2005
|
|
Jabetza Erregistrorako edo Notariotzarako lehiaketa arruntetan postu hutsa eskatu behar
|
du
langile horrek, txanda erreserbarik gabe; halakoetan, teknikarien kidegoan izandako antzinatasuna kontuan hartzen da.
|
2007
|
|
Gobernuak urtero onetsi ahal izango
|
du
langile atzerritarren kopuru jakin bat, enpleguaren egoera nazionala kontuan hartuta. Langile kopuru horretara bakarrik bilduko dira Espainian ez dauden edo bizi ez diren atzerritarrak.
|
|
Langilea sindikatu batean afiliatuta egon eta enpresaburuak horren berri badu, azken horrek aurretiaz entzungo
|
du
langilearen sindikatua zein izan eta horren sindikatu ataleko eskuordeek esan beharrekoa.
|
|
3 Artikulu honetako 1 idatz zatiak aipatutako kasuan, enpresaburuak ez dituenean neurri egokiak hartzen edo ez duenean uzten halakorik hartzen, langileen segurtasuna eta osasuna bermatzeko, langile horien lege ordezkariek erabaki dezakete, kideen gehiengoarekin, arrisku horrek ukitutako langileen jarduera geldiaraztea. Erabaki hori berehala komunikatuko zaie enpresari eta lan agintaritzari; lan agintaritzak, hogeita lau orduko epean, deuseztatu edo berretsi egingo
|
du
langileen ordezkariek erabakitako geldiaraztea.
|
|
2 Enpresaburuak alokairuetatik sindikatu kuota deskontatu eta transferitu egingo
|
du
langile afiliatuaren sindikatuak hala eskatuta, eta langile horren aldez aurreko adostasunarekin beti.
|
|
Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusiaren probintziako zuzendaritza eskudunak edo horren administrazio eskudun batek eman eta, hala denean, berriztatuko du Gizarte Segurantzaren afiliazio agiria. Agiri horrek jasoko ditu, Gizarte Segurantzako zenbakiaz gain, Lan eta Gizarte Segurantzaren Ministerioak ezarritako datuak; agiri horrek lehentasunez egiaztatuko
|
du
langileari aitortu zaion afiliazio egoera.
|
|
Hartara, adar juridiko berriaren eginkizun nagusia da langileek eta enpresaburuek dituzten aurkako interesak orekatzea. Esangura horretan, lan legeriak babes izaera
|
du
langileari begira; izan ere, langilea da lan kontratuaren alderdi ahula.
|
|
4 Enpresaburuak kontratatzen dituen langileei nahitaez eman behar die prestakuntza praktiko eta egokia segurtasun eta higieneari dagokionez. Beste horrenbeste egin behar
|
du
langileak lanpostutik aldatzen direnean, edo langileek euren buruei, lankideei edo beste inori arrisku larriak eragin diezazkieketen teknika berriak aplikatu beharriek eta nahitaez egin behar ditu prakti dituztenean. Enpresaburuak prestakuntza hori emango du enpresako zerbitzuekin edo kasuan kasuko zerbitzu ofizialen partaidetzarekin.
|
|
Alokairua agirietan jasoko da, langileari banakako jaso agiria emanez; jaso agiri horrek justifikatuko
|
du
langileari alokairua ordaindu zaiola. Alokairuen jaso agiria bat etorriko da Lan eta Gizarte Segurantzaren Ministerioakmen kolektibo bidez edo, horrelakorik izan ezean, enpresaren eta langileen ar onetsitako ereduarekin.
|
|
2 Edozein kasutan ere, artikulu honek arautzen
|
du
langileak legearen aurka lagatzea, bada hori horrela gertatu dela ulertuko da, hurrengo inguruabarren bat dagoenean: enpresen arteko zerbitzu kontratuen objektu bakarra izatea enpresa lagatzaileak enpresa hartzaileari langileak lagatzea, edo enpresa lagatzaileak jarduera edo antolaketa propio eta egonkorrik ez izatea, edo enpresa lagatzaileak beharrezko biderik ez izatea bere jarduera gauzatzeko, edo enpresa lagatzaileak ez gauzatzea berari enpresaburu gisa datxezkion eginkizunak.
|
|
a) Enpresaburuak egin
|
du
langileen segurtasun eta osasunerako dauden arriskuen hasierako ebaluazioa, orokorrean kontuan hartuta jardueraren izaera, lanpostuen ezaugarriak eta lanpostu horiek bete behar dituzten langileen ezaugarriak. Hasierako ebaluazioa egin da, berebat, lan ekipamenduak, substantziak edo prestakin kimikoak aukeratzeko, eta lan egiteko lekuak egokitzeko.
|
|
«Guztiek dute askatasunez sindikatu kide egiteko eskubidea». Horrek esan nahi
|
du
langile guztiei aitortu behar zaiela, espainiarrak zein atzerrikoak izan (hala ere, azken horien kasuan, ALOren 11.1 artikuluan ezarri da eskubide hori izango dutela Espainian egoteko edo bizitzeko baimena lortzen duten atzerritarrek). Ondore horietarako, langile gisa hartuko dira lan loturaren mende daudenak zein administrazio publikoen zerbitzura administrazio edo estatutu izaerako loturaren mende daudenak (azken kasu horretan, azken horiek sindikatu kide egiteko duten eskubidearen berezitasunak hartu behar dira kontuan, EKren 28.1 eta 103.3 artikuluetan ezarrita daudenak).
|
|
Horrela, grebak ez
|
du
langilea botere publikoetatik soilik babesten (ezin dute murriztu), baita enpresaburuarengandik ere (ezin du zehatu horretan parte hartzeagatik, baina ordainsarien proportziozko zatia kendu diezaioke, etab. lan egin ez duen aldia kontuan hartuta?, konstituzio eskubide bat egikaritzen ari da eta); azken horrek ezin du jarduera horren eragingarritasuna indargabetu, esaterako, ordezko langileak kont... Greba eskubidearen funtsezko edukia lanaren modalitate guztiak uztea da (irailaren 28ko 123/ 1992 KAE), baina 17/ 1977 Errege Dekretu Legearen 7 artikuluan ezarritako egintza gehiegizko edo ez zilegiak egin gabe (txandakako grebak, sektore estrategikoetan zerbitzuak egiten dituzten langileek ekoizpen prozesua eteteko egindakoak, arreta gehiegi jartzearen ondoriozko grebak, etab.). Grebaren xedea lanbide interesak babestea izan behar da (nahitaez ez dira greba egileen interesak izango, mota guztietako langileen interesak onartzen dira), eta 11 artikuluan greba politikoak edo langileen lanbide interesarekin zerikusia ez duten grebak debekatu diren arren, praktikan ez da batere erraza grebetan lan, gizarte edo politika izaerako arrazoiak bereiztea.
|