gorroto duena, bai maitalearengan eta bai amarengan? aberezko bere destinoaren irudi finkoa da, hau da, existentziarako behar duen bizia, finitutasunera eta heriotzara kondenatzen
|
duen
bizi hori bera. Jaiotzen den egunean bertan, gizona hiltzen hasten da:
|
|
|
Egia da sexuen araberako lan banaketak eta haren ondorio den zapalkuntzak gogora ekartzen dutela zenbait kontutan klaseen araberako bereizketa, baina ezin dira nahasi bata bestearekin; klaseen arteko zatiketan ez dago inolako oinarri biologikorik; lanean, esklaboak nagusiaren kontra hartzen du bere buruaren kontzientzia; proletarioak, berriz, beti sentitu izan du bere kondizioa matxinadan, eta horren bitartez esentzial bihurtzen da, eta arrisku iturri bere zapaltzaileentzat; klase gisa desagertzea du xede. Sarreran esana dugu zenbateraino den desberdina emakumearen egoera, gizonarekin solidario egiten
|
duen
bizi eta interes komunitatea dela kausa bereziki, eta gizonak emakumearengan aurkitzen duen konplizitateagatik: emakumeak ez du bere baitan inolako iraultza desirarik, eta ezin da desagertu sexu gisa:
|
|
|
Egongelarako bidean kontatu die miraria, sorginen kontua dela oraindik haurrarentzat orea harrotzen
|
duen
bizia, eta maiz geratzen dela hari begira, ea mirari hori egiten duten iratxoak ikusten dituen. Egongelan, Hodeik eta Aizek inoiz ikusi gabeko edalontzi landuak atera dizkio Izarrek, eskurik trebeenek egindakoak, eta orduan kontatu die bere senarra, Eneko, beiragile duela; tira, langilea, izen handiko maisu baten esanetara.
|
|
|
Mairuek gauza bakar bat dute bere alde, bere aldekoa dela esaterik badago, familiek egiten dieten azken agurra, emakumeen garrasiak, baina hori, batek daki, beharbada okerragoa izango da soldaduen moralerako, ekarriko duen oinaze eta sufrimenduzko malkoen ikuskizunarengatik, kontsolamendurik gabeko doluarengatik, Nire semea, nire semea, kristauen kanpamentuan, bitartean, dena gizonen artekoa da, zeren han, emakumerik bada, bestelako helburu eta arrazoiengatik baita, datorrenari izterrak zabaltzea, alegia, soldadu hila, soldadu jarria, altuera eta lodierazko ezberdintasuna, behin abitua jantzirik, ez dira sumatzen, salbuespenak salbuespen. Galindok eta Remigiok azken aldiz zeharkatuko dute estuarioa, baldin eta aldez aurretik zeharkatu bazuten, zeren, setioa bere hasieretan dagoenez, beren umore sekretuak arindu ez dituzten gizonak ez baitira falta, hauek inork baliatu
|
duen
biziaz beterik sartu ziren heriotzan. Haiekin batera, txaluparen hondoan etzanik, tokiaren estuak hertsaturik, beste honako hauek ere joango dira, Diogo, Gonçalo, Fernão, Martinho, Mendo, Garcia, Lourenço, Pêro, Sancho, Álvaro, Moço, Godinho, Fuas, Arnaldo, Soeiro, eta kontua osatzeko falta direnak, batzuk izen berekoak, baina hemen ez ditugu aipatuko, inork hau bezalako protestarik egin ez dezan, Horretaz lehen ere mintzatu zara, eta ez litzateke egia, zeren, aise asko idatz baikenezake, Bernardo txalupan doa, eta izen bakarreko hogeita hamar hildako izango lirateke, ez gara sekula aspertuko ondorengo hau errepikatzen, Izen bat ez da ezer, horren frogarik argiena Ala bera da, zeinak, laurogeita hemeretzi izen izanik ere, Jainkoa izatea baizik ez baitu lortu.
|
|
2020
|
|
|
–Lorategia leku aproposa da bereizten ikasteko zerk jarraitu behar
|
duen
bizirik eta zerk hil –aholkatu zion.
|
|
|
Tristatu egin nintzen. Gogorra da bertatik bertara ikustea zer gutxi balio
|
duen
bizi izan dugun guztiak azkenean. Nola husten zaigun burua oroitzapenez, sentimenduz, aurpegiz, ahotsez.
|
|
2022
|
|
|
Hainbat estrategia gorputz bihurkariren bitartez kudeatu daiteke urraketarako potentziala. Sexualitatea ongi definitutako esfera mugatu batean sartzen
|
duen
bizi ibilbide batek lehentasuna eman liezaioke. Paul Nikolaouk, zeina, aipatu bezala, ezkontzear baitago, hori du estrategia.
|
|
2023
|
|
|
Nievesi bere asmoen berri eman dio; hasieran, ez dio ulertu zergatik nahi
|
duen
bizi bakarrik. Adelak xehatu dionean zer den inoren begiak gainean izan barik bakarrik bizitzea, ostera, inbidia izan dio.
|
|
|
zergatik jarraitu nahi
|
duen
bizitzen bere ohean egoteko eta bertara bueltatzeko inolako beharrik sentitu gabe, eta zergatik egiten duen alde;
|