|
2008
|
|
|
Arabako eta Bizkaiko foru aldundietan EAJ ari da gobernatzen, eta Arabakoan EA du gobernuko bazkide. Hala ere, EAk «deitoratu» egin
|
du
foru aldundiek Udal Legeari helegitea jarri izana, eta gogorarazi du EAren «aldarrikapen historikoa» dela lege hori onartzea. Hala, EAk dio 2005ean Jaurlaritza osatzeko EAJrekin eta EBrekin sinatu zuen gobernu akordioak Udal Legea egin eta onartzea biltzen zuela, «erakundeen arteko kooperazioa antolatzeko eta udalen autonomia eta eskumenak handitzeko».
|
|
|
Euskal Herriko egoera urruti dago Ameriketako Estatu Batuetakoarekin alderatuta, baina, hala ere, azken 30 urteetan hiru aldiz biderkatu da haur gizenen kopurua. Nafarroan egindako ikerketa batek ondorioztatu
|
du
foru erkidegoko bost haurretatik (15 urtetik beherakoak) bat gizena dela edo gehiegizko pisua duela; guztira, neska mutilen %13k pisatzen dute gehiegi. Mutilen artean, %11, 52k du gehiegizko pisua eta %9, 93 da gizena.
|
|
|
Presidentzia, Justizia eta Barne departamentuak egin
|
du
foru dekretuaren zirriborroa, eta Euskarabideak dagoeneko egin du horri buruzko txostena. Txosten hori, hain zuzen ere, Euskararen Nafar Kotseilura pasatuko da, hark irizpena egin dezan.
|
|
|
«Irregulartasun argiak daude». Horren harira, bada, Nafarroako Ezker Batuak mozioa aurkeztu
|
du
Foru Parlamentuan, Nafarroako Gobernuari irrati bien lizentziak baliogabetzeko espedientea abia dezan eskatuz. Bultok Nafarroa Baik eskatuta egin zituen adierazpenak, bi irrati horien egoera argitzeko eta etorkizueneko lizentzia banaketen berri emateko eskatu baitzuen haren agerraldia koalizioak.
|
|
|
Atxilotuak ez duela inolako armarik erabiltzeko baimenik gehitu
|
du
foru gobernuak oharrean. Hori dela eta, legez kanpo armak izatea ere leporatu diote atxilotuari.
|
|
|
Eremu mistoa ez zabaltzea erabaki
|
du
Foru Parlamentuak
|
|
|
Iulen Urbiola EKEko zuzendariak, bestalde, Nafarroako Gobernua kanpoan uso eta etxean otso dela iritzi dio. Izan ere, Urbiolak jakitera eman duenez, UPNren gobernuak Kontseiluaren aurrean alegatu
|
du
foru legeria aldatzeko egin duten saiakerak arrakastarik ez duela izan. Urbiolak gogoratu du, Nafarroako Gobernua osatzen duten alderdiak izan direla legea aldatzeari uko egiten lehenak.
|
|
|
Iragarri duten bezala Auzitegi Gorenera jotzen badute, Gorenak Auzitegi Nagusiak esandakoak berretsiko dituela esan du Bizkaiko Diputazioak. Dena den, kontzertu ekonomikoaren egonkortasuna erabat bermatzeko ezinbestekotzat jo
|
du
foru arauak legez babestea. Iritzi bera du Arabako Diputazioak ere.
|
|
2009
|
|
|
Gizon eta andreen arteko berdintasuna nahi
|
du
Foru Gobernuak hezkuntzan
|
|
|
Oporren atarian, mugimendu esanguratsua egin du Miguel Sanz Nafarroako gobernuburuak. Nafarroako Gobernuaren kontseiluak onartu
|
du
Foru Hobekuntzaren lege organikoa berritzeko ekimena, eta ekimenaren bidez, eskaera formala egin dio Espainiako Gobernuari Foru Hobekuntza aldatzeko negoziazioei ekiteko. Sanzek azaldu du legealdia amaitu aurretik Parlamentua desegingo balitz hurrengo agintaldia lau urtekoa izatea dela xedea.
|
|
|
Aste hasieran Foru Hobekuntza aldatzeko proposamena egin zion Miguel Sanz Nafarroako presidenteak Espainiako exekutiboari. Horren aurrean ezker abertzaleak ohar batean salatu
|
du
Foru Hobekuntzaren sorreran egin zen bezala, erreforma horrek berriro nafarrei estatus politikoari buruz erabakitzeko eskubidea, lapurtu, egin nahi diela.
|
|
|
Foru Aldundiko gizarte zerbitzuen laguntzak jasotzen dituzten erabiltzaileen zein erabiltzaileekin lan egiten duten elkarteen iritzia jasotzeko, inkesta bat egin
|
du
Foru Aldundiak. Bertan, Aldundiko Gizarte Ongizateko Institutuko langileen profesionaltasuna goraipatu dute erabiltzaileek zein elkarteek, baita laguntza jaso arte igarotzen den denbora ere.
|
|
|
Erabakimenaren aldeko, akordio zabala? egin nahi
|
du
Foru Aldundiak
|
|
|
Hamaiketan musikak jarraituko du herrian; izan ere, O, atiko Musika Bandarekin, kalejira egingo dute. Eta, ondoren, 13:00etan, Bandak kontzertua emango
|
du
Foru enparantzan.
|
|
|
Zabalgarbi auzia PPk, muntatu? duela salatu
|
du
Foru Aldundiak
|
|
2010
|
|
|
Krisia gorabehera, autobusak eta geltokiak hobetzeko eta ibiltzeko errazago egiteko lanean jarraituko
|
du
Foru Aldundiak, Tapiaren esanetan. Erabiltzaileei zerbitzuen inguruko informazioa helarazten ere hobekuntzak iragarri ditu.
|
|
|
Donostiako ospitaletik lehen irteera, aldiz, 08:15ean egingo du, eta azkena 22:15ean. 280.000 euroko inbertsioa egin
|
du
Foru Aldundiak zerbitzu berria martxan jartzeko.
|
|
|
Akordioaren baldintzei buruzko azalpenak eskatu dizkio Aralarrek Gipuzkoako ahaldun nagusi Markel Olanori; Gipuzkoako Batzar Nagusietan agerraldia egin dezan galdegin dio alderdiak. Izan ere, Aralarrek harrigarritzat jo
|
du
Foru Aldundiak laguntza formula hori hautatu izana.
|
|
|
besteak beste, egungo beharrak estaltzeko laguntza errekurtsoak sendotzea, etxez etxeko laguntza sustatzea, gizarte zerbitzuak hobetzea eta adinduen eskubideak hedatzea. Arartekoak eskertu nahi izan
|
du
foru aldundiek gai horren inguruan eginiko lana ere. Azkenik, nabarmendu du adinduei hitza ematea dela eredu sozial berriak jarraitu beharreko helburuetako bat.
|
|
2011
|
|
|
mila milioi euro. Eta diru hori guztia bidesarien bidez berreskuratu nahi
|
du
Foru Aldundiak! Badakite ezinezkoa dela, baina horretan ez dute ikusten jasangarritasun arazorik.
|
|
|
Han, Patxi Zabaleta Aralarreko koordinatzaileak adierazi zuen koalizioaren ateak «irekita» dauzkala oraindik ere EAk; horretarako, ordea, Nafarroa Bai bere «apustu bakarra» dela frogatu die koalizioko gainontzeko kideei.Hala, EAk baliorik gabe utzi ditu ezker abertzalearekin Nafarroan dituen konpromiso eta akordio estrategikoak. Asteon EAren nazio batzarrak azaldu
|
du
foru eta udal hauteskundeetarako aukera bakarra NaBai dela, baina, era berean, argi utzi du ezker abertzalearekin dituen akordio estrategikoei eutsi egingo diela, «Nafarroan ere bai». Gainera, ostegunean, EAren zuzendaritzak konponbideak bilatzeko ahalegina egiteko eskatu zien.Hala ere, atzo Patxi Zabaletak ez zion proposamen horri inongo aipamenik egin, eta erabakiaren erantzukizuna EAk duela esan zuen.
|
|
2012
|
|
|
Autopista gehien erabiltzen dutenek deskontu handiagoak izango dituztela ere aurreratu du. Uda honetarako proposamena zehazturik edukiko dutela, eta 2013rako eredu berria martxan egongo dela iragarri
|
du
foru bozeramaileak.
|
|
2013
|
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiak jakinarazi duenez, adinekoen egoitzak kudeatzen dituzten enpresei, hilero ordaintzen dien tarifatik, langileei grebagatik ordainduko ez dien soldataren zatia kendu egingo die. Ander Rodriguez Gizarte Politikarako diputatuak nabarmendu
|
du
foru gobernuarentzat garrantzizkoa dela diru publikoa modu «arduratsuan, eraginkorrean eta gardenean» kudeatzea. Ostiralean, ELA, LAB eta CCOO sindikatuetako ordezkariekin lan hitzarmenaren akordiorako oinarria sinatu zuen Biharkok, Gipuzkoako adinekoentzako sei egoitza eta eguneko 11 zentro kudeatzen dituen enpresak.
|
|
2014
|
|
|
Hilaren 24 eta 25ean egingo ditu diputazioak bilerak Gipuzkoako oposizioko alderdiekin plan hau aurkezteko, eta haietakoren baten babesa lortzen saiatuko da. Izan ere, bere hondakinen plana «osasungarri, iraunkor eta ekonomikoa» dela uste
|
du
foru aldundiak. Gainera, Europako Batasunak ezarritako prebentzioaren, berrerabileraren eta birziklatzearen lehentasunak bere egiten dituela iritzi dio.
|
|
|
Konponbide horretara iristeko, PSE EEk birziklapenaren maila ausartago bat eta materia organikoaren gaikako bilketa eskatu zuen, guztira %60ra iritsi ahal izateko. Hori guztia arau batera eramatea erabaki zen, eta Bilduk ez
|
du
foru arau hori indargabetu. Hortaz, indarrean jarraitzen du.
|
|
2015
|
|
|
Hona horietako batzuk: Urte amaiera bitartekoakTopaketa. Azaroan bilkura egingo
|
du
foru aldundiekin, bakea eta memoria politikak aztertzeko.Legea. Giza eskubideen urraketak jasan dituzten eta aitortu gabe dauden biktimen lege proposamena aurkeztuko du.Txostena.
|
|
2016
|
|
|
Etorkinak erakarri eta premiak betetzen ez dituelakoan, DSBE diru sarrerak bermatzeko errenta erreformatu eta hiru urteren buruan kendu egingo du Gipuzkoak. Neurria berrikusteko txosten tekniko bat taxutu eta ondorioak aztertu ondoren, DSBEaren bidea etetea erabaki
|
du
foru aldundiak, «erakartze efektua» eragozteko. Bilduren esku zegoen aurreko diputazioak sortu zuen, 2012 urtean, Eusko Legebiltzarrak diru sarrerak bermatzeko errenta jasotzeko baldintzak gogortu ondoren.
|
|
2021
|
|
|
Arabako ahaldun nagusiak ziurtatu du egitasmo eoliko «handiak» beharrezkoak direla Klima Aldaketaren Legea betetzeko. Zahar etxeen kudeaketari dagokionez, azpimarratu
|
du
foru gobernuak erdigunean jarri dituela «pertsonen beharrak».
|
|
|
Astelehenean, Nafarroako Auzitegi Nagusiak atzera bota zuen muturreko arriskua duten herrietan gaueko jarduera mugatzeko gobernuak proposatutako erabakia. Nafarroako Gobernuak moldatu egin
|
du
foru agindua, eta proposatu du etxeratzeko agindua ezartzea asteburuetan, jai egunetan eta tradizionalki festak izaten ohi diren garaian —bezperan ere bai— Atzo, Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko auzietako aretoak baimendu egin zuen neurri hori, eta, ondorioz, gaurtik aurrera intzidentzia handiko tokietan da kalera atera 01:00etatik 06:00etara bitartean.
|
|
|
Bi kasuetan, bilketaren konexio puntuak adostu dituzte. Finantza transakzioen gaineko tasak burtsan 1.000 milioi eurotik gorako kapitalizazioa duten enpresen akzio salerosketak zergapetzen ditu, eta akordioak zehaztu du akzioak bereganatzen diren enpresen egoitza izango dela zergaren konexio puntua; hots, Nafarroan egoitza duten enpresen akzioen salerosketaren ordaina jasoko
|
du
foru ogasunak. Zehazki, Viscofanen akzioen salerosketari (2.700 milioi inguruko kapitalizazioa) etekina atera ahal izango dio.
|
|
|
Errenta zergan, telelanean arituz edo hainbat lurraldetan lan eginez gero, atxikipenak egiteko erreferentzia enpresaren egoitza izango da. Gainera, BEZean eta sozietate zergan, gutxienez operazioen %75 Nafarroan egiten dituzten enpresen zerga biltzeko ardura izango
|
du
foru ogasunak; orain arte %100 izan behar ziren.
|
|
2022
|
|
|
281 paziente daude gaitzak jota, horietatik 32 ZIUetan. Azken orduetan, lau heriotzaren berri eman
|
du
foru gobernuak.
|
|
|
Gipuzkoako zahar etxeetan egoitza eredu berria ezarriko
|
du
Foru Aldundiak, Etorkizuna Eraikiz en eta Gipuzkoa Agendaren barruan. Markel Olano Gipuzkoako diputatu nagusiak eta Maite Peña Gipuzkoako Foru Aldundiko Gizarte Gaietako diputatuak azaldu dutenez, aldaketak «erabateko lehentasuna» du Aldundiarentzat, eta «zaintzaren abangoardian» kokatuko du lurraldea.
|
|
|
«Neurria ez dadila izan amaieraren hasiera Bizkaian funtsezkoa den sektore batentzat», gehitu du Elkarrekin Bizkaiak. Dena dela, EAJk ziurtatu
|
du
foru aldundia sektorearekin harremanetan dagoela «etengabe», eta haren egoeraren «jakitun» dagoela.
|
|
|
Iragarritako plana finantzatzeko, Urkulluk ziurtzat jo
|
du
foru ogasunek Espainiako Gobernuak energiaren eta bankuen sektoreko enpresei ezarri nahi dien zerga edo tasa berriaren zati bat bildu ahal izango dutela, baina lehendakariak ez du zehaztu nola eta zenbat, eta ez du azalpenik eman gai horri buruz Madrilekin dituzten elkarrizketei buruz. Zehaztu duenez, dirua biltzeko beste bideak aurrekontu baliabide propioak eta energia neurriak finantzatzeko Europako Batasunaren RePOWER EU funtsa izango lirateke.
|
|
|
Adibidez, gobernuak promes egin du urtea amaitu baino lehen departamentukako hizkuntza planak aurkeztuko dituela. Halaber, ziurtatu
|
du
Foru Hobekuntzan jaso bai baina oraindik Nafarroak bere gain hartu gabeko eskumenen inguruko azterketa juridikoa 2023 amaierarako egingo duela. Iaz, sozietate zergaren kenkari batzuen gaineko ikerketa bat egin zen, eta konpromisoa hitzartu du oraindik aztertzeko dauden beste onuren gainekoa datorren martxorako egiteko.
|
|
|
Prozesua abiatu genuen, bide eman genion eta honaino iritsi gara, bi urteren ostean». Esan duenez, Galdakaoko Udalak bete egin
|
du
foru araua, eta, orain, Bizkaiko Foru Aldundiak eta Batzar Nagusiek esango dutenaren zain gelditzen dira: «Beraiek esango digute zer pauso egin behar den, apurka apurka eta lasaitasun osoz segregazioa aurrera eramateko».
|
|
|
Izan ere, elkarteek salatu dutenez, Iruñeko Udalak 100.000 euro murriztu du udal aterpetxearen aurrekontua, eta aldiz, diru hori baino gehiago —178.000 euro— gastatu
|
du
Foruen plazan jarri duten Nafarroako bandera erraldoiean. «Banderarik handienak eta garestienak ere ezin du errealitate hau ezkutatu.
|
|
|
besteak beste, fortuna berezien zergari, finantza erakundeen eta energia enpresen gaineko behin behineko zergari eta ingurumen arloko beste bi zergari eragingo die. Elma Saiz Nafarroako Ekonomia eta Ogasun kontseilariak aurreratu
|
du
foru ogasunak 104 milioi euro gehiago bilduko dituela bi urtean.
|
|
2023
|
|
|
Nafarroako Gobernuak, bestalde, dei egin die 60 eta 80 urte artekoei bigarren indartze dosia har dezaten, %37k bakarrik hartu dutelako laugarren zizta orain arte. «Kalteberak» babestera deitu
|
du
foru gobernuak.
|
|
|
«Tentsioa jaisteko». Horiek horrela, «alde guztietan» jarrerak asko baretu direla argudiatuta, pozik egoteko motiboak badirela adierazi
|
du
foru agintariak. Nabarmendu du hortik aurrerako urratsak egitea zaila dela, oraindik ere prozesua «ahula» dela.
|
|
|
Bestalde, Ramiro Gonzalez EAJren ahaldungaiak gogoratu du aldundiak neurri zehatzak hartu dituela «entzute aktiboa» sustatzeko, hala nola, Araba Irekia webgunea eta aurrekontu parte hartzaileak. Ildo horretan, iragarri
|
du
foru erakundeak tramite «errazagoak eta eraginkorragoak» jarriko dituela martxan herritarren parte hartzea sustatzeko, eta aldundiaren bulegoetan aurrez aurreko arreta hobetuko dutela. «Bereziki adineko pertsonengan pentsatzen ari gara, eta online edo telefono bidez gurekin harremanetan jartzeko zailtasun gehiago dituztenengan».
|
|
|
Arabako PPko presidente Iñaki Oiartzabalek azaldu du ez lukeela zentzurik PSE EEri eta EAJri Gasteizko alkatetza emateak, eta Bastida eta Guardia (Araba) popularrentzat ez izateak. Mikel Lezama Gipuzkoako ahaldungaiak, berriz, adierazi
|
du
foru aldundian egotea gustatuko litzaiokeela, eta «arduragabekeriatzat» jo du aukera hori hasieratik baztertzea.
|
|
|
Alde horretatik, salatu
|
du
foru gobernuak ez duela elkarrizketarik izan oposizioko taldeekin, eta elkarlanerako gobernantzarik ez dela egon gobernuko kideen artean. Lopez de Arroiaberen ustez, agintaldi berrian akordioak egitea eta «bidelagun egokiak» aukeratzea ezinbestekoa izango da:
|
|
|
Hualderen arabera, elkarrizketa eta akordioa dira aurrerantzean ere «hezkuntzan, autogobernuan, ogasunean edo hizkuntz politikan diren desadostasunak gainditzeko». Adibidez, uste
|
du
Foru Hobekuntza berritzeari buruzko eztabaidari heldu behar zaiola «oinarrizko araudi instituzional hori XXI. mendeko errealitatera egokitzeko».
|
|
|
Esparzaren arabera, PSNk ez zuen eztabaida horretan sartzeko asmorik, eta EH Bilduk eta Geroa Baik ezarritako baldintzei men egin die. «Ez die herritarren interesei erantzuten, ez
|
du
Foru Hobekuntza berritzea helburu. Beste interes batzuei erantzuten die».
|
|
|
PSNko Ramon Alzorrizek orokorrean kritikatu du eskuinak eztabaida politiko guztien tonua muturrera eraman izana eta «ahalik eta gatazka handiena» eragin izana. Adibide gisa jarri
|
du
Foru Hobekuntzaren lantaldearekin gertatutakoa. «Ba al du ezer txarrik parlamentuan duela berrogei urteko lege bat aldatu edo ez eztabaidatzeak?
|
|
|
PSNk, aldiz, eztabaida horren esparrua markatu nahi izan du. Eskuinetik etorriko zitzaizkion kritiken jakitun, PSNko Ramon Alzorrizek argi utzi
|
du
Foru Hobekuntzaren lehen artikulua ez dutela ukituko. «Esparru konstituzionalarekiko leial mantentzen gara».
|
|
|
Nazionalistei men egin diezuelako». Garciak gogora ekarri
|
du
Foru Hobekuntzan egindako edozein aldaketa Espainiako Gorteetan onartu behar dela eta PPk gehiengoa duela Senatuan. «Sozialistek amore eman dute, eta guk geraraziko ditugu nazionalisten asmoak».
|