2006
|
|
«Elikagaien eta geneen arteko harremana are gehiago ustiatu behar dugu», dio Ben Van Omen Nutrigenomikari buruzko Europako Bikaintasun Ikerketaren Sarearen (NuGO) arduradunak. Adituaren aburuz, elikadura pertsonalizatuan aurrera egiteak bidea irekitzen
|
du
zenbait gaixotasunetan dieta medikamentuen tratamendu osagarri edo ordezko izatera iristeko. Berriki egin diren ikerketek frogatu dutenez, nutrigenomikak zenbait gaixotasunetan (obesitatea, bihotzeko gaixotasunak, minbizia, Alzheimerra eta diabetea) izan dezakeen eragina.
|
|
Horrela, makrofagoek edo inguruko ehunaren zelulek berrerabil ditzakete. Apoptosia eta eritasuna Apoptosiak garrantzi handiko funtzio biologikoa
|
du
zenbait gaixotasunen patogenian, hala nola, minbizia, malformazio organikoak, arazo metabolikoak, neuropatiak, miokardioko lesioak eta immunitate sistemaren nahasteak. Apoptosiik gabe, ondo programaturiko suizidio zelularrik gabe, zenbait minbizik atea zabalik dute ugaltzeko, hala nola linfoma ez hodgkinianoaren (Bcl+), kartzinomaren (p53+) edo hormona mendekotasuna duten tumoreen kasuan.
|
2008
|
|
Bi funtzio horiek neurona berrien etengabeko ekoizpena eskatzen dute. Aurkikuntza horrek aukera ematen
|
du
zenbait gaixotasun aztertzeko; izan ere, behin jakinik lehen mailako zitilioa “belarria” dela, eta horren bidez zelulak ugaltze aginduak edo seinaleak entzuten edo jasotzen dituela, zientzialariek tresna berri bat dute etorkizunean zelulen zatiketa prozesua “kontrolatzen” saiatzeko.
|
2011
|
|
Ariketa fisikoa behin eta berriz egitea da zahartzea atzeratzeko terapiarik garrantzitsuenetako bat, Marcela González Grossek (Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientzien Fakultateko irakaslea Madrilgo Unibertsitate Politeknikoan, Nutrizio Komunitarioko Espainiako Elkarteak (SENC) joan den urtean Portugalen antolatutako sinposioan. Aditu horren arabera, “jarduera fisikoak eragin positiboa
|
du
zenbait gaixotasunen prebentzioan eta tratamenduan, hala nola osteoporosia, zenbait minbizi mota, obesitatea, gaixotasun kardiobaskularrak, eta buru ongizatean eta adineko pertsonen apetituan”. Pertsona aktibo batek, gainera, ariketa fisikorik egiten ez dutenek baino indar, malgutasun eta koordinazio handiagoa du.
|
2012
|
|
Gure txakurrean xaboidun bainuak gehiegi erabiltzeak, albaitariak gomendatutako maiztasunetik gorako komunak izanda, gure maskotako ilea eta azala babesten dituen geruza koipetsua honda dezake. Lipidoen estalki horrek ematen dio distira eta lasaigarritasuna zakurraren ileari, eta hesi natural gisa balio
|
du
zenbait gaixotasunetarako. Arrazoi horiengatik, komeni da, ahal den neurrian, bainuen maiztasuna errespetatzea.
|
|
Horrela, gurasoek eta osasuneko espezialistek laguntza berezia eskatzen dute, eta kasu batzuetan, laguntza hori jarraitu egin behar da jaioberritik eta bizitza osoan. Haurdunaldi adin txikiagoa, arrisku handiagoa Garai batean jaiotako haurtxoaren organoen eta sistemen heldutasunik ezak zaurgarriagoa egiten
|
du
zenbait gaixotasun eta arrisku egoera jasateko, baina haur goiztiar guztiek ez dituzte arazo berak garatzen, ezta intentsitate berean ere. Ondorioak izateko arriskua, neurri handi batean, garaia baino lehen ernetzen den adinaren araberakoa da:
|
2015
|
|
Zuntz dietetikoa beharrezkoa da hesteak osasuntsu egoteko, eta prebentzio zeregin argia
|
du
zenbait gaixotasun kronikotan.
|
|
Nolanahi ere, nutrizio arloko adituen ustez, zuntz dietetikoa da zerealek duten mantenugai garrantzitsuenetakoa: hainbat ikerketaren arabera, zerealen zuntzak murriztu egiten
|
du
zenbait gaixotasun kroniko izateko arriskua, adibidez 2 motako diabetesa (gure inguruan heriotza gehien eragiten duenetakoa da).
|
|
Irudia: Jazza Guy Txakur arrazak eta haiei lotutako gaixotasunak Arrazako zakurren arteko gehiegizko odolkidetasunak areagotu egiten
|
du
zenbait gaixotasun izateko joera. Otsoa duela 12.000 urte inguru hezetu zenetik, txakurren genotipoen galeria izugarri handitu eta aldatu da.
|
2018
|
|
Horiek maiz jateak murriztu egiten
|
du
zenbait gaixotasun kroniko izateko arriskua: 2 motako diabetesa, bihotz hodietako gaitzak eta zenbait minbizi mota.
|