Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 30

2000
‎Gure eguneroko praktikan bakoitzak ikusi du hitzak nola erabiltzendituen: Euskal Herria, Euskadi, Pars Vasco, Pays Basque.
‎Hala ere, ohiko generoa dugu gaurkotasun iruzkina; beronetan irrati emandegiak ez du hitz egiten, egileak edo komentaristak baino.
2002
‎Geroak du hitza. Baina ez da ahaztu behar ezen, modu aktibo nahiz pasiboan, lurraldea egituratuz edo desegituratuz, antolatuz edo desantolatuz doala egunetikegunera.
‎Eta, jakina, komunikazio eredu zahar hori bizirik dago gure artean. Are gehiago, berba komunikazioa izanik ere nagusi gizaki arrunten artean, berbarik gabekoak bere garrantzia du hitzen esangurak indartzeko, zalantzan jartzeko edo ukatzeko. Gizakiak une oro emititzen ditu zeinu, ez berbalizatuak?
‎Berbak kontzeptuak dira, hizkuntza bera pentsamendua da. Abstrakziorako ahalmenaren jabe izatea baieztatzen du hitz egin ahal izateak. Pentsamendua berbetan oinarritzen da, pentsatzen dugunean hitzen bidez pentsatzen dugu, arrazonamenduaren oinarrian berbak daude; ez berbek ordezkatzen dituzten objektuak.
‎Morfemetan banatzeko erabiltzen den algoritmoak eskuinetik ezkerrera tratatzen du hitza, errekurtsiboa da, eta anbiguotasuna ekiditeko morfotaktikari dagozkion egoera aldaketei pisu bat esleitzen die, analisi eredu batzuk beste batzuei gailentzearren eta analisia azkartzearren. Horrela scarcity ren eratorpen gisako analisia, scarce+ ity?
‎Prozesadore morfologikoan estaldura handitzeko erabiltzen da, gorago esan dugunez. Hain zuzen, lehenengo analizatzaile estandarrak probatzen du hitzak analizatzen eta hark ez badio emaitzarik eskaintzen, orduan aldaeren tratamendura jotzen du. Gehienetan aldaera dialektalak eta forma estandarraren ezezagutzak eragindakoak dira, eta ez dira maiztasun urrikoak.
2007
‎Komentarista guztiek azpimarratu ohi dute, Euskal Herrira eginiko bidaiak izan zuen eragin erabakigarria Humboldt-en itzulian, esku artean zerabiltzan antropologiako proiektuetatik hizkuntzalaritzara, eta hizkuntzalaritzan hain berea izango duen ikerketako metodo enpiriko filosofikora (zenbait irakurle ustegabean harrapatzen eta nahasten dizun horixe hain zuzen) 143 Berak aitortu du hitz ederretan «gertakaria zoriontsuaren» inportantzia hori144 Gorabehera horrek anekdota biografiko gisa, euskaldunontzat bederen, izan dezakeen interesaz gain, interpretazioak begien aurrean eduki beharrekoa izanen da, Humboldt zeren bila zetorren, zuzen ulertzeko zer den aurkitu duena.
2008
‎Idatzi behar duen hitzaren errepresentazio lexikoa baldin badu idatziko du hitza.
‎Gaizki idazten ditu sasi hitzak, huts egiten du hitz eratorriak sortzean, eta lexikalizazioak egiten ditu.
‎Idazteko bide ortografikoa eta fonologikoa erabil daitezkeen bezalaxe, irakurketarako ere bi bideak erabil daitezke. Ikusmenaren bidetik edo bide ortografikotik irakurtzen denean, ikusmenak aztertzen du hitza eta irudikapen ortografikoaren gordailura garraiatzen da analisiaren emaitza; han, pilatutako unitateekin alderatu eta identifikatu egiten da. Hitza identifikatzean, unitate lexikoak sistema semantikoko esanahien unitatea aktibatzen du.
‎Epe luzeko oroimeneko lexiko fonologikoan ezagutzen da hitza eta sistema semantikoko unitate bat aktibatzen da, hor baitaude hitzen esanahiak. Sistema semantikoko esanahiak lexiko ortografikoko errepresentazio ortografiko bat aktibatzen du eta horrek zehaztuko du hitzaren grafemen segida. Gordailu grafemikoan pilatuko da segida hori, harik eta prozesu periferikoak haren kargu egiten diren arte.
‎– Osotasunari begiratuta identifikatzen du hitza haurrak: barneko ikustezko irudia (lexiko ortografikoa) aktualizatuta.
‎Lexiko ortografikoan indar handia du hitz ezagunen errepresentazioak.
‎Ahoskatu egingo du irakasleak arbelean idatzita dagoen hitza (soinu kinada). Haurrak berak ahoskatuko du hitza (soinu kinada). Idatzi egingo du hitza haurrak (kinada kinestesikoa).
‎Haurrak berak ahoskatuko du hitza (soinu kinada). Idatzi egingo du hitza haurrak (kinada kinestesikoa). Eta hatz puntaz errepasatuko du idatzitako hitza (ukitze kinada).
‎Fonema ezabatzea edo jatea: ikertzaileak hitz batzuk esaten ditu txotxongilo baten bidez. Haurrak erabaki behar du hitzak, ongi, edo, gaizki?
‎Alderdi negatiboak ere ikusten dizkio: zaildu egiten du hitzaren osotasunaz konturatzea, idazgailua etengabe altxatu beharra eta horrek eragiten duen idazkera makala eta trazatua etengabe galgatzea.
‎Errazago kontatzen da zenbat letra dauden idatzita. Lotura gabeko letrekin idazten ikasi eta gero, haurrak erraz ikasten du hitzak elkarrekin lotzen, nahikoa izaten baita letra batzuk aldatzea.
‎Ikas-mailari baino garrantzi gehiago emango zaio ikas zikloari, horrek taldekatze malguagoak egiteko aukera ematen baitu. Irakasleak haurraren gurasoekin egin behar du hitz, haiek ere onar dezaten haurraren ikasketa erritmoaren berezitasuna.
2009
‎Ohar zaitezte irteerako ia trigrama guztiak direla aurrizki edo atzizkiak (\n karaktereak esan nahi du hitz eten karakterea azaldu dela; horrela, gehien azaldu den trigrama, en\n, alegia, en bukaerako hitzek osatu dute). Euskararen atzizki/ aurrezkiak automatikoki antzemateko programa garatu dugu, corpus baten gaineko azterketa estatistikoa erabiliz.
2010
‎Egun batzuetan ez du hitzik egiten. Besteetan, aldiz, ez da isiltzen etaetengabe hitz egiten du.
2011
‎Demandatuak bere salbuespenen oinarri diren dokumentuak erakutsi ditu. Jarraian, alderdiek nahi izanez gero, lehenengo demandatzaileak izango du hitza, eta ondoren, demandatuak berriro. Alderdien artean adostasunik lortzen ez bada, bakeepailea alderdiak ados jartzen ahaleginduko da.
‎Alderantziz, alderdi biak agertuz gero, egin egingo da. Lehenengo demandatzaileak izango du hitza. Bere eskariaren oinarriak azalduko ditu.
‎Normalean, hitzezko epaiketa demanda laburtuarekin edo inprimakian jasotakoarekin hasten denez, ahozko ikustaldiaren lehen zatian demandatzaileak bere uziaren oinarriak, hau da, bere eskaria oinarritzen duten bizitzako egitateak azalduko ditu. Jarraian demandatuak izango du hitza. Honek, kontradikzio printzipioa egikarituz, bere defentsarako dituen argudio eta elementu guztiak azalduko ditu (PZLren 443.2 art.) 96.
‎Hauek era agertu ez badira, alderdiek beraiek hitz egingo dute. Guztiak agertuta, lehenengo fi skalak izango du hitza, gero salatzaileak eta, azkenik, salatuak.
2014
‎Amatxi hau (A) Ataunen jaio eta hantxe bizi da, bere ilobak (B) egiten dio elkarrizketa.Kasu honetan bere burua zuzentzen du hitz desegokia erabili baitu. Hiztun zaharraohartzen da neologismo berriaz, eta ilobari erraten dio «zuk jakingouzu».
‎Hortik aurrera taxilariak ezkonduta edo bakarrik dagoen galdetzen dio eta unehorretan erabakitzen du protagonistak jolasari jarraitzea eta emakume tradizionaleta femeninoa balitz bezala jokatzea: «. Solita, esan dio eta liberazio modukobat sentitu du hitza ahoskatzerakoan, eta errepikatu du, enkas, ez daki-eta noizesango duen horrelakorik berriz?: Solita, diskurtso politikorik gabeko ahuldadea, menpekotasunaren rol historikoa, bakarrik egotearen beldurra, bizitzan lehen aldizaskatasun osoz adierazirik» (Rodriguez, 2007:
‎– Harridurak hartua duen pertsona ez da mugitzen, ez du hitz egiten, eta ez dio inguruneari erantzuten (masque de marbre), kinada oso indartsuen aurrean ez bada; izuak eta hersturak blokeatu eta inhibitu egin dute. Apatiko, mutu eta mugitu ezinik egoten da, emozioen kinada gogor batek izua eragin eta kontzientzia asaldatu diolako.
2015
‎Murgiltze narratibo hori egin ahala, erabiltzaileak galdera hauei erantzun die, kasu askotan: Nork hartu du hitza?
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia