|
2008
|
|
|
(f) Aditz kategoriekin ere badarabil inoiz, adizki jokatu erlatibozkoaz hain zuzen: dakidantxeau> idatzi
|
du
gaur egun esango genukeen dakidantxo (a) > adizkiaren lekuan:
|
|
2009
|
|
|
99), edo esaldien garapen konbentzionala haustea: . Esan nezake lokutorebatek offburua behera bota
|
du
gaur mikrofonoak kobrabatbalitzegitenziolakotxistusleep.? (E.96)
|
|
2010
|
|
|
Esataria Eracusaldiac> obraren eta Eracus> testuaren barruko antolatzailea eta banatzailea ere bada; berak du jarduera guztien agenda eta egitaraua. Berak erabakitzen
|
du
gaur zer, eta hor ere bere subjektibitatea konprometitzen du, ez du ezer besteren esku uzten. Noski, generoaren kontratupean dabil, eta, berriz ere, kontratuak ezartzen dio betebeharra.
|
|
|
Gelan euskaraz egiten duen ikasle askok bietara (segun norekin ari den) edo erdaraz egiten du ikasgelatik kanpora. Situazioak (kontestuak, solaskidetzak eta gaiak) zehatz samar definitzen
|
du
gaur gaurkoz gela barruko mintzajardunaren moldaera nagusia. Askozaz context free edo berez berekoago da, aldiz, jolas-lekuko mintzajarduna.
|
|
|
Horiek gabe jai du euskarak: etxean eta auzo bizitzan, lanean eta kaleko lagunartean euskarazko bizibide jator tradizionala atzeraka ari den heinean eskolak eskaintzen
|
du
gaur egun, aski era mugatuan bada ere, erreprodukzio soziokulturalaren euskal dimentsiorako aukera gune nagusia. Zenbaitetan bakarra.
|
|
2016
|
|
|
Espazio, sentsazio eta komunikazio desberdina bultzatzen du. Memoria berri bat lantzen
|
du
gaur egun, euskal letren memoria, Antton Lukuk Larzabalen obraz egin duen lanak memoria hori goraipatzen du, alegia euskaldunek beren burua ezagutzen joan behar dutela.
|
|
|
Ondoren, memoria baitu eta Larzabalen antzerkigintza ezagutzen baitu, garaia jorratu duen eta egiten zen horretan bildu
|
du
gaur egiten duen gogoetaren sustraia. Lukuk landu nahi duen antzerkia, urrezko garai horretan sustraitua da ere.
|
|
2019
|
|
|
Andres Urrutia egungo euskaltzainburua izan zuen hasieran batzordeburu. Kargu hori Sagrario Alemanek
|
du
gaur egun. Beharrezkoa iruditu zaion guztietan, batzorde honek Euskaltzaindiaren iritzia gizarteratu du euskararen defentsan betiere, bereziki erakunde ofizialen erabaki, agindu eta legeek euskara modu bidegabean baztertu edo jazartzen dutela iritzi dionean. Euskaltzaindiaren historiako adierazpenak Euskaltzaindiaren adierazpenak.
|
|
2021
|
|
|
4.5.5a Atzizki honek ez
|
du
gaur egun emankortasun handirik. Literaturako testuei begiratuz gero, erabilera modu bat baino gehiago ikusiko dugu, betiere aditzoina oinarri duela.
|
|
|
4.1.6 gintza gin+ tza atzizkien elkarketaz sortua izanik ere, badira arrazoiak batez ere mendebaldean erabiltzen den gintza atzizkiari bere lekua emateko. Izan ere, gin ez dugu euskara estandarrean baliatzen ‘zerbait egiten duen pertsona’ izendatzeko (tradizio handiagoa izan du eta
|
du
gaur ere bizkaieraz, baina ahulduz joan da euskara estandarrean); gile darabilgu horren ordez (etxegile, liburugile, oinetakogile/, etxegin,, liburugin,, oinetakogin) (ikus gin, gile § 4.2.3). Baina etxeak, oinetakoak edo liburuak egiteari dagokion lanbidea izendatzeko, ez diogu tza1 gehitzen gile atzizkiari; ez dugu sortu etxegiletza, liburugiletza edo oinetakogiletza.
|
|
|
15.4.5f Berori errespetuzko izenordain gisa erabili izan da, aditza hirugarren pertsonan azaltzen dela (§ 13.3.4): Beti umore onean berori (Agirre); Berak ordainduko
|
du
gaur berorrek egiten dion oparia (Agirre); Beharko! Inguruko auzotarrek (bere maizterrak batzuk) denak berorika egiten zioten, haserretu ez zedin (Otaño).
|
|
|
Perpaus batean mota askotako hitzak aurkitzen dira: Jonek etxe polit bat erosi
|
du
gaur goizean. Perpaus horretan ageri diren hitzak kategorietan sailkatzen ditugu (ikus 11 kapitulua).
|
|
|
Arratsalde hori ez da adberbioa, baizik denborari erreferentzia egiten dion izena: Arratsalde ederra egiten
|
du
gaur. Eta izena den aldetik, komunztadura egiten du:
|
|
|
Denbora neurri finkatuekin izena bera ere utzi daiteke isilpean, gaur zortzi gisako egiturak eratuz —hau da, gaur (dela) zortzi (egun), hots, ‘gaur astebete’—: Gaur zortzi izan zen partida; Hegiaphalia sute ikaragarri batek irentsi
|
du
gaur hamabost (Etxaide). Hizketa uneaz bestelako abiapuntuekin ere erabili ohi da esapide laburtua, adberbioarekin edo inesiboko postposizioarekin:
|
|
|
Jadanik adberbioa Iparraldekoa da, baina erabilera zabalagoa
|
du
gaur egun; ja aldaera euskalki guztietan erabiltzen da, eta jada Iparraldeko euskalkietan. Hirurak erabiltzen dira orainaldirako (Hemen dira jadanik) nahiz iraganerako (Han ziren jadanik).
|
|
|
30.5.2a Perpaus osagarri jokatugabeei dagokienez, tzea eta tzeko moldekoak beren kide jokatuen antzekoak dira, bai predikatu nagusiaren eskuinean emateko joeraz eta bai perpausaren muga kanonikoa (tzea eta tzeko morfemak) gainditzeko aukeraz: Gaur gurasoekin etxean geratzea [geratuko dela] erabaki du; Erabaki
|
du
gaur gurasoekin etxean geratzea [geratuko dela]; Erabaki du etxean geratzea [geratuko dela] gaur gurasoekin. Eta tzeko atzizkiarekin:
|
|
|
269): Ezkilak jo du; Eguzkiak dirdiratzen du; Gehien distiratzen duen izarra da; Goiz argitu
|
du
gaur; Atzo hamarretan ilundu zuen... Holako asko euskaraz egin aditzaz baliaturik ematen ditugu:
|
|
2023
|
|
|
Eskoletan aspaldiko kezka da, erdara gero eta gehiago entzuten dela, batez ere, gelaz kanpo, jostaketa garaian eta lagunen arteko solasean. Euskarak eremu akademikoa bereganatu du, dudarik ez, baina mintzaera informala kolokan
|
du
gaur egun.
|