|
2009
|
|
|
Tokitan geratu dira
|
duela
hogeita bost urteko usteak! Askoren ustea zen, gehienena esango genuke?
|
|
|
Baina bideak erakutsi digu kontuak ez direla justu uste izan genituen bezala, ez behintzat erabat. Bideak erakutsi digu, halaber, prozesu sozialak ezin direla argazki finkoak balira bezala irudikatu, guztia aldakorra dela, eta, horrexegatik,
|
duela
hogeita bost urteko ikuspegia zaharkiturik geratu dela, esate baterako, gaur egun euskarak hedabideetarako behar duen estrategia finkatzeko. Seguruenera, paradigma mailan, egin zitekeena da egin dena, eta egin dena da oro har egin behar zena.
|
|
|
Kontuak horrela direla, bistan da sakoneko aldaketa baten aitzinean gaudela: izan ere,
|
duela
hogeita bost urte batez ere helduen, eta helduen artean, zaharrenen, hizkuntza zen hura; euskara, gaur egun, batez ere gazteen hizkuntza izatera pasatu da.
|
|
|
Besterik da digitalizazioaren, euskarri ugaritasunaren eta liberalizazioaren eskutik erruz handitu dela hedabideen ozeanoa, eta ur handi horietan uharte txiki baten antzeko ttantta moduan ageri dela euskararen presentzia. Horretaz berariaz jardungo dugu aurrerago, baina bistan da,
|
duela
hogeita bost urte ez bezala, gaur egun baditugula irrati telebista publikoak EITBren eskutik, euskarazko bina kate dituztenak; baditugula ehunetik gora hedabide pribatu, eguneroko prentsa idatzian, aldizkarietan, irrati eta telebistetan, eta hedabide elektronikoetan. Horien artean bereziki azpimarratu behar da badugula Euskal Herri osoan zabaltzen den egunkari bat ere, Berria hain zuzen ere; eta nabarmendu behar da, halaber, urteetan sustraitzen joan den garapena izan duela tokiko prentsak, udalerri edo eskualde mailako informazioa euskaraz ematen duten dozenaka aldizkariren eskutik.
|
|
|
Kontuan hartu gabe ezin da utzi, bestalde, gaztelania nagusi duen prentsan ere lekua egiten zaiola euskarari, oso leku apala bada ere; zenbaitetan, testimoniozkoa baino ez. Bilakaera honen garrantziaz ohartzeko aski da gogoan izatea,
|
duela
hogeita bost urte, euskararen presentzia hedabideetan hutsaren hurrengoa zela, ezerezetik oso hurbil zegoela, eta, gaur egun, ehunka diren bezala euren lan profesionala euskaraz egiteko gai diren eta hala egiten duten kazetariak, garai hartan ez zirela dozena pare bat baino askoz gehiago. Horretan ere perspektiban baloratu behar baita hizkuntza errealitatea.
|
|
|
Gutxi gorabehera zortziehun mila hiztun ditu, eta horietarik hirurehun mila dira euskara etxean ez baizik eta eskolan edo heldu aroan ikasi dutenak. EUSTAT Euskal Estatistika Erakundeak argitaraturiko datuen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoan gaur egun herritarren %37, 5ak daki ongi euskaraz; eta
|
duela
hogeita bost urte, %22k besterik ez. Duela hogeita bost urte herritarren bi heren ziren euskaraz tutik ere ez zekiten erdaldun elebakarrak; baina, gaur egun, erdia baino gutxiago dira, %45 besterik ez.
|
|
2021
|
|
|
–Hara, ez da ohikoa. Emakume bat suhiltzaile buru
|
duela
hogeita bost urte, esan zuen Estibalitzek.
|
|
|
Gogo onez hitz egingo luke zurekin. Esan dit
|
duela
hogeita bost urte poliziak ez ziola jaramonik egin. Hitz egiteko gogoz dago.
|
|
|
Bilobak uste du hark informazio gehiago eman diezagukeela. Gainera,
|
duela
hogeita bost urteko apopiloen erregistroak ditu. Baina, lehenago, Lutxorekin gertatu zaidana kontatu behar dizut.
|