|
2014
|
|
|
–Hementxe
|
du
pentsioa, eta hementxe eginen du Mamadouk lo! Nire ohean eginen du, gainera, zer demontre?!
|
|
2020
|
|
|
Mikel Novalek, ELAko gizarte politikako arduradunak, aitortu
|
du
pentsioez harago eztabaidatu behar dela. Halaber, pentsatzen du oso ondo lotu litzatekeela alargun sariaren ordezko egitura.
|
|
|
Dagoen bezala mantenduz gero zaintzarena" kale itsu bat" delakoan dago Otxoa, eta uste du etxeko langileen ogibidea, dagoen bezala," desagertu" egin litzatekeela. Haren iritziz, behar beharrezkoa da zerbitzu publikoen sare bat sortzea, eta horregatik azpimarratzen
|
du
pentsioekin bakarrik ezin direla konpondu emakumeen arazoak, ez eta 1.080 euroko gutxieneko pentsioa lortuko balitz ere. " Horrekin bakarrik genieke aurre egin ez ordainpeko zaintzari, ez eta adinarekin gero eta beharrezkoagoak diren bestelako zaintzei ere:
|
|
|
Madrilek lehenengo aldiz sartu
|
du
pentsioen kudeaketaren transferentzia negoziazioaren agendan, eta, datak beteko balira, Gasteizko gobernuaren eskuetan egongo litzateke 2022aren hasieran. Hortaz, inoiz baino eskurago egon daitezke Gizarte Segurantzaren eskumenaren giltzak.
|
|
|
" Atal publikoak gutxieneko bizi duintasun bat bermatuko luke, solidarioa izan luke, belaunaldien artekoa, justizia sozialekoa". Baina erantsi
|
du
pentsio publikoa osatzeko plan pribatuak sustatu liratekeela, bereziki enpresarien eta sindikatuen artean adostutako planak. Gainerako alderdiak ez datoz bat hiru hankako eredua sustatzearekin, irizten diotelako sistema publiko pribatu misto bat sortzeko atea zabaltzea ekarriko lukeela.
|
|
|
Miren Etxezarreta katedradun emerituak hain zuzen ere hamarkada horretan kokatzen
|
du
pentsio publikoen gastua murrizteko arrazoibidearen abiapuntua, II. Mundu Gerraren osteko itun sozial eta politikoa ahultzen hasi zen garaian.
|
|
|
Denera, 314.000 milioi euroko faktura, herrialdeko BPGaren %13, 7 Espainiak, ostera, 9,8 milioi pentsio pagatzen zituen 2019aren amaieran (8 irudia). Jasotzaileak gutxixeago ziren, 8,8 milioi pentsiodun, pertsona batzuek bi pentsio jasotzen zituztelako –erretiroa eta alarguntza, esate baterako– Faktura orokorra, beraz, ia 144.000 milioi eurokoa zen Espainian, herrialdeko BPGaren %12 Proportzionalki, hortaz, Frantziak BPGaren 1,7 puntu gehiago inbertitzen
|
du
pentsioetan.
|
|
|
Enpleguko planen kontzentrazioari erreparatuta, CCOOko Loli Garciaren errezeloa da sistema propio batean EAJren eredua nagusituko balitz are gehiago ahulduko litzatekeela pentsio publikoa, eta BGAEek ez luketela konpentsatuko: " Eredu misto baterantz bagoaz, langile ugarik pentsio negargarria izango dute, zeren hamar langiletik beherako enpresetan nork negoziatuko
|
du
pentsio osagarri bat langile horientzat?".
|
|
|
Eredu aktuarialarekin jarraituz gero, 2011ko eta 2013ko erreformak indarrean izanda, Zubirik kalkulatu
|
du
pentsioak batez beste %35 inguru apaldu daitezkeela epe luzera. Haatik, uste du eredu sozialarekin galera hori saihestu ahal izango litzatekeela; gainera, eredu bideragarria izango litzatekeelakoan dago, gaur egungo eta etorkizuneko hazkunde ekonomikoak sostengatu ahal izango lukeelako.
|
|
|
Espainiako Gobernuko alderdi nagusiaren barruan, printzipioz, ez du harrera txarrik aurrekontuak erabiltzearen ideiak. Jose Antonio Pastor PSE EEko bozeramaileak" logikotzat" jo du, eta gaineratu
|
du
pentsio publikoen defizita zirkunstantziala izango dela, baby boom belaunaldiak erretiroa igaro bitartekoa: " Oraindik bi hamarkada iraungo duen defizit koiuntural bat da, baina gero orekatu egingo da biztanleria aktiboaren eta pasiboaren artean.
|
|
|
Epe ertainera, prekaritatea ezabatzeko neurriak hartu lirateke, eta lan merkatuan enplegu gehiago eta soldata handiagokoak sortu. Luzera begira, berriz, uste
|
du
pentsioa herritartasunean oinarritutako eskubide unibertsal bihurtu litzatekeela, eta ez lukeela izan behar enpleguan soilik oinarritutako eskubide bat. Etxezarretaren esanetan, teknologiaren iraultza dela eta, luzera begira" birpentsatu egin behar dira lanaren gainean oinarritzen diren eskubide guztiak".
|
|
|
14 Espainiako Gizarte Segurantzak bakarrik lau erkidegotan biltzen
|
du
pentsioak ordaintzeko erabiltzen duen baino diru gehiago kotizazio sozialetan: Madrilen, Balearretan, Kanaria uharteetan eta Murtzian.
|
|
|
Frantziak pentsioak ordaintzeko erabiltzen duen diru kopurua bere BPGaren %15 inguru adinakoa da, baina Bruselak espero du 2060 urterako %12ra jaistea kopuru hori. Espainiak, berriz, BPGaren %13 baino gutxiago erabiltzen
|
du
pentsioak ordaintzeko, eta 2060rako %11ra jaitsi nahi du kopurua (5 irudia).
|
|
|
Mugimenduak bere gordinean eta konplexutasunean planteatu nahi
|
du
pentsioen inguruko debatea, eta gizarteko adin eta sektore guztietara zabaldu. Matrioxka errusiar panpinaren eran aurkezten du eztabaida, geruzaz geruza eta arazoz arazo, pentsioena ez baita gai bakan bat.
|
|
|
Jean Jacques Manterolak, Euskal Hirigune Elkargoko Gizarte Ekintza eta Elkartasunen zuzendariak, uste
|
du
pentsioen inguruko mobilizazioen gihar soziala balia daitekeela beste errealitate batzuk ere eztabaida publikoaren arretapean jartzeko. " Prekaritatea dela eta, arazo bat dugu gazteen integrazio ekonomiko eta sozialarekin, eta hori lotuta dago jendeak pentsioen inguruan duen beldurrarekin, zeren eta ikusten dute beren gazteek 30 eta 35 urte izan arren ez dutela egiazko lanposturik atzeman eta, beraz, zahartzaroa ere ez dutela ziurtatua izango.
|
|
|
Hegoaldean bakarrik ez, Ipar Euskal Herrian ere babes zabala izan
|
du
pentsio duinen aldeko aldarriak, Emmanuel Macron Frantziako presidenteak iragarritako erreformaren kontra. " Badago beldur azkar bat, baina beldurra ez da horrenbeste pentsiodunen artean, baizik eta langileen artean", esplikatu du Jean Jacques Manterolak, Euskal Hirigune Elkargoko Gizarte Ekintza eta Elkartasunen zuzendariak.
|