|
2010
|
|
|
Arrebak ez
|
du
etxean jo nahi izaten, beldur bailitzan bere musikari ibilbide frustratuaren izpiritu ankerra nota bakoitzarekin zabaltzeaz.
|
|
|
Nasreddin bidaia luze batean abiatu da, zenbait hilabeterako kitatu
|
du
etxea. Denbora baten buruan, emazteari gutun bat bidaltzea bururatu zaio.
|
|
|
Ez da estreinako aldia, Nasreddinek gonbidatua izan ez den jatorduan sartzera erreusitu baitu. Oraingoan baina, sartuz batera ikusi
|
du
etxeko nagusiak:
|
|
2011
|
|
|
Balitz ere haren alde aipatzeko zerbait onik, debalde lihoazke ene erranak, hain baitu miruak omen gaixtoa etxekoandre xita hazleen artean. Heldu da ohoina bezala, gutieneko ustean, egiten
|
du
etxearen ingurua nehor ezagun denez ikusteko, eta artea duen ber, badarama xita gaixoa. Hala ere, oilo xitaduna ausarta bada, buru egiten dio miruari eta igortzen du ihesi aztaparrak hutsik.
|
|
|
" Inork ez
|
du
etxeko ordenagailurik erosiko, zertarako dugu etxean ordenagailu bat?".
|
|
|
Ezagunak dira aspalditik eta Robespierre ere ezagutzen duenez, ba, lotu egin
|
du
etxeko norbait azaldu arte.
|
|
|
Ikus Gure ametsa (etxea) z mintzatzean esan duguna. Txaluparen itxura
|
du
etxeak, puntan bukatzen da eta.
|
|
|
Etimologia azalpena: Irudi
|
du
etxeak toponimotik hartu duela izena. Toponimoak, bestalde, lurraren kalitateari eginen dio erreferentzia, beharbada, ez baita batere segurua.
|
|
2013
|
|
|
—Urak galarazita jarraitzen al
|
du
etxe honetan? —galdetu zuen Earlek.
|
|
|
Izarren hautsa, harriak, zelulak, espezieak eta kulturak dituen etxe hau. Nola funtzionatzen
|
du
etxeak. Zer da jakitea?
|
|
|
Euskal gatazka deitutakoan, korapiloa sortu
|
du
etxearen proiektuak.
|
|
|
Xonkorenako Axinek, jakina, hatz lodia jaitsi
|
du
etxekoekin batera eta etxekoek esandakoaren arabera.
|
|
|
Lagoa da Apoinora bidalitako Kokoherrirako beste zelataria; mutil azkarra da. Bere gordeleku xumetik mutiko eta neskato piloa ikusi
|
du
etxe batetik etengabeko sartu ateran. " Zer ote dabiltza hor horiek?" Etxeak ez dauka inolako idazki edo iragarpenik.
|
|
|
Arginbaitako Ezkinek zaldi pottoka ekarri
|
du
etxetik di da batean; kabestrutik heldu, bizkar gainean zakua jarri eta abiatzeko prest da, inguruzainaren zain. Udaleko Burgete askaziko zaldiari kabestrutik lotu, aulkia jarri eta ura eskaini arte denbora pixka bat igaro da.
|
|
2014
|
|
|
Ematen ez dutela jakinen da," saguak umeak hazten ditik". Basak gaina hartu
|
du
etxean, mehatxua baita, borta hetsirik egoten bada. Behin atentatu parrasta izan zen euskal aferei lotuak eta ez zen Frantzia horretan beste solasik.
|
|
|
Zergatik antzerkian ari gara? Eta zerk justifikatzen
|
du
etxetik joatea antzezlan baten ikustera joateko. Idazten dea jokolariak bere talentua erakuts dezan, eklata dadin?
|
|
|
Zer edo zer berria jakin nahi bada, zer edo zer berria experimentatu nahi bada, enpresa antolatzaileren bati deitzea dago. Enpresak aditu bat bidaliko
|
du
etxeren batera produktu guztiak erakutsi, horien erabilera azaldu eta bestelako zalantzaren bat argitzeko. Trukean, bertan bildutako emakumeen artean bidaia konpentsa dezakeen erosketaren bat egin behar du.
|
|
2015
|
|
|
esan zioten hurrengo egunean, eta proposatu zioten hurrengo astean inguruko taberna eta ostatuetan propaganda jartzea, nahi zuena bertan denda jartzera etor zedin. Halaxe hasi, eta poliki poliki, adreiluzko txabola txikiz inguratu
|
du
etxe osteko eremu hesituan zuhaitz tropikalak tartean direla. Familia aurrera atera du berrogei urtez, ustekabeko lanbidea bokazio bihurtuta.
|
|
|
Gurean ere ez du indar berezirik zaharrenekiko begirune ‘organikoak’ Organikoa, alegia, erakundeetan (berdin
|
du
etxeaz, gizarte mugimenduaz ala udalaz ari garen) zaharrenei autoritate moral aitortua eta nabarmena ematea praktikan. Zibilizazio moderno prometeotarrean bizi den euskalgintza honetan ere, etorkizuna izanik lantegi, transmisioa izanik obsesio, gazteak zaizkigu lehentasun.
|
|
2016
|
|
|
Opera horren funts argumentala ez da bereziki sakona: Lapurdiko Landaburu baserrian, Piarresen alaba nagusia den Maitenak eskapi egiten
|
du
etxetik Domingo pilotariarekin Ganix aberatsarekin ez ezkontzearren, aitak nahi duen moduan. Halako batean, etxera itzultzen da, txiro eta alargun, aita urguilutsuaren bihotza minberatzea, kostata baina, lortuz, eta oraino maite duen Ganixekin ezkonduz; ekintza guztia Landaburuko baserrian garatzen da, euskaldunen etxe sakratuaren idurikazioa:
|
|
|
Kultoaren protagonismoa herriari zegokion garaiko aztarnak dira. Herri neolitikoak antolatzen ditu erromeriak, erabakitzen du noiz den konjuruak egiteko garaia, hartzen
|
du
etxeko hildakoak zaintzeko ardura, guztia, bitarteko espezialistarik gabe. Erreformaren seta Biblia itzuli eta ulergarri bihurtzearekin, eta gizakia zuzenean Jainkoarekin harremanetan jar dadin dolmenismoaren ideologiaren iraupenaren eta indarraren zantzu argiak dira.
|
|
2017
|
|
|
Emakumea eztulka hasi da, gero eta zakarrago, baina ito hurran den arte ez du senarraren erretolika isilarazi. Kondea mututu da istant batez, eta setiatuak haren atentzio falta aprobetxatu
|
du
etxeko atea ireki eta adio errateko. Adiskide pixontziak garaipenaren bandera iletsua dantzarazi du lau haizeetara.
|
|
|
Eta hor, tartea ez ezik, intimitaterako gogoa ere gutitan egiten zaio. Horregatik ez
|
du
etxean bainurik hartzen. Horregatik, eta Denisi ez zaiolako gustatzen dutxaren ordezko bainuetan ura xahutzea," gutizia burgesa" iruditzen zaio.
|
|
|
Euskaltzaindiaren aldizkari ofiziala Euskera da. Euskaldunen% 80k baino gehiagok euskera jaso
|
du
etxean eta hala esaten du. Gaztelerazko jardunetan ere" el euskera" erabiltzen da.
|
|
|
514. Esanen nuke gaur Almadozenea denekoan bizi zela familia hau, baina damurik ez
|
du
etxe izenik ematen, ez eta ondoko familietan ere.
|
|
2018
|
|
|
187. Bi aipuak Jimenez Riescoren lanean, 2011, 471 eta 87 or. Egileak ere esan
|
du
etxe merkez osaturiko etxadi bakarra eraiki zela hogeiko urteetan; 106 etxebizitza, guztira. Hogeita hamarreko hamarkadan etxebizitza ekonomikoaren bolumena handitu zen (klase ertainerako), etxe merkeen aldean.
|
|
|
Horregatik, mespretxatzen dute, salatuz hori ez dela etxekoa, ez dela autentikoa. Funtsean, etxeko salda onaren nostalgiaren kutsua
|
du
etxeko euskalkiaren mireste horrek, nahiz eta etxetik kanpoko bizitza soziala frantsesez edo espainolez egin. Jarrera hori duten batzuek kontzientzia politikoa dute, politikan eragiten dute, aginte postuak badituztelako.
|
|
|
Hori ez da bakarrik Euskal Herriko eragileen esku, alabaina, Espainiako telebista kateen lehia handia baita eta horrek bultzatzen duelako ETB ordutegi horietara lerratzera. Bidenabar, online bidezko telebistak gero eta presentzia handiagoa
|
du
etxeetan, eta horrek eraldatuko ditu telebista ikusteko ohiturak eta indargabetuko ditu ordutegiekiko menpekotasunak. Gisa guziz, memento batetik aitzina, horretan ere hasi da Euskal Herrira begiratzen Madrilera begiratzeko ordez.
|
|
|
Ostiral iluntzea da, Lasse kalean gora dator sorbaldan janariz betetako kartoizko kutxa handi bat duela. Marta ikusi
|
du
etxe urdineko ataritik irteten eta bere norabidean ibiltzen. Astebete igaro da Salon Bruiten hitz egin zutenetik, eta Lassek bere gelako leihotik goizero ikusi du Marta tranbiari itxaroten.
|
|
|
Rosa da Martaren koordenada berria. Haren loak bakea hedatzen
|
du
etxe barruan. Eskuak buru parean jarrita egiten du lo.
|
|
|
—Martinek egun osoa ematen
|
du
etxetik kanpo. Gero nekatuta egoten da, baina nik esaten diot norbaitekin hitz egin beharra dudala.
|
|
|
Gabonak tartean, data txarrak. Xuanek dirua jasoko
|
du
etxetik kanpo eman duen egun bakoitzeko. Planak egiteko momentu ona da.
|
|
|
Lassek ere inguru honetan bilatu
|
du
etxea. Kaoriri esana dio abisatzeko bere eraikinean zerbait libratzen dela jakinez gero.
|
|
|
Sistemak berak behartzen
|
du
etxe guztiak okupaturik egon daitezen, eta udalerri batek etxe berriak eraikitzeko baimena ematen du, soilik, bere udalerrian duen etxe hutsen errolda eskas gelditzen zaionean. Bistan denez, Finlandian etxeak ezin dira edonola eta edonon eraiki; klimari egokitutako etxeak eraiki behar dira, eta etxe horiek ezaugarri bereziak izan behar dituztenez, etxegintza enpresei ez zaie onartzen eredu espekulatibo baten arabera lan egitea.
|
|
2019
|
|
|
Izena, maiorazkoarena izaten zen aldetik hartu
|
du
etxeak. Maiezkuena esan dio jendeak.
|
|
|
62. Lucia Roteta viuda con una hixa vive en Joanchonea del propietario n° 18 (Inondik ere Juanachonea behar
|
du
etxe izen horrek).
|
|
2020
|
|
|
Opilaren eguna, nonbait, Jaizkibel mendian gora kuadrillan joan eta Guadalupeko ermitaren inguruan egiten den festa bat da, egun handia gazteentzat, haur izatetik nagusi izatera pasatzeko zeremonia zubi horietako bat. Bada, joan da festara familia horretako mutiko bat, pozik bere patata tortilla eta bere urdaiazpiko bokadiloarekin; joan da, eta handik gutxira itzuli egin behar izan
|
du
etxera. Amak sukaldean aurkitu du, motxila betea mahai gainean, aurpegia ilun, malko arrastoak masailetan.
|
|
2021
|
|
|
Ez dago preseski ez maitasunik ez harmoniarik —dio Ovidio poetak ironiaz— jainkoen aitaren etxandian. Zeusek iskanbila izan
|
du
etxean bere emazte Herarekin, ate danbateko bat emanda atera da jauregitik. Behin Olinpo menditik kanpo, neska batekin abentura bat izatea erabaki du eztabaidaren ondoko eta zorigaiztoko ezkonbizitzaren zapore garratza kentzeko.
|
|
2022
|
|
|
Kontsumitzaileak horrela erosi eta gordetzen
|
du
etxean, urte osorako, jaki tradizionalak (bakailao, mutur, hanka, tripaki, patatak) eta hestebeteak (txorizoa, solomoa) prestatzeko. Airean edo eguzkitan deshidratatu direnez, jakian baliatzeko lehen kontua hidratatzea da, mamia eskuratzeko:
|
|
|
Bizitza garbia, emaztearen eta etxekoandrearen eginkizunez betea, horixe da euskal emakumearen patua", horren ostean konkluditzeko esanez, Elizagaren artikuluaren arabera" Bere amen lurrak eman dizkio [la] euskal emakumeari bere bertute miresgarriak. Bere eredura moldatu du, samur, lasai eta sendo, eta gure arrazaren distira harroak bere hartan iraungo
|
du
etxea jagoten duen emakumeak bere jaioterriari leial eutsi diezaion bitartean". Alegia, sekulako kontserbadurismoa dariola Maddi Elizagaren pentsaerari, nahiz eta itxuraz beti agertu nahikoa moderno eta progresista, ehunka gizonen artean bera andere bazkaltiar bakarra eta nolabaiteko protagonistaizateko bezainbestekoa.
|
|
|
Plaza Gomes Teixeirako iturriko lehoiek eskainitako ur freskoa edan ondoren, Rua de Sao Benito da Vitoriatik behera jo
|
du
etxe aldera, gozo gozo gaur berreskuratu dituen aingerutxo eta gauzen ordena naturalarekin.
|
|
|
Constançaren besarkada beroak sararazi
|
du
etxeko epelean barruko patioraino.
|
|
|
—Zuetatik zenbatek jaso
|
du
etxean maia lehen hizkuntza moduan. Zuetatik zenbatek ez du jaso batere?
|
|
|
Zuetatik zenbatek ez du jaso batere? Eta zenbatek jaso
|
du
etxean, baina ez lehen hizkuntza moduan?
|
|
|
Leit motiv horrek kontrastea egiten
|
du
etxe hesituaren eta salako telebista pantailaren tamainarekin. Brasilen, Ekuadorren nahiz Erdi Amerikan ezkerreko akademikoen etxeetan izandako sentipen bera, baina apur bat nabarmenago.
|
|
|
Zelataria bizileku duen etxearen jabe da eta susmagarriak iruditzen zaizkio etxe bat erosteko gai izan ez diren pertsona helduak. Bere izerdiaz erosia
|
du
etxea, desordutan eta lekurik arriskutsuenetan emandako ordu ugariren truke. Etxe agentzian lan egiten duen neska du oinordeko bakar, eta nondik norako hori du beti gogoan haren bisita jasotzen duenean.
|
|
|
Pixkana, elkarrizketa etxe salmentara hurbiltzen da. Emakumeak uste
|
du
etxe asko dagoela salgai eta gehienek luzaroan irauten dutela horrela, eroslerik gabe. Gizonak esaten du egonkortasunik ezak aukera asko eskaintzen diola erosleari, baina merkatua, astiro bada ere, bizkortzen ari dela.
|
|
|
Haizeak fin jotzen du mendebaletik eta, halere, gozoa da giroa. Galeriako fardela du buruan eta horrek estaltzen
|
du
etxearen irudi osoa.
|
|
|
Zelataria erne dagoela egiaztatzen
|
du
etxera sartu aurretik. Ilunabarra urrun badago ere jaitsi egiten ditu egongelako pertsianak eta hartzen du eskuartean pasaportea.
|
|
|
Beti iruditu zaio Bordele aspaldiko hiria, orainaldian birlandatua. Ez da turismoa egitera etorri, helburu jakin batekin etorri da eta lehenbailehen itzuli nahi
|
du
etxera. Urezko Ispilua, ordea, bisitatu nahi du.
|
|
|
Horregatik egon behar du adi, kaskagorria tximistaren pare igarotzen delako. Norbait datorkio bila autoan eta norbaitek itzultzen
|
du
etxera, autoan ere bai. Taxia ere hartu izan du.
|
|
|
Une horretan entzuten du auto bat pareko etxera heltzen eta arreta bertara bildu bezain laster ikusten du pareko kaskagorria autotik irteten. Ez
|
du
etxetik irteten ikusi eta akats bat iruditzen zaio, gaizkile bat begiratzeko lanetan huts egin izan balu bezala.
|
|
|
Telefonoa hartu eta biharamunerako hitzordua lotzen
|
du
etxe agentziarekin. Luzatu egiten du lotarako ordua, jakin badakielako lotan ezin duela iraganetik ihes egin.
|
|
|
Oinez egiten du aldapa behera, takoizko oinetakoak ez daramatzala eskertuz. Erabaki
|
du
etxera heldu bezain laster lorategia antolatzen lagunduko dion enpresarekin harremanetan jarriko dela. Honezkero nahiko argi du nolako lorategia nahi duen eta martxan jarri nahi du Parisera joan aurretik.
|
|
|
Ilobak esanda daki pinuen etxea prest dagoela jabe berria onartzeko, bukatu dituztela zaharberritze lanak. Ikusi ere egin
|
du
etxea, zuri eta urdin, aldaparen gailurrean. Sendagilearengana joateko aseguruak bidalitako taxiari desbideratze labur hori eskatu zion eta autotik irten gabe aztertu zuen etxea.
|
|
|
Urruti dago igandea edo horrela iruditzen zaio emakumeari kalera irteten denean. Lehen momentuan pentsatzen
|
du
etxera joan eta itzultzeko denbora baduela, baina berehala baztertzen du aukera. Parisen gelditu du eta aurretik dituen egunak nola pasa asmatzen ahalegintzen da metrorako bidean.
|
|
|
Biharamunetik aurrera jarduera sukartsua zabaltzen da pareko etxean. Goizean goiz ikusten du kaskagorria bila etorri zaion auto batean sartzen, oraingoan praka beltzak eta zamarra iluna soinean eta arratsaldean txanoduna ikusi
|
du
etxetik ateratzen. Behera egin du, ez gora, gehienetan bezala.
|
|
|
Zuri eta argi nahi
|
du
etxea, teilaturik hoberenarekin, berogailua bazter guztietan eta pipien kontrako tratamendu sakona. Zuri, estreinatu gabeko koaderno baten gisa, iraganaren arrastorik gabe.
|
|
|
Parisekoa arriskutsuegia ez ote den pasa zaio berriz burutik, azken batean berea da pinuen etxea, horrela dio legeak, baina ez zaio aski iruditzen. Benetako izenean nahi
|
du
etxea, ahal bezain benetakoan.
|
|
2023
|
|
|
Urkia ez da aski zeruaren pisuarendako. Nahikoa
|
du
etxeetako argia. Altuan denak gehiago behar du, zumar bat akaso, edo, areago, haritz bat, nahiz eta lanak izan makurtzeko, agureari belauna tolestea edo hilarriari hostoak astintzea kostatzen zaion bezala.
|
|
|
Ez dut deusik bihotz hobendun bat baizik. Gizonak deusik ez
|
du
etxean balio. Ez duzu inoiz onetsiko deusik irrigarri denik.
|
|
|
—Itxoin —esan dio Inaxiok. Leihoa zabaldu eta kanpoko koskatik Egin zaharrez betetako fardela sartu
|
du
etxera.
|
|
|
Marisa, arreba, pozik jarriko da aspaldiko partez. Azkenean zerbait erabilgarria eramanen
|
du
etxera, hainbeste txatarraren artean.
|
|
|
kanpoaldean, hormigoi kamioi handi bat gorotza deskargatzen ari da etxeko horma nagusiaren eta sarrerako atearen gainera. Horrela, kaka igerileku baten antzeko zerbaitek inguratu
|
du
etxea, beheko solairuko atea eta leihoak estaliz. Goiko solairuko leiho baten parean plastikozko txirrista bat jarri diote, zuzenean gorotzen igerilekura doana, eta hormigoi kamioiaren alde batean pintada bat irakurri du:
|
|
|
Jose Manuel Soltxaga Otanok Lucky bat piztu
|
du
etxeko atarian bertan, ezpainetara eraman, aterkia ireki eta lantegi aldera abiatu da.
|
|
|
Hori gertatzen denean, semeak ihes eginen du bere etxetik, baina ez hemezortzi dituenean, baizik eta hamabi, bere asekeria goiztiarrak bultzaturik: ez
|
du
etxea utziko abentura heroiko bila, ez dorre baten goialdean preso dagoen emakume eder bat askatzeko, ez pentsamendu bikainekin teilatupeko bat hilezkortzeko, baizik eta negozio bat sortzeko, aberasteko, eta lehian ibiltzeko bere aita zitalarekin (xv, 22).
|
|
|
Izan ere, zenbait ekintza kultural egiten ditu, hala nola, etxeko hildakoei argiak eta jakiak eskaintzea, familiako kideak urtean behin bedeinkatzea, guztiak doktrinatzea arbasoekin komunioan egoteko betebeharrean, adinekoak errespetatzean, ona eta txarraJainkoaren legearen eta Kristoren adibidearen arabera adieraztean, auzotasunak ezartzen dituen betebeharrak betearaztean. Eliza parrokialean eta hilobian duen jarlekuan ordezkatzen
|
du
etxea, eta bertan hainbat aldiz egiten diren ekitaldi eta zeremonia sakratuen buru da.
|