|
2002
|
|
|
– Unibertsitateak berebiziko garrantzia
|
du
euskararen normalizazioan: txertaturik dagoen gizartearen isla izan behar du, eta gizarte horren gorenekokultur erreferentzia bereganatu behar du.
|
|
|
• Euskal Herriaren zatiketa politiko administratibo sozialak asko zailtzen
|
du
euskararen normalizazio prozesua.
|
|
|
Hori da, adibidez, EHUn gertatzen dena. Hainbaten arabera, estatus aldaketa bat ekarriko
|
du
euskararen normalizazioak, eta beldurrez begiratzen diote aldaketa horri, galtzaile edo aterako direlakoan. Euskararenkontrako jarrerak ezagun samarrak dira Nafarroan, eta esan daitekeen bakarra honakoa da:
|
|
2004
|
|
|
Aipatu bezala, euskara ezagutzeko" eskubidea eta betebeharra" Ibarretxe Planan sartzeko beharra azpimarratru dute. " Horrek euskal herritarren ordenamendu juridikoan jasota gelditu behar
|
du
euskararen normalizazio osoa lortu nahi bada; hori egin ezean ez da posible izango aurrerapauso serioak ematea normalizazioaren bidean. Herritarrek beren osotasunean hizkuntzaren ezagutza dutenean aukera errealak izango ditugu hizkuntz eskubideak urra ez daitezen", azaldu du.
|
|
|
Kontseiluak euskarari dagozkion atalak arretaz aztertu ditu eta uste
|
du
euskararen normalizazioa lortzeko eta hizkuntz eskubideak babesteko testu horrek dioena baino proposamen ausart eta eraginkorragoa behar dela. Euskararen normalizazioa errealitate bilakatzeko hizkuntz politika definitu beharra dago.
|
|
2005
|
|
|
Euskararen etorkizuna bermatzeko lan mundua eremu estrategikoa da. Hainbat erakunde eta enpresek heldu diote erronka horri eta Bergarako Udalak ere bat egin
|
du
euskararen normalizazioa lortzeko.
|
|
2007
|
|
|
Bi identitate horien, hizkuntzarena batetik, gizartearena bestetik, arteko etena eta haustura erabatekoa denez, euskararen erabilerak ezin du bereburua bazter erabilera diglosikotik atera. Egiturazko eta sakoneko kontraesanhorrek bihurtzen
|
du
euskararen normalizazio soziala ia ezinezkoa. Eta berriro diot: ez da hiztunen kopuru kontua.
|
|
|
kontua da, aurrekoa oinarritzat eta erreferentziatzat hartuta ere, euskal hezkuntzak ezin duela ahaztu egungo euskaldunen egoera diglosiko glotofagikoa —ez bakarrik funtzionala—, zeinaren arabera euskal hiritar askok ez dakien euskaraz baina euskal hiztun orok erdaraz ere dakien. Euskal hezkuntzak, horrenbestez, aipatutako egoera eleanitza hartu eta onartu behar du abiatu aurretik, baina ezin du berori behin betiko egoera bezala ontzat eman; egiaz, bere gain hartu behar
|
du
euskararen normalizazioaren inguruan egiteko duenaren erantzukizuna. Horren arabera, beraz, euskal hezkuntzak badu zereginik erdal elebakarrak elebiduntzerakoan —elebitasun indibidualaren maila igoz bakarrik lor daiteke egiazko elebitasun soziala—, eta, jakina, horretarako ezinbestekoa dirudi euskararen aldeko diskriminazio positiboa.
|
|
2010
|
|
|
egunkari hauek, hizkuntzen inguruko elkarbizitza aldarrikatzen dute. baina elkarbizitza honela ulertzen dute: gizartea batuta mantentzeak lehentasuna
|
du
euskararen normalizazioaren lortzearen gain, azken hau, itxaron dezakeGizarte eleanitza sortzeko helburua beraz, ez dago erabat onartua gure gizartean, jarrera kontrajarriak daude eta zer ikusia dute herri asmo ezberdinekin, euskararen gaia helburu horietarako erabili edo instrumentalizatu egiten da gainera. en kontu bat baita, edo epe luzera heldu beharrekoa. gizarte adostasuna eta malgutasuna a...
|
|
2012
|
|
|
Tokian tokiko ekimen hauekin guztiz bat daudela esan du Irizarrek. Bere ustez, aldeko giro horrek indartuko
|
du
euskararen normalizazioa, azkeneko inkesten arabera etenaldi batean dago-eta.
|
|
|
Azterketetara aurkeztu beharra kenduko diete, beraz, erdia edo gehiago euskaraz ikasi dutenei. «Dekretuak sekulako aurrerapausoa ekarriko
|
du
euskararen normalizazio prozesuan», adierazi du sailburuak. Beste herrialdeetan egiten dela nabarmendu du, eta adostasun zabala lortu duela Jaurlaritzaren egitasmoak.
|
|
2013
|
|
|
Ordura arte, Gernikako Estatutua onartu eta Jaurlaritza berriro osatu eta gero, EAEko lehendakaria EAJkoa izan zen beti. Euskal Telebistak itzelezko garrantzia izan
|
du
euskararen normalizazioan, ukaezina da. Hala ere, hori onartu arren, kritikak egin izan zaizkio.
|
|
2014
|
|
|
Erakunde publikoaren jarrera hori kritikatu duten adituen ustez, ETB1en, euskara hutsezko katean, hedatutako programazio motak itxi egin
|
du
euskarak normalizaziorako berez lukeen esparrua. Bizitzaren arlo guztiak bere egin eta normaltasunez hedatu beharrean, katea emanagoa izan da eremu jakin batzuetara.
|
|
2016
|
|
|
Osakidetzak EHUren elkarlana ezinbestekoa
|
du
euskararen normalizazioan aurrera egiteko, beharrezkoak diren ikerketak eta egitasmoak diziplina anitzeko ikuspegitik garatuz. proposatu da. Dena den, hizkuntzarekiko jarrerak aldatzea zaila izan daiteke edozein erakunde eta arlotan.
|
|
|
Osakidetzak EHUren elkarlana ezinbestekoa
|
du
euskararen normalizazioan aurrera egiteko, beharrezkoak diren ikerketak eta egitasmoak diziplina anitzeko ikuspegitik garatuz. Ikerketaren bitartez gure eremuko ezaugarrien araberako ebidentzia sortuko litzateke.
|
|
2017
|
|
|
Uemak ezagutza eta eskarmentu handia
|
du
euskararen normalizazioarekin lotura duten gaiak lantzen eta, besteak beste, turismo arloari buruzko lanketa egiten ari da. Halaber, UKUEk eta Turismoko Lantaldeak ezagutza eta eskarmentua du turismoa sustatzeko tokiko ekimenetan.
|
|
|
Ematen
|
du
euskararen normalizazioaren ikuspegitik ere 80 urteetako garai hura idealizatzeko joera dagoela. Bestalde, bitxia da konprobatzea orain erabiltzen diren argudio berak edo oso antzekoak baliatzen zirela garai hartan.
|
|
|
Beraz, ematen
|
du
euskararen normalizazioaren ikuspegitik ere 80 urteetako garai hura idealizatzeko joera dagoela. Bestalde, bitxia da konprobatzea orain erabiltzen diren argudio berak edo oso antzekoak baliatzen zirela garai hartan. euskara eskasa edo kalitate txarrekoa
|
|
|
bideratuko, gatazka eta borroka iraunkorraren ildoan baizik. Euskal hiztunak ahalduntzen diren neurrian bakarrik hartuko
|
du
euskararen normalizazio sozialak itxurazko bidegurutzea.
|
|
2018
|
|
|
Etxea elefantez josia dugu eta, askok ikusi bai, baina ez ikusiarena egiten dugu. Lehentasun gehiegiren beharra
|
du
euskararen normalizazioak lehentasunak lehentasun izan daitezen, dena baita garrantzitsua. Egia da eremuak eta ekimenak lehenetsi beharra dagoela, eta, datozen urteetan non eta nola jokatu, non jarri indarrak ebatzi beharra dagoela.
|
|
2019
|
|
|
Eta Euskal Telebistaz ari naizenez, esango dut, nire ustez, EiTBk pauso bat aurrera eman eta egoera soziolinguistiko berrira egokitu lukeela. EiTBk, euskarazko saioak eskaintzeaz gain, ardura berezia
|
du
euskararen normalizazioan eta euskarak eta gure hizkuntza komunitateak dituzten beharrak asetzen. Ez dira garai errazak, badakit, baina EiTB pieza giltzarria da hizkuntzaren normalizazio prozesua azkartzeko eta bultzatzeko.
|
|
2023
|
|
|
«Lanpostu publiko bat lortzeko eskubidea eta erkidego honetako herritarrok ditugun hizkuntza eskubideak». Sailburuak gaineratu
|
du
euskararen normalizazio prozesua «berrogei urtez talde politiko ezberdinen artean adostutako hizkuntza politiken ondorio» dela, eta, haren ustez, «hau une egokia izan daiteke kontsentsu eta akordio horiek indartzeko eta beharrezko urratsak egiteko».
|
|
|
Agirre, berriz, estatu baten «ezaugarri nagusiari» begira jarri da, «legeak betearazteko gaitasunari» begira; eta garbi utzi
|
du
euskararen normalizaziorako beharrezkoa dela hori. Ohartarazi du ez dagoela «modan» esan behar zuena, eta jarraian ozen aldarrikatu du «abertzalea» dela.
|
|
|
Hala, epaia «larritasun handikoa» dela adierazi du Kontseiluak, X sare sozialean zabaldutako mezu baten bidez lehenik, eta ohar bidez gero: «Azken sententzia honek ukatu egiten
|
du
euskararen normalizazioaren aldeko politika publikoak behar direla edo egingarri direla».
|
|
|
Hala, epaia «oso larria» dela adierazi zuen Kontseiluak: «Azken sententzia honek ukatu egiten
|
du
euskararen normalizazioaren aldeko politika publikoak behar direla edo egingarri direla».
|
|
|
Nabarmendu
|
du
euskararen normalizazioaren aurkako epaiek «zuzenean» eragiten dietela udal eta foru langileei; bereziki, hizkuntza eskakizunen alorrean. «Guk, langile bezala, ikusten dugu gure hizkuntza eskubideak ez daudela bermatuta, ez zaigulako zeharo inguru euskaldun bat sortzeko aukerarik ematen.
|
|
|
«Herritarron eskubideak erdigunean jarri nahi ditugu». Kontseiluko idazkari nagusiak azaldu
|
du
euskararen normalizazioa oztopatzeak «milaka herritarren hizkuntza eskubideak» auzitan jartzea dakarrela, eta herritarren «eguneroko bizimoduari» kalte egitea. Eskisabelen ustez, hori ez da bakarrik euskaldunen eta euskaltzaleen kontrako auzia:
|
|
|
Dozenaka lagun bildu dira Laudion, Euskalgintzaren Kontseiluak eta Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluak deitutako elkarretaratzean. " Epaileentzat edozerk balio
|
du
euskararen normalizaziorako neurriak baliogabetzeko", salatu dute.
|
|
|
Larritasuna areagotzen du". Azaldu duenez, azken sententzia honek" ukatu" egiten
|
du
euskararen normalizazioaren aldeko politika publikoak behar direnik edo egingarriak direnik. " Botere judizialetik hizkuntza politika egiten jarraitzen dute, euskararen ofizialtasunaren ondorioak murriztuz eta herritarron eskubideen aurka eginez".
|