|
2001
|
|
|
Jendeak ulertzen ote du arraunari buruz, ordea? Antonio Camposen aburuz, jendeak ideiarik ez
|
du
oro har, arraunaz ulertzen duen inor gutxi dago; arraunean ibilitakoek baino ez dute ulertzen. Hauek arraunlariak eta trainerua ondo doazen beherehala antzematen dute, gainontzekoek ezer gutxi.
|
|
|
Kantek jorratzen ez duen arazo bat ere aipatu behar da. Lehen analogiak substantziaz hitz egiten
|
du
oro har, denboraren modu ezberdinei buruz hitz egiteko oinarri gisa, baina ez du inolaz ere substantzia ezberdinen aniztasunik aipatzen. Bigarren analogiak, ordea, aniztasun hori eskatzen du, substantzien kausazko harremanez ari baita.
|
|
2002
|
|
|
EBZaren arabera, zifra horrek agerian uzten du euroa faltsifikatzea «oso eskasa» izan dela orain arte, nahiz eta onartu duela berriki «pixka bat hazi dela». Txartel faltsuen kalitateari dagokionez, banku jaulkitzaileak esan
|
du
oro har «txarra» dela, Alemanian aurkitutako 50 euroko billeteen kasuan izan ezik. Gainera, adierazi du billete faltsuak ez direla benetakoak bezala zirkulatu, behin zirkulazioan jarri direnean oso azkar detektatu baitira.
|
|
|
Hau da, gaztea da gehienbat eta jarrera positiboa
|
du
oro har, baina oso lan baldintza eskasetan aritzen da, hainbat eta hainbat zailtasun aurkitzen baititu: dela jakintza alor gehienetako euskarazko tradizio falta, dela irakasgai desberdinak aldi berean azaldu beharra, zein eskolen prestaketan ordu asko eman beharra, edo tesia egiteko (eta, beraz, norberaren promoziorako) denbora eskasia, eta beste.
|
|
2004
|
|
|
betiere, jakina, euskaltzale bakan batzuk hizkuntza praxi hits horretatik salbuetsita. Artzain erromantizismoaren eremuetako euskaldunak, beraz, grina eskasa erakusten
|
du
oro har euskaltasunaren aldeko bihozkada erromantikoan. Isurialde atlantikoko euskaldunak, ahozko euskara eredurik haratago, ez dakit zer erakutsi behar dion lautadakoari.
|
|
|
Antropologiak gizakia zer den argitzeko zientzia edo diziplina izan gura
|
du
oro har. Gizoncmakumeak hainbat ikuspegitatik eta hainbat modutan iker daitezkeenez, gaur antropologia mota askotarikoak aurki daitezke bercizita, aukeren arabera:
|
|
|
Internetez gero eta gutxiago fidatzen da erosteko bitarteko gisa, hipermerkatu eta supermerkatuetako konfiantza hobetzen du, marka zurietakoa, eta haragiarena. Kontsumitzaile gisa duen kualifikazioan aurrera egiten du, elikagaien osagaien zerrenda eta nutrizio osaera gero eta gehiago kontsultatzen ditu, informazio gehiago eta hobea eskatzen
|
du
oro har, eta, bereziki, etxebizitzari eta aseguruei buruz, janari lasterreko jatetxeetan duen mesfidantzari eusten dio, etxeko aseguruei duten garrantzia ematen die. Autoestimua, ondo, eskerrik asko:
|
|
2008
|
|
|
Biztanleriaren zati handi batentzat ohiko bihurtu da gaztelania izatea komunikazio hizkuntza, bereziki metropoli barruti handietan, eta horrek nolabaiteko" normaltasun izaera" ematen dio men egiteko ohiturari; gainera, lagundu egin
|
du
oro har euskaraz hitz egiteko jokabideak euskal nazionalista izatearen konnotazioa har dezan.
|
|
|
Horrek garbi adierazten du, edozein elebitasun baldintzatatik urrun, disHizkuntza batean mintzo denak hizkuntza hori utzi du, sistematikoki, erantzun gisa ulertezintasuna, axolagabetasuna, edo bazterketa (nabarmenagoa edo ezkutukoagoa) jasotzen baditu. kriminazio egoeran bizi garela, eta" herri eta hizkuntza batekoa izateari irmo eusten dietenak apartheidera eramaten direla beren lurraldean bertan, beren hizkuntzan hitz egin ahal izateko baimen eskuzabala emanez" (Adell 2003). Biztanleriaren zati handi batentzat ohiko bihurtu da gaztelania izatea komunikazio hizkuntza, bereziki metropoli barruti handietan, eta horrek nolabaiteko" normaltasun izaera" ematen dio men egiteko ohiturari; gainera, lagundu egin
|
du
oro har euskaraz hitz egiteko jokabideak euskal nazionalista izatearen konnotazioa har dezan.
|
|
|
Hitz honek jatorri erromanikoa du eta euskaraz, guztiz normala izatez gain, jatorrizko esanahia gordetzen
|
du
oro har, latinezko ALTUS eta* ALTIAREtik baita tor. Erromantzezko ahoskeratik hurbilago gelditu den, altzatu?,, altzau?
|
|
|
distantziak heriotza esan nahi
|
du
oro har,
|
|
2009
|
|
|
Hego mendebaldeko haizeak zakar joko du eta zerua oso hodeitsu egongo da. Prezipitazio txikia egingo
|
du
oro har, baina barnealdean bereziki botako du.
|
|
|
Egoera horrek, kasu batzuetan, zenbait konpainiaren arazo larriak eragin ditu, eta enpresa horiek hazkundearen aldeko apustua egin dute errentagarritasunari eta iraunkortasunari gehiegi begiratu gabe. Prezioen presio horrek gorabehera handiak eragin ditu aseguratuei urte batetik bestera kobratzen zaizkien primetan, eta, ondorioz, sektorea ez dago oso pozik eta iritzi txarra
|
du
oro har. Neurrirako produktu bat konfiguratzeko eskatzen du mediku aseguruak?
|
|
|
Haatik, legeen euskaratze eta hiztegien sorrerarekin batera, argitalpengintza landu dugu arkitekturako euskarazko terminologia hobetu eta normalduko badugu. Arkitekturaren zabalkundeak garai oparoa bizi
|
du
oro har, baina oparotasun hori ez da euskarazko argitalpenetan nabari. Egia da azken bizpahiru urteotan arkitektura eta hirigintzaren alorreko hainbat klasikoren itzulpena sustatzen hasi dela EHUren Euskarazko Zerbitzua.
|
|
|
Gabon festetan Rekalde areto aurretik pasatzen den ikusleak inpresio bat hartuko
|
du
oro har zentroak ematen ez duena: kolorearena.
|
|
2010
|
|
|
Idoia Mendiak esan
|
du
oro har ez dela istilu handirik izan eta lanera joan nahi izan duenak ez duela lantokian sartzeko arazorik izan. Hori bai, industriaguneetan, enpresa handien aurrean, merkatuetan eta autobus terminaletan pikete informatiboak izan direla azaldu du.
|
|
|
Pausoz pauso gertatu dira aldaketak. Legeek beraiek transformazio aldi baten beharra aldarrikatu zuten161, eta trantsizio bide etengabean jardun
|
du
oro har, urterik urte eta mailaz maila, EAEko irakas sistema osoak. Oinarrizko zenbakiak eskaintzeaz gainera koadro taula sintetikoetan emanik dator bilakaera horren azalpena162 Esan bezala unibertsitate aurreko ikasmaila guztiak, hiru Lurraldeak eta bi ikastetxe motak (publiko eta pribatu) biltzen dira atal honetan, emaitza globalak azalduz.
|
|
|
Beste hitzetan esanik, hezkuntza kostu nagusien alorrean euskara ez da berariazko gainkostu faktore. Erdarazko irakaslearen soldata bera irabazten du euskarazkoak, eta klase ordu kopuru bera ematen
|
du
oro har.
|
|
|
Erabakia zerbait pertsonala beharrean laikotasuna defendatzeko jarrera bezala aurkeztu nahi izan zuen. Eta uste
|
du
oro har ondo hartu zela. Uste dut gehienek behintzat ulertu zutela ekitaldi erlijiosoetan ez parte hartzea.
|
|
2011
|
|
|
zein da zailena. Ni erosoen zortziko handian eta Iparragirreren doinuan sentituko naiz. Txikiak beldur gehiago ematen
|
du
oro har, umorea eskatzen duelako eta jendeak leherketa txiki bat espero duelako. Baina umorea ez da beti erraza, baliteke gaia eta eguna parean tokatzea eta asmatzea; edo ez.
|
|
|
Euskararen erabilerak atzera egin
|
du
oro har, ez aurrera, XX. mendean, euskal hiztun askoren gaitasun maila ahulduz joan da oro har, eta egungo egunean egiten den euskara hori erdal interferentziaz hornitua ageri ohi zaigu sarri.
|
|
|
ez dut uste. hizkuntza kontaktuak, ukipenak edo dena delakoak ondorio jakinak izan ohi ditu han hemen, mundu zabalean bezala, eta ondorio jeneral horien barnean txertatzen dira bete betean garate irakaslearen hiru gertakariak9 Bat dator bere diagnostiko hori, hizkuntza soziologiak azken berrogeita hamar urteotan eskuratu, metatu eta zabaldu duen zientzia arauzko ezagutzarekin. horrezaz gainera deskribapena bera, zabalkunde jeneraleko kultura aldizkari batean azaltzekoa izanik bereziki, oso da argia eta argigarria. ezin ukatuzko egia hirukoitz baten berri ematen digu irakasle unibertsitario trebeak: euskararen erabilerak atzera egin
|
du
oro har, ez aurrera, XX. mendean10; euskal hiztun askoren gaitasun maila11 ahulduz joan da oro har; eta egungo egunean egiten den euskara hori erdal interferentziaz12 hornitua ageri ohi zaigu sarri. zuzen dabil horretan, zeharo zuzen, nahiz eta mila xehetasun erants dakiokeen koadro nagusi horri. oso bestelakoak dira, aldiz, artikulu haren beste zenbait puntu. Batez ere hiru hauek:
|
|
|
Hezkuntzarako aplikazioak bilatzen hasteko modurik zuzenena da gailuetatik eskura dauden aplikazio ofizialen dendetara sartzea, hala nola App Store (Appleren produktuetarako), Bluetooth market (Android en gailuetarako) eta Ovi Store (Symbian en kasuan). Iruzkinak aplikazioak hezkuntzan duen erabilgarritasunari buruzko iritzi zuzena ematen
|
du
Oro har, denda horietan, beren aplikazioak sailkatzen dituzten kategorien artean, hezkuntzako berariazko bat sartzen da, gazteen ikaskuntza indartzeko edo zabaltzeko erabil daitezkeen aplikazio guztiak biltzen dituena (doakoak eta ordainpekoak). Horietako bakoitzean programaren deskribapen labur bat dago, erabiltzaile batzuen iruzkin partikularrekin batera.
|
|
2012
|
|
|
Azken 15 urteotan, euskararen erabilerak behera egin
|
du
oro har.
|
|
|
Euskararen erabilera, aldiz, txikia da eremu formaletan (%8, 3 udal zerbitzukoekin eta %3, 5 osasun zerbitzukoekin). Azken 15 urteotan, euskararen erabilerak behera egin
|
du
oro har.
|
|
|
Hipertentsioa edo arteria presio altua zakurretan, pertsonengan ez bezala, beste gaixotasun batek eragiten
|
du
oro har, hala nola diabeteak edo hipertiroidismoak. Zakur handiak, lodiak eta eritasun endokrinoren bat dutenak dira arteria tentsio altua izateko aukerarik onenak.
|
|
|
Arrakastatsua izan da eredu hori, sekulako kapital metatzea ekarri
|
du
oro har; horregatik, kapitalismoaren burdinazko legeari jarraikiz —kapitalak kapital gehiago produzitu behar du, ezinbestean eta etengabean—, ekonomiaren finantzaratzea etorri zen. Horri esker burbuilak metatzen hasi ziren —ekonomia errealak jadanik metaketarako ahalmenik ez zuenez, ekonomia birtuala sortu behar zen—, eta, horiek lehertzerakoan, gaur egungo krisi larriaren eztanda.
|
|
2013
|
|
|
Dena dela, gertakari bat baiezta daiteke lasai asko: zientziak edo metodo zientifikoak (behaketan, oroimenean, indukzioan, dedukzioan, abdukzioan, eta abarrekoetan oinarritzen den metodoak), batez ere, XVI. mendetik aurrerako zientziaren garapenak, izugarrizko eragina izan
|
du
oro har gizaki guztien (edo gizaki askoren) sinesmen eta usteen zakuetan. Sinesmen eta usteen erresuman izugarrizko inpaktua izan du zientziak.
|
|
2014
|
|
|
Arrese Beitiaren. Ama euskeriari azken agurrak!? olerki sarituak (1879) ilustratzen
|
du
oro har bazterretan nagusi zen larrimina. Plano politikoago batera etorrita, garaiko foruzaleek diskurtso jakin bat eraiki zuten horren inguruan:
|
|
2015
|
|
|
Konparazione, Bidarteko Erretegia itsasbazterra. Gourgandek uste
|
du
oro har ez dela aski kasu egiten Ipar Euskal Herrian natur ondareari. Ohartzen da zikinkeria franko botatzen dela nonahi.
|
|
|
Gainerakoan, zentro eskuina nagusitu da Frantzian, baita Ipar Euskal Herrian ere. François Hollanderen orain arteko politika gogor zigortu nahi izan dute lehendakaritzara aupatu zuten sektore guztiek eta Alderdi Sozialistak danbateko handia hartu
|
du
oro har. EBko austeritate haizeek eraman zuten Hollande Eliseora, baina bere politikek etsipena ekarri dute zentro ezkerreko boto emaileen zati handi batera.
|
|
2016
|
|
|
Oro har, euskarak aurrera egin duela esaten dugunean ondoko elementuotan fijatu ohi gara euskaldunok, gutxi asko: a) Hizkuntza bera landu, bateratu eta eginbehar berrietarako egokitu, moldatu eta aberastu egin dugu. b) Hiztunen artean asko dira, lehen baino askoz gehiago, hitz egiten jakiteaz gainera euskaraz irakurtzen eta idazten dakitenak. c) Euskaldunen (euskaraz dakitela diotenen) kopuru absolutuak bilakaera positiboa izan
|
du
oro har (ez herrialde guztietan), eta oso igoera deigarria herrialde eta adin tarte jakinetan. d) Euskarak orain gutxira arte debeku izan dituen hainbat jardungunetan euskaraz egiten da gero eta neurri zabalagoan: eskolan, unibertsitatean, administrazioan, idatzizko prentsan eta ikus entzunezko komunikabideetan.
|
|
|
WiFiak erabilera askekotzat jotzen den IMS (Industry, Scientific and Medical) maiztasun banda hartzen du. Erabilera askekoa izateak esan nahi
|
du
oro har ez duela berariazko baimenik behar hura erabiltzeko.
|
|
|
Bizitzako lehen asteetan, jaioberriek bularra edo biberoia eskatzen dute hiru orduz behin, gauez. Horrek esan nahi
|
du
oro har ia ez dutela lo egiten luzapen horretatik gorako aldietan. Lehen hilabetearen inguruan, hartualdiak ugariagoak izaten dira eta denbora gehiago pasatzen da batetik bestera, bigarren hilabetearen inguruan haur gehienak gaueko hartunera joaten hasten diren arte.
|
|
2017
|
|
|
Horrek ez du esan nahi, ordea, edizioeleanitzen itzulpen guztiak autorearenak direnik. Izan ere, edizio eleanitzetan autoreakhizkuntza bakar batera egin
|
du
oro har autoitzulpena, eta beste hizkuntzetako testuak itzulpenalografoak dira, sorburu hizkuntza argi ez badugu ere. Edizio elebidun eta eleanitzen kasuan, ikusi dugu gaztelania eta frantsesaren arteko aldea ez dela kopuru orokorra bezain handia, azpiko grafikoek erakusten dutenez.
|
|
|
Baionan berean gutixago, %53 Angelun aldiz gehiengo handiagoa Florence Lasserre David-entzat bainan bera hiri hortako hautetsia izanki. Hautagai sozialixtak polliki goiti egin
|
du
oro har bainan ez aparantziarik aski gainaren hartzeko.
|
|
2020
|
|
|
Zerbitzuei dagokienez, NDFk nabarmendu
|
du
oro har hedatzen ari dela, «kontsumitzaileen gastu indartsua bultzatzen baitu soldaten hazkunde sendoak».
|
|
|
Urtero milimetro bateko igoera eragiten dute. Izotz galera orokorraren ideia bat egiteko, ikerketak ondorioztatu
|
du
oro har munduko mendietako glaziarrek Alpeetako glaziarretan dagoen izotz guztia halako hiru galtzen dutela urtero urtero.
|
|
2021
|
|
|
Egunak laburtuak eta beti laburtzen ari, hortan gira keinka huntan bainan traba guzien artetik iduri
|
du
oro har aro hobea heldu dela gure egun guzietako urratsentzat. Besteak beste Xilaba bertsulari xapelketa ederki iragan da.
|
|
|
Azken paragrafo horretan irakur daitekeenez, ikasten ari diren euskaltzaleak dira orduko itzultzaile; garaiko egoerari erantzuteko egiten dituzte itzulpenak, euskaraz beste hizkuntzetan bezalaxe gai oroz idatz daitekeela erakusteko. Hortaz, Arrietak eleberriaren narrazio mailan itzulpen prozesuaren antzeratzea egiten
|
du
oro har, eta kontakizun mailan aurreko etapan deskribatu dugun itzulpen eremuko egoera eta eragileen antzeratzea, ekarri dugun pasarte horretan ikusi bezalaxe: garaian ez zegoen itzultzaile profesionalik, beharrei eta kanpoko erasoei erantzuteko modua zen euskaltzaleek itzulpenak egitera jotzea.
|
|
|
Historia, literatura eta itzulpena aztergai duten askotariko lanak arakatuta Joaquín Rubio Tobar katedradun espainiarrak egindako gogoeten arabera, itzulpenak ospe txarra izan
|
du
oro har, eta bigarren mailako jardueratzat jo izan dute hainbat sortzailek eta ikertzailek literaturaren historiaren alorrean: hainbat testu aztertu gabe geratu dira oraintsura arte itzulpenak zirelako, egokitzapen baldarrak zirelakoan (Rubio Tobar, 2013:
|
|
|
6) Flexioa erregularra da, eratorpena ez; informazio gramatikal bera ematen dute beti flexio morfemek (plurala k morfemak, pluralgilea itmorfemak adizki laguntzailean, datiboa i kasu markak...). Eratorpenean, berriz, maiz samar aurki ditzakegu esanahi aldaketak atzizki jakin baten bidez eratorritako hitzean; era atzizkiak, aditzari erantsirik, ‘gertaera’, aditzari dagokion ekintza gertatzea adierazten
|
du
oro har (igoera, jaitsiera, hasiera, amaiera...), baina sarrera ez da ‘sartzea’ bakarrik, sartzeko lekua ere bada, eta baita sartzeko txartela ere (sarrerak erosi ditut).
|
|
|
21.3.3a ‘Kausa’, ‘motiboa’, ‘arrazoia’.. adierazten
|
du
oro har [PS... ENGATIK] sintagmak. Hots:
|
|
|
20 urte gazteagoak gustatu ahal zaizkit, baita ni baino nagusiagoak ere". Azken bizpahiru urtetan desio gutxiago izan
|
du
oro har, nagiago sumatzen du bere burua, baina adinarekin baino gehiago bestelako bizitza aldaketekin lotu du. " Nik uste dut soltatzen banaiz berriz ere golfismora bueltatuko nintzatekeela".
|
|
|
Irailaren 27an hasiko da, Iruñeko Baluarte auditoriumean, Brahmsen konposizioekin, eta ekainaren 8an bukatuko da, Bilboko Euskalduna jauregian, Elgar, Bartok eta Wagner batzen dituen ikuskizunarekin. Guztira, 11 programa antolatu dituzte denboraldi berrirako, eta Oriol Roch zuzendari nagusiak nabarmendu
|
du
oro har «optimismoa» islatzen dutela: «Berreraikitzeko eta berpizteko denboraldia da; baita entzuleak eta haien konfiantza berreskuratzekoa ere».
|
|
2022
|
|
|
Seinaleztapen fisikoa ondo araututa dago eta paisaia nagusiki frankofonoa da; aldiz, intereneteko bistaratzeak garrantzi txikiagoa hartu du, izan ere, hizkuntza paisaia birtualak ingelesera jotzen
|
du
oro har.
|
|
|
Interneten gorakada eta enpresa jardueren aldaketa digitalak ere probintziako hizkuntza paisaia aldatzen ari dira. Seinaleztapen fisikoa ondo araututa dago eta paisaia nagusiki frankofonoa da; aldiz, Interneteko bistaratzeak garrantzi txikiagoa hartu du, izan ere, hizkuntza paisaia birtualak ingelesera jotzen
|
du
oro har (Bergeron 2021, Fillion 2021).
|
|
|
Aurten, berriz, 21 izan dira. Auzian bikotekide, senar edo bikotekide ohien kontra deklaratzeari uko egin zioten emakumeen kopuruak, berriz, behera egin
|
du
oro har: 96 kasu izan ziren iaz, eta 73 aurtengo urtarriletik martxora bitartean.
|
|
|
Hogei urteotako datuei (2001 vs 2021) erreparatuta, biztanleriak goiti egin
|
du
oro har;% 12 igo da zehatz errateko. Bereziki, Lapurdin Senperek eta Sarak izan duten igoera nabarmenaren ondorioz gertatu da hori.
|
|
2023
|
|
|
Gertutik igaro gara. Kaik esplikatu
|
du
oro har, zarapito mokoluzeak eta flamenkoak kokatu ohi direla udaberri partean. Lixibatik pasatako kolore arrosa histua dutela esan du.
|
|
|
Taldea izan da, oroz gain, Realaren aurtengo arrakastaren eragile nagusia. Multzoak distira egin
|
du
oro har, eta haien artean badira zenbait jokalari ikusgarri aritu direnak. Remiroz gain, erdiko bi atzelariak garrantzitsuak izan dira taldearen sendotasunean:
|
|
|
Mapan atzamarra mugituz gero, dena dago gorri eta gori, eta, horrek beldurtu behar gintuzkeen arren, klima aldaketa zalantzan jartzen dugu. Nik ez dut esaten gezurra denik euria manipulatu nahi digutela, baina lehen baino euri gutxiago egiten
|
du
oro har, eta behar dugu euria. Egun argiak behar ditugun bezala karga emozionala kentzeko.
|
|
|
hezkuntzan eta garraio publikoan. Sindikatuen arabera, unibertsitatez kanpoko hezkuntzan grebak %60ko babesa izan
|
du
oro har. Sukaldeko eta garbiketako langileen artean, %50 ingurukoa.
|
|
|
Beraz, laburbilduz esan zuen gure azalpenak entzun ondoren, bere mahai aurretik jaiki eta bulegoan zehar pauso batzuk ematen zituen bitartean, tarteka guri begira, idazleen jatorrizko lanak irakurri, ebaluatu eta hobekuntzak egiteko proposamenak egiteko gauza izan behar du; eta idazleari horien berri egoki eta adeitasun osoz emateko, jakina. Literaturari buruzko jakintza handia ere behar
|
du
oro har, eta erdarazko literaturaren ezagutza bereziki sakona. Jendearekin tratuan atsegina izan behar du, baina lausengu faltsuetarako joerarik gabekoa; eta, batez ere, hala egokitzen zaionean, ezezko ondo arrazoituak lotsarik eta beldurrik gabe emateko gauza.
|