|
2000
|
|
|
Munduan kontsumitzen den energiaren %35 petrolioa da, eta horrek garbi erakusten
|
du
munduko ekonomian duen funtsezko garrantzia. Halaber, herrialde ekoizle eta esportatzaileentzat esan nahi duen negozioa adierazten du.
|
|
2001
|
|
|
Estatu Batuetako muin politiko, ekonomiko eta militarraren aurkako erasoak ekonomi jardueraren erabateko geldiunea eragin zuen, haren kudeatzaileek zer egin ez zekitela geratu balira bezala. Ekonomiak sentiberatasun handia erakusten du politikaren gorabeheren aurrean, eta oraingo honetan, Estatu Batuetan gertatu denak, hain ustekabekoa eta ikaragarria izanik, bete betean jo
|
du
munduko ekonomia. Batez ere, etorkizun hurbilean, nahiz erdi mailan edo luzera begira, sortzen dituen zalantzengatik.
|
|
2002
|
|
|
Azterlan batek kuantifikatu nahi izan
|
du
munduko ekonomiak zenbateraino betetzen duen garapen jasangarriaren helburua
|
|
|
Planetaren gida globalak, zeinaren aurkezpen testuak José María Aznar baitakartza, datuek eta esperientzia praktikoak argi erakusten dute naturak ondasunak eta zerbitzuak sortzeko duen gaitasuna txikitzen ari dela, baina eskaera globalak hazten jarraitzen duela. Ekosistemek sortutako oinarrizko ondasunen kontsumoa aleak, haragiak, arraina eta zura «nabarmen hazi da azken lau hamarkadetan, eta hori egiten jarraituko
|
du
munduko ekonomiak zabaldu eta biztanleria hazi ahala», azpimarratu du Enrique Iglesias Garapenerako Banku Interamerikarreko presidenteak.
|
|
2005
|
|
|
Esate baterako, Europa eta Japonek bere maskotak elikatzeko urtean erabiltzen duten aurrekontua nahikoa izango litzateke Mendebaldean dagoeneko desagertuta dauden gaitzak jasaten dituzten hogeita hamar mila haur behar bezala zaintzeko (Thomas, 2000). " Xanpain kopak", Robert Wadek deskribaturiko desberdintasun patroi gisa, oso modu grafikoan erakusten
|
du
munduko ekonomiako aberatsen eta pobreen arteko amildegiaren sakona, eredu politiko eramanezin baten isla inolaz ere, ezen horretan nazioz gaindiko terrorismoa, huts egindako estatu kopurua, fundamentalismoak eta gatazka etniko eta erlijiosoak etengabe elikatzen dira. Kontu hauei guztiei ekiteko munduko gobernurako sistema sendo eta indartsu bat behar da, merkatu globalak arautzeko gai izango den bat alegia.
|
|
2008
|
|
|
Lantokitik bertatik jarduera fisikorik ezaren eta ohitura osasungaitzen aurka egindako programek frogatu dute eraginkorrak direla XXI. mendeko epidemiak diren gaixotasunetan (obesitatea, diabetea eta gaixotasun kardiobaskularrak) duten eragin handia murrizteko. Hala adierazten
|
du
Munduko Ekonomia Foroak eta Munduko Osasun Erakundeak (OME) egindako azterlan batek. Genevan aurkeztu dute berriki, Osasunaren Munduko 61 Batzarra dela eta, eta 1.500 aditu baino gehiago bildu ditu.
|
|
2009
|
|
|
“Klima aldaketari buruzko mundu mailako kezka hoztu egiten da”, zehaztu du Nielsen-ek. Izan ere, kezka gutxiago eragiten
|
du
munduko ekonomia krisiarekin, “kezka arrazoi nabarmenagoak eta berehalakoagoak sartu baititu”. Zehazki, Estatu Batuetan, berotegi efektua eragiten duten gasen bigarren igorle handiena Txinaren ondoren, “oso kezkatuta” dauden pertsonen kopurua %25era jaitsi da; duela bi urte, berriz, %34ra.
|
|
|
elkarbizitza ona eta eredugarriarena zein txarrarena. Historiak erakutsi
|
du
munduaren ekonomia berriz antolatu den bakoitzean, gerra sortzen zela Balkanetan. Ikusiko dugu zer datorkigun orain:
|
|
2011
|
|
|
Hortik aurrera, tamainari dagokionez Tokyok eta New Yorkek atzean utzi bazuten ere, esku handia izaten jarraitu
|
du
munduko ekonomian. John Friedmann hirigintza adituak 1986an esan zuen bezala, Londres, New York eta Tokyo dira munduko finantza artikulazioak.
|
|
2016
|
|
|
Burtzoroa emaiten du hainbeste ofshore bankuk beren kutxetan duten kapitalaren zero kopuruak zenbatzeak. Dirutza hori lo dago, interesak jabeei bakarrik ekartzen dizkie, ez denez inon inbestitua ez
|
du
munduko ekonomia inola ere ontzen. Kapitalak aspaldi beretua du erran zahar hau:
|
|
2020
|
|
|
Gasteizko gobernuaren mezua nazioarteko erakunde ekonomikoek helarazitakoarekin lerrokatu da. NDF Nazioarteko Diru Funtsak esan
|
du
munduko ekonomia hamarren bat edo bi gutxiago haziko dela aurreikusitakoa baino, betiere COVID matxinoa mendean hartzen badute hilabete gutxian. Iraupena da, hain zuzen, ekonomiaz arduratzen direnen kezka nagusia, hots, birusaren krisiak zenbat iraungo duen; erakundeek konfiantza baitute soluzio mediko bat topatu ondorengo agertokian ekonomiak hartuko duen noranzkoarekin.
|
|
|
Europako Banku Zentralaren (EBZ) portaerari erreparatuz gero, berriz, hazkunde baxuak, inflazio txikiak eta bizitza luzeko gizarteak (gizarte zaharkitua) erabat baldintzatzen dute Europa; moneta politikaren porrota eta zerga politiken dudazko ekimenak sintoma adierazgarriak dira. Txinak eragin handia
|
du
munduko ekonomian, eta, pixkanaka, mundu mailako salgaien prezioak finkatzeko erreferentzia nagusia bilakatzen ari da, AEBei lekukoa hartuz. Gaur gaurkoz, ordea, dolarrak erreserba moneta gisa izan duen erabateko nagusitasunak aukera eman die AEBei hegemonia ekonomikoa izateko, baina baita zorra nazioartean kostu baxuan kokatzeko ere (moneta boterea, alegia).
|
|
2022
|
|
|
2008ko krisiak ederki frogatu
|
du
munduko ekonomia sistemaren ahulezia eta krisihori pairatu duten guzientzat lanjera. Espekulazio burbuila baten zapartatze baten ondotik, finantza transakzioek kontrolik gabe ezin zutela segitu politikari eta gobernu anitzentzat argi zen.
|
|
|
" Ukrainako gerrak lurrikara oso gogor baten gisan bere uhinekin astindu
|
du
munduko ekonomia, bereziki herrialde txiroena", laburbildu du Nazioarteko Diru Funtsaren buru Kristalina Georgievak: " Errusia eta Ukrainari eragin die baina baita planetako gainerako 7.000 milioi jendeei".
|
|
2023
|
|
|
Lankidetzaren industria konplexuak toki oso zabala betetzen
|
du
munduko ekonomian; estimazioen arabera, 130 bilioi dolar baino gehiagoko balioa du.67 Diru hori gobernuetara, lankidetza erakundeetara, GKE transnazionaletara eta haientzat lan egiten duten milaka pertsonaren eskuetara iristen da.68 Sistema erraldoi horren lidergoa Mendebaldeko garapen profesional zurien esku dago ia osotara; haiek arduratzen dira dirulaguntzak banatzeko programak eta politikak d... Alegia, mendebaldar zuri salbatzailearen irudia ez da estereotipo orokortu bat besterik gabe:
|