|
2011
|
|
|
Ikerketa batzuen arabera, nortasun eskizotipikoaren nahastea dutenen artean maiztasun handia
|
du
eskizofreniak (McGlashan, 1986). DSM IV TRaren arabera, nahaste hau dutenek ez dute eskizofreniarik edukitzen, pasarte psikotiko laburrak izaten badituzte ere.
|
|
|
Ukazio honekin batera, prozesu primarioaren oinarrizko mekanismo batzuk ere agertzen dira, hala nola desplazamendua eta kondentsazioa. Pentsamenduaren, ekintzaren eta afektibitatearen inkoherentziak bereizten
|
du
eskizofrenia; errealitatetik bereizi eta bere baitan biltzen da, bere eldarnio eta fantasietan babesten da. Niaren zatiketa gertatzen da psikosietan; niak bi jarrera psikiko ditu kanpoko errealitatearen aurrean:
|
|
2014
|
|
|
Pertsona batek eskizofreniaren beste bereizgarririk ez duenean, baina errealitatearekin bat ez datozen ideia iraunkorrak dituenean, eldarniozko nahastea duela esaten da. Pertsona horrek ez
|
du
eskizofreniako sintoma negatiborik, hala nola anhedonia edo umore lauaren sintomarik, baina hala ere besteengandik maiz bakartzen da, susmoak direla-eta.
|
|
|
Nahaste honek populazio orokorrean duen maiztasuna% 1 ingurukoa da (Gottesman, 1991). Espainiako Osasun eta Kontsumo Ministerioak (2009) ezagutzera emandako datuen arabera ere, Espainiar Estatuko biztanleriaren% 1ek, gutxi gorabehera, jasaten
|
du
eskizofrenia. Baina kultura batzuetan maiztasun handiagoa du (Irlanda edo Kroazia), eta beste batzuetan, txikiagoa (Papua Ginea Berria).
|
|
|
Datu soziodemografikoen arabera, eskizofrenia gizonengan emakumeengan baino ohikoagoa izaten da, hiriguneetan bizi den biztanlerian herrietan bizi denean baino maizago gertatzen da, eta maila sozioekonomiko baxuko familietan sarriago gertatzen da (McGrath et al., 2004). Bestalde, haurra jaiotzean aitaren adina 4550 urtekoa edo gehiagokoa bada, haurrak arrisku gehiago izango
|
du
eskizofrenia jasateko (Malaespina et al., 2001).
|
|
|
Estresak sarritan eragiten
|
du
eskizofrenian berrizkatura, giltzurrun gainekoek askatzen duten kortisolaren bidez. Kortisolak dopamina eta glutamatoa askatzen ditu, eta bi neurotransmisore horiek inplikatuak daude eskizofreniaren sorreran edo berrizkaturan (Walker eta Diforio, 1997).
|
|
|
Gainera, haurdunaldiaren bigarren hiruhilekoan gripea jasan duten amen haurrek gehiagotan agertzen dute eskizofrenia (Mednick, Cannon, Barr eta Lyon, 1991). Horrek indartu egiten
|
du
eskizofrenia birus baten kutsaduratik datorren gaixotasuna dela dioen hipotesiaren indarra. Rhesus aren (RH aren) bateraezintasunak ere badu eragina eskizofreniaren sorreran:
|
|
|
Ikuspegi sozialetik, zenbat eta baxuagoa maila sozioekonomikoa, orduan eta handiagoa eskizofreniaren maiztasuna (Faris eta Dunham, 1939). Alde batetik, klase maila baxuetako estres maila altuak eragina
|
du
eskizofreniaren sorreran. Baina, beste alde batetik, pertsona eskizofrenikoak maila sozioekonomikoan erraz egiten du beherantz (Goldberg eta Morrison, 1963).
|
|
|
Disfuntzio kognitibo eta afektiboen espektro zabala biltzen
|
du
eskizofreniak. Emozio desegokiak, portaera eta hizkera desantolatua eta eldarnioak edo haluzinazioak agertzen ditu nahaste hori duenak.
|