2008
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburuak gogoratu zuen Euskaltzaindia Hendaian sortzekotan egon zela,
|
duela
mende bat, baina azkenean ez zela helburua lortu. Piarres Aintziart Euskaltzaleen Biltzarreko presidenteak ere, nabarmendu zuen Herriko Etxearen parean sortu zela Biltzarra, 1901ean.
|
2009
|
|
Ezker muturrekoa (hala baiteritzo kontuak azken muturreraino aztertzen dituelako) mututa zegoen, eta, jakina, aldenduta zebilen ustezko ezkerretik, zeinaren alderdi nagusietan (sozialdemokratetan) kapitalismoaren kudeatzaile huts baino ez baita izan
|
duela
mende batetik, zenbait salbuespen ospetsutan izan ezik, hala nola Salvador Allenderen Alderdi Sozialistan. Osterantzean, Ezker Batua alderdian, esaterako, ez dituzte aintzakotzat hartu ere egiten Francoren diktaduraren kontrako borrokan heroi goren izandakoak:
|
2010
|
|
Erevan euritsuak ez du Ararat mendiaren ingerada ikusten uzten, baina armeniar orok daki hortxe bertan dagoela. Hurbil bezain eskuragaitz, Turkiako mugen barnean, etengabe gogorarazten
|
duela
mende bat arte Anatoliako eremu zabalean bizi zirela armeniarrak. Kaukasoko herri sarraskituaren mendi sakratua da genozidioaren lekuko.
|
2013
|
|
Ez balitz Poloniarik ez litzateke poloniarrik!» Alfred Jarry ren Ubu errege bereziak hori zioen
|
duela
mende bat inguru, antzerki famatu batean. Mundua erotzen ari dela bazter orotan, horra zer entzuten eta ikusten den han eta hemen.
|
2016
|
|
ederra, garrantzitsua eta adoretsua. Eta hala adierazi nahi dugu idatzi hau sinatzen dugun hainbat emakumek.Kasilda
|
duela
mende bat baino gehiago jaio zen, Gipuzkoako herri batean, nahiz eta bere bizitzaren zati handi bat Donostiako Egia auzoan pasatu. Anarkista ezagun horri esker, emakumeon askatasunari buruzko eztabaida asko jarri ziren mahai gainean.
|
|
Ankarak, halere, aipu bat gaitzetsi, eta txostena Bruselara bueltatuko duela adierazi du. Polemikak
|
duela
mende bateko gertaerekin du zerikusia. Turkiak ez du begi onez ikusi testuan Armeniako genozidioa aitatzea.
|
2020
|
|
«Legeak konpondu nahi dituen baino arazo gehiago sortzen ditu», zioen
|
duela
mende bat Malatestak. Egoera honetan, ordea, seguru egon gaitezke ez digula inoiz daturik emango konparazioa egiteko.
|
2021
|
|
Egun Kanarietako Lanzaroten
|
duela
mende bat gertatu zen pasadizo mingarri bat, belaunaldi askoren amesgaiztoak sorrarazi izan dituena, esku artean eta kamera aurrean dituen El Salvadorren jaiotako autore bizkaitarrak aitortu zuen, barre gazi gozo batez zin egin ere, gaur beste era batez, beste modu batez, beste manera batzuetan egingo, filmatuko zuela Segoviako ihesa.
|
|
«Paralelismorik nabariena pandemia da, zalantzarik gabe». Lehen Mundu Gerrak eta 1918ko gripeak eragindako hondamendiari egin behar izan zien aurre
|
duela
mende bateko gizarteak. Hala eta guztiz ere, bi hamarkadek alde positibo «asko» ere badituztela azaldu du:
|
2022
|
|
2022ko martxoaren 5a 1915eko azaroaren 21a bihurtu da. Agulhas II izotza hausteko ontziko eskifaiak
|
duela
mende batera bidaiatu du, Antartikako Weddell itsasoko ur izoztuak denbora ere izoztu balu bezala: Endurance hitzak agertu dira pantailan, itsasontzi baten txopan, ur azpiko robotak bidalitako irudietan.
|
|
Baxenabarrek eta Zuberoak Euskal Herri mailan zuten biztanle pisua, berriz, apaldu egin da, azkarki:
|
duela
mende bat eta erdi %9 ordezkatzen zuten, eta orain, %1, 5.
|
|
arrazismoa, aporofobia, diruaren nagusitasuna, gizatiartasunaren galera, anonimotasuna... Gauza horiek guztiak daude
|
duela
mende bat egindako bidaian». Zabalaren arabera, ez da ulertzeko eta interpretatzeko liburu erraza; besteak beste, surrealismo asko dagoelako.
|
2023
|
|
Nikkei da perutarrek Japoniako herritarrak izendatzeko erabiltzen zuten hitza. Historiaren sustraiak sakonki landatu nahi izan ditu Martinezek bere jatetxean, eta, horregatik,
|
duela
mende bat baino gehiago Perura iritsi zirenen argazki handi bat gailentzen da jatetxeko paretan. «Sukaldaritza historiaren emaitza da.
|
|
Azken bi mendeetako historiak erakusten duenez, Espainiak tradizio joria du estatu kolpeei eta militarren matxinadei dagokienez. Miguel Primo de Riverak
|
duela
mende bat jotakoa kate luze baten katebegia da, baina hura ez zen errebolta hutsa izan; Euskal Herrira ondorio politiko nabarmenak ekarri zituen diktadura baten abiapuntua izan zen, eta Espainiako zenbait sektoretan nagusi ziren joera nazionalista eta autoritarioen adierazgarri ere izan zen. Hurrengo hamarkadan, joera horiek bete betean egin zuten eztanda, eta 1936ko altxamendua, gerra eta diktadura luzea izan ziren haien emaitza.
|
|
«Esateko zerbait duen eta entzulerik aurkitzen ez duen pertsona egoera txarrean dago. Baina are okerrago daude esateko zerbait duenik aurkitzen ez duten entzuleak» idatzi zuen Bertold Brechtek bere Irratiaren Teorietan,
|
duela
mende bat. Gaur —esango nuke— edozein entzulek topa dezake gustuko duen saiorik, uhinetan ez bada, Interneten, behinik behin.
|