|
2008
|
|
|
Gosez, edo tirokatuta, edo kolpatuta, edo bortxatuta, edo erreta, edo... Furrekin batera, zagaua eta masalit giza taldeetakoko kideak bizi ziren,
|
duela
bost urtera arte, Darfurren. Janjauid milizia arabiarrak iritsi ziren arte.
|
|
|
Orain arte sakabanatuta zegoen, ordea. Fisioterapia eskola Reina Sofia Ospitaleko bosgarren solairuan zegoen, Ingeniaritza Eskola Profesionalean, eta
|
duela
bost urte hasi zuten Esperientzia Gela, berriz, Dekanotza Jauregian kokatuta zegoen. Toki horietan, baina, dagoeneko ez zegoen tokirik.
|
|
|
Bizirako proiektua erakusketa Oteizaren mendeurrenaren kariaz antolatu da. Haren ibilbide artistikoa jasotzen du, eskulturan, arkitekturan zein poesian XX. izandako bilakaeraren bidez, eta Zarauzko Arte eta Historiaren Museoan abiatu zuten duela zenbait aste, Zarautzen bizi izan zelako artista, luzaro, eta han hil zelako,
|
duela
bost urte. Oriotik Azkoitira eramango dute, eta, O, atin amaitu aurretik, Eibarren, Arrasaten, Tolosan, Bergaran eta Zizurkilen paratuko dute.
|
|
|
Afiliazioa, hain zuzen ere, %20 inguru handitu da 2003 urtetik, 5.833 lagun bildu arte. Ordezkaritzan ez da aldaketa handirik gertatu, baina
|
duela
bost urte zituen 400 ordezkariei eusten die erakundeak Hego Euskal Herrian.
|
|
|
Horiek hala, Bush ez da nazioarteko zuzenbideko adituek legez kanpokotzat jo izan duten gerraz damu. NBE Nazio Batuen Erakundeko Idazkari Nagusi izandako Kofi Annan berak adierazi zuen hori
|
duela
bost urte. NBEren Segurtasun Kontseiluaren agindurik gabe ekin zioten AEBek eta haren koaliziokoek Irak erasotzeari, izan ere.
|
|
|
Baina tira, ea hurrengo bostak, lesioren bat kenduta, berdinak diren. Iraultza
|
duela
bost urte hasi zen, eta atzera begira jarrita Irujo bera ere harritzen da lorturikoekin. Nik banekien lehen hiru urteetako erritmoa ez zela normala; banekien porrotak noizbait iritsiko zirela, bizkarrekoak.
|
|
2009
|
|
|
Herman Dune taldea Mas cambios (2003) lan bikainarekin ezagutu genuen
|
duela
bost urte, nahiz aurretik bazituen beste lau disko grabatuak. Hura pop eskemetara egokitzeko ordura arteko ahalegin sendoena izan zen Belle and Sebastianen itzala suma zitekeen folk (edo anti folk) elementuen artean, eta Andre eta David Ivar anaia frantses suediarrek melodia gogoangarriak egiteko daukaten gaitasuna uzten zuen agerian.
|
|
|
Orain hilabete eta erdi,
|
duela
bost urte chef handiek sinaturiko Janariaren duintasunaren aldeko nazioarteko manifestua ekarri genuen orriotara, duintasuna lehenesteko asmoz, seguruenik.
|
|
|
Uemako Zuzendaritza Batzordeak aurkeztutako mozioan Osakidetzaren jarrera kritikatu du,
|
duela
bost urtetik hona indarrean dagoen Euskara Plana ez duelako betetzen. Erdaldun elebakarrentzako postuak eskaintzerakoan osasun zerbitzua euskaraz jasotzeko eskubidea ez dela bermatzen nabarmendu du Uemak mozio horren bitartez.
|
|
|
Oihan esmeralda filmeko Amazoniako indioen erretserban ezkondu eta bizi da mendizale santurtziarra
|
duela
bost urte. Bilbon izango da gaur, indioentzat edateko ur putzua lortzeko antolaturiko kontzertuan.
|
|
|
Hego Euskal Herrian, inoiz ezagutu gabekoa: %59,
|
duela
bost urtekoa baino %4 handiagoa. Eta, abstentzio handiaren eraginez, alderdi guztiek egin dute behera jasotako boto kopuruetan, bai martxoko hauteskundeekin bai duela bost urteko Europarakoekin alderatuta.
|
|
|
Babes gutxiago jaso dutenen artean, nabarmentzekoa da Aralar eta EAren egoera. Duela bost urteko hauteskundeetan 81.739 boto jaso zituzten bien artean, eta, orain, 54.955 Ezker Batua ere ez dago egoera onean,
|
duela
bost urte 37.666 boto jaso bazituen ere, 19.840 jaso baititu orain.
|
|
|
3.084 bozekin, balorazio baikorra egin dezake. Euskal Herriaren Alde zerrenda abertzalea ere pozik,
|
duela
bost urte Herritarren Zerrendak lortu baino 509 boz gehiago erdietsi baititu, 5.602 bozekin. Duela bi urteko Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetan, Euskal Herria Bai koalizioak 10.676 boz lortu zituen.
|
|
|
Boto emaileek zigortu egin dute eskuin muturreko alderdia. Hala, Vlaams Belangek
|
duela
bost urte eskuratu zituen 32 eserlekuetatik hamar galdu ditu aurten. Eta galera horrek independenteei egin die mesede.
|
|
|
Oro har, gazteek indar eta gogo handia dute, hori ondo dago, baina aurrekoekiko lotura falta da. Jende gazteak nagusiengandik ikasi behar du; eta askok ez dakite herri honetan
|
duela
bost urte zer gertatu zen ere. Hori hutsune handia da.
|
|
|
Boto zuriei dagokionean, aurten, 220.179 boto zenbatu ditu Espainiako Barne Ministerioak behin behineko kontaketan;
|
duela
bost urte, berriz, 95.014 Behin betiko datuetan boto zurien kopuruak ere gora egin du, gutxi bada ere: 220.471 zuriak botata daudenez ezin dira berriz kontatu.
|
|
|
Idealista baino, surrealista litzateke bananak abrikot arbolari agertu izan balitzaizkio. Lorenzek
|
duela
bost urte Interneten erosi zituen Himalayako bananondoaren hazietatik sortu ziren sustraiak. Bi metroak aspaldi gainditu zituen zuhaitza lehenengoz loratu da aurten.
|
|
|
Harresia legez kanpokoa baldin bada ere. Hagako Nazioarteko Zigor Auzitegiak
|
duela
bost urte uztailaren 9an jo baitzuen legez kanpokotzat hesia nazioarteko zuzenbidea urratzen duela argudiatuta; baina erabakiari muzin egin eta, orduz geroztik, beste 213 kilometro zutitu ditu Israelek. Honez gero 413 kilometro ditu duela zazpi urte zutitzen hasi ziren harresiak.
|
|
|
Olano egun Katalunian bizi da, eta azkenaldian batez ere katalanezko liburuak itzuli ditu, baina
|
duela
bost urte ingeles literaturako XIX. mendeko eleberri garrantzitsuenetako bat aukeratu zuen Alberdania eta Elkar argitaletxeetako Literatura Unibertsala sailetik. Ez zen lan erraza izan, autoreak lau urte behar izan baitzituen itzultzeko.
|
|
|
Iruñeko bihotzean San Agustin eta Merced kaleen artean zeuden lau ezkerparetak bota eta Euskal Jai pilotalekua zabaldu zuten, 1909ko urtarrilaren 24an, erremonte partidak profesionalki antolatzen hasi zen lehena. Udalak
|
duela
bost urte bota zuen.
|
|
|
Azken negoziazio prozesuaren aurrekari izan zen ezker abertzaleak
|
duela
bost urte Anoetako belodromoan aurkeztu zuen Orain herria. Orain bakea proposamena.
|
|
|
Munduak telebistaz ikusi zuena gertatutakoaren %10 baino ez zen izan, ziurtatu du Laith Kushtakek, Faluja gogoratzean. Al Jazeerako kameraria zen AEB Ameriketako Estatu Batuek Irakeko hiri hori suntsitu zutenean,
|
duela
bost urte. Irudiak gogorregiak baziren, ikusleek katea aldatu edo telebista itzal zezaketen.
|
|
|
Egun Falujan ez dago hil usainik. Ez, bederen,
|
duela
bost urte bezain sarkorrik tarteka erasoak izaten badira ere. Gorpuak ez dira kaleetan pilatzen, zakurrek jan arte.
|
|
|
Horrela formulaturik, ezker abertzaleak,
|
duela
bost urte Anoetan proposatutako ildoari eutsiz, aro berri baten hasiera iragartzen zuen, ETAren indarkeriarik gabea, non elkarrizketa eta akordio prozesu bat ezarriko zen, giro politiko sozial baketsuan. Horrek guztiak, jakina, eragina izango luke gure herria baketzeko eginbide zailean inplikaturik eta konprometiturik gauden guztiongan.
|
|
2010
|
|
|
Kontuz ibili behar da zer esaten den. Parisen zer jazo zen
|
duela
bost urte. Egunen batean haserretu egingo dira, eta ikusiko dugu zer ondorio duten diskurtso horiek.
|
|
|
Hori dela eta, atxilotu egin zuten. Erasoa izan zuen emakumeak orduan jakinarazi zion Ertzaintzari tratu txarrak harreman hasieratik bertatik hasi zirela bikotekidearen partetik, hau da,
|
duela
bost urtetik.
|
|
|
BERRIAko harpidedun naiz
|
duela
bost urte eta gehiagotik, eta oker hau zuzenduko duzuen konfiantza osoa dut.
|
|
|
Ukrainako Hauteskunde Batzordeak, hala ere, irabazletzat jo du oposizioko burua, hiru puntu eskaseko aldeagatik bada ere. Timoxenkok, hala ere, ohartarazi du
|
duela
bost urte gertatu zena berriz jazo daitekeela; izan ere, garai hartako iraultzaren gogoa nabarmendu du kanpainan, eta iruzur egitea leporatu dio Janukovitxi.
|
|
|
Kanpaina osoan tentsio handia egon da, eta
|
duela
bost urtekoa berriro gerta zitekeela uste izan dute askok. Janukovitxen jarraitzaile batzuk hiriburuko kaleetan izan dira, eta baita lehen ministroaren aldekoak ere.
|
|
|
2008 eta 2009 urteetan, 65 liburu denda itxi ziren Erresuma Batuan. Duela gutxi, liburu denda kate nagusietako bat ere saltoki gehienak ixten hasi zen;
|
duela
bost urte 35 denda izatetik, bederatzi baino ez ditu orain, eta hilabete batzuk barru gelditzen diren guztiak kenduko dituzte. Kaleko literaturaren amaierara iristen ari garela irakurri dut gaur.
|
|
|
Ultzamakoa, eta Iruñerriko bi, Zuastikoa eta Gorraizkoa. Dena den,
|
duela
bost urtetik hona, Erriberako hainbat herrik, turismoa sustatzeko asmoz, golf zelaiak eraikitzeko proiektuak jarri zituzten martxan. Tuteran, Mendabian, Fontellasen, Vianan eta Fiteron ziren zehazki golf zelaiak jartzekoak.
|
|
2011
|
|
|
Bizitza hobeago baten bilaketa borroka gogor bihurtu zen garai hura, autorik gabe eta hondartzara joateko ametsekin. «Etorkin» etiketarekin pasatutako hiru urte izan ziren; aurretik ikusi ez zuten bizitzaren beste aurpegi bat zen.Madrildik Londresera joateko aukera eman zioten lanean aitari, eta berriro ere Erresuma Batura etorkin txartelarekin etorri ziren
|
duela
bost urte. Bizitza ez da samurra suertatu Londresen:
|
|
|
Keikoren ibilbide politikoa orduan hasi zen. Bostonen (AEB) administrazioa ikasi zuen, eta, itzultzean,
|
duela
bost urte, boto gehien jasotako diputatua izan zen. Ezkonduta dago, eta bi alaba ditu.
|
|
2012
|
|
|
Ezkerra eta sozialistak ez ezik, eskuin muturrak ere haien banaketa baliatuko du «eskuinaren erreferentzia» izateko, Marine Le Penek lehen itzulian botoen %17, 9 eskuratuz gero errepikatu izan duen bezala. Sarkozyren agurra Nicolas Sarkozyk
|
duela
bost urte pobreen bizitza hobetuko zuela agindu zien herritar itxaropentsuei, baina gutxira aberatsen presidente bilakatu zen, krisiaren aurrean ez itxura oso onekoa: luxuzko bizitzak eta jarrera harroak inoiz Frantzian presidente batek izan zuen babes txikiena izatea eragin zuten, 1958tik berriz aukeratu ez duten presidente bakarra izateraino.
|
|
|
Hau da, batailoiak Asturiasera behartuta joan zirela uste du. Ibaiak baldintzatuta Ricardo Alvarez Errepublikako armadako tenienteak Asturiasko frontean gertatutakoa gogorarazi zuen BERRIAn,
|
duela
bost urte. 1937.eko otsailaren 23an Oviedoren kontrako erasoari ekin zioten.
|
|
2013
|
|
|
Russia Today kateari esan dionez, bere semeek «ez zeukaten jihadaren bideari jarraitzeko asmorik». Gainera, azaldu du FBIk
|
duela
bost urte egin ziola galdeketa herenegun tiroz hil zuten seme zaharrari «terrorismoarekin» lotura zuelakoan, baina ez zutela ezer aurkitu. Zarnayevaren ustez, bere semeak engainatu egin dituzte.
|
|
|
Urtero bezala, jaietan ziren Ordizian (Gipuzkoa)
|
duela
bost urte, uztail amaieran. Hilaren 26an, prozesioan irten ohi dira udal agintariak, 11:00 aldera.
|
|
2014
|
|
|
Guztion izenean erabakiak hartzen dituen eliteak Kutxabank pribatizatu nahi du, eta aspaldian prestatutako prozesu batean sartuta dago, non faltsukeria eta engainua nagusi diren. Politika oraingoan ere eskuak lotuta ageri da, eta arrazoia ematen dio bide batez Botini; hark
|
duela
bost urte esan zuen: «Kutxak deuseztatu beharreko anomalia bat dira».
|
|
|
Duela urte gutxi independentziaren eskaera oso indargabea zen Katalunian. Arenys de Munten hasi ziren galdeketa batekin,
|
duela
bost urte, eta elur bola hau erraldoi egin da. Atzoko mezua argia izan zen arduradun politikoentzat:
|
|
|
Azken emaitza ez dute jakinarazi. Nazioartekotzetik iritsi ziren albiste onak, ekoizpenaren %71, 1 saldu zuelako kanpoan, 2012an baino bi puntu gehiago eta
|
duela
bost urte baino hamabi gehiago.
|
|
|
Inolaz ere ez jarrera pasiboa izan. Noski,
|
duela
bost urte erakusteko aukera eman balidate, agian eginen nukeen. Baina erabateko interes falta, gaitasun falta eta utzikeria dute instituzioek.
|
|
2015
|
|
|
Nazioarteko elkartasuna susmopean jarri eta indargabetu nahi zutela salatu zuten
|
duela
bost urte, Askapenaren kontra egin eta zazpi lagun atxilotu zituztenean, eta gauza bera salatu dute bost urtera, zazpi atxilotuetatik bosti seina urteko espetxe zigorra eskatu dietenean. Baina erantzuteko prest ere agertu dira, eta lan internazionalistarekin segitzeko beharra aldarrikatu dute, «elkartasunaren zubiak indartzeko».
|
|
|
Latinoamerika, Afrika eta Asiako garapenerako lankidetza proiektuetarako diru sarrerek gora egin dute xeheki, baina 2010eko kopurutik oso urrun daude oraindik:
|
duela
bost urte, 70,5 milioi euro inguru baliatu zituzten Hegoaldeko proiektuetarako, eta aurreko urtean, berriz, 45,5 Herrialde horietan martxan dauden proiektuen kopuruak behera egiten jarraitzen du, finantzaketak jarraikitasunik ez izateak kalte egiten baitio luzerako proiektuen iraunkortasunari. Gainera, krisiaren ondorioz egindako murrizketa ekonomikoek ere lankidetzan eragin izana gaitzetsi dute.Araba, Bizkai eta Gipuzkoako proiektuetarako diru sarreren joera kontrakoa da:
|
|
2016
|
|
|
«Siriatik egin dugu ihes; ezin genuen han jarraitu, baina han negua ez da horren latza. Sekula ez dugu horrenbesteko hotza pasatu».Nasirrek
|
duela
bost urte egin zuen ihes Siriatik, emaztearekin eta bi seme alaba txikiekin. Turkiatik Greziara iritsi berria da, aurreneko saiakeran ontzia hondoratu baitzen:
|
|
|
Lekukoen arabera, emakume bat eta haren bi seme alabak hil ziren herenegun gauean egindako erasoen ondorioz. Zauritutakoak, berriz, dozenaka dira, arnasa hartu ezinik lagun asko joan baitira ospitalera, begietan azkura zutela.Ez da aurreneko aldia,
|
duela
bost urte gerra hasi zenetik, arma kimikoak erabili izan direla salatu dela. NBEk, ildo horretan, hilaren amaieran emango du argitara 2015ean eta 2014an ustez egindako eraso kimikoen inguruko ikerketaren emaitza.Ospitaleak jomuganAlepo, herrialdeko hiri handienetan bigarrena, erabat hondatuta dago bost urteko gerraren ostean, eta larria da bertan jarraitzen duten 1,5 milioi lagunen egoera; bereziki, auzo errebeldeetan bizi diren 250.000 zibilena.
|
|
2018
|
|
|
Iaz bete ziren 80 urte 1937 urtean Pablo Picasso artistak artearen historiako ikonoetako bat bilakatu den Gernika pintura sortu zuenetik. Hori dela eta, Donostian ikusi ahal izateko berreskuratu nahi izan zuen San Telmo museoak Jose Ramon Amondarainek (Dosnotia, 1964) Artium museoan
|
duela
bost urte aurkeztu zuen Denbora eta premia erakusketa, baina azken proiektu honen inguruan Picassoren familiarekin sortutako arazo legalen ondorioz, erakusketa haren jarraipen bat garatzea erabaki zuten: Espazioaren barrea (Gernika).
|
|
|
Malagako artistak pintura ezaguna sortzeko behar izan zituen 33 egunetan Dora Maarrek eginiko zortzi argazkietan oinarritzen zen
|
duela
bost urte Gasteizen aurkeztu zen erakusketa. Argazki erreportaje horren bitartez, Amondarainek Gernika-ren sormen prozesuaren ikerketa bat planteatzen zuen.
|
|
2020
|
|
|
Sekulako arrakasta izan zuen
|
duela
bost urte François Ruffin kazetariak aurkeztu zuen dokumentalak. Ez soilik oso zabaldua izan zelako:
|
|
|
Batzuen eta besteen ekarpen teoriko praktikoak uztartuz, menpekotasun nazionalarekiko, Kapitalaren diktadurarekiko eta (hetero) Patriarkatuaren nagusikeriarekiko alternatiba estrategikoa gorpuzten ari gara. Esan dezakegu
|
duela
bost urte Eskubide Sozialen Kartaren osaketa prozesuan egindako ariketa, eraldaketarako estrategiko eta programa taktiko bateratu bat osatzea, berritzen eta sakontzen ari garela batzuen eta besteen ekarpenen bidez. Urtarrilaren 30eko grebak, zehazki, aberastasunaren banaketaren aldeko ardatza indartzeko balioko du, pentsioa, soldata, lanaldia, kontratazioa, emakumeei* ezarritako arrakalak, oinarr... lantoki nahiz sektoreko borrokak, langile guztiei eragingo liokeen akordio intersektoriala, politika publiko hegemonikoen aldaketa.
|
|
|
Ohartarazi du «esne sektorearen azken urteotako dinamika etsigarria» dela eta galbidera doala. Nafarroan, adibidez,
|
duela
bost urte 200 etxalde zeuden, baina orain 150 besterik ez, eta Euskal Herri osoan ehunka abeltzainek utzi dute sektorea. «Merkatuaren logika ez da naturala, ezta bidezkoa ere.
|
|
|
Lutxo Egiak Bilbon
|
duela
bost urteko egindako hilabeteko euskaraldiari erreparatzen badiogu, elementu garrantzitsu bat aurkituko dugu: ez zen euskara hutsez bizitzeko apustua izan soilik —«X hutsez bizi» oso itsusi geratzen da euskararen ordez ingelesa, alemana edo finlandiera jartzen baduzu, eskuin muturrak herrialdeetako gutxiengoen aurka egindako leloa litzateke—; ekuaziotik espainiera kentzea zuen abiapuntu, espainiera «desikastea», ia beti euskaraz eginez baina noizean behin beste erdararen bat —ingelesa— erabiliz zubi hizkuntza gisa.
|
|
2021
|
|
|
«Ez dakigu egoten talde batean jo gabe». Unidad Alavesa taldea
|
duela
bost urte sortu zen, eta hirugarren diskoa kaleratu berri dute. Bederatzi abestiz osaturiko Made in Germany bilduma da haien azken lana; Artza Records zigiluarekin kaleratu du.
|
|
|
Telebistan bide luzea eginda, irratian lur hartu zenuen
|
duela
bost urte. Alde handia dago telebistaren eta irratiaren artean?
|
|
|
Hilero irudi bat argitaratzen du BERRIA egunkarian,' Ttap' aldizkari elektronikoan ere margotzen du, Miren Amurizarekin' Bainera bete itsaso' albuma egin zuen
|
duela
bost urte, Tupust kolektiboko kidea da.
|
|
|
Euskal Herrian, Mirentxu Loiarte iruindarra da ezagutzen den lehen emakume zinemagilea. Irrintzi (1978) eta Euskal emakumeak (1981) lanak filmatu zituen, baina pelikula horiek ahanzturan gelditu ziren, baita Loiarte bera ere,
|
duela
bost urtera arte, Iratxe Fresneda EHUko irakasle eta zinemagileak Irrintziaren oihartzunak dokumentalean gogora ekarri zuenera arte. «Nik lan horri esker ezagutu nuen Mirentxu.
|
|
|
Zer esanik ez Ankarak eta Bruselak elkarrekiko menpekotasuna nabarmen handitu zutela 2016an, Turkia harrez geroztik EBren kanpo mugako zaindari lanetan aritu baita, gatazka ugari izaten dituzten eremuetatik gertu. Siriako gerrak izan du eraginik nabarmenena, bi potentziek «legez kanpoko migrazioa kontrolatzeko» akordio bat sinatu baitzuten
|
duela
bost urte, eta horren harira Europako Batzordeak sei mila milioi euro eman baitzizkion errepublikari; ofizialki, «Siriako errefuxiatuei laguntzeko proiektuetarako».
|
|
|
2016ko Rio de Janeiroko (Brasil) Olinpiar Jokoetan baino kirolari gehiago ari dira Tokion: 335 guztira (285 aritu ziren
|
duela
bost urte). Inaugurazio ekitaldian normaltasunez desfilatu zuten guztiek.
|
|
|
Xavi, Iniesta, Busquets eta Messiren sasoirik onenean lehiatzea egokitu zaitzaigun. Messi goi mailan dago oraindik ere, baina hura ere ez da
|
duela
bost urtekoa.
|
|
2022
|
|
|
Azken urteotan euskara eta ikerkuntza izan ditu bizibide Josune Zabalak (Donostia, 1978), eta, besteak beste, Mondragon Unibertsitateko Huhezi Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean, Soziolinguistika Klusterrean eta Mintzola Ahozko Lantegian lanean aritu ostean,
|
duela
bost urte Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Ikerketarako eta Koordinaziorako zuzendari postua hartu zuen. Errezilen bizi da azken hogei urteotan, herritarrek euskara hitzetik hortzera darabilten herrian.
|
|
|
Azkenean, nik izan nituen aukerak beste batzuei ematea da kontua. Shelter Surf Camp sortu genuen
|
duela
bost urte, eta horren bitartez antolatzen dugu. Talde zoragarria daukat.
|
|
|
Leek ikerketa kriminal posible bati aurre egin dio funts publikoak bidegabeki erabiltzea egotzita. Gainera, Yoonek barkamena eskatu du bere emazteak
|
duela
bost urte irakasle izateko lan batean curriculum desegokia bidali zuela eta.
|
|
|
Espollan (Gironan) izan ginen
|
duela
bost urte inguru. Escola d´estiu de glosa ra gonbidatu gintuzten Oihana Iguaran eta biok.
|
|
|
Arabako metalgintzako itunaren pean 15.500 behargin aritzen dira. Aurreko hitzarmena
|
duela
bost urte iraungi zen, baina testu horretan jasotakoek indarrean jarraitzen dute, aurrerako eragina zuelako. Baldintza berriak negoziatu nahi dituzte sindikatuek, baina azaldu dute azkenengo lau urteetan 22 bilera egin dituzten arren ez dela izan «aurrerapausorik».
|
|
|
Arabako metalgintzako itunaren pean 15.500 behargin aritzen dira. Aurreko hitzarmena
|
duela
bost urte iraungi zen, baina testu horretan jasotakoak indarrean daude oraindik, aurrerako eragina zuelako. Baldintza berriak negoziatu nahi dituzte sindikatuek, baina azaldu dute azkenengo lau urteetan 22 bilera egin dituzten arren ez dela egon «aurrerapausorik».
|
|
|
lehia Macronen eta Marine Le Pen ultraeskuindarraren artekoa izango dela, 2017an bezala. Hori bai, Le Penek
|
duela
bost urte baino kanpaina hobea egin du, eta agintariarekiko tartea nabarmen txikitu du azken egunetan, Macronen aliatuen artean kezka eragiteraino.
|
|
|
Gilles Simeoni irlako gobernuburuak eta Jean Christophe Angelini PNC Korsikako Nazioaren Alderdiko buruak botoa eman dute; Core in Fronte eta Corsica Libera independentistek, aldiz, ez, bozak boikotatzera deitu baitzuten. Korsikan parte hartzea %62, 76koa izan da;
|
duela
bost urte %64, 02koa izan zen, hau da, bi puntu handiagoa.
|
|
|
Frantziako presidentetzarako bozetan ohi den modura, Korsikan hautagai eskuindar edo ultraeskuindar batek jaso du babesik handiena. Eta,
|
duela
bost urte bezala, aurten ere Marine Le Pen da garailea, botoen %28, 58 lortuta. Haren atzetik daude Emmanuel Macron estatuburua (%18, 11) eta Jean Luc Melenchon ezkertiarra (%13, 37).
|
|
|
Gilles Simeoni irlako gobernuburuak eta Jean Christophe Angelini PNC Korsikako Nazioaren Alderdiko buruak botoa eman dute; Core in Fronte eta Corsica Libera independentistek, aldiz, ez, bozak boikotatzera deitu baitzuten. Korsikan parte hartzea %62, 76koa izan da;
|
duela
bost urte %64, 02koa izan zen, hau da, bi puntu handiagoa.
|
|
|
Marine Le Penek, berriz, alde batera utzi du erretiroaren adina 62 urtetik 60ra aurreratzeko
|
duela
bost urte egindako proposamena, baina 60 urterekin aurreratzeko aukera eman nahi die 40 urtez kotizatu duten langileei. Pentsioen eguneratzea berriro inflaziora lotu nahi du, eta gutxieneko pentsioa mila euroan jarri.
|
|
|
Inkestek islaturikoa betetzen bada, Sinn Feinek
|
duela
bost urte baino boto gutxiago lortuko lituzke, baina DUPen beherakada ikaragarriak balioko lioke aulkietan ordezkaritzarik handiena izateko. Helburu hori betetzeko eremu seguru bat da Belfast mendebaldea barrutia:
|
|
|
hauteskundez hauteskunde, Sinn Feinek gora egin du, eta, 2017an, Asanbleara bidaltzen dituzten bost ordezkarietatik lau izan ziren harentzat. Aurten ez da aldaketarik espero banaketa horretan, eta azken aulkia PBP People Before Profitentzat litzateke,
|
duela
bost urte bezala.
|
|
|
Ezusteko bakarra SDLPk eman lezake,
|
duela
bost urte parlamentuko diputatu kopurua txikitu zutenean galdu baitzuen Belfast mendebaldean lortzen zuen aulkia. Aurten apustu indartsua egin dute:
|
|
|
Aurten borroka are estuagoa espero da, Aliantza Alderdia babes handiagoa lortzekotan baita, eta, horri esker, Sinn Feini kendu liezaiokeelako
|
duela
bost urte lorturiko eserlekuetako bat; DUPek, berriz, arazorik gabe eutsi lieke bi aulkiei, eta ez luke ezer gehiago lortuko, bi diputatugai aurkeztu baititu.
|
|
|
Gainerako alderdiei dagokienez, berriz, errepublikanismoaren aukera moderatuagoa izan ohi den SDLP Alderdi Sozial Demokrata Laboristak kolpe handiagoa hartu du, eta zortzi eserleku baino ez ditu eskuratu,
|
duela
bost urte baino hiru gutxiago. Azkenik, Independenteak alderdiak bi aulki lortu ditu, eta bana eskuratu dute TUV Unionista Tradizionalek eta People Before Profit alderdiak.
|
|
|
Biltzar Nagusian eskualdeetan hautatutako bostehun ordezkarik parte hartuko dute. LABek egun 46.000 afiliatu ditu,
|
duela
bost urte baino 5.000 gehiago. Ordezkaritzari dagokionez, %19, 24koa du Hego Euskal Herrian.
|
|
|
Hiriburuei dagokienez, euskara gehien Donostian entzuten da; Gipuzkoako hiriburuan
|
duela
bost urtean beste euskara entzun dute: %15, 3 Aldea handia da, gainerakoetan %2, 5 eta %4 artean baitabil.
|
|
|
Aspalditik dakit ez dudala ama izan nahi. Erabaki hori hain argi izateak eztabaida asko ekarri dizkit, eta oraindik gogoan dut
|
duela
bost urte ama den ezagun batek esan zidana. Haren ustez, urteak pasatu ahala, eta bikotekidea izaterakoan ideiak aldatuko nituen, eta ama izango nintzen.
|
|
|
Alor horiez gain, 100 bat enpresatan egindako grebak gogoratu ditu, eta hainbat gatazka «sozializatzeko» egindako lana. Horretan gako izan dira, Aranbururen arabera,
|
duela
bost urte ezarritako afiliazio kuota sistema berria —diru sarreren araberakoa— eta «borroka kutxa indartu» izana.
|
|
|
Atzo izan zen Desagertze Behartuen Biktimen Nazioarteko Eguna. Foro Sozialak
|
duela
bost urte txertatu zuen eguna bere lan egutegian, eta atzo egindako agerraldia baliatu zuen biktima horiek gogoratzeko. Horrekin batera, azaldu zuen Euskal Herrian hamalau kasu daudela dokumentatuta, eta horietatik zazpi oraindik argitu gabe daudela.
|
|
|
Sailkatutako hemeretzi bertsolariei
|
duela
bost urte finalista izandako bost bertsolari batuko zaizkie:
|
|
|
Sonia Olivella (Bartzelona, 1991)
|
duela
bost urte hasi zen Iridia giza eskubideen defentsarako zentroan. Gaur egun, indarkeria instituzionalaren inguruan Iridiak esku artean dituen 56 kasuak koordinatzeaz arduratzen da Olivella, baita memoria historikoaz ere —Ateneu de la Memoria elkarteko kide ere bada—.
|
|
|
Jasmin Moghbeli Ingeniaritza Aeroespazialeko Zientzietako lizentziaduna da, eta arlo berean maisutza bat du. Ameriketako Estatu Batuetako itsas armadako kide izan da, eta
|
duela
bost urtetik NASAko kide da.
|
|
|
Zorionez, duela urte batzuk, berreskuratu egin nuen ohitura hori. Historiari buruzko interesa, ordea, berriagoa da niretzat,
|
duela
bost urte inguru hasi bainintzen euskaldunon historia arakatzen. Bi pasio horiek uztartu ditut geroztik.
|
|
|
Beste herri batzuek ezin izan dute. Itziarrek ezin izan du Debatik bereizi; Igeldon galdeketa egin zuten, baina herritarren eskari garbiari ateak itxi dizkiote agintariek; Ezkio eta Itsaso bereizi ziren
|
duela
bost urte, herritarrek hala eskatuta eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren oniritziarekin, baina Espainiako Gobernuak debekatu egin zuen. Itsasoren kasuan, Espainiak oroitarazi zuen 5.000 herritar behar direla, gutxienez, herri bat sortzeko desanexio prozesua onartzeko.
|
|
2023
|
|
|
2021eko udazkenean hasi ziren zintzilik gelditzen. Lehiaketara irtendako egitasmo asko duela sei hilabetekoak edo
|
duela
bost urtekoak ziren. Lizitazio prezioak ez dira gaur egungoak, eta ez da inor aurkeztu, dirua galtzea delako.
|
|
|
ikusten da honi eutsiz gero etorkizuna izan dezakeela. Baina
|
duela
bost urte bi frontoi zeuden Floridan [Danian eta Miamin], eta ehun pilotari bizi ziren zestatik, horietatik gehienak hemengoak. Agian garai hobea zen hura.
|
|
|
Ezin ezkutatu,
|
duela
bost urte inguru lehenengoz plaza publikoan agertu zirenetik begi onez ikusi nuela egin zuten urrats hura, ez politikoki gertu sentitzen nituelako, baina bai oso beharrezkoak diren ekarpenekin iritsi zirelako eztabaida aberastera. Ahaztu gabe, jakina, hasierako manifestu hartako sinatzaile asko intelektualki zein pertsonalki estimatzen ditudan gizon eta emakumeak zirela.
|
|
|
1936 eta 1978 urteen artean, Hierarkia Katolikoak armek ezarritako diktadura frankista babesten du. Urte horietan, eliza erakunde frankista izan zen (Udalak jarritako eta alkateak
|
duela
bost urte Olarizuko dehesaren ondoan inauguratutako plakan ageri den testua).
|
|
|
Baina zalantzak harago doaz: Amaia Izko abokatuak,
|
duela
bost urte, salatu zuen orain ministro den gizon horren aginduz atxilotutako 223 lagunek salatu zituztela torturak. Poliziak ohitura zuen, antza, Marlaska guardian zegoen egunetan eskatzeko atxiloketak.
|
|
|
Espezialitateko ikasketak
|
duela
bost urte burutu nituen; hasieratik garbi nuen herri batean egin nahi nuela lan, herri bateko mediku izan. Lodosan aritu nintzen lehendabizi.
|
|
|
Egitasmo arrakastatsu asko hasi dira apal apal. Halaxe hasi ziren elkarrekin lanean Aitor Elordi (Mallabia, Bizkaia, 1996) eta Gontzal Urionabarrenetxea prestatzaile fisikoa (Markina Xemein, Bizkaia, 1991)
|
duela
bost urte. «Nik jada zenbait pilotarirekin egiten nuen lan:
|
|
|
Lehena
|
duela
bost urte
|
|
|
Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentua aitzindaria izan zen: Musikariak Ikastetxeetan programa sortu zuen
|
duela
bost urte. Programa horri esker, dozenaka musikarik bisitatu dituzte Nafarroako A eta ereduko ikastetxeak, bost urtez.
|
|
|
Alderaketa eginda: . com domeinua dutenen %8 aritzen dira euskaraz ere eta. es domeinukoen %6 Gainera, gailuen konfigurazioari erreparatuta,
|
duela
bost urte —orduan neurtu zuten azkenengoz— Euskal Herriko gailuen %2 zeuden euskaraz konfiguratuta; orain, berriz, %4 daude. Datua baikorragoa da erabiltzaile euskaldunen artean:
|
|
|
Alderaketa eginda: . com domeinua dutenen %8 aritzen dira euskaraz ere, eta. es domeinukoen %6 Gainera, gailuen konfigurazioari erreparatuta,
|
duela
bost urte —orduan neurtu zuten azkenengoz— Euskal Herriko gailuen %2 zeuden euskaraz konfiguratuta; orain, berriz, %4 Datua baikorragoa da erabiltzaile euskaldunen artean: %15ek dute gailua euskaraz.
|
|
|
Macron
|
duela
bost urte izan zen Ozeaniako uhartedian, deskolonizazio prozesuko lehen independentzia erreferendumaren aurretik, eta orduan adierazi zuen Frantzia ez litzatekeela «hain polita» izango «Kaledonia Berria gabe». Aurtengo bisitan, berriz, esan du kolonia «frantsesa» dela, «aurrerantzean ere» hala izatea erabaki duelako; 2018an, 2020an eta 2021ean egindako galdeketetan ezezkoak irabazi zuen, baina azken kontsultaren emaitzak eztabaida eta haserrea piztu zituen, independentistek hura boikotatzea erabaki baitzuten —abstentzioa %56, 13koa izan zen—, argudiatuta ez zela egokia koronabirusaren pandemia betean egitea.
|
|
|
Gogokoa izan edo ez, tuterar gehienak oso espainol sentitzen dira eta, gaur egun, askok, «Muskaria» ren ibilbide luzearen kontra, uste dute Tuteran euskara sikiera maila sinbolikoan erabiltzea «politizazioa» dela. Halaxe adierazi zuten
|
duela
bost urte «gora Tutera!» eta «gora Santa Ana!» eleei eginiko txistuek. Horixe da Nafarroaren drama:
|
|
|
Momentuz diot, izan ere, irailaren 4an kaleratu egiten nindutela adierazi zidaten, eta hilaren 19ra arte eskolara etorri behar naiz, legeak betetzeko daude eta. Hortaz, kaleratze gutuna jaso eta hamabost egunera bukatuko dut San Pedro Apostol ikastetxean
|
duela
bost urte Euskara eta Literatura irakasle bezala hasi nuen ibilbidea. Barkatu, San Pedro Apostol esan dut, baina Scientia Bilbao esan behar nuen, duela urtebete inguru mojek Scientia School SA enpresa madrildarrari saldu zioten Bilboko Volantin pasealekuko 36a.
|
|
|
Kontuan hartzeko bikotea da:
|
duela
bost urte, Gernikako Grand Slama irabazi zuten. Goikoetxea, gainera, ikusgarri aritu da udan:
|
|
|
Kepa Junkera musikariak iktusa izan zuen
|
duela
bost urte. Eszenatik irten zen orduan, baina musikariak sortzen jarraitzen du gaur egun. Junkeraren gertuko pertsonen lekukotza lagun, EITBren Primeran plataformak Berpiztu izeneko dokumental saioa estreinatuko du bihar.
|