2008
|
|
2) Korrelazio negatiboek, bere aldetik, zenbait gauza adierazten dute, adibidez: Orokorrean, esan daiteke bi mota nagusiak (espainiarra+ euskalduna eta euskalduna) bateraezinak direla beraien artean, hau da, beraien arteko egoera gatazkatsua dela. espainiarra+ euskalduna motaren baitan espainiarra eta espainiarra+ euskalduna bi prototipo teorikoak jasotzen direla ikusita, egoera are gatazkatsuagoa antzematen da. espainiarra+ euskalduna prototipo mistoa, teorikoki, muturren artean kokaturik dagoenez integratzailetzat hartzen dena, ez
|
du
gurean izaera hori: euskalduna eta IELespainiarraren artean, badirudi gaur egun dikotomia antagonikorako joera nagusitzen ari dela. Korrelazio negatibo nagusienak espainiarra+ euskalduna motaren baitan gertatzen dira.
|
|
Batzuen ustez, erdaldunak izango
|
du
gure eri guztien kulpa. Edo Administrazioek izango dute kulpa hori.
|
2009
|
|
Barru barrutik bizi izan nuen prozesu hau guztia Kutxan, eta esan behar dut oso lagungarri izan dela normalizazio helburuetarako: enpresako alor guztiak eta haien buruak inplikatu ditu, barne plangintzarako tresnak eman dizkigu eta, ororen gainetik, enpresaren molde ezagun eta ohikoan kokatu
|
du
gure jarduera, asko lagundu digu hizkuntzarena txertatzen kudeaketa arruntean.
|
|
Globalizazio garaiko estatuak aldiz nabarmen utzi
|
du
gure bizimoduan eragin zuzena duten arazo handiei aurre egiteko gaitasun eza. Horrek ahuldu egiten du estatua, ez bere mendeko herritarren aurrean (alde horretatik oso sendo jarraitzen du), baina bai talde nortasun emaile gisa.
|
|
Bestalde, lehenago estatua herritarren ahaide nagusi gisa agertzen zen jendearen aurrean, gure bizimoduan eragin zuzena zuten erabakiak hartzen zituen erakunde gisa; horrek indartu egiten zuen nazio nortasuna eratzeko zuen ahalmena. Globalizazio garaiko estatuak aldiz nabarmen utzi
|
du
gure bizimoduan eragin zuzena duten arazo handiei aurre egiteko gaitasun eza. Horrek ahuldu egiten du estatua, ez bere mendeko herritarren aurrean (alde horretatik oso sendo jarraitzen du), baina bai talde nortasun emaile gisa.
|
|
Ez dirudi hamarkada hauetan, ustez egindako bidea dirudiena bezain zolu sendoa duenik. Horra hor Behategiaren urteroko txostenen emaitza aldaezina21 NBE en txostenak berresten
|
du
gure egoeraren gaineko irakurketa hau. Arriskuan dago euskara eta bere komunitatea, eta hor ditugu Txillardegik maisuki ekarritako argibideak nahi duen ororentzat.❚
|
|
inork gutxik bete du orekaren soslai hori Txillardegik bete duen neurri eredugarrian abertzaletasunaren eta euskaltzaletasunaren bide malkartsuetan. Euskal aberriaren osotasuna izan du helburu eta erreferentzia, eta baldintza hori oso gutxik bete
|
du
gurean. Euskaltzalea oso euskaltzalea izango zen, beharbada, eta abertzalea oso abertzalea, agian, baina oso gutxi izan dira gure artean euskal herriaren alderdi etnolinguistikoa, etnokulturala eta etnonazionala hain modu orekatuan garatu dutenak.
|
|
Oso datu ohargarria da, bizi ditugun emozioak ezkutatzen saiatu arren, hitzezko gezurrak esanda ere, gure gorputzak hitz egiten duela. Gure dimentsio kognitiboak ezin
|
du
gure dimentsio emozionala lotu. Zeintzuk dira euskararen berreskurapen prozesuarekin lotuta dauden emozioak?
|
2010
|
|
Ikasketen erreformak eragin handia izan
|
du
gure antolaketan, gure gaietan eta gai horiek eratzeko moduan. Irakasle Ikasketen erreforma berriak edukien bidezko curriculuma areagotu egin du eta hizkuntza hutsezko ikasgai espezifikoak ezabatu ditu.
|
|
Jatorrian plataforma anitzeko edukiak diseinatuko dira, oraingo egokitzapen kaskarren ordez. Honek aldaketa handia eragingo
|
du
gure prestakuntza, multi kazetariak izatera behartuta egongo garelako.
|
|
Han bereganatu dut hizkuntza. Heldu naizen heinean, eta nire bizitza osoaren zehar ere euskarak nahiko toki eduki
|
du
gure etxean eta nire harremanetan. Alde batetik, ikastolan hasi nintzenean aitak ere euskaltegian ikasteari ekin zion, lanetik ateratzean, eta egia esan horrek harrotzen ninduen txikitan (eta gaur egun ere).
|
|
Euskal abertzaleak dira protagonista nagusienak euskarari buruzko komunikabideetako eztabaidan, honek adierazten
|
du
gure hizkuntzari buruzko eztabaidak duen ideologizazio edo politizazio maila zenbaterainokoa den, euskara abertzaletasunari lotzen baizaio gehienbat. ondoren agertzen dira euskal hiztunak eta euskal herritarrak. baita ere, badute zer esana euskararen eztabaidan agintari edo politikariak eta herritarrengandik hurbilen dauden erakundeak, hau da, udalak. alderdi politikoei dagokionez, batasuna da eu...
|
2011
|
|
BAT aldizkaria egiten dugunok pozik egoteko arrazoi ugari dugu zenbaki bikoitz honen aurkezpena egiteko orduan. Alde batetik, euskaltzaindiarekin elkarlanean aritzeak esanahi berezia
|
du
guretzat, biek ala biek, norbera bere lan esparrutik, euskararen aldeko lanetan dihardugulako etengabe ezagutza eta garapena sustatzeko helburuarekin. Bideen gurutzatze honetan elkartu izanak bereziki poztu gaitu, eta, horretan, zeresana izan du zenbaki honen muina garatu duen Mikel zalbide euskaltzainak.
|
|
Labur labur helduko diogu atal honi. diglosiaren alorreko ezagutzak ez
|
du
gure eztabaida honetan (euskara indarberritzeko orduan diglosia zeru den, infernu edo purgatorio) aparteko garrantzirik. ez, behintzat, euskara erdaren perspektibatik eta XXI. mendera begirako erronka nagusien argitan. garrantzitsuak dira puntu horiek guztiak ere, jakina, baina ez dira zentralak gaurko eztabaida honetan. horregatik diogu alde batera utz litezkeela une batez. hiru puntu dira funts... Ikus ditzagun banan banan. perspektiba linguozentrikoa da, batez ere, zatibitze horretan ageri dena. heinz kloss izan zen, oker ez banago, zatibitze horretaz lehenengo
|
|
Bi adibide besterik ez dira, baina euskarak horrelako ugari ditu, eta horrek erakusten
|
du
gure kulturak izan duen kosmogonia. hori guztia ulertzeko euskara behar da.
|
|
" Gizartearen botereguneen erdigunean kokatzen den hizkuntza da nagusia gizarte horretan. Horrek esan nahi
|
du
guk bultzatzen dugun eraldaketa prozesuak euskara botere erdiguneetan koka dadin zuzendua egon behar duela"
|
|
Gizartearen botereguneen erdigunean kokatzen den hizkuntza da nagusia gizarte horretan. Horrek esan nahi
|
du
guk bultzatzen dugun eraldaketa prozesuak euskara botere erdiguneetan koka dadin zuzendua egon behar duela. Beti ere kontuan hartuz botereguneez hitz egiten dugunean bere zentzu zabalenean mintzo garela:
|
2012
|
|
Beraz, ezagutza eta kontsumoa euskaldunon artean sustatu behar dela aldarrikatu nahi du atzerrian prestigiatzeko politika estrategikoak diseinatu aurretik. Bestalde, arreta berezia jartzen
|
du
gure artean bizi diren erdaldunek ezagutu gaitzaten egin beharreko ahaleginez, euskarazko kulturari buruzko informaziorik jaso dezaten. Amaitzeko, euskal kulturarentzat auzolanak duen garrantzia eta auzolan horren inguruko dekalogoa proposatzen du Gotzon Barandiaranek.
|
|
" EAE ko gazteen euskararen ezagutza, erabilera eta jarrerak" (Eusko Jaurlaritza, 2010). Euskararen etorkizun hurbila nolakoa izan daitekeen aurresateko giza-multzo garrantzitsua osatzen dute gaurko gazteek, eta merezi
|
du
gure ikerketarekin zerikusi zuzena duten haien inguruko datuei erreparatzea16 Ikerketa honen arabera, EAEko 15 eta 29 urte bitarteko gazteei euskararen ezagutzari buruz galdetuz gero, %71k dio ongi edo oso ongi ulertzen duela, %23k dio zertxobait ulertzen duela, eta %7k ez duela ezer ez ulertzen. Nola hitz egiten duten galdetuta, %59k erantzuten du ongi edo nahikoa ongi hitz egiten duela, %23k dio zertxobait hitz egiten duela, eta %18k ezer ez duela hitz egiten.
|
2013
|
|
Hizkuntzarekin loturiko elementuak modu egokian integratzen dituzten eredu teorikoei dagokionez, ikuspegi integratzaile egokia eskaintzen
|
du
gure ustez Bartzelonako Unibertsitateko (UB) zenbait ikerlarik hezkuntza arloko soziolinguistikaren ikerketan (Sociolingü� stica Educativa) baliatzen duten ereduak: hizkuntzaren piramidea esaten diote eredu horri (Piràmide de la llengua).
|
|
Asmo eta ekintzen arteko koherentzia, beraz, oso emankorra eta errentagarria da: alde batetik, indartu egiten
|
du
gure buruarengan dugun konfiantza; bestetik, benekotakoa, autentikoa, eta jatorra izateak sinesgarri eta erakargarri egiten gaitu. Horregatik, integritatea oso lagungarri izan liteke euskararen erabilera zabaltzeko; euskal hiztunok integritatea erakusten dugunean, hau da, gure asmoak eta ekintzak bat datozenean, orduan, indartsuago sentitzen gara, eta erakargarriagoak gara ingurukoentzat.
|
2015
|
|
Pentsatzen eta egiten denaren artean koherentziarik egon ezean, disonantziaegoera gertatzen dela zioen Festingerrek. Disonantzia egoera horrek tentsioa sortzen
|
du
gugan, eta subjektua oreka berrezartzera bultzatzen du. Normalean, oreka hori geureganatzeko bidea aurretiko jarrerak aldatuta gertatzen da (Festinger, 1957), nahiz eta beste aukera batzuk ere zilegi izan horretarako (Olaso; 2014:
|
|
Badakigu, ondo jakin ere, mendeetan zehar dominatzaile menpeko egoerak gertatu izan direla lur hauetan, eta oraindik ere hainbat tokitan hala izaten jarraitzen duela. Bada, horrek guztiak bere arrastoa utzi
|
du
gugan, eta geure hizkuntza bigarren mailakoa balitz bezala, eta idatzi gabeko lege bat balego bezala, erdarei lehentasuna ematen jarraitzen dugu. Bai, dugu, baita guk geuk ere.
|
|
Badakigu euskara ez dela gazteleraren eta frantsesaren pareko, ezta gutxiagorik ere; ez hiztunez eta ezta eskubidez ere. Bada, horrek guztiak bere arrastoa utzi
|
du
gugan, eta geure hizkuntza bigarren mailakoa balitz bezala, eta idatzi gabeko lege bat balego bezala, erdarei lehentasuna ematen jarraitzen dugu.
|
2016
|
|
2 Bat gatoz Paula Kasaresekin; hark ere azpimarratu egiten
|
du
gure tradizio soziolinguistikoan azterbide dikotomikoak izan duen garrantzia, eta zalantzak adierazten ditu aurrera begira bide horrek izan dezakeen eraginkortasunaren inguruan: Ikerketa soziologikoetan dikotomia pareetan eratutako azterketak continuumeko azalpenak baino usuagoak eta eraginkorragoak izan dira (Rocher 1990:
|
|
Mikel Zalbideren txostenari iruzkinak. posatzen du, Nafarroako eta Iparraldeko eremuak areago partituz. Banaketa xeheago horrek hobeto islatzen
|
du
gure mapa soziolinguistikoa, baina ez agian behar bezain xehe. Adibidez, EAEko herrialdeak zonalde bakartzat hartzen dira, baina espazio arras desberdinak aurki ditzakegu herrialde bakoitzaren barruan.
|
|
Sei aldakortasun iturri nagusi hartu behar ditugu beraz kontuan, ahal delarik, eta ez" beti euskaraz" baieztapenetik" beti erdaraz" erantzunera daraman maiztasun eskala kuantitatiboa bakarrik. Seikote horrek nabarmen eragiten
|
du
gure mintzajardunaren nolakoan eta, horren oihartzunez, gure euskal/ erdal jardunaren maiztasunean. Aldakortasun iturrioz ahazturik euskaldun elebidun bati" euskaraz ala erdaraz egiten duzu?" galdetzen dionak nekez erantzun beterik, estatistikoki fidagarririk eta kontzeptu lanketarako aberatsik, bildu ahal izango du beti43.
|
|
192 Ferdinand Tönnies soziologo alemanak 1887an prestaturiko kontzeptu osagarriak dira (ikus izenburu horixe daraman bere liburua), eta orain ere aplikazio ahalmen argia
|
du
gure artean, arnasguneetan batez ere, Gemeinschaft/ Gesellschaft dikotomiak.
|
|
467 Unibertsitate munduak ez
|
du
gure artean, berariaz, gogoeta lan horretarako instantzia beregainik sortu. Sortzeko bidean denik ere ez dirudi.
|
|
gizarteko ordain-sari sistema sendoenaz horniturik dagoen hizkuntzaren alde egin ohi dugu gizakiok, batez bestean. Gaztelaniak
|
du
gure artean, oro har, ordain sistema zabal, sendo eta erakargarriena. Hala da esfera publiko formal mediatikoetan, aisialdiaren eta merkataritzaren alor gehienetan eta harreman sare informal, barrenkoi intimo askotan (Zalbide 2002).
|
|
260 Ez beti, baina bai hainbat formulazio garatutan. Bertako Linguistic Landscape horrek esplikazio ahalmen mugatua
|
du
gure artean, eguneroko mintzajardun arruntaren bilakaera ezagunari dagokionez. Ikus, batetik, Rodrigue Landry ren eta Richard Y.
|
2017
|
|
Are gehiago, garrantzitsua da azpimarratzea familia bakoitzak Zadarreko arbanasieraren eta Zadarreko beste hizkuntzen arteko kontaktua modu ezberdinean bizi izan zuela, nahiz eta komunitate osoak jasan zuen influentzia maila aloglotikoan. Hala demostratzen
|
du
gure corpusak; izan ere, aldaera kopuru adierazgarria bildu du, ez bakarrik maila fonologikoan, baita maila lexikoko elementu zehatz batzuekin ere, eta begi bistakoa da familia bakoitzak aldaeretako bat erabiltzen duela. Mendeak pasa ahala, Zadarreko arbanasiera mintzairaren diskurtsoan mota guztietako aldaketak gertatuz joan dira:
|
|
psikologikoa, soziologikoa eta antropologikoa (Fasold, 1995: 180). diziplinen arteko elkarrizketa funtsezkoa iruditzen zaigu. ipar euskal herrira etorrita, azken hamarkadetako familia bidezko transmisioaren etenaren aitzinean euskararen jarraipenaren gakoetako bat euskarazko irakaskuntza da, eta horrek azaltzen
|
du
gure interesa. hizkuntzaren biziberritzean zeresana duten aktoreek usu bere egiten dute gizarte zientzietatik ekoizten dugun ezagutza eta ikerketa honek, bere izaera akademikoaz harago, xedetzat dituen gurasoei, eta, oro har, euskararen biziberritzean inplikatuta dauden eragileei ezagutza tresnak eskuratu nahi dizkie.
|
2018
|
|
1 Kognizio ugarik osatzen
|
du
gure hautemate eremua. Kognizioa da zerbaiti buruz dugun ezagutza, hots, horri buruz dakiguna.
|
2019
|
|
erronka nagusiei nola erantzun ondo ez jakitea arazo da, orduan ere. erreparo, ezin ukatuzko eragina du, esparru informal intimoenetan ere, hainbat eta hainbat interbentzio planifikatuk. Besterentzat debeku ez den interbentzio ekimen deliberatuak ez
|
du
guretzat debeku izan beharrik, zentzuz eta ganoraz planteatzen baditugu xedeak. Nolakoak dira, arazoiturri ez gertatzeko, interbentzio horiek?
|
|
How Allergies Shape Our Lives and Landscapes. Yale university press. aplikazio horrek ez
|
du
gure arnasgune kontzeptuarekin lotura zuzenik. Joshua a. Fishman-ek hizkuntza soziologiaren sailean, ahuldutako hizkuntzak indarberritzeko saioen atalean, sortutako formulazioaz ari gara hemen, ez osasun medikoaren alorrekoaz.
|
|
konpartimentazio hori gabe, euskara erdaren botere desoreka izugarriak hartaraturik euskara galtzera doa eguneroko jardun arruntetik. Xabierrek kontuan izan
|
du
gure baieztapena, baina ez digu erantzun konkreturik eman. Begirune handiz planteatu du gaia, hori bai. pasarte hau iruditu zaigu, berak esandakoetan, baliosena:
|
|
Globalizazioa askotariko dimentsioak dituen prozesua da, eta zuzeneko eragina
|
du
gure lurralde eta erakundeetan. Globalizazioak, prozesu historiko legez, ondorio desberdinak ditu, prozesua bera gidatzeko erabiltzen den eredu ideologikoaren arabera. krisi geopolitikoak agerian jarri du gaur nagusi den globalizazio eredua interes geo-estrategiko jakinen gainean eraikita dagoen fenomenoa dela –potentzia nagusien eta korporazio transnazionalen esanetara–, eta interes horiek eragina dutela
|
2020
|
|
Euskal hizkuntzakomunitate konplexubihurria osatzen dugu XXI. mendeko euskaldunok eta, aldaera batu estandar aski landuaren jabe izateaz gainera, barnealdakortasun geografiko ohargarria
|
du
gure mintza jardunak: dibertsifikazio sozial nabarmena ageri du, eta erdal interferentziazko inpaktu bizia ageri du eguneroko mintzamolde arruntean.
|
|
Lan honek xede izango
|
du
GU k hizkuntza plangintzarako duen tresna garrantzitsuenetakoa, EP, eraginkorragoa egitea.
|
|
Ikerketan jasotako ikuspuntuak eta hautemateak GU ean hartutako neurriekin erkatze aldera, azken urteotako zertzelada nagusiak labur aipatu behar dira. Zehazki, Euskararen Erabilera Normalizatzeko Planean ezarritako derrigortasun indizea(% 37,11), apur bat gainditu
|
du
GU k(% 38), batez ere lanpostuen zerrendan sortu diren lanpostu berriei esker. Halaber, DD izanik, HE egiaztatu duten langileak% 90,69 dira.
|
2022
|
|
Hain zuzen ere, horrelako pertsona" kaskagogorrak" eta kontzientziatuak daudelako eta etsi ez dutelako eutsi zaio bizirik euskararen suari enpresetan, eta ahaleginak fruituak ere eman ditu, satisfakzio handiak: euskaraz lan egitea koherente jokatzea da, esaten duguna eta egiten duguna bat etortzea, burua eta bihotza elkarrekin aritzea; euskara da gure bereizgarri nagusia, guk bakarrik daukaguna; euskarak balio izan
|
du
gure nortasuna indartzeko eta euskararen bueltan lantaldea sendotzeko eta kohesionatzeko...
|
|
Hizkuntzak zer lehentasun
|
du
gure enpresan?
|
|
Turistifikazioak itzal handia izan
|
du
gure inguruetan.
|
|
Egiteko modu global eta produktiboarekin erlazionatuta, turistifikazioak itzal handia izan
|
du
gure inguruetan, besteak beste (de la Calle 2019): bisitarien presentzia handiagoa erdiguneetan, turismo kontsumoari zuzenean lotutako jardueren hazkundea, negozio sorta gero eta zabalagoa eta kanpoko bezeroengana bideratua (Take away, marka globalak, frankiziak), etxebizitzak denbora motzeko merkantzia produktu turistiko bihurtzea (Airbnb, esaterako), hiri paisaia edo eszena bat sortzea, elementu turistikoak nagusi direla, espazio publikoetan ostalaritzak erabilitako terrazak adibidez.
|
2023
|
|
Gaurko mendebaldeko gizarte kapitalistan, bestalde, kontsumoak definitzen
|
du
gure identitatea. Horretara bultzatzen gaituzte egitura sozialek.
|