2000
|
|
...rerapauso eskasa, ideologiak finkatu eta garatzeko erabilitako tresna guztien aldamenean, gerraren edo zigorraren aldamenean esate baterako, arteak ere paper bat izatea; ez baitzait iruditzen arteak ere paper hori jokatzea maltzurra eta berez txarra irudituko zaion inozorik izango denik, edo bestela esanda, artearen balio absolutua ideologiaren nahitaezko bilakaeratik kanpo edo gainetik egon behar
|
duela
esaten duenik gelditzen denik gaur egun.
|
|
' Biblioteka eragiten
|
duela
esan nahi du, gizarte nekazarian nekazaritzak sortzen duen aberastasunak bezalaxe edo industri gizarteak sortzen duenaren pareko.
|
2001
|
|
Gertakari historikoen kontakizuna ere xeheegia da, artifizialegia, eta behin baino gehiagotan argumentuaren haria eteten
|
duela
esango nuke(" pedagogiaren arabera aritu behar izan du Txillardegik", Zapiainek dixit). Egileak hartu duen dokumentazio lana zabala eta eskertzekoa da, noski, baina ez du ondo kudeatzen, eta eleberria rentzatzama bihurtzen du, berriro ere (alor horretan, bestalde, trama konspiratiboak bereziki atsegin dituela argi uzten du).
|
|
Hiru hitzekin sintetizatuko ditugu: atomo a, geneaetabi ta. Atomo adieraztean, aurreko mendeamateriaren egituraren ikuspegi mikroskopiko batetik bideratu
|
duela
esan nahi da, hots, bide horretatik materiaulertzeaz gain gure onurarako erabiltzerik izan dugularik. Gene aipatzen denean, lotura kimikoaren ezagutzak DNAren helize bikoitzaren egituraren aurkikuntza bideratu duela esan nahi du, bere baitan" erreplikaren" mekanismoa atxikirik daramana eta beraz Crick en hitzak jarrai tuz" Biziaren Sekretua" gordetzen duena.
|
|
Atomo adieraztean, aurreko mendeamateriaren egituraren ikuspegi mikroskopiko batetik bideratu duela esan nahi da, hots, bide horretatik materiaulertzeaz gain gure onurarako erabiltzerik izan dugularik. Gene aipatzen denean, lotura kimikoaren ezagutzak DNAren helize bikoitzaren egituraren aurkikuntza bideratu
|
duela
esan nahi du, bere baitan" erreplikaren" mekanismoa atxikirik daramana eta beraz Crick en hitzak jarrai tuz" Biziaren Sekretua" gordetzen duena. Eta, bitaipatzean, info rmazioaren bitaz ari gara, edo era ulergarriagoan konputagailuaz, XX. mendeko non nahiko tresna, hain zuzenere.
|
|
Hizkuntza gutxitu baten gainbehera iraultzen hasteko, edo Joshua A. Fishman-ek Reversing Language Shift bezala izendatu zuen gisako prozesuan abiatzeko, euskalgintzak aditu eta teknikarien premia handia
|
duela
esan duguarestian. Baina halako profesionalak non eta nola sortueta trebatu?
|
|
Manuel Jardonek dio hizkuntzak (ez espainolak, periferikoek baizik) arrazaren ezaugarri diferentziatzaile bera duela. Mikel Azurmendiri ez diot ulertzen ETAk aranismoaareagotu egin
|
duela
dioenean. Vctor Manuel Arbeloak artista lana egin du arrazakeria eta xenofobia hizkuntzari lotu dizkionean.
|
2002
|
|
Zalantzarik gabe izango da beraz hizpide Ibarretxerena, baina ez da izango noski bere proposamenean kulturari aparteko tarte berezirik eskaini ziolako. Harri eta zur geratu nintzen —egia da ta— Euskal Herriak historian zehar beste izen batzuk ere izan dituela esan zuenean (Vasconia, Reino de Navarra, Pas Vasco Navarro), baina oraindik harrituago, Espainiak Eusko Jaurlaritzari ematen ez dizkion konpetentziak bere gain hartzeko prest dagoela esan eta berehala, Ertzaintza 200 kidetan zabalduko
|
duela
esan eta segidan, euskal zinematografiaz aritu zenean. Alegia, euskal zinematografia suspertzeko ere hainbatprograma martxan jarriko dituela bere gobernuak, programa horiek jartzea espainiar Estatuko legediaren arabera Espainiako Gobernuari badagokio ere.
|
2004
|
|
Lotsagabekeria horregatik postua galdu eta erbesteratua izan zitekeela iritsi zen Kanten belarrietara, baina ez zuen atzera egin. 1793an" Hau teorian zuzena bai baina praktikan balio ez
|
duela
dioen topikoari buruz" artikulu polemiko luzean iraultzari buruzko jarrera zuhurra baina azken buruanbaiko rra hartu zuen. 1794anErlijioal ib uruaren bigarren argitalpena agertu zen, eta beste artikulu bat argitaratu zuen," Gauza guztien amaiera".
|
|
Kontua ez da ikusmira absolutua lortzea, bakartua esan nahi badu, baizik eta oroko rra lortzea, osatuagoa, beteagoa. Ju zgamena ren kritika n norberak bere kabuz pentsatu behar
|
duela
esan ondoren pentsaera horrek zabala izan behar duela gaineratzen du, besteen ikuspuntua hartu ahal eta behar duela, horrela bere judizioaren baldintza pribatuak gainditzeko eta norberaren judizioei buruz hausnartzeko ikuspuntu oroko rrago batetik. Hori sen on edo sen komunaren gaiari lotzen zaio (Gemeinsin n), subjektu guztiek komunean duten oinarrizko egitura.
|
|
Jakiteko nola ulertzen den irudiaren arloan alfabetizatuta egotea gogoratu genuke alfabetatuak ez
|
duela
esan nahi irakurtzen eta idazten jakitea soilik, baizik eta irakurketa eta idazketaren bidez munduaz jabetu ahal izatea. Alfabetatzearen bitartez ez dugu munduaren egia lortzen, baina mundua interpretatzeko gai gara.
|
|
ETXEZAHARRETA, Luzien;" Hikak sexu parekotasuna adierazten
|
duela
dio Legardek aurkeztu duen tesian" IN www. ga ra. ne t/ 0 0/ 11/26/eus1301.htm
|
|
Bigarrenean irakurleak" komandante" hitza gizonarekin erlazionatu badu jarrera sexista duela salatzen du, baina esaldiaren bukaeran konturatu bada andrazkoa zela, hor autozuzenketa moduko bat duela ikusten da eta horrek kontzientziazio minimoa
|
duela
esan nahi du. Prozesu hau da Meseguerrek aipatzen duen garunaren blokeoa.
|
|
Pasa den mendean eskuin filosofikoak Rudolf Carnap izan zuen buruzagi. Enpirista logikoa zen Carnap, edo ‘positibista’, eta bere ‘kre doak’ filosofiak gertakarien menpe egon behar
|
duela
esaten zuen, natur zientzien kasuan arrunta den moduan. Hau da, filoso fiaren izaera filosofia zientifikoarena da, ez besterik.
|
2005
|
|
(i) Guk behinolako irrazionalismo magikoan sinestea nahi dute teknohermetikoek, orain irrazionalismo hori itxura ziberkulturalez trabestituta egon arren. Irrazionali smo sasi erlijiosoa da, teknologiak unibertsoa menpean
|
duela
dioenarekin ados dagoena, baina teknologia magia edo zerbait misteriotsu legez ulertuta. Horra hor adibidez Star Warsen sasi mistizismoa edo The Matrixen balizko filosofia.
|
|
(ii) Horrekin guztiarekin batera, modu akritiko bat dago, ia integratua, globalizazioaren inguruko teoriak edo hipotesiak erabiltzen dituena lelokeria handi bat sofistikazioz jantzi nahian: hots, globalizazio ekonomiko arrakastatsu baterantz hurbil dadin, munduak nahitaez teknologia berrien ildoa jarraitu behar
|
duela
esaten duena. Beharbada egia izango da, baina zitala eta laidogarria da munduko populazio gehienarentzat.
|
2006
|
|
Lizentzia ofiziala eskuratzear egon daitezke agian. Nafarroako gobernuak muturreko galanta jaso
|
duela
esanez kausitu nituen Juan Kruz Lakasta, Mikel Bujanda eta enparauak. Muturrekoa, pentsatu nuen.
|
|
genozidio kasu larriak izan direnean edota Estatu batek han edo hemen hizkuntza bat erabiltzea debekatu duenean, bere hiztunak gizarte mailan marjinatuz, biolentoki edo sibilinoki zigortuz, etab. Beti izango da zaila halakorik jasan ez duen bati halako bidegabekeriak zer diren sentiaraztea, baina behintzat nago edonon eta edonori adierazteko errazagoak direla (jasan dutenengan sufrimendua ere askoz handiagoa eragiten dute, noski!). Lerro hauetara ekarri dudan deskribapenak askoz eremu" etereoagoa" ukitzen
|
duela
esango nuke, beste hizkuntza eta kultura batean espresatzeko eta moldatzeko adina ikasi duen (edo ikastera behartua izan den) haren nostalgia puntuarena, esan nahi duzun hura esateko nolabait moldatu bai, baina justu nahi duzun bezala ezin esan hori... " usain" eta" zapore" bera ez izatearen kontu hori...
|
|
Oso garai desberdinak gainditu ditu Jakinek bost hamarkada horietan. Eta, hein batez bederen, bere bidea egokiro aurkitu
|
duela
esango nuke.
|
|
Gauza bera gertatzen zaio Teresari, artifizio gutxi baina dudatu ezineko trinkotasuna duela, eta azken adibide gisa aukeratu dugun Ixiar Rozasen Edo zu edo ni (Erein, 2000) nobelako Grazianari beste horrenbeste gertatzen zaio. Laburtu bagenu, Grazianak aztertu ditugun beste hamaika pertsonaia femeninotatik ikasi egin
|
duela
esan genuke, eta, batez ere, Zergatik Panpoxeko ama edo Teresatik. Emakume hau adinean aurreratua dugu, eta bizitzarekin solasean egiteko beta gutxi izanik, gehiago dago zirt edo zart egiteko.
|
|
Datuen arabera, gutxi gorabehera liburutegien herenak (%30, 4) bost eta hamabost urte bitarteko antzinatasuna
|
duela
esan daiteke. Horretaz gain, liburutegien laurden batek azkeneko bost urteetan abiarazi du zerbitzua eta beste laurdenak orain hamabost urte baino lehenago ireki zuen liburutegia.
|
|
Atal honen barruan aztertu den beste alderdia izan da azken lau urteetan liburutegiak hobekuntza edo berrikuntza egitasmoren batean parte hartu ote duen. Bigarren irudian ikus daitekeenez, ikastetxeen %73, 9k egitasmoren batean parte hartu
|
duela
dio eta %21, 7k, berriz, ezetz.
|
|
Gure egitarau honek [Jakin sorta renak] beharrezko ditugun kultur arlo asko ikutu gabe uzten
|
duela
esan behar. Hau dela ta, patrikako liburuxka sorta bat sortzeko asmo ideiatu da.
|
|
Bi helburuak bata besteari guztiz lotuta ikusi izan ditu Jakinek. Eta lan hori dena helmuga bati begira egin
|
duela
esan daiteke: Euskal Unibertsitatea.
|
2007
|
|
Esaterako, kanonak paratzeko orduan, komisario politikoak, komisario kulturalak, komisario politiko kulturalak eta are kritikariak ere sobera daudela dioen hori. Utikan horren aitzakiaz, esaterako, kanonen erlatibizazioaz hitz egin genezake, gogoeta egin Vazquez Montalbanek dioen horretaz, kritikak obra bakoitza irakurtzen berrikasi behar
|
duela
dioen horretaz.
|
2008
|
|
Azkenik, %7, 6k ez du erantzun. Boliviarren %73, 7k, errumaniarren %64, 1ek eta brasildar, kolonbiar eta ekuadortarren %61, 3k hilean 1.000 euro baino gutxiago irabazten
|
duela
dio.
|
|
Horregatik guztiagatik, premiazkoa da immigranteen sektoreek edo immigranteen ondorengoen sektore guztiek ziur jakitea euskal" nazionalitate politikoa" eta hiritar eskubideak edukitzeak ez
|
duela
esan nahi beren identitate, kulturaeta hizkuntza ezaugarriei uko egin behar dietenik. Beti ere, nazionalitate politikoa kudeatzen duen edo kudeatu lukeen lurraldean —subiranotasuna duela—, identitate, hizkuntza eta kultura horiekin batera bizi den hizkuntza eta kultura errespetatzen eta aitortzen direla; eta, gure kasuan, euskal kultura eta euskara dira.
|
|
Zarauzko Azken Portuko gazteek Literatura Astea antolatu zuten orain gutxi, egitarau interesgarri askoarekin, dena esateko. Hitzaldietara bildu zen jende kopurua ere alaitzekoa bezain harritzekoa, literaturak jendea erakartzeko gaitasuna galdu
|
duela
diogun garaiotan. Antolaturiko jardueren artean Hasier Etxeberriak Anjel Lertxundiri egindako elkarrizketa zegoen:
|
|
Justiziaren aurrean guztiok berdinak garela adierazten dute legeek, alabaina errealitate gordinak hori horrela ez dela erakusten digu. Adibidez, Bolognako prozesuak ikasle eta irakasleen mugikortasuna Europan zehar areagotuko
|
duela
diote. Aspalditik ari dira hori bultzatzen Erasmus programaren bitartez.
|
2009
|
|
Testuinguru modernoan ezin zaio bereizketa horri eutsi: egiteak zama morala
|
duela
dio; ekoiztea, aldiz, moralki neutrala litzateke. Desberdintasunak arazo sakonak, eta gaizki ulertzeak, sortu dizkio teknologiaren filosofia deituriko diziplinari (ikus Borgmann 1992:
|
|
Bi: dispositiboen paradigma berez ‘txarra’ ez dela adierazten duenean, eta gure kulturan bere rol propioa behar
|
duela
esaten duenean, badirudi Borgmannek esanahi zehatza ematen diola Heideggerren ideiari (1977: 26), teknologia deabrutzea alferrik zela adierazi zuenean.
|
|
Salbuespenak salbuespen, merkeago behar
|
duela
esatean adostasun handia ez eze ia erabatekoa da sektoretik kanpo. Zenbat merkeago?
|
|
Erlijio sinesmenak usteen parekoak baldin badira, orduan ezaugarri hori ere badute. Pertsona batek mirarietan sinesten
|
duela
esaten duenean, interpretazio horren arabera, pertsona horrek uste du mirariak gertatu egin direla, hau da, egiazkotzat hartzen du mirariak egon izana. Pertsona batek esaten baldin badu Jesukristoren berpizkundean sinesten duela, interpretazio horren arabera, ulertu behar dugu pertsona horrek uste duela Jesukristo berpiztu dela, hau da, egiazkotzat hartzen duela Jesukristo berpiztu izana.
|
|
Fundazioak lan handia
|
duela
esan duzu. Zer du egiteko?
|
2010
|
|
Gainera, euskararen aldeko jarrera edukitzea ez da derrigorrezkoa, euskarak balio integratzailerik ez
|
duela
esateak ez du adierazten kontrako jarrerarik edo epeltasunik, hori da norberak mundua nola ikusten duen adieraztea. Kasu batzuetan egia izan daiteke:
|
2011
|
|
Emaitza bera ibilbide luzeagoan ikusteko bide ematen digu hurrengo laukiak. Eboluzioak berrargitalpena indartze aldera jotzen
|
duela
esan daiteke. Aurten bertan iazkoarekiko 231 unitate galdu ditugu, baina ez proportzio berean lehen edizioak eta berredizioak.
|
|
Klaru utzi zuen portaera etikoak osagarri biologikoak ere badituela, ez dela osorik tradizio kulturalen menpeko. Bestetik, biologoek diotenez, portaera etikoaren oinarria biologikoa da, baina filosofoek oinarri kulturala
|
duela
esaten dute. Ayalaren ustez, eztabaida hori bi kontzeptu desberdinez ari direlako jazotzen da:
|
|
Izan ere, Espainiako Konstituzioaren 3.2 artikuluaren arabera," Espainiako beste hizkuntzak ere ofizialak" izanen dira, eta inon ez da berezkotasun kontzeptuari aipamenik. Ildo beretik, Nafarroako foru eraentza berrezartzeari eta hobetzeari buruzko abuztuaren 10eko 13/ 1982 Lege organikoaren 9.2 artikuluak" Nafarroako eskualde euskaldunetan" euskarak ere" hizkuntza ofizialaren maila" izanen
|
duela
dio, berezkotasuna aipatu gabe. Horregatik guztiagatik, Eva Pons (2010) konstituzio zuzenbide irakasleak nabarmendu bezala, berezkotasun kontzeptuaren errannahia, orain arte aski argia zena, ilundu baino ez du egin 31/ 2010 epaiak.
|
2012
|
|
Oso garai desberdinak gainditu ditu Jakinek bost hamarkada horietan. Eta, hein batez bederen, bere bidea egokiro aurkitu
|
duela
esango nuke.2
|
|
Presentzia absentziagatik ordezkatzen du postmodernitateak, eraiketa suntsiketagatik, monosemia polisemiagatik, bilketa zabalkundeagatik... Postmodernitateak deseraikitzen
|
duela
diodanean, sortu ordez birsortzen duela esan nahi dut; hizkuntza literarioan ez dago baieztapen borobilik, horien gaineko ironia baizik, jolasak errepikapenera jotzen du etengabe, aukera guztiak agortu arte.
|
|
Presentzia absentziagatik ordezkatzen du postmodernitateak, eraiketa suntsiketagatik, monosemia polisemiagatik, bilketa zabalkundeagatik... Postmodernitateak deseraikitzen duela diodanean, sortu ordez birsortzen
|
duela
esan nahi dut; hizkuntza literarioan ez dago baieztapen borobilik, horien gaineko ironia baizik, jolasak errepikapenera jotzen du etengabe, aukera guztiak agortu arte.
|
|
Simetrikoki, perspektiba horren arabera, izaera zibilean indarkeria berragertzeak politikak porrot egin
|
duela
esan nahi du: Ilustrazioko filosofoentzat, Rousseaurengan oso ondo ikusten den bezala, eta gero kosmopolitismo kantiarrarentzat, politikak helburu goren bat du, bakea.
|
|
Historiak ibilera dialektikoa
|
duela
esatea gustatzen zaio zenbait jenderi. Adibide bat hauxe izan liteke.
|
2013
|
|
Alabaina, kanal horrek ere jendarte elebiduna lortzen lagundu behar
|
duela
esaten da: euskalduntzeko emanaldiak eskainiz, elebitasuna goraipatuz eta —apurka apurka— programa elebidunak sartuz.
|
|
Frankismo ondorengo lehenengo Eusko Jaurlaritzan Kultura sailburu zelarik Euskal Telebistaren sorrera eragin eta gidatu zuelako da ezagun askorentzat Ramon Labaien, baina Donostiako alkate izan zelako jende gehiagok ezagutzen
|
duela
dio berak. Euskal Herritik kanpo ere ezaguna da esparru ondo berezi batean:
|
|
Eta berak argi du txapelketako bertsogintza oro har pixka bat urrundu dela arau horretatik. Ondorioz, perpaus korapilatsuetan sartzeak bertsoen ulermena eta, batik bat, oroimena zaildu
|
duela
dio. Zailagoa dela, gaur egun, bertsoak gogoan atxikitzea, eta zailagoa dela, beraz, bat bateko ulermen hori.
|
2014
|
|
Rikardo Arregi beharbada. Gaztea duk, ez duk hik gorroto ditukan horietako bat, eskolak ari duk egiten orain, ezaguna duk," euskeraz eta ez beste iñola" idatziko
|
duela
esaten zidan orain dala gutxi. Aski ote?
|
|
Auzi horretan Krutwig zen benetako profeta eta ez Mitxelena[...] 1950eko hamarkadaren hasiera horretan tema bat zuen etengabe errepikatua. Gure hizkuntzak derrigorrezkoa
|
duela
esaten zuen gaurkotzea eta batzea. Euskalkikeria eta dialektalismo guztien kontra zegoen erabat.
|
2015
|
|
Asko dira komikiak toki duin bat merezi
|
duela
esaten duten hotsak, aspaldikoak dira komikiaren aldarria egiten duten irakurle eta sortzaileak. Sakon ari da entzuten aldarri hori azkenaldian, sartu barik, urte hasiera honetan, umore grafikoaren inguruan egondako gertakarietan eta hortik eratorri den kalapita guztian.
|
|
Guk ezin dugu azaldu jokaleku horretan. Baina iduri luke beldur garela euskarak mundutar izateko balio
|
duela
esateko, euskarak herritasuna ematen duela, identitate kultural trinko hau. Identitate politikoaren ataria izan litekeena, bai.
|
|
Euskarak erakarri egin behar
|
duela
esaten digutenak tendentzia sozialak estetika bidez aldatu nahi luketen inozoak, edo inozotzat hartzen gaituzten bizkorrak bezala ikusten ditut: surrealistak ez ziren horrenbesteraino ausartu!
|
|
Erlatibismo linguistikoak bakoitzak bere hizkuntzan pentsatzen
|
duela
diosku. Hizkuntza partikularrek, beraz, pentsamendua moldatu eta sortu egingo lukete, beroriek dituzten baldintza kultural eta historikoetatik abiatuz.
|
|
Eraginkortasunean irabazteko, euskararen eta nazioaren, edo nahiago bada, abertzaletasunaren eta euskalgintzaren arteko erlazio zurruna arinduz joan da. Euskalgintzak politizatu behar
|
duela
esan eta esan bagabiltzan honetan, posizio politikoa hartu nahi badu, dimentsio politiko kamutsa duen abertzale izateari utzi eta estatua eskatzen hasi du. Independentista ez den euskalgintza euskararen normaltasunari bizkarra ematen dion berezitasunaren logika antzuan ibiliko da buelta eta buelta.
|
|
Protesta/ erantzunak ardatz sinbolikorako desplazamendua jasango
|
duela
esan nahi du soilik, eta, ondorioz, etsaiaren joko zelaitik ateratzen hasiko garela. Konfrontaziorako ekintza bat partikularren babesarekin edo eskubideak denontzako zabaldu nahi izatearekin justifikatu daiteke.
|
|
identitate gutxiago eta eskubide gehiago, nolabait esatearren. Koldo Izagirrek bere idatzian dio badirudiela" beldur garela euskarak mundutar izateko balio
|
duela
esateko, euskarak herritasuna ematen duela, identitate kultural trinko hau. Identitate politikoaren ataria izan litekeena, bai".
|
|
Artista herritarra da, eta gatazketan parte hartze zuzena du; beraz, eraldatze eraikitze prozesuan zeresana eta zeregina
|
duela
esan dezakegu. Jarrera politikoa izango luke, hortaz, baldin eta politikotzat hartzen badugu artistaren ikuspegia kontestu sozial eta historikoak lekuko gisa plazaratzea.
|
|
Bigarren eredua Egin ena da, eta horrek informazio orokorreko planteamendu bat egiten du euskarari dagokionean: %25 euskaraz egingo
|
duela
diote, eta euskarazko albisteak berdin agertuko direla ekonomian, politikan, kulturan edo edonon. Baina, de facto, kopuru horretara ez dira iristen, eta, gainera, pixkanaka pixkanaka, testimoniala ez dut esango, baina ia testimoniala bihurtzen da, eta, azkenean, euskara gehiago doa kulturara eta euskara gaietara.
|
|
" diglosiaren galerak" eragiten dituela esatea ilogismoa ez bada, logomakia hutsa edo hitz jolasa da. Euskararen atzerakada" diglosiaren galerak" ekarri
|
duela
esatea" eria sintomek utzi dutelako" hil dela bezain esakune txatxua da. Alegia, eria hiltzearekin batera gaixotasunaren sintomak badoazen modu berean, ordezkatze prozesua nozitzen duten hizkuntzek diglosia ere galtzen dute noizbait, baina horrek ez du esan nahi sintomak eriaren bizi babeslea direnik, ezta diglosia hizkuntzaren babeslea denik ere.
|
2016
|
|
Larzabalen garaian antzerkiak garrantzi handia zeukan Iparraldean. Oraindik ere jendea mugiarazten
|
duela
esan duzu. Ibañeta-ren 1969ko bertsioaren eta 2008koaren artean bada alde nabarmenik.
|
|
Batzuek teknifikazioan arreta jartzea nahi badute ere, aldaketa horien dimentsioa askoz ere sakonagoa da. Eusko Jaurlaritzak berak hartutako bideak begirada berdina
|
duela
esango nuke. Pertsonen dimentsioa edo langileen ikuspuntua aztertzen badu ere, prozesu produktibo horietan den pertsonen kualifikazioaz hitz egiten du soilik, ez horientzat suposatuko duenaz edo suposa dezakeenaz.
|
2018
|
|
Horretan Dantzertik bete betean asmatu
|
duela
esan nahi dut, Antzerti zenari dantza gehituz. Horixe da, orain, arte dramatiko eta dantza goi mailako ikasketa zentroa.
|
|
Eta balio izan du bereziki artelana Euskal Herrira ekartzeko eskari sokari segida emateko. Guernica Gernikan egon behar
|
duela
esan dute hirurogei udalerrik baino gehiagok. Baita Gipuzkoa, Araba eta Bizkaiko Batzar Nagusiek ere.
|
|
Gauzak horrela, eskolak euskaldundu egiten
|
duela
esaten denean, euskalduntzeaz zer ulertzen dugun argitu beharra dago. Horrek ez du esan nahi, ordea, eskolak egin duen lan izugarria kolokan jarri behar denik:
|
|
Irakasle eta literatura ikasketak egin zituen, eta, 70eko hamarkada bukatu aurretik, hainbat urte eman zituen Nikaragua sandinistan irakaskuntzan lanean. Iraultzaren utopiaren atzetik iritsi zen hara, eta oraindik ere utopiak ibilarazten
|
duela
dio.
|
|
Turistak gara geure bizitzetan, sartu irtenean gabiltza, beste batenak dirudite gertatzen zaizkigunek, distantzia izugarriz bizi dugu geure bizitza. Esperientzia berriak bizitzea nahi
|
duela
esaten du gaur egungo jendeak, denek diote gauza bera, esperientzia berri bat. Esperientzia berri bat, dena da esperientzia berri bat:
|
2019
|
|
Bertsolaritzarekin lotutako ekoizpen teorikoak asmo bera izan
|
duela
esango nuke: berrikuntza eta etengabeko egokitzapena.
|
|
Ezkerreko gobernuei dagokienez, estatuaren ahultasuna nabarmenduko da etengabe; bereziki merkatuaren logikak indar handiz zipriztindu
|
duela
dio, adibidez, Santosek (2005); Gerentzia Publiko Berriaren7 nagusitasuna litzateke horren erakusle, hau da, sistema ekonomikoaren zerbitzura jarri den amaraun instituzionala. Etengabe eremu horren demokratizazioaren beharrari erreferentzia egingo zaio, ezkerreko gobernuen zeregina norabide horretan kokatuz.
|
|
Kasu analisiek agerian uzten dute sozialdemokrazia, oposizioan dagoenean, mugimenduen lan jardunaz baliatzen dela; baina, gobernura heltzen denean, aldiz, harreman hori lausotu eta transmisioa moteldu egiten da. Ezkerraren baitan dagoen banaketa ideologikoak ere sozialdemokrazia (edo sozialistak) eta komunistakmugimenduen eta gobernuaren arteko harremana baldintzatuko
|
duela
dio Kriesik (1991: 18).
|
|
Egitura, forma, kolore eta ehundura jakin bat duen eraikuntzak arkitektura bat
|
duela
diogunean, ukigarria den espazio fisikoaren atzetik murgiltzen diren logika, mekanismo eta pentsamenduez ari gara. Espazio baten eraikuntza erabaki sorta askoren zertze bat da, eta erabaki multzoak pertsonen bizimoduari espazioa emango dion errealitate materiala ulertzeko eta eraikitzeko modu jakin bat deskribatzen du.
|
|
Publizitate kanpainaren irudia familia heterosexualak osatzen zuen, eta eszena idilikoa aldirietan kokaturik zegoen, etxe isolatu batean, lorategitxo pribatu batez inguraturik. Irudi boteretsu horri deitu zaio ‘amerikar ametsa’, eta egungo AEBetako gizartearen bizi zentzua arautzen jarraitzen
|
duela
esango nuke. Maitasunaz eta arkitekturaz egindako irudi horren mezuan, bizitzaren arrakasta profesional eta pertsonalak ez du sare afektibo baten eraikuntzarekin loturarik, bikote harremanarekin eta familiarekin baizik.
|
|
Badakigu proiektu kolektiboak ez direla errazak eta gure zailtasunak eta gatazkak izango ditugula. Kontziente gara proposatzen dugun proiektuak ez
|
duela
esan nahi guztiok lagunak izan behar dugunik, baina elkar babeserako mekanismoak modu formalean egituratu nahi ditugu. Horregatik, indar asko jartzen ari gara prozesuaren zaintzan:
|
|
Izan ere, bisitariaren begiradak ekartzen duen bestelakotzeak bere argiak ere izan ditzakeen arren, nekez gerturatuko da paisaia bizidun horren protagonisten egunerokora. Are, urruntze bat ere bultzatzen
|
duela
esango nuke, klixeetan itotako landa eremuaren eta hiriburu kosmopolitaren arteko bereizketa azpimarratzen denetan. Pasa den mendeko kontuak irudituko zaizkizue, beharbada, baina ez da arreta gehiegirik jarri behar aurreiritziek sendo bizirik dirautela ikusteko.
|
2020
|
|
Liburua irakurri eta geroko hausnarketetan murgilduta nengoela, bertan irakurritako esaldi bat zetorkidan behin eta berriz burura, aurretik nituen hainbat pentsamendu bildu eta era biribilean formulatzen zituen esaldi bat, hain zuzen ere. Biolentzia ‘on’ baten aukera fedeak soilik ematen
|
duela
dio Azurmendik (1997). Gizarte honek azken hamarkadetan zerbait galdu badu, ordea, fedea izan da.
|
|
Ez da ezer berria. EAJ/ PNVk beti hala jokatu
|
duela
esango nuke, eta Alderdiari ez zaio gaizki joan. Nola doakio independentziari?
|
|
Testuinguru berri horretan, Azurmendik umiltasunera egindako deiak are gaurkotasun handiagoa
|
duela
esango nuke: kontuz, ez gara aingeru razional gorpuzgabeak, ezta bizirauteko borrokan etengabeko itolarri eta errendimenduan ibil gaitezkeen subjektu ekintzaile ahalguztidunak ere.
|
|
Testuinguru berri horretan, Azurmendik umiltasunera egindako deiak are gaurkotasun handiagoa
|
duela
esango nuke: kontuz, ez gara aingeru razional gorpuzgabeak, ezta bizirauteko borrokan etengabeko itolarri eta errendimenduan ibil gaitezkeen subjektu ekintzaile ahalguztidunak ere.
|
|
Joseba Jakari egozten dio Torrealdaik goiburuko esaldia, eta estrategia horrekin bat egiten
|
duela
dio. Hastapenetatik azaldu du bertoko industriaren aldeko jarrera hori; 1986an, esate batera:
|
2022
|
|
Euskararen erabilerak lurraldean eraginez. Alderantzizko noranzkoan ere, euskaraz eta euskaltasunetik bizi den komunitateak lurralde bizigarriagoa eraikitzeko potentzial handia
|
duela
esan da aurrerago. Hala, eraginkorra litzateke lurralde politikek euskararen erabilera sustatzea.
|
|
Gerrak espazioaren eta denboraren pertzepzioa nola aldatzen duen bizigarri egiten du duela zortzi urte idatzi zuen Umezurztegia eleberriak. Gerrak mututu egiten
|
duela
esan du aurten, baita idazlea ere, hitzekin lan egitera ohituta dagoen hori. Hitzen bila, komunikatzeko gaitasuna ez galtzeko borrokan entzuten zaio.
|
2023
|
|
Hau da, hizkuntza berreskuratzea ere gizatasuna berregiteko proiektu bat dela. Alegia, ezagutzak partikularrak kokatuakizateak ez
|
duela
esan nahi ez denik ekarpen bat gizaki izatearen kondizio humanistari. Hau da, hizkuntza berreskuratzea bere inplikazio soziopolitiko, ekonomiko eta epistemologiko guztiekingizatasun proiektu bat dela.
|