|
2006
|
|
|
HPSk estrategikotzat
|
du
lan mundua euskalduntzea eta diru-laguntzak bideratuak ditu horretara. Enpresek laguntza horiek erabiltzeko premiarik izango ote dute?
|
|
2010
|
|
|
Lanpostuak ez dira zure beharretara egokitu eta ez dute enplegu babestuaren onura jasotzen, eskuzko jardueretan eta kualifikazio txikikoetan oinarritzen delako. Horrek eragina
|
du
lan munduan, nano diren pertsonak, beren itxura fisikoagatik, ikuskizun komikoekin erlazionatzen baitira. Cermi ren azterketak azpimarratzen duenez, “barre, iseka eragiten duen ezgaitasun baten estereotipoekin lotzen dira”.
|
|
2013
|
|
|
Euskalgintza. Kontseiluak aurreratu
|
du
lan munduaren euskalduntze prozesuan erantzukizunez jokatzeko konpromisoa hartuko duela euskalgintzak. Gidalerroei helduko dieten eragileei lankidetza eta babesa eskaini diete.
|
|
|
Emakume euskaldunek bere gain hartzen dute oraindik lan hori,% 75ean. Hau da, lan munduan daude, kanpoan, baina zama hori daramate gainean eta horrek ere eragin handia
|
du
lan munduan edo erabakiguneetan daukaten presentziarekin. Bai, lanean badaude emakumeak, baina enpresa handienetako administrazio kontseiluetan, adibidez, ez daude.
|
|
|
Esan gabe doa, lan munduaren euskalduntzeak herritarron eguneroko bizitzan duen eragin luze zabala. Bertan langile bezala igarotako orduengatik edota lan mundutik datozkigun zerbitzu eta produktuen kontsumitzaile izateagatik, sakoneko eragina
|
du
lan munduak gu guztion eguneroko bizitza eta hizkuntza jardunean.
|
|
2016
|
|
|
Prekaritateak hartu
|
du
lanaren mundua. Errealitate gero eta gordinagoa da, gainera, gora baino ez baitu egin, krisia piztu zenetik.
|
|
|
Eskolak irabazitakoa maiz aski galbidean jartzen du lan munduak». Patxi Saez soziolinguista mintzo da; maiz nabarmendu
|
du
lan munduak euskararen biziberritzean duen garrantzia. Galera horri buruzko ikerketak badira han hemen; Lanbide Heziketako ikasleekin eginak, adibidez.
|
|
|
Ezin da ahaztu lan munduaren euskalduntzeak herritarron eguneroko bizitzan duen eragin luze zabala. Bertan langile bezala igarotako orduengatik edota lan mundutik datozkigun zerbitzu eta produktuen kontsumitzaile izateagatik, sakoneko eragina
|
du
lan munduak gu guztion eguneroko bizitzan eta hizkuntza jardunean. Halaber, inoiz baino euskaldun gehiago eta formatuago dago gure herrian.
|
|
2017
|
|
|
Emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna lortzeko bidean, Azurmendik ezinbesteko ikusten
|
du
lan munduan eragitea. " Izan ere, arazo asko arlo ekonomikoko berdintasunik ezaren ondorio dira.
|
|
2018
|
|
|
Horregatik, berebiziko garrantzia du arlo sozioekonomikoaren espazioetan euskarari lekua egiteak. Lanean ematen dugun denboragatik edota produktu eta zerbitzuen kontsumitzaile garelako, eragina
|
du
lan munduak gure bizimoduan eta hizkuntza jardueran.
|
|
|
Izan ere, ezin da ahaztu lan munduaren euskalduntzeak herritarron eguneroko bizitzan duen eragin luze zabala. Bertan langile bezala igarotako orduengatik edota lan mundutik datozkigun zerbitzu eta produktuen kontsumitzaile izateagatik, sakoneko eragina
|
du
lan munduak gu guztion eguneroko bizitzan eta hizkuntza jardunean. Halaber, eta Saezen artikuluan jaso bezala, inoiz baino euskaldun gehiago eta prestuagoak daude gure herrian.
|
|
|
Euskaraz lan egiteko, euskaraz saldu eta erosteko eta, azken batean, euskaraz normaltasunez bizi ahal izateko, pertsonak ez ezik, lan munduaren espazioak ere euskalduntzea (kasu honetan enpresak, komertzioak, etab.) ezinbestekoa da. Lanean ematen dugun denboragatik edota produktu eta zerbitzuen kontsumitzaile garelako, eragina
|
du
lan munduak gure eguneroko bizimoduan eta gure hizkuntza jardueran.
|
|
|
etxetik euskaldun izanik euskaraz eskolatu direnei bezala etxetik erdaldun izanik eskolan euskaraz jabetu direnei, auzo giro euskalduna dutenei nahiz besteei, denei, oztopatzen die euskarazko jarduna lantokian, norbanakoaren egunerokoan leku handia betetzen duen aktibitatean. Euskarak ondoan duen hizkuntza indartsuarekin eta kasu askotan neurri batean baita ere beste hizkuntza batzuekin partekatu
|
du
lan mundua; eremuz eremu eta gunez gune diferentea izango da partekatze hori. Askotarikoa baina nolanahi ere behar bestekoa izango den funtzionaltasun partekatuaren bila jotzea dagokio, bada, hizkuntza plangintzari.
|
|
|
Baina, nire ustez, hausnarketa estrategikoa falta da: nork izan behar
|
du
lan mundua euskalduntzearen gidaritza. Aholkularitza enpresek?
|
|
|
6 Zainketen ekonomia ezagutzea Urtean 24.000 ordu inguru ematen dituzte haurrak, helduak edo gaixoak zaintzeko, eta lan horiek emakumeen% 80,9 egiten dituzte. Zainketen ekonomia edo emakumeen ekonomia deiturikoak agerian uzten
|
du
lan munduak kontuan hartzen ez dituen eta ekonomikoki nahiz sozialki baloratzen ez dituen oinarrizko jarduerak, nahiz eta ekonomiaren ehuneko handi bat okupatu. Emakumeek beren zainketa lanarekin egiten duten ekarpen hori ezinbestekoa da sistema ekonomikoak funtziona dezan.
|
|
2020
|
|
|
Hizkuntza ohiturak aldatzeko ariketa soziala da Euskaraldia. Ohitura horiek pertsonengan aldatzeko asmoz sortu zen ekimena 2018 urtean, eta aurten, salto egin
|
du
lan mundura. Horretarako, ariguneak sortzera deitu dituzte enpresak, elkarteak eta erakundeak.
|
|
2022
|
|
|
• Kezka sortzen
|
du
lan munduan euskaraz aritu beharrak.
|
|
|
Oraindik ere, alde handia sumatzen du emakume eta gizonen artean lan munduan. " XXI. mendean emakumeak egoera hagitz zaila
|
du
lan munduan. Aldatu egin da, ezin da alderatu gure garaiarekin.
|
|
2023
|
|
|
" Pena da heziketa osoa euskaraz egitea eta lan mundura salto egiteko orduan jarraipen naturalik ez egotea". Baina Amezagak Zeanurin azaldu
|
du
lan mundua sare" zabal eta konplexua" dela; hortaz, euskara enpresa guztietan txertatzea" zaila" izan daitekeela. Hala ere, baieztatu du egunerokotasuneko erronka gehienei erantzuteko balio duen hizkuntza dela enpresa gehienentzat.
|
|
|
Kontseiluaren ustez, euskararen biziberritze eta normalizazio prozesuak" ezinbestekoa
|
du
lan munduaren euskalduntzean jauzia egitea", langileek euskara ezagutzeko, hizkuntza horretan lan egiteko eta lan harremanak ere gisa berean bizitzeko eskubidea dutelako.
|
|
|
Arlo zabala biltzen
|
du
lan munduak, lan jarduera ezberdinen konplexutasunaren araberakoa baita. Gaur egun, euskararen normalizazioan bultzada handia eman dute irakaskuntzak, komunikabideek eta administrazioek.
|
|
|
Mundu horrek haur gehiegi utzi ditu haiei ez dagokien errealitate bat bizitzera. Egoera horren aurrean, UNICEFek 190 herrialdetan baino gehiagotan egiten
|
du
lan mundu osoan, haur zaurgarrienei, gatazkan edo iragaitzan daudenei, haurren babeserako erantzun sendoa eskaintzeko, segurtasuna bilatuz. Haurren eskubideen aurkako bortxaketa larriak Nazioarteko Zuzenbide Humanitarioak haurren aurkako sei bortxaketa larri identifikatzen ditu:
|
|
|
Hala ere, aipatzen da beste askok" enplegagarritasuna hobetuko duten erdi mailako ziklo osagarrietan" matrikulatzea erabakitzen dutela. Amaitzeko, goi mailako zikloko ikasleen kasuan,"% 27k berriro ikasten jarraitzen
|
du
lan munduan sartu aurretik". Ikasle batzuek" beren gaitasunak osatuko dituen eta lan aukeren espektro handiago bati heltzea ahalbidetuko dien beste Goi Mailako Ziklo bat" egitea erabakiko dute; beste batzuek, aldiz, unibertsitate gradua egitea (HETEL, 2021).
|