|
2001
|
|
|
Zapatariak oinarritik eraikitzen
|
du
etxea
|
|
2003
|
|
|
Damianek ez du lekurik. Ez
|
du
etxe barruan metro koadro nahikorik. Ez du arnasarik.
|
|
|
Damianek Argos askatu du katetik eta Olamendiraino hurbildu da erosketen zerrendarekin. Ez
|
du
etxetik inora irten nahi. Are gutxiago dendara.
|
|
2004
|
|
|
ederto bete
|
du
etxeko lana
|
|
2005
|
|
|
Damian Arrutik plazan bertan utzi du Jeep Wrangler iluna. Ordubete eskasean egin
|
du
etxetik honainoko bidea. Hondarribiko Golfetik, Bidasoa suge bihurriari segika, mendi garaienen magalak topatu arte.
|
|
|
Eta beldur horrexek agintzen du gaur nire bizitzan. Ebakuntzatik irten nintzenetik, lautan deitu
|
du
etxera eta harrizkoa gelditu naiz haren ahotsa entzun dudan bakoitzean. " Badakit hor zaudela, Damian", esaten zidan telefonoaren beste aldetik," erantzun mesedez".
|
|
|
Trena hartzeko gisan ontziratzen da baforean arrantzalea, etxetik lanera eta lanetik etxera ibiltzeko. Marinelak baforea bera
|
du
etxe, hartan bizi da. Venezuelako Arrantza Flota sortzea interesgarria zen armadoreendako, koipea aterako zioten gure exilioari.
|
|
2006
|
|
|
Kolore askotako baloi bati ostikoa jo eta haren atzetik abiatzen da behin eta berriz. mehe batek inguratzen
|
du
etxe ataria, eta inguru osoa amets giroan lausotzen.
|
|
|
Mamen ere dibortziatuta dago. Neila ere jotzen zuen senarrak, hura bidali egin
|
du
etxetik, baina ez da oraindik dibortziatu, seme txikienak ez du ikusi ere egin nahi aita, batzuetan auzoan harekin kruzatzen da baina.
|
|
|
Sartu bezain pronto Meltxorrek, aurpegia gorri ubela, begiak ertitxian, monitoreaganantza hatza jaso du. Beste pipitaika bat ekarri
|
du
etxetik:
|
|
2007
|
|
|
–Susana Soares (2005eko ekaina): " Nire ahizpak aurkitu
|
du
etxea Donostian bertan. Oso hiri polita omen da.
|
|
|
Takoiak begiratu ditu, ondoren bere etxea den puntu txikiari erreparatu dio, eta bihozkada horri jarraituko diola erabaki du: oporrik ez izatearen ordainetan, zerbait erosiko
|
du
etxera bideko dendetan, koloretako poltsaz betetzeko logela. Ohea poltsaz beteta, hori baino irudi atseginagorik.
|
|
|
Ez ditu etxeko giltzak erabiliko, txirrina joko du, etxera sartzean enkontrua naturalago egin aldera. Ama parez pare nahi du ate azpian, ez
|
du
etxetik zehar bere bila ibili nahi, muxuaren bila.
|
|
2011
|
|
|
halakoetan ez
|
du
etxean ezer esaten
|
|
|
Baina Idoiak maite du oraindik Diego apur bat, maite
|
du
etxean egoteko bere modua, hori da dena, eroso bizi da eta Diegok ez du gaizki tratatzen, nahiz eta" zer?", nahiz eta" nola?". Eta oso umore oneko dago, ongi omen doazkio gauzak bere liburu berriarekin, oraindik zeri buruz den arrastorik ez daukan arren Idoiak.
|
|
2012
|
|
|
Herrerak ezin izaten du konbentzitu kalerako, ezta lagunekin egoteko ere, ez batzuenekin ez besteenekin. Ez
|
du
etxetik irteteko asmorik eta, ateratzekotan, inor topatuko ez duten nonbaitera eta denbora epe jakin baterako. Herrera etsituta dago Etxeberen kontrol beharrarekin:
|
|
|
Lana bukatuta etxeratzen diren horietakoa da Josu. Eta gure alorrean lana bukatzen ez denez, fitxatzen ez dugunez, soldata finkorik ez dugunez, asegururik zer den ere ez dakigunez, zergak ordaintzen ez ditugunez, Joxemiri ikasita diruak duen balio bakarra zorrengatik proiekturen bat argia ikusi gabe ez gelditzeko ordaintzekoa denez, lantokia
|
du
etxe. Egun argiak bulego azpian sartuta harrapatzen du Josu askotan.
|
|
|
Duen bakarra. Amonak ez
|
du
etxetik atera nahi izaten, asko jota goizeko lehen orduan erosketak egin eta prentsa erostera; eta Agatha Christieren eleberriak, misteriokoak erostera ere bai. " Amona, vengo a coger un libro", esaten nion, eta bilduma osoa zeukan gela iluntsuan sartzen nintzen, amak piztutako irakurzaletasunerako zuzkidura bila, liburuen hauts artean nerabe ametsetan galtzera.
|
|
2013
|
|
|
– Ona, bizilagunen artekoa, landareak ureztatu izan dizkiot uda partean. Askotan utzi behar izaten
|
du
etxea semeagatik. Preso dago Arlesen.
|
|
|
Baina oraindik ez da arkatzei heltzeko gai, aldian behin eta posta begiratzera besterik ez da igotzen estudiora. Beti marraztu izan
|
du
etxean, goiko pisuko txoritokian. Han dauzka arkatzak, akuarelak, ordenagailua.
|
|
|
– Oso polita zaude, ondo gordeko dut –esan dio gizonak, eta eskailerak astiro jaitsita alde egin
|
du
etxetik.
|
|
2014
|
|
|
– Aitak ez al
|
du
etxera etorri behar? –galdetu zuen Nagorek.
|
|
|
Gehiegizkoa agian, baina gozoa eta sarkorra. Ehunka mila bider irribarrea entrenatu izan balu bezala egin dio irri agurtzerakoan, eta korridore luze batetik eraman
|
du
etxe barrurantz. Gona altxatzeko desira sentitzen du Xabik, emakumearen hanka beltzaranen ikuskizuna osorik begiratzearren.
|
|
|
ez
|
du
etxe hurbiletik
|
|
|
Aldi honetan ez du letrarik jaso Joseph Ameztoik, familia oraino anaiaren heriotzaz inarrosia izanen delako segurki, eta ez dutelako asmatuko zer erran Joseph gaizoari. Jean Salaberrik ere ez
|
du
etxekoen berririk gaur, eta arratoi ehizara emana da, Josephekin eta bertze hiru soldadurekin. " Arratoi baten atzemateko bortz gizon, alafede!", zirikatu ditu Xantiago Fourcadek.
|
|
2015
|
|
|
Forma koadratuak ez dio uzten liburuari lurrean behar bezala irristatzen, eta nahiago izan dute plastikozko poto biribilagoa ostikoz jotzea. Hartu du ondoren bazter batetik liburu uspeldua andrazko adindun batek, eroan
|
du
etxera eta egongelako mahai desorekatua berdintzeko eduki du bost egunez altzariaren oinpean. Erratza pasatzean traba egin dionez, atsoak erabaki du halako batean, onurak baino eragozpenak ekartzen dizkiola liburuak.
|
|
|
Romanek bat erosi
|
du
etxeko txikiarentzat. “Ziur Larraitzi gustatuko zaiola”.
|
|
|
Hipnosi egoera antzeko batean dator Aimar ere. Sonanbulo baten gisa zeharkatu
|
du
etxeko atea eta iluntasunean galdu da. Imanolek erlojuari begiratu dio, betazalak zabaldu eta itxi ditu, epileptikoki, lekutu ezin diren tximeletak.
|
|
2016
|
|
|
– Ongi da, leihoak itxiko ditut. Nagusiak arrunt ongi egurastua nahi izaten
|
du
etxea, baina joan aurretik itxi ditut –Estherrek eskaileretan gora ere hizketan segitzen zuen–: Zaindu izeba Irene, ukendu bat emanen dizut, honezkero ubelduraren bat izanen du...
|
|
|
Guarda bat bizikletan, zer ote dabil? Nire aita da, berretsi zuen Patxik, kontrabandoa antolatzen ari da, gauean ez
|
du
etxean lo eginen. Beti kankailu horrekin ibiltzen zara, portuko guarden buruaren semearekin, amak, ohetik jauzi batean jaiki eta tarrapataka janzten ari zela.
|
|
|
Bakarrik paseatzen zen New Yorken, liburuak erosten zituen eta museotan hartzen zuen atseden. “Frick Collectionera joaten naiz arratsalde batzuetan, milioidun batek utzitako museo txiki bat da, eta abantaila
|
du
etxe partikularra dela funtsean, eta koadroen ospitale bat dirudi, ez museo desatsegin horietako bat. Grecoren lan eder bati begira zauden bitartean organo edo ganbera musika kontzertu bat entzuten ari zara, eta horrek kontenplaziorako prestatzen du espiritua”.
|
|
2017
|
|
|
eta beste katu bat eramango
|
du
etxera andre jipoituak
|
|
2018
|
|
|
Takoi txikiko zapata beltzak jantzi sarrerako atetik metro batera, eta poltsa hartu. Dena duela uste du, eta “Ciao, Capisci” esanez, giltzaz itxi
|
du
etxeko atea. Bizikleta portaletik hartu duenean, ordulariari begiratu dio:
|
|
|
Elegante jantzita, txaketa eta gorbata eta guzti, akaso meza nagusitik etorriko da. Adeitasunez agurtu
|
du
etxekoa, eta duela ia ordubete leihotik jaurtitako liburua luzatu dio dardara txiki batekin. Boomerang efektua izan behar du bai ala bai.
|
|
|
Tatianak nahiago
|
du
etxean geratu. Aspaldiko partez, Bekaintirori deituko lioke gustura kalean bakarrik alderrai ez ibiltzeagatik, baina hura ere umezain dabil aspaldion eta goiz jaiki du aurrezki kutxara lanera joateko:
|
|
|
Eguraldi ona egingo duela dirudi. Bizilagunen arropa zintzilik ipinia ikusi
|
du
etxeko patiotik: nola zenbaitek nahiago duten arropa biltzean pintzak sokan utzi hurrengoan saskitik ez hartu behar izateko; zertan ibili atzera eta aurrera beti gauza bera egiten.
|
|
|
Pintzen burdina herdoil liteke, jakina, eta herdoilak mekanismoa izorratu eta metalak arropa orbandu. Bizilagunen arropa zintzilik ipinia ikusi
|
du
etxeko patiotik: nola zenbaitek nahiago duten arropa biltzean pintzak sokan utzi hurrengoan saskitik ez hartu behar izateko; zertan ibili atzera eta aurrera beti gauza bera egiten.
|
|
2019
|
|
|
bera etxekoandre bat zen, alkandora lisatzailea; azkar ikasi zuen, bai etxekoen aurrean eta bai besteen aurrean arrakasta zekarkioten gaitasunak disimulatzen eta apala izaten. Miren Agur Meabek eskertzen
|
du
etxekoengandik apaltasuna balio bezala jaso izana, baina ez du ahazten balio horren ifrentzua zein den: “zure buruarekiko konfiantza lapurtu ahal dizu”.
|
|
|
Konturatu zara Margarita Maguregiren familiakoek ez daukatela mamurik? Etxe handietan bizi direnek bai, mamuak, mamuak, behin eta berriro errepikatzen da, ematen
|
du
etxe handietakoak desfasatuta daudela, momiak direla... Momia zikinak?
|
|
|
Izan ere, eguraldia desatsegina da kalerako, tabernetarako, itzultzeko gero, errepidean, estratetan, hogeita bi kilometro eta erdi egiteko. Kalkulatu
|
du
etxean seietarako egon daitekeela, partidua goiz programatu dute eta. Taldeak nahiago du argi naturala...
|
|
|
Azken gauza umeak esan du, zortzi bederatzi urtekoak. Ez dauka amaren azenturik, horrek harritu
|
du
etxe barruko semea. Esan du umeak:
|
|
|
“Alan” esan du Sorok, besterik ez, haserre eta nekatuta; beste alde batera begiratu du. “Alan, of course” esan
|
du
etxeko jabeak, eta zutundu egin da, emaztea ari zelako une horretan egongelan sartzen. Etxe aurreko dendan erositako pastak ekarri ditu, eskaini egin dizkigu, hilabete osoan jan genituzkeenak.
|
|
|
Arratsaldeko bostetan jaitsi dira hoteleko sarrerara Soro Barturen, alaba eta Eszter. Taxi arrunta eskatu dute harrera lekuan, ez dute auto berezirik behar, Iturria ez baita hiri bazterrean bizi, hiritik kanpo, herrixka batean; Moskun bertan hartu
|
du
etxea, hoteletik ez hain urrun ere.
|
|
2020
|
|
|
Nire seme alabek zortzi eta bost urte zeuzkaten, Aintzanerenek hamaika eta zortzi; denda itxi, autoa hartu eta bilerara joaten ginen. Horrek esan nahi
|
du
etxean bazela norbait umeen kargu egiteko prest. Dendarien elkarteak ordura arteko familia logika alboratu eta herri logikan antolatzea zekarren.
|
|
|
“Ama militantea naiz; inoiz ez naiz egoera honetan bezain boteretsu, ase eta betea sentitu”. Liburu bat argitaratu
|
du
etxean geratzeko erabakiak berarentzat izan duen esanahia adierazteko.
|
|
|
Duda egin
|
du
etxeko atean, hiru segundoz errepasatu du dena: motxila, paketea eta NANa (berriro).
|
|
|
Baina orain frantses hiztunen territorioan dago, dudarik gabe, eta horrek, ezinbestean, atzerritar sentiarazten
|
du
etxetik 20 kilometrora. Eta atzerritar den heinean, ezin erantzun billetearen jaunari.
|
|
2021
|
|
|
Gero tanta bat baino gehiago izango dira, pixa egingo du gainean, eta kazadora edo jertsea gerrian lotuta egingo
|
du
etxerainoko bidea, balantzaka, galtzak aldatu eta bere festa pribatura txukun txukun itzultzeko.
|
|
|
Ez nuen uste oraindik posible zenik. Ez
|
du
etxean bakarrik egon nahi eta ia egunero bazkaltzen edo afaltzen du kalean haiekin.
|
|
2022
|
|
|
gauak astiro irten
|
du
etxetik,
|
|
|
Oraindik hor dago. Anaiak lanera joaten dela esaten
|
du
etxean, baina Migelek badaki ezetz, tabernako bezero batzuek esan ziotelako alderrai ikusi izan dutela goizetan errekondoan zehar. “Sumatu al duzue koilaratxoen falta? ”, galdetu zieten behin Rakeli eta biei.
|
|
|
Atetik urrundu eta oihu egin du leihoetarantz. Katu bat ikusi
|
du
etxe ostetik berari begira begira, zikin trazako larruduna, autoren baten kedar beltzak bere berezko ile gorria estali izan balu legez. Anak pauso bat bereganantz bota orduko, ezkutatu egin da.
|
|
|
Keak irentsi
|
du
etxea. Laino beltz amorratu bat dator lehenengo eta bigarren pisuko leiho guztietatik kanpora, kristalei bultzaka.
|
|
|
Migelek behintzat ez ditu bere aurrean janzten alkandora eta praka erosi berriak, eta etorkizunaz ere ez dio hitzik egiten, etorkizunaz hitz egitea orainaz hitz egitea litzatekeelako, eta amak ez duelako merezi alferrikako min gehiagorik. Aitak isil isilik ixten
|
du
etxeko atea eta alde egiten du, amak sabaiari oihuka galdetzen dion bitartean ea ez ote dagoen behar den moduko gizonezkorik etxe honetan.
|
|
|
Baina erosoa da, arbolak bezala, edo txiskeroak edo guraizeak bezala, pertsonak ere beti leku berean aurkitzea. Seme alabak “ama” esan orduko entzun nahi
|
du
etxeko txokoren batetik “zer”.
|
|
|
Treneko ateak ireki direnean, burumakur jaitsi da Migel, kizkurren eta betileen distira bere herrikideengandik gordetzea erabakita. Ez
|
du
etxera joan nahi oraindik, amak galderaz josiko du bestela, banilla usaina hartu eta batera jakin nahiko duelako zenbat balio izan duen pezetatan semeari galeper traza ematen dion ilaje berriak. Auzora igo gabe, errekari jarraitu dio albotik, uraren soinuak tripa-zorriei gain har diezaien.
|
|
|
Ate ondotik egin zion oihu Rakelek, haren lagun denen aurrean: “Aita, amak esan
|
du
etxera etortzeko”. Patxik, aulkitik jaiki, eta garrasi batekin uxatu zituen seme alabak, hurrengoan aurpegiak txikituko zizkiela zin eginez.
|
|
|
Gai hau bete betean jorratzen du Marina Sagastizabalek La triple presencia izeneko bere doktore tesian, eta bertan oinarritutako LISIPE bildumako Hiruki gatazkatsua liburuan. Denbora aurkezten
|
du
etxeko eta zaintza lanek, enpleguak eta parte hartze soziopolitikoak eratutako hiruki gatazkatsuaren gako gisa, eta hori garatu. Besteak beste azaltzen ditu:
|
|
2023
|
|
|
Horrek inbasioaren marka behar du. Aditzondo berak balio
|
du
etxean itxita nagoen egunetarako. Asko.
|
|
|
Ikerrek atea danbateko batez itxita alde egin
|
du
etxetik.
|