|
2007
|
|
|
Baina errealitatea oso bestelakoa da. Harrigarria bada ere, gaur arte, Repsol YPFk ez
|
du
herri indigenekin duen harremana (eta bere filialena) gidatuko duen politikarik, baizik eta ez du azken bi urteetan sortu izana aintzat hartu nahi izan”, esan du Isabel Tamaritek, GKEko sektore pribatuaren arloko arduradunak. Peruko kasua Repsolek hidrokarburoak esploratzeko zazpi petrolio lote ditu Perun.
|
|
2009
|
|
|
Ezbeharra Shell enpresak haien lurretan petrolio esplorazioak egin ostean gertatu zen. Premiazko neurririk hartzen ez bada horrelako tragediak berriro gertatuko direla ohartarazi
|
du
herri indigenen aldeko taldeak.
|
|
|
Nolanahi ere, herri indigenen aldeko jarrera aldatu dela antzematen da mundu mailan. Estatuen atzerri politikak aitortu behar
|
du
herri indigenek eskubide jakin batzuk dituztela. Barne politikan, berriz, deklarazioak eragina izan du estatuek garatu behar dituzten politika publikoetan.
|
|
2012
|
|
|
euren balio, praktika sozial, kultural, erlijioso eta espiritualei zein euren instituzioei. Horretaz gain, kontsulta printzipioa ezartzen
|
du
herri indigenetan eragina izango duen edozein neurri administratiboa hartu baino lehen. Halaber, defendatu egiten du kasu hauetan herri indigenen partaidetza eta oniritziaren beharra udalerri, herrialde nahiz estatu mailan gauzatzea.
|
|
|
Barne kolonialismoaren kontzeptua indigenak ez diren intelektualen lanetan ere aurkituko dugu. Hots, Stavenhaguenek (1990) erabili egingo
|
du
herri indigenen egoera mundu mailan deskribatzeko eta hurrengo hamarkadan zenbait egilek Afrikako (Kabunda 2005, Caranci, 2005) egoera deskribatzeko erabili egin dute.
|
|
|
Ondorengo negoziazioetan Chakma k (2000) salatu
|
du
herri indigenen ikuspuntuak ez zirela kontuan hartu, eta lantaldearen presidenteak gobernuekin egindako negoziazioei lehentasuna eman ziela. Egile horrek dio laguntzaile eta azpitaldeen sorrera partaidetza zentzu faltsua sortzeko erabili zela.
|
|
|
Lantaldearen eta Funtsaren existentziak ahalbidetu egin
|
du
herri indigenen partaidetza zabala eta orain gutxi arte ezaguna izan dena NBEren mailan. Azpibartzordeko aditu eta partaideek arauak moldatu egin zituzten herri indigenen partaidetza ahalik eta zabalena egiteko.
|
|
|
Indigenek «errudun sentimendua» eta erromantizismoa bultzatu egingo dituzte, laguntza eta mota guzietako bitartekoak eskuratu nahian. Anayak (1991) azpimarratu egiten
|
du
herri indigenen nazio izaera azpimarratzen duen diskurtsoaren garrantzia. Diskurtso horren arabera, nazio izate horri dagozkion eskubideak onartu behar zaizkio eta gaur egun bizi duten egoeragatik ordainak zor.
|
|
|
Bertan, herri indigenen kasua giza eskubideen mailan baina batez ere, euren ohiko jakinduriak ingurumenaren babeserako zuen garrantzia hasi ziren modu indartsu batean zabaltzen. Sutherlandek (1995) aipatu egiten
|
du
herri indigenek gobernu eta akademikoekin landuriko kontaktuek erabat baldintzatu egin zutela ekologiarekin loturiko nazioarteko agenda. Egile horren ustez, eragin hau are nabariagoa da ohiko jakinduriari loturiko debate eta ikerketan.
|
|
|
Idealizazioa hasiera batean positiboa izan badaiteke ere, gerora begira arazo asko sor ditzake. Landaburuk argi uzten
|
du
herri indigenekin izan beharreko harremanean ezinbestekoa dela saihestea askotan gertatzen den «paternalismo y la intromisión indebida». Horren adibidea eskaintzen digu Clavero k (2009) deskribatu eta baloratu egiten duenean 2009ko Munduko Gizarte Foroan gertaturiko pasarte bat.
|
|
|
Horrexegatik NBEko erakundeekin eta maila horretan ari diren aditu, teknokrata zein estatu ordezkariekin izandako kontaktuak, bertan gertaturiko aurrerapenak eta oztopoak izan ditugu hizpide, batik bat. Baina zalantzarik gabe maila honetan egindakoa oso inportantea izanik ere, ez
|
du
herri indigenek egindakoaren kronika guztia erakusten. Hori dela-eta, epilogo modura doan azken kapitulu honetan herri indigenek gizarte mugimendu eta sare altermundistekin egindakoa izango duzu hizpide.
|
|
2013
|
|
|
Beren lurretatik kanporatzen dituzten eta beren bizibidea eta bizibidea galtzen dituzten eta «beren lurretan daudenean eta beren garapena aukeratzen duten» oparotasunari aurre egiten dioten destino atzeraezina da. Lurra edo bizitza Lanaren Nazioarteko Erakundeko 169 Hitzarmenak (LANE) aitortzen
|
du
herri indigenek beren lurren jabetzarako, berdintasunerako eta askatasunerako duten eskubidea eta haiei eragiten dieten proiektuei buruzko erabakiak hartzeko eskubidea. Baina paper bustia da.
|