|
2003
|
|
|
Argumentua ebazteko gako hitza, orduan, “metilazioa” izango litzateke. DNAren metilazioa erreakzio biokimiko konplexu bat da, eta eginkizun erabakigarria
|
du
gene asko aktibatzeko edo inhibitzeko. Funtzionamendu egokiaren arabera, esate baterako, organismo baten enbrioi garapenean, organismo hori garatu eta aktibatu egin behar da, haren forma ez ezik, organo eta ehunen eraketa ere zehaztuko duten funtzioak bete ditzan, baita belaunaldiz belaunaldi transmititutako herentzia genetikoaren beste ezaugarri batzuk ere.
|
|
2004
|
|
|
Zientzia molekular modernoak laguntza handia eman dio. Hala, Barkmanek eta haren lagunek landarearen genoma aztertu zuten lehenik, baina Rafflesiak fotosintesia ez egiteak —horrek esan nahi
|
du
gene asko desagertu edo aldatu egin direla horretarako— alferrikakoa egiten zuen beste landare batzuekin konparatzea. Bere pertseberantzian, ikertzaileek gene bat aurkitu zuten Rafflesiako mitokondrio DNAn, bere horretan eta beste espezie batzuekin konparatzeko moduan, eta landare hori bioleten, pazko loreen eta pasio loreen ondoan jartzera eraman zuten.
|
|
|
Valentziako Unibertsitateak egindako azterlan baten arabera, eskizofrenikoen% 15ek baino gehiagok eta nahasmendu bipolarrak dituzten gaixoen% 9k baino gehiagok asaldurak dituzte bi genetan. Rafael Tabarés Seisches doktoreak, zentro horretako irakasle eta ikerketa zuzendariak, ziurtatu
|
du
gene horiek (LIS1 eta PAFR) migrazio neuronaleko prozesuetan parte hartzen dutela ugaztunen garapen orokorrean. Tabarés doktoreak egiaztatu nahi izan zuen paziente eskizofreniko eta bipolarretan alteraziorik ote zegoen aipatutako geneetan, migrazio neuronaleko prozesuen erregulazioan, axoien eta dendriten arkitekturan, nukleokinesian, hau da, zelula zatiketaren prozesuetan eta ugaztunen garunaren garapenean.
|
|
2005
|
|
|
Lehenengoa Y kromosoma bera da, gizonezkoena soilik, eta emakumeetan ez dauden gene “apartak” ematen dizkie gizonei. Bigarrenik, emakumeen bigarren X kromosomako geneen %15en ustekabeko jarduerak adierazten
|
du
gene horiek gehiago adierazten direla emakumeetan gizonetan baino. Eta, azkenik, X kromosoma horren geneen %10 ausaz aktibatzeak aldakortasun handiagoa dakar emakumeen artean gizonetan baino.
|
|
2006
|
|
|
TAS2R38 «Gene horretako mutazioek aldatzen dute gosea barazkien aldera». Zabaldu egiten
|
du
gene horrek 6 N propiltiourazilari zuzenean eragiten diola; horren adierazpenetik, zapore mikatzarekiko sentikortasun handiagoa edo txikiagoa lortzen da, eta barazkietarako gogo handiagoa edo txikiagoa. Baina Bellek Connecticuteko Unibertsitatearen erreklamazio bati ere egin behar dio aurre; erreklamazio hori, Physiology and Behavior aldizkarian, «gustu gozo eta mikatzekiko sentiberatasuna eta barazkien gosea dietan» lotzen dituen lehen azterlanaren berri ematen du.
|
|
2007
|
|
|
Oraintsu eginiko ikerlanetan Massagué irakasleak idoro
|
du
gene jakin batzuek adierazten dutela nola zelula jatorrizko tumoretik irteten den eta, kapilarren tartetik igarota, odoletara iristen den, hor nola egiten dion buru sistema immuneari eta nola doan berriro, odol hodietan barrena, urrutiko organo batean finkatu arte.
|
|
|
telomeroek RNA ekoizteko informazioa dutela ikusi dute. Telomeroen DNA sekuentziak ez
|
du
generik; beraz, ez zuten halakorik espero. Orain, baina, telomeroek RNAren ekoizpenarekin zerikusia dutela frogatu ondoren, RNA horrek zer funtzio duen ikertzen hasi dira.
|
|
|
Horixe da Nature, John M en iruzkin batean. Greallyk (Albert Einstein College of Medicine, New York) honela deskribatzen
|
du
geneen nagusitasuna galtzea: Encodek dioenez, «genoma gene eramaile hutsa baino askoz gehiago da».
|
|
|
Zaporearen gakoa Terpenoek eta taninoek ematen dizkiete lurrinak eta zaporeak landareei. Datu publikoen bidez komunitate zientifikoaren eskura jarri den ikerketak erakutsi
|
du
geneek taninoen metabolismoan duten zeregina. Taninoek konposatu polifenolikoak dira, eta aktiboki parte hartzen dute ardo beltzaren kolorean; terpenoek, berriz, ardoaren ezaugarri aromatikoak laguntzen dituzten bi molekula.
|
|
2008
|
|
|
Horrek adierazten
|
du
geneak beharrezko eginkizun bat duela mintzamenean, baina ez dela, inolaz ere, nahikoa. Horregatik esaten dizut ez dela mintzamenaren genea, puzzle handi horretan beharrezkoa den gene bat baizik.
|
|
|
Bada, genearen intronak genearen gainerako zatia ere oso gutxi aldatu dira eboluzioan; zati handi batzuk berdin berdinak dira hainbat espezietan. Horrek adierazten
|
du
geneak oso oinarrizkoa den funtzio bat duela, eta horregatik eutsi diola bere egiturari hainbeste milioi urtean. Argi dago, funtzio hori ezin da izan mintzamenarena.
|
|
2009
|
|
|
Gene terapiaren alorreko ikerketak ez zituen gertakari latz hark eten, baina publikotik ezkutatzeaz aparte, garai zailetara eraman zuen, bereziki finantziazioa ez delako aurreko hamarkadan bezain erraz eta ugari bideratzen. Gorago esan dudan bezala, ama zelulen inguruko ikerketak hartu
|
du
gene terapiak galdutako xarma. Ez da asterik pasatzen komunikabideetan alor horretako berririk ikusi gabe.
|
|
2010
|
|
|
Tetrapodoak arrainetatik sortu zirenez, zientzialariek ondorioztatu dute tetrapodoen eboluzioan galdu direla. Horregatik, ikerketa honek frogatzen
|
du
geneen galera eboluzioaren baliabide bat dela.
|
|
|
Hizkuntza, bere berezko esentzian kontsideratuta, beti eta une oro da zerbait iragankorra. [...] Horrexegatik, bada, bere benetako definizioak ezin
|
du
genetikoa baino izan27.
|
|
2011
|
|
|
Egitura hori zelula baten nukleoa inguratzen duen estalkia da, non DNA baitago; beraz, haren aldaketak aldaketa ugari eragiten ditu organismoan. Gainera, lanak erakutsi
|
du
gene normala paziente horien zelula bakartuetan sartzea nahikoa dela bilgarri nuklearraren egitura egokia berreskuratzeko. Ikerketari esker, Oviedoko Unibertsitateko taldeak Hutchinson Gilford en progeriarako tratamendu bat diseinatu ahal izan du.
|
|
|
Erresuma Batuko borondatezko 800 emakume bikiren larruazalpeko gantzaren biopsietan 20.000 gene baino gehiago aztertu zituzten ikertzaileek. KLF14 genearen eta gantz ehunean aurkitutako gene anitzen adierazpen mailen arteko lotura aurkitu zuten; horrek esan nahi
|
du
gene horiek kontrolatzeko etengailu giltzarri gisa jarduten duela. Hori berretsi egin zen gerora Islandiako banakoen 600 biopsiaren lagin independente batean. klf14k kontrolatzen dituen aurkitutako beste gene horiek, berez, hainbat ezaugarri metabolikorekin lotuta daude, hala nola gorputz masaren indizearekin (obesitatea, kolesterola, intsulina eta glukosa mailak), eta horrek ezaugarri metabolikoen arteko lotura azpimarratzen du.
|
|
|
McMaster Unibertsitateko eta McGill Unibertsitateko (biak Kanadan) ikertzaileek zuzendutako nazioarteko zientzialari talde batek jakin
|
du
gene bat —bihotzeko gaixotasunaren markatzaile nagusia— aldatu egin daitekeela fruta eta barazki gordinen kopuru oparoen bidez. Hala, jarauntsitako geneak —eta haien eraginak— ezin zirela aldatu dioen ideia hedatua baztertu egiten da. Azterketaren emaitzak “PLoS Medicine” aldizkariaren azken alean argitaratu dira.
|
|
|
“Horregatik, gure emaitzen arabera, egunean bost fruta edo landare zati baino gehiago jan behar dira, osasun ona sustatzeko”, adierazi du. “Gure ikerketak iradokitzen
|
du
geneen eta dietaren artean interakzio handia egon daitekeela gaixotasun kardiobaskularrean”, dio Ron Do doktoreak. Ikerketa horren zati bat McGillen doktoratu zen.
|
|
2012
|
|
|
Alegia, etengailu horiek funtsezko eragina izan dezaketela hainbat gaixotasun konplexuren sorreran. Pompeu Fabra Unibertsitateko irakaslearentzat, Encodek irauli egin
|
du
geneen kontzeptua: «Lehen uste genuen DNA perlazko lepoko baten parekoa zela, eta perla bakoitza gene bat zen.
|
|
|
Eta ez hori bakarrik: genomaren %95ek esku hartzen
|
du
gene konbentzionalak erregulatzen. Are gehiago, gizakien hainbat gaixotasun eragiten dituzten mutazioen erantzunak zabortzat jotzen ziren eremuetan daude.
|
|
|
Azterketek erakutsi dute energiaren metabolismoari lotutako hainbat generen egoera epigenetikoa aldatu egin dela kirolaren eraginez. Izan ere, geneen espresioa abiarazteaz arduratzen den eskualdeak metilazioa galdu
|
du
gene horietan DNA metilatzea geneak isiltzeko ohiko mekanismo epigenetiko bat da. Demetilazioa ariketaren intentsitatearen mendekoa ere badela neurtu dute, gogorrago aritu diren zortzi lagunen muskuluetan handiagoa izan baita neurtutako demetilazio maila.
|
|
|
Kaliforniako Unibertsitateak garatutako ikerketa batek FLT3 geneak leuzemia mieloide akutuaren (LMA) tratamenduan duen garrantzia berretsi du. Zientzialari taldeak egiaztatu
|
du
gene horren mutazioak giltzarriak direla minbizi zelulen biziraupenerako, eta horiek eragiten dutela orain arte erabilitako zenbait farmakorekiko erresistentzia. “Nature” aldizkarian argitaratu da lana, eta minbizia tratatzeko erabiltzen diren botiken porrotaren arrazoiak aztertu ditu.
|
|
|
Frogatu denez, isolamendu soziala duten pertsonek loaren kalitate okerragoa dute, eta lotura estua dute maila metabolikoan eta nerbio sisteman gertatzen diren ondorio batzuekin. Beste maila batzuetan, AEBetan egindako azterketa. agerian utzi du erantzun immuneari ere eragin diezaiokeela, globulu zurietako gene batzuen adierazpenaren bidez. Genome Biology aldizkarian argitaratu zen ikerketa hori, eta agerian uzten
|
du
geneen adierazpena zenbateraino baldintzatzen duen inguruneak; emaitzek aditzera eman zuten bakardade sentimendua lotuta dagoela immunitate sistemaren jardueran gertatzen diren asaldurekin, organismoan hantura seinaleak gehitzea eragiten baitute. Seinale horiek gaixotasun kardiobaskularretan, infekzioen aurreko zaurgarritasunean eta minbizian eragiten dute.
|
|
2014
|
|
|
Dena dela, herentziazko alzheimer horrek kasuen kopuru txiki bat bakarrik azaltzen du. Alzheimer esporadikoa (kausa genetikoak eta inguruneko kausak dituena) duten gaixoen% 40 aitarengandik eta amarengandik hartzen
|
du
gene hori, baina faktore genetikoek bakarrik ez dute baldintzatzen gaixotasunaren agerpena.
|
|
2016
|
|
|
239. " Bizirauteko makina batek ez
|
du
gene bakar bat, milaka eta milaka baizik. Gorputz bat fabrikatzea ekintza kooperatibo hain konplexua da, ezen ezin baitira bereizi gene batzuen eta besteen ekarpenak[...].
|
|
|
Agian idazten
|
du
Gene berekoia ren azken paragrafoan, benetako altruismo desinteresatua da gizonarena bakarrik den ezaugarri bat. Hala espero dut, baina ez dut alde batera edo bestera argudiatuko, eta ez dut haren eboluzio memikoari buruz espekulatuko.
|
|
2017
|
|
|
Aipatzekoa da H3K27me3 histona (histona honen 27.posizioan dagoen lisina metilatuaagertzen da 3 aldiz), hau, marka epigenetiko errepresibo bezala ezagutzen da eta ondorioz, bere inguruko DNA trinkotu egiten
|
du
geneen adierazpena etenaraziz (Brykczynska etalank., 2010). Gure laborategian egindako aurreko ikerketei jarraituz, lan honetanH3K27me3 histonak jasaten dituen aldaketak aztertuko ditugu, kanpo faktore edoestimulu bezala morfina erabiliz.
|
|
2018
|
|
|
Francis Ford Coppolaren The Conversation da Pharosen film kuttuna. Beti izan
|
du
Gene Hackmanen sindromea, espia eta alkimista aldi berean izateko bokazio zoro hori. Izen handiko audiozelataria da Gene Hackman, horregatik da entzuketak egiten ote dizkioten beldur.
|
|
2019
|
|
|
Genetikariek azaldu dutenez, nerbio zelulen kanpoaldean dagoen sodio kanal bat kontrolatzen
|
du
geneak. Nerbioak estimulu mingarria jasotzen duenean, kanala ireki egiten da, sodioa sartzen da, eta, horren eraginez, nerbioak minaren bulkada transmititzen du garunera.
|
|
|
Proposatutako geneak adierazten ez direla ikusirik, gene erantzule posible berriak bilatu dira.Horretarako SNParen eremuarekin elkarrekintzak dituzten geneak bilatu dira HiC bilatzailearen onlinevirtual 4C lanabesa erabiliz (Lieberman Aiden et al., 2009). Lanabes honek, DNAren hirudimentsioko egitura kontuan hartzen
|
du
geneen edota genomaren eremu desberdinen artekoelkarrekintzak iradokitzeko. Kasu honetan, FGF2, SPATA5 eta KIA1109 geneek hiru dimentsiokoelkarrekintza aurkezten dute SNParen eremuarekin.
|
|
|
Geneen funtzioak aztertzeko erabiltzen den metodo azkar eta erraz bat RNAi bidezko teknikanoinarritzen da. Teknika hau oso erabilgarria suertatu den arren, ez
|
du
geneen inaktibazio totalabaimentzen. Aldiz CRISPR/ Cas9 teknikan oinarritzen den edizio genikoak muga hauek gainditzenditu, gene jakinen adierazpena guztiz deuseztatuta duten lerro zelularrak modu erraz eta eraginkorbatean sortzea ahalbidetzen baitu.
|
|
2022
|
|
|
nutrigenomics. Genomika nutrizionalaren adar honek aztertzen
|
du
geneen (genomaren) eta nutrienteen arteko elkarreragina nolakoa den eta, nutriente berberen aurrean, gizakiek zergatik erreakzionatzen duten modu desberdinetan, aldaera genetikoen arabera. Hona nutrigenomikaren printzipio batzuk:
|
|
2023
|
|
|
Horrek erran nahi ote
|
du
geneek eta hezkuntzak moldatutik kanpo ez dela irizpide eta balore berririk sortuko gure baitan. Ez.
|