|
2002
|
|
|
Elikagaien kontrolari dagokionez, azkena martxoaren 4koa da. “Batzordearen Gomendioa” figura juridikoa
|
du
estatu kideentzat, eta kontrol errepikatuak egitera eta hautematen dituzten irregulartasunen berri ematera bultzatzen ditu. Zerrenda honetan, giza kontsumorako elikagaiak eta arreta gehien jarri behar zaien pentsuen osagaiak laburbiltzen dira:
|
|
2003
|
|
|
Eta arrazoiak ez zaizkio falta. Atlantikoaren beste aldetik datozen eta Txekiar Errepublikako izen «berekiak» dituzten garagardoak Europako merkatuan sartzeak gatazka judiziala eragin
|
du
estatu kideren batean, eta, auzia erabakitzeko elementurik ez dagoenez, Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegira jo behar izan du. Bataila judizialaren xedea da, besteak beste, Europar Batasuneko zuzenbidea norainokoa den saihestea, Estatu kide hori sartu aurretik Nazioarteko Hitzarmen edo Itunek babestutako jatorrizko deiturei dagokienez, bai eta hirugarren estatuei dagokienez ere.
|
|
|
Hala, ezpata arraina lehorreratzeko gutxieneko neurria ezartzen du, eta horri urtean lau hilabeteko debekua gehituko zaio (urriaren 1etik urtarrilaren 31ra) migrazio handiko espezie jakin batzuk harrapatzeko tretzak erabiltzeko. Kudeaketa plan nazionaletan eta EBn partekatutako erantzukizunari dagokionez, Bruselak proposatu
|
du
estatu kideek kudeaketa planak egin ditzatela, Batzordeari jakinarazi ondoren, 2004ko abenduaren 31rako beren lurraldeko uretako zenbait arrantza kategoriatarako. EBko planek neurriak hartuko dituzte arrantza ahalegina mugatzeko eta, batez ere, ontzien jarraipen sistemaren erabilera 10 eta 15 metro bitarteko ontziei gehitzeko.
|
|
2004
|
|
|
Zuzentarau honetako 12 artikuluko 1 paragrafoaren arabera estatu kide batek baimendutako produktu batek, «Estatu kideek elikagai osagarriek dute eduki, erabiltzeko aurreikusten den diluzioa kontuan hartuta, Zuzentarau honetan animalientzako pentsu konposatu osoetarako ezartzen diren gehigarriak baino gehigarri handiagoetan», ezin da beste estatu batean debekatu. Zuzentarauak ezartzen
|
du
estatu kideek erabaki ahal izango dutela, besteak beste, bitaminako elikagai osagarrien edukiek pentsu konposatu osoetarako finkatutako gehieneko edukiak gainditu ahal izango dituztela pentsu osagarriak direnean, baldin eta bitaminatan dituzten edukiak finkatutako gehieneko edukiaren boskoitza baino handiagoak ez badira. Enpresak berak eta Batzordeak ulertzen zutenez, atal horren eginkizuna ez zen mugatzea, merkaturatu zitezkeen pentsu osagarrien zirkulua handitzea baizik.
|
|
2005
|
|
|
Irudia: ARS Image Gallery Hala ere, Justizia Auzitegiak gogorarazi
|
du
estatu kideek ahalmena dutela bermatu nahi duten pertsonen osasuna eta bizitza zenbateraino babestu erabakitzeko eta elikagaiak merkaturatu aurretik baimena eskatzeko. Hala ere, kontuan hartu behar dituzte Erkidegoan salgaien joan etorri askearen eskakizunak eta hartutako neurrien proportzionaltasun printzipioa.
|
|
|
Europako Batasunak (EB) hasitako energia liberalizazioak eragin txikia du sektore horrek eurogunean dituen prezioetan, nahiz eta zerbait nabaritzen hasi den, elektrizitatean gasean baino gehiago, Europako Banku Zentralaren (EBZ) sektore arautu horren liberalizazio prozesuaren jarraipen txostenaren arabera. Abantailak azkartzeko eta kontsumitzaileei mesede egiteko, Europako Banku Zentralak uste
|
du
estatu kideek jarrera beligeranteagoa hartu behar dutela “izatezko” lehia egon dadin. Elektrizitatearen merkatuaren %70 baino gehiago eta gas merkatuaren %80 eurogunean irekita badaude ere, kontzentrazioa oraindik oso handia da, batez ere sorkuntzan, eta, beraz, hiru hornitzaile nagusiek %68ko kuotak dituzte elektrizitatean eta %63koak gasean, eta egoera horrek ondorio positiboak murrizten dizkie azken bezeroei.
|
|
|
Noizbehinka, kasu honetan gertatzen den bezala, legeek ez dituzte zehazten jaki gisa merkaturatzen diren produktu batzuen zehaztapen zehatzak, nahiz eta oso gutxi izan. Justiziak baztertu egiten
|
du
estatu kideetako agintari nazionalek beste produktu batzuetarako finkatutako mugetara jotzea, teorian antzeko produktuetara, produktu horien sarrera eta ondorengo merkaturatzea errefusatzeko edo onartzeko. Gai nagusia Eskaera hori E sozietatearen arteko auziaren esparruan egin zen.
|
|
|
Europako Batasunak (EB) aukera aztertzen
|
du
estatu kideetako ibilgailu publikoen %25 ekologikoa izateko eta petrolioaren ordezko erregaiak erabiltzeko, Europako Batzordeko Energia eta Garraioko zuzendari nagusiak, Iñigo Sabater Eizaguirrek, atzo azaldu zuenez, Barreiros Fundazioak automobiletarako antolatzen dituen energia iturrien etorkizunari buruzko jardunaldi batzuetan. Komenigarria litzateke “etorkizunean batera kudeatzea” herrialde bakoitzak gaur egun modu independentean kontrolatzen dituen petrolio gordinaren stockak, erkidegoko arduradunak nabarmendu zuenez.
|
|
|
Afrikako Emakumearen Eskubideen Protokoloa, Giza Eskubideetarako eta Herrietarako Gutun Afrikarraren tresna, indarrean jarri da Togo hamabosgarren herrialde bihurtu eta gero, Cabo Verde, Isla Comores, Yibuti, Gambia, Lesotho, Libia, Ruibi, Malibi, Sudamanda, Namanda. Dokumentu horrek konpromisoa hartzen
|
du
estatu kideek emakumeen aurkako bereizkeria mota guztiak ezabatzeari buruzko Konbentzioa eta Pekingo Ekintza Plataforma aplikatzeko, emakumeen eskubideak sustatu eta babesteko. Amnistia Internazionalak (AI) atseginez hartu du abian jartzea:
|
|
2006
|
|
|
Printzipio horiek animalientzako gaixotasun kutsakorren hedapena eragozten dute eta haien horniduraren segurtasuna eta merkatuen egonkortasuna bermatzen dute. Barne merkatu bakarra sortzeak barneko mugetan egindako kontrolak ezabatzea ekarri du, eta are beharrezkoagoa egin
|
du
estatu kide guztietan albaitaritza kontrolei aplikatu beharreko printzipio komunen sorta bat onartzea. Kontrol horiek hirugarren herrialdeetatik datozen produktu guztiei aplikatzen zaizkie.
|
|
2007
|
|
|
Informazio mota hori bakarrik erabil daiteke, baldin eta arauan finkatutako baldintzekin bat badatoz eta zenbait arau iragankor alde batera uzten badituzte, eta etorkizunean Eranskina aldatu badaiteke aitorpen berriak sartuta. Gaixotasun arriskua murrizteari eta haurren garapenari eta osasunari buruzkoak ez diren eta Estatu kide batean ebaluatu eta baimendu diren propietate osasungarrien adierazpenei dagokienez, aipatutako Erregelamendua indarrean sartu aurretik, arauak 2008ko urtarrilaren 31 arteko epea ezartzen
|
du
estatu kide bakoitzak adierazpen horiek Batzordeari eman diezazkion, eta, horrekin batera, adierazpen horiek ebaluatzen dituen txosten bat. Elikagai industriak adierazpen horiek erabili ahal izateko, Batzordeak Erabaki baten bidez baimena eman du.
|
|
|
Eta prestakuntza horretan, sistema aplikatzeko terminologia eta irizpideak interpretatzen jakin behar da; horrek guztiak, adituen arabera, elikagaien kaltegabetasunaren ikuspegi harmonizatua ematen lagunduko du. Zoonosiaren atalean, animaliengandik pertsonei transmiti dakizkiekeen gaixotasunak, prestakuntzak eskatzen
|
du
estatu kideak agente zoonotiko nagusiak ikuskatzeko eta elikagaietako irizpide mikrobiologikoak egiaztatzeko gaitzea. Esparru horretan, batez ere patogenoak lantzen dira, hala nola Salmonella eta Listeria, EBn eragin handiena duten patogenoetako bi.
|
|
|
Artikulu horien arabera, estatu kideek baimendutako produktu fitosanitarioak bakarrik merkaturatu eta erabili ahal izango dituzte. Era berean, Europar Batasuneko arauak xedatzen
|
du
estatu kide batean produktu fitosanitario bat baimentzeko eskaera estatu kide bateko lehen merkaturatzearen arduradunak aurkeztuko duela, edo haren ordezkariek merkaturatuko den estatu kide bakoitzeko agintari eskudunen aurrean. Lehenengo baimenak produktuaren propietateen ebaluazio osoa eskatzen du.
|
|
2008
|
|
|
Hala, iaz atzemandako gutxitze arinak atsedenaldi txiki bat besterik ez dakar, batez ere kontuan hartzen badugu azken ekitaldietako inflazioa zerga abantaila berrien aurretik eraman dela ia. Zerga karga ELGAk taula bana egin
|
du
estatu kide guztietako zergadunek jasaten duten zerga kargari buruz. Hala, adibidez, familien kasuan (eredutzat bi seme alaba dituen bikote bat jartzen da), presio hori zerga sarreren bolumena Barne Produktu Gordinarekin (BPG) alderatuz ateratzen da datua %32, 7koa izango litzateke, 2006an baino bederatzi hamarren txikiagoa, baita 2005eko (%33, 2) eta 2004ko (%32, 9) emaitzen azpitik ere.
|
|
2009
|
|
|
CONSUMER EROSKI “Puntu beltza” da errepide tartea, gutxienez kilometro batekoa, non istripu kopurua nabarmen handiagoa baita antzeko ezaugarriak dituzten beste tarte batzuetan gertatutako ezbeharren batezbestekoa baino, bost urteko epean. Bide azpiegituren segurtasuna kudeatzeari buruzko Europako arautegiak ezartzen
|
du
estatu kideek zaindu behar dutela erabiltzaileek istripuen kontzentrazio handiko errepide zatien berri izan dezaten. 776 EJN Gaur egun, Sustapen Ministerioak 776 EJN ditu identifikatuta errepide sarean.
|
|
|
Hori dela eta, arau berrietako bat da balkoietako leiho eta ateek irekiera partziala ahalbidetzen duten gailuak izatea, angelu jakin bateraino soilik, eta lau urtetik beherako haur batek desblokeatu ezin duen itxitura izatea. Era berean, EBko Gobernuaren bigarren eskaera ere jaso
|
du
estatu kideen babesa, bainu artikuluei buruzkoa; zehazki, eserita dagoen txikia bainatzeko eserlekuei buruzkoa edo jaioberria bainuan etzanda egoteko gailuei buruzkoa. Artikulu horietan egonkortasun eta erresistentzia baldintza gehiago eskatuko dira, haurra mugituz gero gailuak hegan egiteko arriskua murrizteko.
|
|
2011
|
|
|
PFASek elikagaietara migratu dezakete biltegiratze edo prestatze ontzietatik; horregatik, funtsezkoa da dagoeneko prestatuta dauden eta kontsumitzeko prest dauden elikagaien laginak eta ontziratutako elikagaiak biltzea. EFSAk gomendatzen
|
du
estatu kide guztiek laguntzea eta aldizka aztertzea PFAS maila elikagaietan, ahal den neurrian, eta emaitzak ematea Batzordeari, bilketa zehatzagoa eta bakarra egin ahal izateko. Ondorio kaltegarriak Kontsumitzailearen osasunerako kaltegarritzat jotzen diren eraginak hauek dira:
|
|
|
Banatzaileek kontsumitzaileei egiten dizkieten fakturetan ere sartu dute, eta beren web orrietan erregaia aurrezteko kalkulagailuak sartu dituzte, herritarrei co2 aren kontsumoa eta emisioak zenbat murriztu daitezkeen jakinarazteko. Europako Batzordeak (EB) adierazi
|
du
estatu kideek laguntzak eman ahal izango dituztela gutxienez C etiketarekin katalogatutako pneumatikoak erosteko. EBko pneumatikoen etiketei buruzko informazio gehiago izateko, EBk berariazko web bat jarri du martxan.
|
|
|
Joan den abenduaren 19an, Nazio Batuek Neskaren Nazioarteko Eguna izendatu zuten ofizialki urriaren 11 Datorren urtetik aurrera, egun horrek balioko
|
du
estatu kideek, NBEko agentziek eta nazioarteko beste erakunde batzuek, gizarte zibilaz gain, mundu osoko nesken egoeraz kontzientziatzeko eta beharrezkoa den tokietan aldaketak bultzatzeko. Egun hori ezartzea izan zen PLAN erakunde humanitarioak 2007an abian jarri zuen “Neskatilak izateagatik” nazioarteko kanpainaren helburu nagusietako bat.
|
|
2012
|
|
|
Europako Batzordeak ijitoak gizarteratzeko estrategia nazionalen balorazioa egin du. Ijitoen Idazkaritza Fundazioak nabarmendu
|
du
estatu kide guztiek beren estrategietan “hezkuntza lehentasunezko eremu gisa aitortzen dutela, enpleguaren ondoan”. Gainera, 14 estatu kidek neurriak proposatu dituzte hezkuntzarako eta zaintza goiztiarrerako sarbidea zabaltzeko.
|
|
|
Subiranotasuna galtzea Irudia: Päivi Tiittanen Hasteko, batasun bankarioa, monetarioa eta fiskala lortzeak esan nahi
|
du
estatu kideek Batasun osoaren aldeko subiranotasuna galduko luketela. Tokiko legeak desagertu egingo lirateke, Europar Batasuneko legeei bide emateko.
|
|
2013
|
|
|
Eskaeraren edukia. Alderdi garrantzitsuenak A ZATIA Eskaera aurkeztea Deskribatzaile generiko baten erabilerari buruz hitz egin ahal izango
|
du
estatu kide batean edo gehiagotan agintaritza nazional eskudunaren aurrean, gure kasuan, Elikagaien Segurtasunaren eta Nutrizioaren Espainiako Agentzia (AESAN). Eskaera bitarteko elektronikoen bidez aurkeztuko da, eta B zatian zerrendatutako elementu guztiak jasoko ditu.
|
|
2014
|
|
|
Rafael Serrano Ecoleceko Harreman Instituzionaletako zuzendariak, etxetresna elektriko handien eta inportatzaileen fabrikatzaileen eta inportatzaileen fundazioak, 15.000 kilometroko auto baten emisio baliokideak atmosferara igortzen ditu, edo telebista bateko fosforoak 80.000 litro ur kutsa ditzake. Europako legeriak 2002tik adierazten
|
du
estatu kideek TEEHak behar bezala kudeatu eta birziklatu behar dituztela. Araudiak gutxieneko birziklatze portzentaje batzuk adierazten ditu urtero; izan ere, urtero gainditu behar dira, eta aparatu elektrikoen eta elektronikoen hondakinak biltzeko eta kudeatzeko hainbat arduradun biltzen dituen plataforma bat, Espainian, Espainian betetzen da, eta, zenbait hondakinen kasuan, adibidez, pilak, «aise gainditzen dira».
|
|
2023
|
|
|
Gainera, lotura bat dago sodio kopuru handiaren eta beste osasun gaitz batzuk jasateko arrisku handiagoaren artean, hala nola urdaileko minbizia, obesitatea eta osteoporosia. Herrialde guztien konpromisoa ‘Global report on sodium intake reduction’ txostenaren bidez, OMEk erakutsi
|
du
estatu kideek ahalegin gutxi egin dituztela dietan sodioa murrizteko. Gobernuek ez dute hartu erakundearen estrategia betetzen duen neurririk; izan ere, 2025 urtean% 25 gutxiago kontsumitu behar zen.
|