|
2002
|
|
|
Ekoizpena merkeagoa izango denez, merkatuan produktua merkatzea espero liteke? Gainera, lumarik ez duenez, ez dira kendu, eta horrek esan nahi
|
du
ingurumen kostuak murriztu egingo direla, oilaskoen ekoizpenean energia gehiago kontsumitzearen, lumak sintetizatzeko behar den energiaren, hegaztiak hiltegietan erortzeko behar den uraren eta ur hori arazteko eta lumak kentzeko edo tratatzeko prozesuen ondorioz. Beraz, ingurumen onurak dira, ez dira inola ere baztergarriak, batez ere Espainian urtean ehunka milioi animalia kontsumi daitezkeela ulertzen badugu.
|
|
|
Plan pilotua Oraingoz, Ingurumen Zinegotzigoak gaikako bilketarako 38 kanpai hori baino ez ditu, gutxienez 70 unitate behar direnean hiri osoa estaltzeko. Hori dela eta, hiriburuko auzoren batean esperientzia pilotu bat egitea proposatuko
|
du
Ingurumen Sailak, sistema nola dabilen egiaztatzeko. Domínguezek sustatzen duen beste ideia bat da zerbitzuaren kontratuan sartzea alboko zamako edukiontziak sartzea, zabor organikoaren antzekoak, eta, teknikariek uste dutenez, sistema hori ez da hain garestia, eta edukiontzi arinak, adibidez, plastikozkoak, bakarrik erabili ahal izango lirateke.
|
|
|
“Ez dugu horrelako hitzaldi batetik mirariak sortuko dituenik itxaron behar, baina konpromiso politikoa sortu behar du”, esan zuen. Rioko Lurraren aurreko Goi bilerari dagokionez (1992), Johannesburg ek “pobrezia murriztu egin
|
du
ingurumena babestearekin, eta aberatsak eta pobreak inplikatu ditu, orain eta etorkizunean”. Hori dela eta, “espero dut hori zoruan benetako aldea izatea”.
|
|
|
Gobernuak erantzun du 1990 eta 2000 bitartean Espainiak 1.024,6 milioi euro inbertitu dituela desertifikazioak eragindako eremuetako leheneratze hidrologikoan eta basoan, bai eta 429,7 milioi ere 1994/ 1999 aldian nekazaritza eta ingurumen arloko neurrietan eta 796,6 milioi nekazaritza lurren baso sartzeetan. Desertifikazioaren aurkako Ekintza Nazionaleko Programari dagokionez, Gobernuak erantzun
|
du
Ingurumenaren eta Nekazaritza, Arrantza eta Elikaduraren arteko ministerio arteko harmonizazio eta prestakuntza fasean dagoela.
|
|
|
Prestige ren fuel olioaren eraginpean jarraitzen duten hondartzak 533 direla zenbatetsi
|
du
Ingurumen Sailak
|
|
2003
|
|
|
Kaltea saihesteko, Caballerok azaldu duenez, portuaren sustatzaileek posidonia solairu bakoitza beste alde batera eramatea proposatu zuten. “Zoramena benetan” esan du Caballerok, eta gehitu
|
du
Ingurumen Ministerioko Kosta Zuzendaritza Nagusiaren Ingurumen Eraginaren Deklarazioa negatiboa izan zela hasieran, baina portuko sustatzaileek berriro aurkeztu zuten proiektua. Ministerioak onartu du bere irizpenean florari eragiten ari zaiola, baina bertan behera utzi du Valentziako Generalitateko Ingurumen Sailak, posidonia babestuta dagoen erkidegoak, ebazpena eman arte.
|
|
|
Ziurtagiri horrek zuraren kudeaketa bermatzen
|
du
ingurumen eta gizarte irizpideen arabera
|
|
|
Era berean, honakoa dio: “Prefekturaren dekretuak ikusleen eta parte hartzaileen segurtasunerako betebeharrak ezartzen ditu, baina erabat ahazten
|
du
ingurumenaren ahultasuna”, Basoen Bulego Nazionalak egin ditzakeen kalteen ebaluazioa izan ezik.
|
|
2004
|
|
|
Sistemaren funtzionamenduaren hasieran, kasuan kasuko udalak bere udalerriko hondartzetan betetzen dituen jardueren ikuskapena egin behar
|
du
ingurumenari buruz.
|
|
|
1996 eta 1998 bitartean Marseillatik gertu agertutako petrolio orbanak Bartzelonako kostaldekoekin alderatuz gero, Kataluniako itsasertzean atzemandako poluzioa eta isuri kopurua asko handitu direla ikus daiteke, eta, gehienez ere, 40 kilometroko zerrendan hauteman da. Marseillan, isuritako fuel olioaren maximoa kostatik 140 bat kilometrora aurkitu zen, eta horrek agerian uzten
|
du
ingurumena zorrotz eta modu sistematikoan zaintzen dela.
|
|
|
2002 bitartean, FEIQUEk adierazi zuen Espainiako industria kimikoak bakarrik lortu duela berotegi efektua eragiten duten gasen emisioak murriztea(% 31,4), gero eta teknologia garbiagoak ezartzen joan direlako, energia eraginkortasuna hobetu delako eta “Osasuna, segurtasuna eta ingurumena hobetzeko aurrera egiteko konpromisoa” programa garatu delako. FEIQUEk zehaztu du jaitsiera hori lortu dela, nahiz eta aldi horretan “ekoizpenaren balioa ia bikoiztu egin den, eta horrek berretsi egiten
|
du
ingurumen arloko industria prozesuen eraginkortasunean egindako aurrerapena”. Aldi berean, kimika sektoreak ekoizpenaren balioa% 143 igotzea aurreikusten du 1990 eta 2012 bitartean, 17.069 milioi eurotik 41.479 milioi euro arruntera.
|
|
|
Espainian, gaur egun, atuna gizentzeko hamaika granja daude, horietatik bederatzi Murtzian, guztira 3,55 kilometro koadroko itsas azalera dutenak, eta beste bi Andaluzian eta Ceutan, urtean 5.420 tona inguru ekoizten dituztenak. Arrantzaleen Kofradien Federazio Nazionalaren arabera, ia batek ere ez
|
du
ingurumen inpaktuaren azterketarik, eta gainerako arrantza tokiei kalte egiten die. Harrapaketa kuota Bestalde, Garcíak salatu zuenez, Europako Batasunak (EB), kontrolak areagotu eta baliabidea babestu beharrean, azken urteotan jarduera hori garatzen lagundu du, akuikulturarako laguntzen bidez, EBn gizentzeko atunaren ekoizpen ziklorako gutxienez 19 milioi euroko funtsekin.
|
|
|
Espainiako Sare Elektrikoak lan-talde bat sortuko
|
du
ingurumen irizpideak zehazteko
|
|
|
Eragiketa horrek 13,8 milioi dolarreko inbertsioa eskatzen du (10,3 milioi euro). Endesaren arabera, proiektuak ez
|
du
ingurumen inpaktu nabarmenik sortzen, eta horri buruzko araudia betetzen du; ez du gizarte arbuiorik eragiten; Peruko garapen jasangarriko politika nazionalekin bat dator, eta, azkenik, herrialdeari laguntzen dio inbertsioari eta energia garapenari dagokienez. Enpresa elektrikoak dio Callahuanca handitzeak, gainera, Nazio Batuek GGM proiektuei eskatzen dizkieten eskakizun guztiak betetzen dituela, eta, beraz, laster NBEren erregistroan aurkeztea espero du.
|
|
2005
|
|
|
Losadaren iritziz, “artisau arrantza da itsas ingurunea zentzuz ustiatzera hobekien egokitzen dena, eta uste dugu bai kontsumitzaileek bai Administrazioak aktiboki lagundu lioketela sektore horri”. “Administrazioak –gaineratu du– zeregin garrantzitsua
|
du
ingurumen irizpideetan oinarritutako etiketak babestuz, eta ez ingurumen eraginari buruzko informaziorik ematen ez duten kalitate irizpide abstraktuetan oinarrituta dauden etiketak babestuz”.
|
|
|
Jardunaldi honen helburua da basoen babesa eta kontserbazioa sustatzea eta ekosistema horietan eragiten duten arazoei buruz kontzientziatzea. Helburu horiek oso kontuan hartu behar dira gurea bezalako herrialde batean; 10 milioi hektarea zuhaitzik gabe daude, eta kopuru horrek gainditzen
|
du
ingurumen muga gisa onartutako azalera nazionalaren% 18 Hori da basamortutze arriskua duen Europako bakarra, NBEren Ingurumenerako Programaren (NBIP) arabera. “Espainian, azken 30 urteetan, Valentziako Erkidegoaren azalera baliokidea lapurtu du, hau da, bi milioi hektarea zuhaitz baino gehiago, eta hori konpondu egin behar da, Espainia basamortuaren ertzean dagoelako eta basamortua ezinbestean aurrera doalako”, azaldu du Alejandro Hesaresek, Mendi Ingeniarien Elkargoko dekanoak.
|
|
|
Espainian, 2004 urtearen amaieran, 26 milioi ibilgailu motordun matrikulatu baino gehiago zenbatu zitezkeen, eta horiek, Emisioen Probetarako Europako Programaren arabera, urtean 50 tona CO2 sortzen dituzte. Kopuru horiek Europako gainerako herrialdeetako emisio toxikoen batezbestekoa gainditzen dute, eta errealitate hori “oso kezkagarritzat” jotzen
|
du
Ingurumen Ministerioak.
|
|
2006
|
|
|
Lan horrek zalantzan jartzen
|
du
ingurumen arrazoiak argudiatzen dituen" noizbehinkako" teoria.
|
|
|
Sistema hori gradu aldaketa askearena baino garestiagoa da. Horregatik guztiagatik, ez da oso ohikoa anabasa higienikoa; odola azpiproduktu likido bihurtzen da, eta horrek izugarri zailtzen
|
du
ingurumenaren egoera. Agian, neurria hobeto azal dezakegu, kontuan hartzen badugu gizentzeko animalia batek, hala nola txahalek, txerriak edo oilaskoak, 60 eta 65 ml odol/ kg arteko pisua izan dezakeela.
|
|
|
Joera horri eusten bazaio, azkenean eragina izango
|
du
ingurumenean.
|
|
|
Urte horietan izotz artikoan izandako aldaketak “azkarrak eta ikusgarriak dira”, nabarmendu zuen Son Nghiem ek, JPLko ikertzaileak. Egoera horri eutsiz gero, eragin “sakona izango
|
du
ingurumenean, bai eta itsas garraioan eta merkataritzan ere”. Izotzaren gutxitze horri eusten bazaio, inguruko itsasoak tenperatura handitu egingo du, eta horrek udako izotza urtzea bizkortu egingo du, eta, era berean, Artikoko izotzgeruza are gehiago murriztuko du.
|
|
|
Aurrera egin da, baina oraindik asko dago egiteko herritarren konpromiso maila handitzeko eta aberats berrien pentsamoldea urratzeko Espainiako mailak desio handia du. Caja Madridek berriki egindako azterlan baten arabera, Espainiako biztanleen %90ek ez
|
du
ingurumen portaera egokirik. Aurrera egin da, baina oraindik asko dago egiteko herritarren konpromiso maila handitzeko eta aberats berrien pentsamoldea urratzeko.
|
|
|
Kasu askotan, energia iturri horiek ez dira infinituak, eta amaitu egin daitezke. Gainera, horien erabilera irrazionalak eragina
|
du
ingurumenean eta klima aldaketan, eta kontsumitzaileok ezin ditugu gertaera horiek ahaztu”. Azkenik, Pura García CCOOko Gizarte Politikako idazkari konfederalak esan zuen bere sindikatua Gobernuarekin eta enpresaburuekin hizketan ari dela Kiotoko Protokoloa betetzeko, eta arintze ekintzak abian jartzea bultzatzen duela, hala nola energia aurrezteko planak, energia iturri berriztagarriak instalatzea eta baliabideen kudeaketa hobetzea, “gutxiagorekin gehiago ekoitzi ahal izateko”.
|
|
|
AEB Kenyako Klimari buruzko Konferentzian berretsi
|
du
ingurumen politika ez dela aldatuko
|
|
2007
|
|
|
Alde horretatik, salatzen du produktu fitosanitarioen merkaturatzeari buruz proposatutako zona sistemak ez dituela behar bezala kontuan hartzen zonen alderdi geologikoak, geografikoak eta hidrologikoak; eta, alde horiek adierazten dutenez, plagizida kaltegarriak sartzeko edo iragazteko arriskua aldatu egiten da, eta iradokitzen dute legedian sartu litzatekeela, eta, gutxienez, estatu kideetan plagiziden arloan indarrean dauden arauak errespetatu liratekeela. Bestalde, Batzordeak Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA, ingelesezko sigletan) prozedurak eta funtzioak eguneratzea erabaki duela onartu du, horrela bermatzen baita EBko araudia azken aurkikuntza zientifikoekin bat datorrela, eta horrek eragina
|
du
ingurumenaren eta giza osasunaren interesean. Gainera, gaikako estrategiaren helburuak babesten ditu, ingurumena eta osasuna gehiago babesteko, plagiziden erabilera mugatuz eta ikerketa sustatuz, hain kaltegarriak ez diren alternatibak aurkitzeko.
|
|
|
Europako palma olioaren eskaerak eragin handia
|
du
ingurumenean, atzo Amigos de la Tierra taldeak ohartarazi zuenez, palma olioaren etiketatze jasangarrirako proposamenak aurkeztean ziurtagiri horren gabeziak aipatu zituen. Gaur egun palma olioaren ekoizpenak ingurumenean eragiten dituen ondorio larriak irudikatzeko, GKEak protesta bat antolatu du gaur goizean Bruselan, erredura zuhaitzen bidez, Palma Jasangarriko Olio Biribila (RSPO) sortzeko Mahai inguruaren atean.
|
|
|
Higienerako eta ingurumenerako oinarrizko ondasuna izan arren, munduko populazioaren %40k, 2.600 milioi pertsonak (horien artean 980 milioi haur), ez
|
du
ingurumen saneamendurako instalazio egokirik. Arazo horri aurre egiteko, Nazio Batuek Ingurumen Saneamenduaren Nazioarteko Urtea izendatu dute 2008a.
|
|
2008
|
|
|
Material eta hondakin arriskutsuekin nahiz era guztietako baliabide naturalekin trafikatzen duten mafiek ehun mila milioi euro inguru irabaz ditzakete urtean. Alde horretatik, NBIPk azpimarratu
|
du
ingurumenarekin lotutako ondasunen legez kanpoko merkataritza nazioarteko arazo larria dela eta ondorio larriak dituela; izan ere, ingurune naturala eta giza osasuna arriskuan jartzen ditu, espezieak galtzen laguntzen du, eta galera larriak eragiten ditu kaltetutako herrialdeetan. Era berean, drogen, armen edo prostituzioaren bidez trafikatzen duten erakunde kriminalak ere sendotzen ditu kontrabando mota horrek.
|
|
|
“Hondamendiak kutsadura arazo bat eragin digu Coca ibaian”, onartu zuen Chiribogak, eta egoera konpontzen saiatzeko plan bat jarri du martxan haren sailak. Estatuko Gobernuak onartu
|
du
ingurumen inpaktua ezin izan dela kontrolatu Coca ibaiaren emaria erabiltzen duen Francisco de Orellanako edateko uraren sistema kutsatu ez dadin, Petroecuador estatuko petrolio enpresak hodi bat eraiki du beste ibaiadar bateko ura hartzeko, Payaminokoa. Gainera, konpainiak zisterna kamioiekin hornituko du Amazonasko 18.000 biztanle inguruko biztanleria hori, ingurumena konpontzeko prozesuak irauten duen bitartean.
|
|
|
Bruselak ikerketa sare bat jarri du abian, urte batzuk barru hidrogeno autoak eduki ahal izateko, eta, hala, hornitze zerbitzuguneen sarea. Izan ere, teknologia horrek ez
|
du
ingurumena bakarrik errespetatu behar, baizik eta finantzen aldetik jasangarria izan behar du, hau da, auto berriak tradizionalak baino merkeagoak izan behar dira erosleak izateko. Gaur egun, Europako herrialde bateko merkatuan hidrogeno ibilgailu bat jartzen duen fabrikatzaile batek, bere segurtasun estandarrak errespetatuz, zailtasunak ditu ibilgailu hori beste estatu kide batean merkaturatzeko.
|
|
|
Horien arabera, iaz horrelako jokoek %18 inguruko hazkundea izan zuten, eta portzentaje hori aurten gaindituko dela aurreikusten da. Ingurumenerako arriskua FERk ohartarazten
|
du
ingurumenerako arriskutsua dela jostailu horietako osagai batzuk, hala nola pilak eta bateriak, kontrolik gabe isurtzea; izan ere, lurzorua eta ura ukitzean, ingurunea kaltetu dezakete. Horregatik, garrantzitsua da pila edo bateria kentzea eta bereizita ematea.
|
|
2009
|
|
|
Gauza gutxi izango dira bularreko esnea bezain iraunkorrak: ez du ontzirik behar izaten, ez
|
du
ingurumena kutsatzen, tenperatuta egokian egoten da beti eta diru mordoa aurrezteko aukera ematen du.
|
|
|
Ondorio hori ateratzen da Malagako Unibertsitateko (UMA) zientzialariek egindako ikerketa batetik. Lan horrek frogatzen
|
du
ingurumen energia, hau da, tenperatura, hegaztien mugikortasuna azalduko lukeen faktorea dela, batez ere berotze globalaren ikuspegitik. UMeko ikertzaileek Europa kontinentalean, Britainiar Uharteetan eta Islandian habia egiten duten 152 uretako hegaztiak “korotipo” izeneko bederatzi taldetan banatu zituzten (espezieek ingurumenari nola erantzuten dioten adierazten dute), beren lurralde lehentasunen prozesu historikoak eta ekologikoak ulertzeko.
|
|
|
Hiri bakoitzak, eskualde bakoitzak, elkarreragin horri dagozkion ezaugarriak dituen aire kalitatea du. “Arnasten dugun airea etengabe aldatzen da, eta bai hiri garapenak, bai lurraren azaleko aldaketak eta klima aldaketak, munduko demografia eztandak eragindako fenomenoek, gure airearen konposizioa aldatzen dute, eta aldaketa horiek eragin handia izan dezakete denboran, kliman eta, ondorioz, gure osasunean eta gure ekosistemetan”, azaldu
|
du
Ingurumen Ministerioak. Bestalde, jardunaldi honetan, meteorologia herritarrei hurbildu nahi zaie, eta herritarrek Aemet bezalako erakundeen lana ezagutu nahi dute.
|
|
|
Urriaren 30ean beste lau katamotz La Olivilla zentrotik (Jaen) lekualdatzea aurreikusten da, eta horrela, hurrenez hurren, Portugalen sortzaileen landarea osatuko duten 16 katiluak osatu arte. Hala, “inguruko herrialdea erabat sartu da Gatibutasunean Hazteko Programan, eta Iberiar penintsula osora zabaldu da mendiaren eta sastrakadi mediterraneoaren felido enblematiko hori berreskuratzeko lana”, nabarmendu
|
du
Ingurumen, Landa eta Itsas Inguruneko Ministerioak.
|
|
|
Petrolioaren deribatuen hidrodesulfurazioari edo gas naturalaren garbiketei esker, konposatu horiek kendu egin daitezke erre aurretik. Diesel motorren teknologiak hobetu egin
|
du
ingurumen alderdia azken urteotan, eta, beraz, emisioak gero eta kaltegarriagoak dira. Erregai fosilen ordez energia berriztagarriak erabiltzea airearen kalitatea hobetzeko beste ekintza bat da.
|
|
|
Ekoizpen integratua laborantza teknika bat da, baliabide eta ekoizpen mekanismo naturalak ahalik eta gehien aprobetxatzen dituena eta produktu kimikoen erabilera arrazionalizatzen duena. Horrek guztiak eragin positiboa
|
du
ingurumenean, eta epe luzera nekazaritza iraunkorra eta baliabide naturalen babesa bermatzen ditu, kalitate handiko nekazaritza ekoizpenak lortzeko aukera emateaz gain. Gaur egun, laborantza mota hori Valentziako Erkidegoan garatzen da, zitrikoak, mahatsondoa, olibadia eta arroza bezalako produktuetan.
|
|
2010
|
|
|
Parte hartzaileek ur gehiago edan zuten pitxerra bere mahaian zegoenean 6 edo 12 metrora zegoenean baino. Esperimentu horrek frogatzen
|
du
ingurumen faktoreek eragin nabarmena izan dezaketela pertsonen edateko ahalmenean (ura). Kontsumitzaileak jakin behar du erosotasunak gehiago, okerrago edo modu ez osasungarrian jatera eraman dezakeela.
|
|
|
Estazioak klima aldaketaren ondorioz aurreratzeak arriskuan jartzen
|
du
ingurumen oreka
|
|
2011
|
|
|
Mundu guztiak aurreikusten
|
du
ingurumen ekonomiak ordezkatuko duela hura.
|
|
|
Eta ingurumena ere ezin da ahantzi, jakina: zaborrak arriskuan jartzen
|
du
ingurumena, eta Espainiako Estatua zaborra sortzeko makina dela esan liteke.
|
|
|
Zientziak aski ongi frogatu
|
du
ingurumenari eta bioaniztasunari zer nolako kaltea egiten dieten Genetikoki Eraldatutako Organismoek (GEO): beste espezietako geneak sartzen dituzte, Bt geneak sortzen dituen toxinek kalte egiten diote bioaniztasunari, handitu egiten da herbizidekiko erresistentzia, bigarren mailako izurriteak agertzen dira...
|
|
|
Horrek guztiak lehengai gehiago kontsumitzea dakar, horietako asko inportatuak, lurzoru gehiago okupatzea, azpiegitura publikoetan inbertsio handiagoak egitea eta tratatu beharreko hondakin/ isurketa eratorriak (lixibiatuak eta berotegi efektuko gasak) sortzea. Horrek guztiak eragin handia
|
du
ingurumenean eta ekonomian. Herritarrak behar bezala uzten ez duen hondakin bat isurketa gisa amaituko da, horrek dakarren tratamenduaren gainkostuaz gain, eta guztiok ordainduko dugu.
|
|
|
Ikerketak dioenez, ez da handiagoa pertsona gizenen arteko erakarpena, baizik eta gizentasuna kutsatu eta lagunartean zabaltzea. Arazo horrek agerian uzten
|
du
ingurumen arrazoiak hobetzen saiatu behar dela eta obesitatearen aurkako borrokan arrazoi genetikoak kontrolatu behar direla, baina gaixotasun kroniko hori taldean tratatzea ere komenigarria izan daiteke. Kontzientzia laxoagoa da, kolektiboa bada, eta hori indartu egiten da nerabezaroan, taldea autobaieztapenerako gune garrantzitsuena denean.
|
|
|
Sariak, Dubaiko Gobernua buru duela eta Nazio Batuen Habitat Programak batera kudeatzen duela, garapen jasangarrirako neurriak sustatzeko helburua du. Bartzelonako Eskolako Agenda 21ek jardunbide egokiei buruzko Dubaiko nazioarteko saria irabazi
|
du
Ingurumena hobetzeko sistema horrek ikastetxeetan dituen aukerek Eusko Jaurlaritza konbentzitu dute. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak eta Ingurumen, Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta Arrantza Sailak 880.000 euro erabiliko dituzte 2011n, eta 220.000 euro 2012an.
|
|
|
Espainiak hobetu egin
|
du
ingurumena azken urteotan, baina alderdi batzuk ez dira positiboak, MARMren txosten baten arabera.
|
|
|
Animazio zinema ere ez da gai horretatik kanpo egon. Cuando el viento sopla saioari Mononoke printzesa, Hayao Miyazakikoa, Bichos, Busca a Nemo y WALLE, Pixar, Bambi, Tarzán, El Rey León edo El Libro de la selva, Disney, El Bosque Animado espainiarra eta El. Bestalde, Decine21 webguneak zerrenda bat eskaintzen
|
du
ingurumenari buruzko 100 film onenekin, José María Arest arduradunaren iritziz. Lehen aipatutakoez gain, top 10ean Muerte en los pantanos, Nicholas Ray, Hacia caminos salvajes, Sean Penn, El corcel negro eta Los lobos no lloran, Carrold, La chica de París, Christian Carion eta Steven Zaillianen Acción civil agertzen dira.
|
|
|
Geroago, ingurumen jatorriko arnas gaixotasun bihur daitezke, Sanz doktoreak azaldu duenez. Hala ere, espezialistak azpimarratzen
|
du
ingurumen faktore batzuek areagotu egiten dutela haurrengan alergia arriskua, hala nola bizimodu jakin batzuek, faktore klimatiko batzuek eta poluzioak.
|
|
2012
|
|
|
Ildo horretan, erantzun dutenen% 93ren iritziz, hondakinak modu desegokian desagerrarazteak kutsatu egiten
|
du
ingurumena, eta, gainera, arriskuan jartzen du jendearen osasuna.
|
|
|
Zerrenda hori ibai, aintzira eta Europar Batasuneko kostaldeko uretan 15 substantzia berriren presentzia arriskutsua izan daiteke, besteak beste, zenbait farmazia produkturen presentzia. Europako Batzordeak (EB) ohartarazi du ez duela zalantzan jartzen adierazitako botiken balio medikoa, baina beharrezkotzat jotzen
|
du
ingurumenean duten eragina zaintzea, berriki egindako txosten zientifikoek gomendatzen duten bezala. Bruselak zerrendari substantzia fitofarmazeutikoak (aklonifena, bifenoxa, zipermetrina, dicofola, heptakloroa eta kinoxifenoa), biozidak (cibutrina, diklorbosa eta terbutrina), industrialak (azido perfluorotanosulfonikoa PFOS eta hexabromodoziklazinodekanoak HBCDD EBk substantzia horiek zerrendan sartzeko proposamena egin du, eta 20 urteko epean produktu horien isurketak pixkanaka desagertzera behartzea proposatzen du.
|
|
|
2 Eskaintzarik onenari egokitzea Fakturak ahalik eta gehien doitu behar dira beharretara. Energia aurreztu daiteke (horrek, gainera, eragina
|
du
ingurumenean) eta fakturak murriztu. Hainbat aukera daude eskaintzarik onenak bilatzeko, batez ere Interneten, eta hainbat web orri daude konpainia hornitzaileen eskaintzak konparatzeko.
|
|
|
). Clive Ponting idazle britainiarrak gizateriaren bilakaera historikoa interpretatzen
|
du
ingurumen ikuspegitik eta natura suntsitzearen ondorioak aztertzen ditu. “Cutiarechu” ren iradokizuna.
|
|
|
Azken horien kasuan, munduko elikagai industriak milioika tona azpiproduktu sortzen ditu urtero, prozesatu eta manufakturatzearen ondorioz. Zati txiki bat bakarrik erabiltzen da produktu berriak lortzeko, eta gainerakoa hondakintzat hartzen da, eta horrek eragin kaltegarria
|
du
ingurumenean. Kontuan hartu behar da landare azpiproduktuak oso ezegonkorrak direla, batez ere oxidazioagatik eta narriadura mikrobiologikoagatik.
|
|
2013
|
|
|
Horiek guztiak ez dira komuneko zulotik botatzeko zaborrak, baina gero eta jende gehiagok egiten du hala, eta horrek eragin nabarmena
|
du
ingurumenean eta ekonomian, kalterako jakina.
|
|
|
Gorane Ibarrak azaldu du ekodiseinuak enpresen negozioaren bihotza lantzea eta produktua aldatzea. Hala ere, Ihobeko adituak gogorarazi
|
du
ingurumen faktorea konpainietan normalizatzen dela. Horixe erakusten dute Europatik datozen politika eta jarraibide guztiek.
|
|
|
5 Eraikin iraunkorrak Sergio Fernández Casado, La Casa que Ahorro Fundazioaren arduraduna, ziurtatzen du XXI. mendeko arkitekturak sistema iraunkorrak bultzatzen dituela, hala nola zigilu berdea (Espainia), LEED (AEB), BREEAM (Erresuma Batua), HQE (Frantzia), Passivhaus eta DGNB (Alemania). Aditu horren arabera, eraikuntza sektoreak
|
du
ingurumen inpaktu osoaren ardura handiena: Europako Batasuneko energiaren eta lehengaien% 40 kontsumitzen du, eta karbono dioxidoaren (CO2)% 36 emititzen du.
|
|
|
Haren aurkitzaileak, Sebastian Lotzkat, Andreas Hertz eta G. Köhler ek horrela deitu zioten, Tabasarako mendilerroan aurkitu zutelako. Inguru horretan, aire zabaleko meatzaritzak, bereziki kobreak, eragin handia
|
du
ingurumenean. Izena gaztelaniazko« ¡ No a la mina!» esloganetik dator. meatzaritzako jarduera horren aurka dauden ekintzaileena.
|
|
2014
|
|
|
Nekazaritza eredu horrek errespetu handiagoz jokatzen
|
du
ingurumenarekin.
|
|
|
Baieztapen hori oinarritzeko, espezialista horrek adierazten zuen, besteak beste, Planak ez dituela Munduko Osasun Erakundeak (OME) gomendatutako balioak markatzen, edo bere helburuak lortzeko aurrekontua «ahalik eta gutxien» dagoela. Airearen kutsadurari buruzko funtsezko bost gai 1 Airearen poluzioak 400.000 heriotza eragiten ditu urtean Europan, Europako Erkidegoko arduradunen arabera, zirkulazio istripuak baino hamar aldiz gehiago, eta 102.000 milioi eta 169.000 milioi euro arteko kostua eragiten
|
du
ingurumenean eta osasunean, biztanle bakoitzeko 200 eta 330 euro artean. 2 Gero eta ikerketa zientifiko gehiagok bermatzen dute airearen poluzioaren eta osasunerako hainbat arazoren arteko erlazioa.
|
|
|
Oro har, neurtzen ez dena ez da kontuan hartzen». Hori dela eta, gobernu britainiarrak gomendatzen
|
du
ingurumena kontuan har dezala epe luzeko erabakietan, kapital naturalean modu iraunkorrean inberti dezala eta galerak orekatu ditzala, etorkizunean egiten diren presioek ez baitiote modu negatiboan eragiten. Analisi ekonomikoetan kapital naturala sartzeak planeta bidezkoagoa lortzen lagun dezake.
|
|
|
Gatazka ekologikoek agerian uzten dituzte gizarte desoreka larriak. Martínez Alierrek dio era guztietako herrialde eta kolektiboei eragiten diela, nahiz eta eragin handiena pertsona behartsuengan izaten den, askotan indigenetan, eta ez
|
du
ingurumen justiziara eta osasun sistemetara iristeko gaitasunik. «Mapak joera kezkagarriak erakusten ditu, adibidez, ingurumen delituak egiten dituzten konpainien zigorgabetasuna edo ingurumen defendatzaileen jazarpena», gehitu du Leah Temperek, ICTAUABko ikertzailea eta Atlas koordinatzailea.
|
|
|
Aztertutako kasuen% 17 ingurumen justiziako garaipenak dira». Manuel Sobrok gaineratu
|
du
ingurumen defendatzaileek gero eta ahots gehiago dutela, eta gogorarazi du badirela hainbat erakunde eta erakunde beren eskubideak zaintzen dituztenak, mundu osoko herritarren laguntzarekin. Horregatik, gizartea kontzientziatzea eta mobilizatzea giltzarri da.
|
|
|
Pablo F.J. Espektatibak bete ez dituzten autobideak eta ordainpeko errepideak, baita «mamu» bihurtu direnak ere, ez erabiltzeagatik. Milioika euro xahutzeaz gain, herrialde osoan eraiki izanak eragin handia izan
|
du
ingurumenean, lehengaiak eta alferrik galtzen den energia erabiltzea eta beste garraio mota iraunkorrago batzuk erabiltzea. 2 Isuri toxikoa Aznalkolarrean Azken urteotan, baso suteak ugaritu egin dira Espainian, eta, gehienak, eragindakoak 1998ko apirilaren 25ean, Aznalcolarretik (Sevilla) pirita meategiko hondakin arriskutsuak biltegiratzeko baltsa apurtu egin zen, eta sei milioi metro kubiko ur azidoen eta lohi toxikoen uholde bat eragin zuen.
|
|
|
Hala ere, kontzentrazio handiagoko guneak dira zopa espezie batean, eta azaltzen du Manuel Maqueda, Plastic Pollution Colion GKEaren sustatzailea, gizartea ozeanoetako poluzio plastikoaren arazoaz kontzientziatzen saiatzen dena. «Itsasoan ehun milioi tona esekita daudela kalkulatzen da», adierazi
|
du
ingurumen ekintzaileak. Arazoa ez da beti ezkutuan geratzen itsas hondoan, edo gure begiradetatik urrun dauden ozeanoetan.
|
|
|
jarduera turistikoaren garapena eta baliabide naturalak, kulturalak eta sozialak errespetatzea eta babestea». «Turismo arduratsua» kontzeptuari dagokionez, adierazi
|
du
ingurumenaren errespetua barne hartzen duela, «populazioekiko eta harrera gizarteekiko errespetu kultural eta sozialerako irizpideak». Nolanahi ere, bidaia horiek guztiek bertako komunitatea dute protagonista, eta ingurunea zaintzen dute.
|
|
2015
|
|
|
Etxeko olio erabilia ere birziklatu egin daiteke. Ekintza sinplea da, eta bi alderditatik bultzatzen
|
du
ingurumena: Ibaiak, lurzoruak edo hoditeriak ez kutsatzeaz gain, biodiesela edo xaboiak bezalako produktu ekologikoak sortzeko erabiltzen da.
|
|
|
Irudia: Javier Sainz – Getxo Aquariuma Ingurumenari buruzko hezkuntza eta dokumentazio zentroak Barneko naturak aukera ematen
|
du
ingurumenaz gozatzeko eguraldi txarra dagoenean Ingurumen Hezkuntzako Ikastetxeetan (IGE) gehiago ikas daiteke naturari buruz eta eguneroko bizitzako jardunbide egokien bidez haien arazoei aurre egiteko moduari buruz. Hezkuntza proiektuak eskola umeei, haurrei eta gazteei eta, batzuetan, helduei ere zuzentzen zaizkie.
|
|
|
Hala adierazten dute nazioarteko hainbat erakundek. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) txosten batean kalkulatzen
|
du
ingurumen arrisku faktoreek gaixotasunen% 80an baino gehiagotan eragiten dutela aldizka. Azterketa horren arabera, gaixotze kargaren% 24 (galdutako bizitza osasuntsua) eta funtzio guztien% 23 (garaiz aurreko hilkortasuna) munduko ingurumen faktoreei egotz dakizkieke.
|
|
2016
|
|
|
Aditu honen ustez (25 urteko esperientzia
|
du
ingurumen gaietan), ez da beharrezko neurririk hartzen espezieak eta ekosistemak babesteko.
|
|
|
Beste alderdi batzuk ez ditu hain onak nutrizioaren ikuspegitik, eta horretaz ere hitz egingo dugu gida honetan; adibidez, merkurioa izaten
|
du
ingurumenaren kutsaduraren ondorioz eta sodioa ere bai kontserbarik gehienetan.
|
|
|
Erabiltzeari uztea ez da erraza, kontuan izanik egungo garraioa erabiltzeko pentsatuta dagoela, baina ezinezkoa dela neurriekin garraio publikoa bizikletarekin konbinatzea, enpresa eta erakundeen mugikortasun iraunkorreko planak sustatzea edo ibilgailua partekatzea. 6 Energia kontsumoa murriztea Erregai fosil gehientsuenetan datorren energia kontsumoak eragin handia
|
du
ingurumenean, ahaztu gabe Espainian ez dela igo behar faktura. Hainbat ideia erabil daitezke hori murrizteko, hala nola energia eraginkortasun handiko sistemak edo energia berriztagarriko sistemak.
|
|
|
Lurreko lehengaiak oso urriak dira, eta baliabide naturalen gehiegizko ustiapena saihesten da. Horiek berreskuratzeak, gainera, ingurumen inpaktu handia eragiten
|
du
ingurumenera iritsiz gero, arazo handia izan baitaiteke. Birzikla daitezkeen lanparek merkurio kantitate txikiak dituzte, material toxikoa eta ahalmen poluitzailea (fluoreszenteak, kontsumo txikiko bonbillak eta deskarga).
|
|
|
Hala, esan du apenas sortzen duten zaborrik, eta urtean gastuen% 40 aurrezten dute. Johnsonek hitzaldiak eskaintzen ditu herrialde osoan, eta gero eta jende gehiago erakartzen
|
du
ingurumenarentzat, poltsikoentzat eta bizitzentzat dituen abantailez. 2 Behar beharrezkoa denarekin bizitzea Gero eta jende gehiagok hartzen du «zero zabor» bizitzeko modua Baliteke Pero kurruloaren antza izatea, baina zenbat eta gutxiago izan, orduan eta hondakin gutxiago sortuko dugu.
|
|
|
Maskota exotikorik ez erostea. Hala eginez gero, hari buruzko informazio guztia bildu eta eskatu, eta horrek lagundu egingo
|
du
ingurumena zaintzen hobeto zaintzen eta, zeharka, babesten. Ez kontsumitu Niloko perka bezalako produkturik, haiek sortzen duten ingurumena suntsitzen baitute, baita hondamendi soziala ere.
|
|
|
Erretiroak aukera ematen
|
du
ingurumenarekin konpromisoa hartzeko, eta, horretarako, planetaren zaintza kontuan hartuko duen pentsio plan bat sinatuko du.
|
|
2017
|
|
|
Kontserben arloko industriak erantzukizunez jokatzen
|
du
ingurumenarekin.
|
|
|
Azterlanean ikusi denez, erosketa egiteko orduan erabiltzen diren irizpideetan oso leku gutxi
|
du
ingurumenaren alderdiak.
|
|
|
Ingurumen Egun honetarako milaka jarduera antolatu dira Urtero, herrialde bat da jardunaldi honetako anfitrioia. Oraingoan, Kanadak ohore handia
|
du
ingurumenari aurre egiten dioten erronkak azpimarratzeko eta horiei ekiteko lanak babesteko. Guztiaren gainetik, Ingurumenaren Nazioarteko Eguna aukera bat da guztiok Lurra zaintzeko edo aldaketaren eragile bihurtzeko.
|
|
2018
|
|
|
Komun horiek zaborraren hustuleku gisa funtzionatzen dute (toailatxo gaizki baztertuetatik tanpoietara), eta hustubidetik ur litroak eramaten dituzte. Horren ondorioz, milaka litro ur alferrik galtzen dira egunero, eta horrek eragiten
|
du
ingurumenerako eta familia ekonomiarako. Baina artikulu hau zerrendatzen duten trikimailuak aplika daitezke.
|
|
|
Zorionez, ura eta dirua aurrezteko trikimailuak daude, dutxari uko egin gabe. Trikimailu errazak dutxan aurrezteko «Lau edo bost minutu kalkulatzeko bainuontzian harea erloju txiki bat jartzea ideia erraza da ura aurrezteko», adierazi
|
du
Ingurumen Hezkuntzako Zentro Nazionaleko hezitzaileak Denbora urrea da; eta ura ere bai. Horregatik, dutxan uraren eta energiaren kontsumoa murrizteko, orburu azpiko denbora murrizten da.
|
|
|
Erabili eta landatzeko papera: zer da eta nola babesten
|
du
ingurumena?
|
|
|
Bosgarren urratsa, orduan, urratsez urrats joatea eta baratzea pixkanaka pixkanaka hastea da. “Hasieratik baratze ikaragarri eta askotarikoa egiten saiatzea porrotera kondenatuta dago kasuen %90ean”, ohartarazi
|
du
ingurumen teknikariak. “Ez ahaztu landare bakoitzak bere erritmoa eta beharrak dituela, eta zuk urratsez urrats ikasi behar dituzula.
|
|
|
«Merkurio organikoa edo metil merkurio biometagarri eta bioanplifikadorea, hau da: denbora asko irauten
|
du
ingurumena eta, katean gora egin ahala trofikoa, edukia aldi bakoitzean handiagoa da», zehaztu du Francisco Ramosek. Hau da, metal astun horren «bidaia» hau litzateke:
|
|
2019
|
|
|
Katearen hasieratik amaierara, sortzen den elikagai orok eragin nabarmena
|
du
ingurumenean. Aztarna hori lortzeko eta banatzeko baldintzek zehazten dute:
|
|
|
ongi aukeratzea (zuretzat eta planentzat) Murriztu zure karbono aztarna eta aztarna hidrikoa. Elikagai bat osasungarria izan daiteke, baina munduko beste muturretik ekarri behar badugu, gozatu ahal izango dugu, edo, bestela, ur asko behar da, eta horrek arrastoa utziko
|
du
ingurumenean. Aukera dezakegu jaten dugunaren ingurumen inpaktua kontuan hartzea.
|
|
|
Laburbilduz, erabaki bat hartu, asko hartu behar dira kontuan faktoreak; horien artean, ingurumen inpaktu orokorra. Kontsumoak arrastoa uzten
|
du
Ingurumen aztarnak produktu baten inpaktua neurtzen du ingurumenari buruz bere bizi zikloan zehar, lehengaia ekoizpenerako ateratzen denetik hondakina sortu (eta tratatu) arte erabilera. 14 inpaktu kategoriatan oinarritzen da, natur baliabideak agortzea, lurzorua, erauzketaren ondoriozko kutsadura, eraldaketa eta garraioa eta klimaren gaineko eraginak, gizakiari buruzko alderdi zuzenak osasunean dituen ondorioak.
|
|
|
Laburbilduz, erabaki bat hartu, asko hartu behar dira kontuan faktoreak; horien artean, ingurumen inpaktu orokorra. Kontsumoak arrastoa uzten du Ingurumen aztarnak produktu baten inpaktua neurtzen
|
du
ingurumenari buruz bere bizi zikloan zehar, lehengaia ekoizpenerako ateratzen denetik hondakina sortu (eta tratatu) arte erabilera. 14 inpaktu kategoriatan oinarritzen da, natur baliabideak agortzea, lurzorua, erauzketaren ondoriozko kutsadura, eraldaketa eta garraioa eta klimaren gaineko eraginak, gizakiari buruzko alderdi zuzenak osasunean dituen ondorioak.
|
|
2020
|
|
|
Egun luzez birusak azalean irauteko beldurrak asko handitu du erabili eta botatzeko plastikoen erabilera; esaterako, poltsa berrerabilgarriak –erosketak egiteko– edo ur botilak. Ethel Eljarratek, Ingurumen Diagnostikoaren eta Uraren Azterlanen Institutuko Ingurumen Kimikako Saileko (IDAEA – CSIC) ikertzaile zientifikoak dioenez, “horrelako uneetan, kutsatzeko arriskuak lehentasuna
|
du
ingurumenari egiten zaion kaltean pentsatzeak baino”. Irudia:
|
|
|
Eta, gainera, Espainian, urtero 12 kilo arropa botatzen ditugu pertsonako. Modaren industriak, 2000 eta 2014 artean ekoizpena bikoiztu zuenak, eragina
|
du
ingurumenean, eta ez gara horretaz jabetzen. Gure armairuarekin klima aldaketari laguntzen diogu.
|
|
2021
|
|
|
Ekonomia zirkularra modan Ehungintza ere lehentasunezko arloa da, lehengai birjinak lortzeko baliabide naturalen erabilera intentsiboa egiten duen sektorea. “Izugarrizko eragina
|
du
ingurumenean: zuntz sintetikoak fabrikatzeko kotoia eta petrolioa lantzeko ongarriak, ehunak tindatzeko produktu kimikoak, energia eta produkziorako behar den ura”, gogoratu du Minguezek.
|
|
|
Erabilera bakarreko plastikozko produktu asko desagertu egingo dira aurten. Hondakinen Legeak aurrera egin
|
du
ingurumen arazo izugarri hori geldiarazteko
|
|
2022
|
|
|
uzta txikitzen. Urik eta uztarik ez izateaz gain, ekoizpen kostuak azken finean, azken kostuan eragingo du. Gainera, hemen gertatzen ez badira, inportatu egin behar dira Horrek eragina
|
du
ingurumenean eta garestitu egiten du prezioa. Are gehiago, kontuan hartuta gerra egoera eta lehorte globala, tradizionalki produktuez hornitzen gaituzten eremuei ere eragiten baitiete.
|
|
|
Instalazio horietatik ateratzen den edateko uraren litro bakoitzeko, 1,5 litro gatzun sortzen da, batez beste. Nahiz eta konposatu hori akuikulturan erabil daitekeen arrain biomasa handitzeko, itsasora itzultzen bada —Ekialde Ertaineko herrialde gehienetan gertatzen den bezala— eragin handia
|
du
ingurumenean: uraren tenperatura handitu eta oxigeno kantitatea murrizten du, eta horrek kalteak eragiten ditu uretako bizitzan.
|
|
|
aurreztea eta ekologia Gela bat ondo argiztatzea ona da aurrezteko metodoa. Arrazoia? Behar baino argi gehiago izatea oso garrantzitsua izan daiteke poltsikorako kaltea, batez ere igoera handiak daudenean argiaren faktura. Halaber, gehiegizko argia eragin negatiboa
|
du
ingurumenean, eragin argi kutsadura. Ez da ahaztu behar, halaber, energia elektrikoaren ekoizpena, neurri handi batean, erregai fosilak erretzean oinarritzen dela. berotegi efektua eragiten duten gasak.
|
|
|
Europako araudi berria Lasterbidea greenwashing, enpresa askoren ingurumen garbiketa hori, Europako Itun Berdea —EBk 2019tik trantsizio ekologikorako bidean egiten duen ibilbide orriak ezartzen du: “Adierazpen berdeak” egiten dituzten enpresek metodologia estandar baten bidez justifikatu behar dituzte, ingurumenean duten eragina ebaluatzeko. 2022ko uztaileko trantsizio ekologikorako kontsumitzaileen jabekuntzari buruzko Europako Zuzentarauaren proposamena debekatzen
|
du
ingurumen baieztapen bagoak eta generikoak egitea, hala nola “ingurumena errespetatzen duena”, “oihartzuna” edo “berdea” Produktuaren edo merkatariaren ingurumen jarduera bikaina frogatu ezin denean. Halaber, debekatzen ditu borondatezko iraunkortasun etiketak, hirugarren batek egiaztatu ez baditu eta agintariek ezarri ez badituzte.
|
|
|
Nekazaritza jarduerak izugarrizko eragina
|
du
ingurumenean. Munduko lurrazalaren %38 inguru nekazaritzarako erabiltzen da.
|
|
2023
|
|
|
AQEGren txostenean nabarmentzen denez, NEEak bereziki garrantzitsuak dira hiri inguruneetan, kilometroko balaztatze ehuneko handiagoa baitute. Kalkuluen arabera, biztanleko eta urteko pneumatiko partikula kilogramo bat inguruk arrastatzen
|
du
ingurumena haizeak eta euriak ibaietara eta hondakin uretara, hirietan bakarrik. Kutsadura kuota horiek handitu egin dira ibilgailu handi eta astunen (suv ak, esaterako) ospeak eta ibilgailu elektrikoen eskari handiagoak, bateriak zama handia baitira errekuntza ibilgailuekin alderatuta.
|
|
|
Jateko moduak eragina
|
du
ingurumenean, zergatik kostatzen zaigu ohiturak aldatzea?
|
|
|
Hautatzen dugun elikagai motak arrastoa uzten
|
du
ingurumenean, baina ez gara beti jakien sakontasunaz jabetzen. Eragin ekologiko txikiagoa duten ereduetara iristeko, gure kontsumo ohiturak eta jateko modua aldatu behar ditugu.
|
|
|
Lurrak berreskuratzea Horren adibide da Minawaoko errefuxiatu esparrua, Kamerungo iparraldekoa, Nigeriako indarkeriatik ihes egiten duten ia 70.000 errefuxiatu biltzen dituena. Eskualde horrek desertifikazioa jasaten du, eta erregai gisa egurraren eskaera gehigarriak bizkortu egin
|
du
ingurumen inpaktua deforestazioaren ondorioz. Aldi berean, ACNURek eta Land Life Companyk beren indarrak batu zituzten Minawaon eta inguruetan degradatutako 100 hektarea lur leheneratzeko, eta 175 lanpostu sortu zituzten, basoberritze programan ekoizpen zuhaitzak sartu zituztelako.
|