2010
|
|
Komunitarismoak gizabanakoa ulertzeko taldea ezinbestekoa dela uste du eta gizabanakoa taldearen azpian egotera behartzen du. Kulturak dena azaltzen
|
duela
esatera ailegatu gabe, Kymlickak, kulturaren garrantzia azpimarratzearekin batera, baldintza zorrotza eskatzen dio: gizabanako bakoitzak kultura barnean nahi duena (baita ez egotea ere) aukeratzeko ahalmena izan dezala.
|
|
" Baina ez da benetan ari, Angel esan zion Martinek. Gainera, oraintxe hitz egin dut Genevieve amatxo maitearekin, eta oso bazkari goxoa prestatu
|
duela
esan dit. Eta bazkaldu eta gero pieza polit batzuk jotzeko eskatuko diogu.
|
|
Informazio gehiegi daukala buruan. Eta Trikuk ere gauza bera egingo
|
duela
esan zidak. Hobe dela tiroteo batean hiltzea Lubis bezala hiltzea baino."
|
|
Liburu ona egingo
|
duela
esan diot, ondo dokumentatua. Berak ezetz egin du buruaz.
|
|
Iruneko Euskara erabiltzen
|
duela
dio lehenengoan:
|
|
Fidel Fita filologo eta historialariak, 1907an dataturiko erreseina laburrean, gramatikaren balio komertziala, politikoa eta historikoa azpimarratu zuen. Ollendorf sisteman oinarriturik, arriferaren erakusketa zehatz eta argia ematen
|
duela
dio:
|
|
Merkatuak agintzen
|
duela
esaten da, askatasuna953 dekretaturik dagoela adierazirik bezala. Merkatuaren Esku Ikusezina954 aipatzen da, metafora eginez, edo eufemismoa, epaile neutroa iradokirik," esku" eta guzi.
|
|
Baina ekonomian pertsona eta enpresa jakinekoak dira agintari eta manipulatzaile, dirua lortzeko eta botere hori erabiliz gehiago eskuratzeko. Merkatuak agintzen
|
duela
esaten denean, botere ekonomikoa duenak gainerako alorrak ere manipulatzeko ahalmena duela konprenitzen da. Demokrazia liberalak, merkatuaren esku ikusezinarekin, produktibitatea eragingo du beharbada, baina oligarkia eta plutokrazia produzitzen ditu.
|
|
Estatuak bere esparruan biolentzia fisikoa monopolizatzen
|
duela
esan zuen Max Weberrek. Baina ez da bortizkeria fisikoarena estatuak duen monopolio bakarra.
|
|
Euskara apur bat ikasteko ahalegina euskarak berak ordaintzen
|
duela
esan zuen, amazig horrek, Bilbon. Inguruko jende asko hobeto ezagutzen dela horrela.
|
|
kalera jaistea lanera, emigrazioa Ameriketara baina itsasoaz bestaldera joateko medioak eta ausardia behar dira akasoeta abade edo fraide sartzea. Pedro Hilarionek, hamabost urterekin, frantziskano izan nahi
|
duela
esango dio aitari. Aitak bihotza estuturik entzungo du, edo harro harro, baserrian behar egiteko bi beso gabe geratzen den arren, noiz eta justu besoak indartzean.
|
2011
|
|
Azkenean argindarra kendu diogu. Eta jauzi egin behar
|
duela
esaten digu, baldin eta bere galderak zuzen erantzuten ez baditugu. Zuk uste?
|
|
Bai, gehitu zuen Carlak, nik ere sabela astuna daukat, genziana bat eskatuko dugu? Digestioa errazten
|
duela
esan ohi da. Bai, erantzun zion gazteak, eta digestioa errazten ez badu, gutxienez gure penak itoko ditugu...
|
2012
|
|
—Esan nizun gu hirurok baino argiagoa zela, Karlos. Gainera, uste dut arrazoi
|
duela
esaten duen guztian.
|
2013
|
|
Gizakiak sortu dituen bi sentsibilitate kultural handien (patriarkalista eta matriarkalista, indibidualista eta komunalista) arteko konbinazioa eta mediazioa iradokitzen ditu irtenbide gisan, historian zehar hainbat erlijio edo tradizio espiritualek egin duten bidetik. Kristautasunak, jatorrian iturri indoeuropearrekoa ez izanik, konbinazio edo mediazio hori egin
|
duela
dio, eta gaur egun ere halako edo bestelako ikuspegi integratzaileak behar ditugula.
|
|
Euskalgintzaren esperientzian apur bat murgildu ondoren, ia denek aitortzen dute astindua. Beren ikuspegi, determinazio eta jardunak aldaketa kopernikanoa izan
|
duela
esan digu batet baino gehiagok.
|
|
Ugari ditu ñabardurak. Ideologia zeharkatzaile bakarra
|
duela
esateak ia denekin pixka bat etsaitzeko arriskua dakar.
|
|
Gauza jakina da zangondoko haragi pila itxuragabea belzten eta usteltzen ari zaiola. Minbiziak jota omen
|
duela
diote, baina ezin duela berak ongi garbitu eta ez diola inori uzten. Hara bada nola zornez eta zoldaz enpo dagoenaren kiratsa darion.
|
2014
|
|
Fidel Cruz argazkilariarekin geratu naiz bere etxean. Orain gutxi iktus bat izan du, memoria galdu
|
duela
esan didate, ahul samarra dagoela. Asun eta Juliren Barbenea etxetik irteten den aldapa igota iritsi naiz Goikoetxera.
|
|
Orduak emango nituzke gela honetan. Argazkilaritzarako memoria oso ona
|
duela
esan diot. " Porque me interesa, lo que me interesa lo recuerdo bien.
|
|
Euria ari duenean euria ari
|
duela
esatea
|
|
Elurra ari duenean elurra ari
|
duela
esatea
|
|
Sua ari duenean sua ari
|
duela
esatea
|
|
Lehenik eta behin, arestian esan bezala, enpresek ez dute benetan ekoizten kontsumitzaileek aldarrikatzen edo behar dutena, kontrakoa baizik. Sistemak nahi edo egoki iruditzen zaizkion produktuak ekoizten ditu eta horren beharra
|
duela
esaten dio kontsumitzaileari. Kontsumitzaile hipermodernoaren autonomia ilusio hutsa baino ez da, horrezkero.
|
|
Erabilera honen aurkako kritikak bortitzak izan dira hasiera hasieratik. Badira arrazoi etiko edota erlijiosoengatik nazkagarri eta lizuntzat hartzen duten talde kontserbadoreak, emakumea objektu bihurtzen duela aldarrikatzen duten talde feministak edota gizartearentzat eredu desegokiak transmititzen
|
duela
esaten duten talde ezberdinak. Ez zaie arrazoirik falta; ez gure ustez, behintzat.
|
2015
|
|
Billigen lanean jende arruntak paper pasiboegia
|
duela
esan du batek baino gehiagok, eta jende hark aktiboki eta jakinaren gainean eratu eta egikaritu ahal duela nazio identitatea. Proiekzioa barik, kasu haietan nazio identitatea proiektua da, mobilizazio sozial eta pertsonalaren ardatzetako bat.
|
|
Zer edo zer susmatzen ahal dute zorro gabe heltzen bada. Herrikoei zorroa galdu
|
duela
esaten badie zertxobait susma lezakete.
|
|
Narradoreak bere haurtzaroaren oroipen batzuk sartzen ditu, baita osteko gertakari batzuk ere. Oraintxe gertatzen ari denarekin nahasketa egiten
|
duela
esan nahi dut.
|
|
" jarrai dezatela poeta errukarriek ereinotz koroa bekokian dutelarik literaturaren erpineko tronuan eserita, ekoizpena saltzen dutena gu garen bitartean". Olerkari zaurgarri eta zaurituek, hurrenez hurren, poesiak paper ugari aurrezten
|
duela
diote; beraien lerro bakoitza prosa onaren orri pare baten baliokide delakoan. Eta ozen aldarrikatzen dute argudio hori, baina prosalariak kasurik ez.
|
|
Zonifikazioaren gaiak lege osoa eraldatzen, zeharkatzen eta modulatzen
|
duela
esango nuke. Eta bere izaera mugatzailean egon liteke, hain zuzen ere, lege osoaren potentzialaren eta aplikagarritasunaren giltza.
|
|
Euskal Herrian zera ikasi
|
duela
dio Elvisek: hizkuntza ez duela inongo indar politikok ‘enbanderatu’ behar, ez gobernuak, ez mugimendu indigenak ere.
|
|
Urtaroan behin, raimi oro. Finantziazio apur bat lortuta Garabidek ostatua eta logistika ordainduko
|
duela
esan diet, eta toki erakargarriren bat amesten hasi naiz, gozamenerako tarteekin, ondo janez, luzaroan elkartzen segitzeko pizgarri puntu bat eskaintze aldera.
|
|
Ekuadorren irudia eta autoirudia aldatzen hastea lortu
|
duela
diote. Irudia aldatzea errazagoa iruditzen zait autoirudia aldatzea baino.
|
|
Tradizionalki ezker erradikalak Balkanetan erlijioa baztertu egin
|
duela
diost Gordanek (nahiz eta hemengo estatua irekiagoa zen gai honetan bloke sobietarra baino), eta oraindik ere askok mespretxatzeko joera hori duela. Baina azken aldian gauzak aldatzen ari omen dira.
|
|
" Left wing" esaten dugula, baina ‘ezker’ terminoak esanahi gutxi
|
duela
esaterakoan bat gatoz. Hori baieztatzeak kolore berezia hartzen du sozialismo ohiaren lurretan.
|
|
Modernitateko ideologiei dagokienez, lehen hiruretatik puskak hartzea ikusten
|
duela
esan dit, baina kontserbadurismotik puskak hartzeari buruz zer esan nahi dudan ez duela intuitzen. Beste proba bat nire ingelesarentzat.
|
|
Euskal Herrira etorri behar
|
duela
esan diot, berriz ere, azken aldi hartan esan genion moduan. Orduan esan zuen baietz, sin falta, politikatik jubilatzen zenean.
|
|
Silvia etorri zait, amultsu, aurpegia konfiantzaz gertu jarri eta begietara begiratuz. Eman nion Garabideko liburuxka granatea6 irakurtzen jardun
|
duela
esan dit. Eta hor idatzitako batzuk aipatzen hasi zait malkoak atera zaizkio.
|
2016
|
|
Jon oso gaztea da eta berealditako neurarekin dago. Organizazioaren oraingo direkzioak gu erretzea erabaki
|
duela
esaten du. Txorakeria bat, jakina, baina edonor nazkatzeko modukoa.
|
|
Baina badakizu nolakoa den Maria Teresa. Olagarro guztia berak jango
|
duela
esan du.
|
|
Eliza kontuetan ez dakigu zenbaterainoko zuzen zihoanetz gure on Jose Artetxe, berdin salneurriari dagokionean, baina euskalkiaz denez bezainbatean, oker samar destatu zuela baderitzogu, izan ere, erran bat edo beste esateak ez baitu euskara baztanarazten, ez eta gutxiagorik ere. Bestaldetik ere, Ezkerrak gipuzkeraz edo idazten
|
duela
zioskun, Etxarriko euskara behin bakarrik erabili baitzuen, Principe de Viana aldizkarira igorri azken kolaborazioan hain zuzen ere.
|
|
Esan dugu baita ere, ez dugula balioaren definizio objektiborik: litro bat urak kilo bat pisatzen
|
duela
diogun modu berean ezin dugu esan litro ur horrek zenbat balio duen; balioa ez da objektiboa. Ez du berdin balio urik probatzen ez duen mozkor batentzat eta basamortuan egarriz hiltzear dagoen norbaitentzat.
|
|
Horrek gero eta erakargarriago bihurtzen du, baliorik sortzen ez duen diruaren ekonomia. Diruak dirua erakartzen
|
duela
esan ohi da, baina oraingoan, gero eta nabariagoa izan ez ezik, gero eta nabariago da ere, diruak dirua erakartzen duela baliorik sortu gabe, dagoen balio globala eskuz aldatzearen eragite hutsaz. Espektatibak eta lilurak sor araziz bizi denak produktuak eta zerbitzuak kontsumitzen ditu.
|
|
Nonbait, erantzun nion erdiarekin aski nuela, agian gutxiagorekin ere konformatuko nintzatekeela. Hurrengo aldian irakaslearekin hitz egin nuenean, berak kontatu zidan halako batean, gelan usteak erdia ustel
|
duela
esan zuenean, gure semeak esan ziola ni ustela ez zegoen erdiarekin konformatzen nintzela.
|
|
Izan zituen zalantzak aitak kantinera aukeratua izan zela esan zionean, baina amore eman zion ingurukoen alaitasunari. Orain sekulako nahigabea hartuko luke baldin eta alabak amets hori
|
duela
esango balio. Ez du txorakerietarako tarterik, batez ere hilean bitan kartzeletako bisitetarako gidariarena egiteko konpromisoa hartu zuenetik.
|
2017
|
|
Baina jarraian, epigrafearen amaiera arte ez du aipatzen Basalduaren 1897ko txostena, zeina," pragmatismoz eta imajinazioz gainezka" egiten
|
duela
esanda, 915 oin oharrera zokoratu baitu. Eskal Berri," herri birlandatua".
|
|
Gainera, azken aldiko ikerketa genetikoek ere arrazoia ematen diotela dirudi; genetikaren atalean itzuliko gara honetara. Dena dela, ez dira gutxi, ildo nagusietan bat etorri arren, gizarte neolitikoaz irudi idealizatuegia ematen
|
duela
diotenak. Eta aurkariak ere baditu, noski, hurrengo hipotesien defendatzaileak, esate baterako.
|
|
Bat dator goikoekin Mediterraneoko hizkuntzekin ere kidetasunak aitortzean. Euskarak bietatik
|
duela
dio, baina garbi uzten du horrekin ez duela esan nahi genetikoa denik kidetasuna, hau da, protohizkuntza beretik datozela.
|
|
Bat dator goikoekin Mediterraneoko hizkuntzekin ere kidetasunak aitortzean. Euskarak bietatik duela dio, baina garbi uzten du horrekin ez
|
duela
esan nahi genetikoa denik kidetasuna, hau da, protohizkuntza beretik datozela.
|
|
Hala ere, aitor dezagun egia: bizitza erdia rock kontzertutan emandako batek idatzitako liburua da hau, eta gezurra esango genuke beste erdia bertso saioetan eman
|
duela
esango bagenu.
|
|
Kasualitatea: euskarak rockerako balio ez
|
duela
dioten bakero horiexek ukatu ohi diote modernitatea bertsolaritzari.
|
|
Eta handik hamar urtera, 1564an, horren erdiak, bere sagasti eta guzi, 123 dukat balio izatea, zentzuzko samar dirudi. Beste mugantea, berriz," casa de Juanes Gaztea Lopez"
|
duela
dio. Ez ote da gero Gastealopitzena izenez ageri den etxea berbera izanen?
|
|
Eta hartan baliatu zela dirudi Pedro Mariskala ere, bere sententzia idazterakoan: " segun tenor de dicho contracto antiguo" egiten
|
duela
dioenean, hartaz ari dela baitirudi. Zeinetaz bestela?...
|
|
Aurrezarritako plan bati jarraitu behar diote nahitaez, irakasleak bere bat batekotasuna eta naturaltasuna galdu dezakeelarik, ikasleari etekinik handiena ateratzeko tresnarik gabe gera daitekeelarik. Ondorioz, burokrazia honek testuinguru anputatua eskaintzen
|
duela
esan daiteke, eskola dispositibo hiperatrofiatua dela. Irakasleen errepikapena baino, berrikuntza sustatu litzateke; irakasle loro klonikoak ekoiztea bainoago artistak prestatzea.
|
|
Narrazio Handien gainbeheran irakaslea hutsaren hurrengoa bihurturik ikus dezakegun arren, irakasle artistak autoritatea izan behar du derrigor. Eta, autoritatea izan behar
|
duela
esaten dugunean, ez dugu esan nahi modernitateko irakasle jainkoa izan behar duenik, Gidaria, berriz instituzioa bihurtu behar duenik, inondik inora. Utzi azaltzen, autoritatea eta potestatea nahasi ohi baitira.
|
|
Zer esan nahi dugu, beraz, irakasleak artista izan behar
|
duela
esaterakoan. Nonbaitetik hastearren, Tolstoiren ildo beretik," benetako irakaslea [artista] bere burua etengabe prestatzen eta gainditzen duen hori da".
|
2018
|
|
Baten batek arrazoiz pentsa lezake nahikoa dugula Marijaren illa esatearekin, inor gogaitzen ibili barik, baina kontu bat azpimarratu nahi dut lerrokada horretan: Bizkaiko euskaraz egin
|
duela
esan arren, hor darabiltzan fonetismo horiek —" eufoniak", Uriarteren terminoa erabilizargi erakusten digute Uriartek Markinako eredu literarioa aukeratu zuela Mogeldarrek eta Bartolome Santa Teresarenak umotua, nahiz eta sortzez dagokiona hori ez izan, bera Arrigorriagakoa baita eta, beraz, bizkaieraren mendebaldekoa legokioke. Uriartek zer dela eta hautatu zuen eredu lokalista hori, eta ez Añibarro arratiarrak hobetsi zuena?
|
|
Halaber, Euskal Herriko erakundeen arteko" zulo handiegiaz" ohartarazi zuen. Adibidez, udaletatik aldundietarako distantzia handiak bi erakunde mota horien arteko lana zailtzen
|
duela
zioten.
|
|
Euskal Pirinioetan bizi da Euskal Herriko biztanleen% 2,7, horietatik erdia baino gehixeago ipar hegalean eta besteak hego hegalean. Bazterketa ez da bera, ordea, alde batean edo bestean; horrek" bi errealitate izatea" eragin
|
duela
dio Sainte Mariek. Adibidez, Zuberoa eta Nafarroa Behereko mendialdean laborantzak indartsu iraun du, Nafarroa Garaiko mendialdean gibelera egin duen bitartean.
|
|
Bilgune Feministak salatu du izenak generoa markatu behar
|
duela
dioen lege hori eta, gisa berean, Euskaltzaindiak jarritako irizpidea. Irizpide argirik ez zen garaian, ohikoa zen izen batzuk mutilek eta neskek edukitzea.
|
|
Añesek ez daki zergatik dituen ondoko eserlekuan errepide mapa bat eta Googleko argibideak inprimatuta, Lassek bidea ezagutzen
|
duela
esan baitu. Kaik jarrita zuen CDa entzuten doaz.
|
|
Añes laster konturatu da berak saiatu duela galdera eta komentario ohikoenekin isilune ezerosoa apurtzen. Marta eta Rosa sukaldera bueltatu bezain laster, medikuarenean duen zitara joan behar
|
duela
esan du emakumeak.
|
|
Euskal ezkerrak bere bidea ziurtasun handirik gabe egin
|
duela
dio Eduardok. Gauzak benetan aldatu nahi dituenak...
|
2019
|
|
Azkenean Pierrek konbentzitu ninduen. Doberman batek doberman itxura eduki behar
|
duela
esan zidan.
|
|
Bonanza gustatzen zaio gehien. Arrantxo batean bizi nahi
|
duela
esaten du, ez pisu batean.
|
|
Pentsatzen nuenari leial izan natzaio, Suzzen zintzotasuna imitatu. Irakurleei esker idazten jarraitzen
|
duela
esan eta errespetu txikia ageri duela gurekiko. Astebete ez dela elkarrekin egon eta e posta bidezko harremana izan genuenetik, bestelako tratua espero zitekeela.
|
|
Produktuen elkartrukerik bada, honek, logikoki lanaren dibisio soziala aldez aurretik jotzen
|
duela
esan dezakegu, izan ere, nik neuk ekoizten ez dudan hori lortzeko elkar trukatzen ditut nire jabetzak gainontzeko ekoizleekin; baina lanaren banaketa soziala elkartrukearen premisa izan arren, produktuen arteko trukeak ez du lanaren dibisio soziala halabeharrez inplikatzen.
|
|
Aukeratutako testuak" Marx eta Mumford en arteko elkarrizketa zibilizazioaren krisialdiaren aurrean" izena du eta bi autoreen arteko ekarpen bateratu eta osagarri bat planteatzen du, 2007 eta 2008 bitartean sortutako krisialdiaren inguruan zibilizazio eredu baten akaberaren atariko adierazpenak direla erakusten duten zantzu ugari daude eta. Zibilizazioaren gainbehera horren adierazle ekonomikoen aurrean, Marxen pentsamoldeak berriro ere interes handia piztu
|
duela
dio. Eta horregatik bere ustez, Marxen berrirakurketa hobetu beharra dago, eta horretarako, bi nozioren arteko elkarrizketa egitea proposatzen du, Karl Marxen eta Lewis Mumforden artekoa:
|
|
Halere, politika feministek erakutsi digute ezin dugula onartu Marxek lanari eta klase borrokari buruz duen ikusmoldea eta, funtsezkoagoa dena, uko egin behar diogula Marxen lan publikatu guztiak zeharkatzen dituen ideia horri, hots, esaten duena kapitalismoa ezinbesteko urrats bat dela edo izan dela giza emantzipazioaren historian, bai eta ezinbesteko aurrebaldintza bat ere gizarte komunista baten eraikuntzan. Hori argi eduki behar dugu; izan ere, egiaztatuta dago Marxen ideia hau kontu handiz hartzekoa dela, alegia, kapitalismoaren garapenak langilearen autonomia eta gizarte lankidetza areagotzen dituela eta gisa horretan bere buruaren desagerpenerantz lan egiten
|
duela
dioen ideia.
|
|
—Gutxi gora behera hementxe behar
|
duela
esanen nuke —ondorioztatu du Marilynek paperak dantzatuta.
|
|
Hara, testu honek hizkuntza Keltiarra behar du izan. Gaelikoaren traza
|
duela
esanen nuke. Eta Sant Molou Bretainiako hiri turistiko eta entzutetsua da.
|
|
Honi guztiari, bigarren oinaren —euskararen— galera eransten bazaio, toponimoen mantenu kate edo sistemarenak egin
|
duela
esaten ausartuko nintzateke.
|
|
Egia da gure artean inork ez
|
duela
esan" Eskolak galduko du mundua", baina tradizio horrekiko nolabaiteko atxikimendua antzeman dut behin baino gehiagotan, adinez eta rolez kide ditudan hainbat gurasoren artean (geu ere herriko zaharrak izatera bidean ote?). Izan ere, hezkuntzan egiten den lana erraz kritikatzen dute hainbatek, eta ez gurasoon artean bakarrik.
|
|
Arabak bere nortasuna behar
|
duela
zioen Luis Mari Bengoak, bai eta beste zenbaitek ere. Eta ados nago ideiarekin:
|
2020
|
|
Jende horrekin gertatzen da ze batzuetan txiza egiten hasten zaizkizu gainera, eta euria ari
|
duela
esan behar duzu.
|
|
Haren batean ikusten ditu Dantek kondenatuetako bi, bata bestearen burua jaten," gosetuak ogia jaten duen bezala haginka". Jatunaren buruak" bestearen kapela" ematen
|
duela
dio Dantek, konparazio danteskoa eginez.
|
|
Eta ahaztu
|
duela
esatea, dio deklaranteak, gaixotegian harrapatu zutenean soldaduek ezkerreko eskuko hatz bat ebaki ziotela, hortxe duela zauria oraindik. Girgiluak ordu batzuetan izan zituela ipinita, administradoreak berak kendu zizkiola gero, inork eskatu gabe.
|
2021
|
|
Edozein dela ere aditzak adierazten duen ekintza, horixe ederki, ezin hobe, egiten
|
duela
esan nahi du.
|
|
Ez egitekoren bat egiteko zorian egon. Esteribarren erabiltzen da eta Azkuek" a punto de" adierazten
|
duela
zioen. Horrela dakar Erroibarko eta Esteribarko Hiztegian:
|
|
(Hilabete bat garreneko euria eginen
|
duela
esan du (dik/ n) telebistak! Nahi luke (likek/ n)!)
|
|
(Ongi kantatzen
|
duela
esan ziotenetik, oilo loka baino harroago zagok!)
|
|
Erabat harroturik, dagozkionak eta ez dagozkionak eskatuz dabilenari esaten zaio. Azken aurrekoa da Gerendiaingoa eta" tener muchos garbos" esanahi
|
duela
dio Ibarrak (1995, 727). Azkena, berriz, Erronkaribarkoa da eta gauza bera adierazten du.
|
|
(Ote gero, zer nahi izanen duen horrela, besterik gabe, etorri behar
|
duela
esateko!)
|
|
Hasekorra eta handiustea izan adierazten
|
duela
esaten dute Luzaideko Hiztegian:
|
|
Irakasleari autoritatea itzuli behar zaiola esatean ez naiz bezaketaren apologiarik egiten ari, bezaketak potestatea baitzuen oinarri —potestateak agintzen du eta autoritateak informatu eta aholkatu— Autoritatea izan behar
|
duela
esatean —den kasuetan, noski—, ondo heztea publikoki aitortu behar zaiola baino ez dut esan nahi, hots, asko dakiela, primeran transmititzen duela eta ikaslea laguntzeko gaitasuna duela. Zehazkiago esanda, irakasleak jakin luke ikasleak zaintzen, formatzen, elikatzen, garatzen eta gainditzen laguntzen, besteak beste.
|
|
Zertarako edukiak transmititu ez eta, gainera, ikasleak bere kabuz ikasi behar duenean? Batetik irakasleak aditua izan behar
|
duela
esaten da baina, bestetik, edozein izan daitekeela irakasle ere esaten da; gauza bera gertatzen da ustezko komikatzeko gaitasunarekin, jada irakasleak ez baitu ezer igorri behar. Zertarako izan behar du irakasleak komunikatzaile ona ikasle eta irakasleen arteko komunikazio eten nahi bada?
|
|
Bestela esanda, Dubet ekin, sakratutzat hartu ohi diren eta, hortaz, eztabaidaezinak diren balioak ditu oinarri. Eskolak kultura erreproduzitzen
|
duela
esatean, noski, kultura menderatzaileaz ari dira ikerlan etnografiko gehienak. Burnett ek dioen bezala, eskola zer edo zer handiagoren parte den heinean, kultura erreferente bat dauka, bizi duen komunitatean nagusi den kultura.
|
|
Ikastola horiek, publiko izan bai, baina ez zuten estatal bilakatu nahi, frantziar eta espainiar estatuen menpeko bihurtzea baitzekarren. Buesaren legeak Administrazio publikoak euskararen berreskurapenean diru gehiegi gastatzen
|
duela
esateko ausardia izan zuen haren legeak, EAJren baimenarekin, ikastolen mugimendua bitan banatu zuen, kasu askotan lagunek eta senideek elkar agurtzeari ere utzi ziotelarik (Alderdiek eta sindikatuek ere ez zuten jakin non kokatu). Rodriguezek eta Txapartegik lege horren atzean amarrua ikusten dute, publifikatzearen aldeko argudioetan onura ekonomikoak eta lanpostu ziurtasuna eskaintzen baitzitzaien ekonomikoki itota zeuden ikastolei.
|
|
Modu batean edo bestean, gainditu eta plaza lortuz gero, irakasle horrek ikasturte bateko praktikaldia egin luke ikastetxe batean, gehienetan —ez bada beti— arazorik gabe gainditzen dena. Nor ote da gai neofito bati balio ez
|
duela
esateko. Denak aurrera!
|
|
Greek Historical Inscriptions 404 BC 433, P. J. Rhodes eta R. G. Osborne argitaratzaileak (Alexandrok dekretu batean mundua berea
|
duela
dio); Diodoro Sikulo, Biblioteka historikoa, XVIII, 4, 4 (Alexandrok Asia eta Europa batuko zituen komunitate bat sortzea zuen amets); Tzetzes, De comoedia, 43 or., Koster argitaratzailea (herrialde guztietako liburuen itzulpena Alexandriako Liburutegirako); Aristeasen gutuna, 30 or. eta hurrengoak (Hirurogeita hamarren Biblia); Plinio Zaharra, Historia naturala, XXX, 2, 4 (Zoroastroren testuen i... Herri juduaren antzinatasunaz, I, 14 (Maneton historialari egiptoarra); Flavio Josefo, Antzinatasun juduak, III, 6 (Beroso kaldearraren historia); Arriano, Alexandroren anabasia, V, 6, 2 (Magastenesek Indiari buruz idatzitako saiakeraren aipamena).
|
2022
|
|
Esnea txekorrak bakarrik hartzen
|
duela
zioen teoria arbuiatuz, Neolitotik gaurdaino mundu zabaleko eskualde askotan gizaki gazte, heldu eta zaharrek ere esnea hartu dutela frogatzen dute aztarnek.
|
|
Hozkailuan gorde nahi izan nuen arraina bizirik zegoen, eboluzioaren zure estadio hartan bezala, ontogeniak filogenia errepikatzen
|
duela
esan zuen Haeckel ek. Odol hodeian esertzen nintzen, hogeita zortzi egunetan behin.
|
|
Alabaina, Castelaoren ironia gordetzen badute, arima bizirik atxikiko dute bederen: " Espainiarrek, errepublikarrak barne, galiziarrei pixa egiten digute eta euria ari
|
duela
dioskute". Geopolitikaren erpinean Kuba presente izaten da beti:
|
|
Gauzak diren bezala ezagutzen
|
duela
dioena inkontzientea da. Bi perpausek eta horietatik nahitaez ondorioztatzen den beste batek osatzen duten arrazoibidea okerra da.
|
|
Adela Fernandez izan zen horretan esku emaile eta eskuzabal. Adelak, Virgilio baino gehiago, Beatrice ematen
|
duela
esango dit baten batek, eta ez zaio arrazoirik faltako, baina idazle klasikoak Dante ilunpetatik bidea antzematen lagundu zuen bezala argitasunaren itsas bazterrean utzi arte, hala lagundu nau ni ere bere buru argitasunak, nire asmoetarako bidaiari ekiten itsas zabaleko neure neurea den Itaka ediren dudan arte, eta are gehiago, aukeratutako bideak ibiltzen eta itsas bazter ugarietara heltzen....
|
|
dira mugak! Gazte batek, nerabe batek honelako testuak irakurtzeko gaitasunik ez
|
duela
diogunean, ez ote dugu beste zentsura mota bat jartzen. Bizi izan genuen zentsura aldi luze bat, ez dezagun orain gutxiespenaren zentsura ezjakina ezarri.
|
|
Txirrinak jo du. Fernando izeneko gizon batek beragatik galdetzen
|
duela
esan dio laguntzen dion neskak, ea pasatzen utziko ote dion. Baietz, Amaliak.
|
|
" Irakasle lanak aurretik nekarren idatz zaletasuna areagotu egin
|
duela
esango nuke, eskolan hasi bainintzen antzezlanak sortzen."
|
|
Eta amodioa sosegu bat bizi arazlea ausarta eta umil antzekoa jakituna freskoa emailea, ondo ondotxoan jarri eta eguerdiko porru patatak gozatzen dugunekoa eta barruko berbakzu barikoak kolorerik ez
|
duela
esaten dizudanekoa eta nirekin dena ederra dela igarrarazten didazunekoa eta uneka uneka eta une guztiak gugan geratzen direla sentitzeaeta, ba, horixe, zori onak kontuan gauzkalako apurtxo bat harrotzen garenekoa.
|
|
" Zer esan nahi duzu laster gakoa beste belaunaldi batek izango
|
duela
diozunean?" ni tiraka. Gauzak aldatuko diren susmoa dauka ministroak.
|