2000
|
|
Lehen bietan, jakina, ezdira herri eta hiriburuetako albisteak nagusitzen, ez eta probintziakoak ere. Bainahonek ez
|
du
esan nahi Euskal Herriaren osotasuna islatzen dutenik, probintziareneta Euskal Herriaren arteko mailan geratzen baitira (gehienbat, geroago ikusikodugunez, Euskal Autonomia Erkidegoan eta, zenbait kasutan, Hegoaldeko EuskalHerrian). Bestalde, SUD OUEST herrien mailako informazioan fokatzen da, etahiriburuaz harantzagoko albisteak oso urriak dira bertan2.
|
|
Erakunde arauemaile honen araupetze funtzioa mugatua da, hortaz6, eta gaur egunCSAren zeregina gehiago da aholkularitzarena, arauketari dagokionean behintzat, horretarako sistemaren gertuko jarraipena eginez. Alabaina, horrek ez
|
du
esan nahiindar exekutiborik edo eragin ahalmenik ez duenik. Aitzitik, botere zuzen eta nabarmenadu frekuentziak esleitzeko, zerbitzuak baimentzeko eta zigorrak ezartzeko orduan ere.
|
|
gainditzea ezinbesteko baldintza da, gaizki ulertze latzetan erori nahi ez badugu, behintzat. Bestetik, hau ez da programa politiko baterako proposamena, hausnarketa filosofiko soila baizik (honek ez
|
du
esan nahi hobea denik; desberdina dela azpimarratu nahi dut, besterik gabe).
|
|
Adibiderik ezagunena Sobiet Batasuneko antolaketa dugu, non bereizi egiten ziren sobiet hiritartasuna eta errepublika bakoitzari zegokion nazionalitatea. Honek ez
|
du
esan nahi, baina, antolaketa politikotik kanpo bestelako identitate formalik onartzen zenik, arautuak zirenez kanpo.
|
|
Euskal selekzio autonomikoak sortzeko aukera Gernikako Estatutuan ageri da, baina honek ez
|
du
esan nahi hauek Euskal Selekzio Nazionalak direnik. Hala ere, mahai inguruan izandako guztiek selekzio autonomikoen bidea jorratzea positibotzatjo zuten, nahiz eta hori benetan posible ez izan, maila politikoaren laguntza eskasadela kausa.
|
|
Medikuarentzat ez bezala, analistarentzat biziaez da balio gorena. Hala ere, honek ez
|
du
esan nahi psikoanalista heriotza bulkadaren zerbitzura dagoenik. Helburua ez da bizia salbatzea, norbaiten analisiari jarraipena eman ahal izatea baizik.
|
|
Oinarrizko fantasia inkontzienteak unibertsalak dira, pertsona guztiok igarotzen baikara garapeneko antzeko egoeretatik, bakoitzarentzat desberdinak izanarren. Talde egoera batean, berriro ateratzen dira; horrek ez
|
du
esan nahi, taldeosoak fantasia bera duenik, zenbait fantasia taldekide desberdinek berrezagutzendituztela baizik.
|
|
Primo de Rivera-ren pentsamenduan, nazioaren baitan hizkuntzarena bigarrenmailako funtsa da (Primo de Rivera 1952: 86), baina horrek ez
|
du
esan nahi huskeriahistorikoa denik, hain zuzen, unidad de destino en lo universal, hartan tresna praktikooso baliagarria eta bateratzailea izan baita gaztelania.
|
|
388, 399). Horrek ez
|
du
esan nahi, ordea, hizkuntz politika hura bidegaldutan zebilenik, ez ikusiaren planta egiten zuela baizik. Baina Penintsulako nazionalismoek beren hizkuntz eskakizunak aldarrikatu zituz tenetik aurrera (Azurmendi1979b:
|
|
Seigarrena, hizkuntza desberdinak egoteak ez
|
du
esan nahi soinu desberdinakerabiltzen direnik; aparatu fonatzaileak eskaintzen dituen aukeretatik, hizkuntzabakoitzak kopuru mugatua hartzen du eta asko komunak dira hizkuntzen artean, bainadenak ez. Honegatik hiztunak beren hizkuntzetako soinuak ekoiztera egokitzen dira (praktikoagoa da erabiltzen diren soinuak baino ez kudeatzea, alferrikako jakintzakhorixe baitira, alferrikakoak).
|
|
Ikas dezagun, beraz, berandu bada ere, Txillardegik orduan zorrotz bezain egokiesana: . Nik dakidanez, beraz, nehork ez
|
du
esaten: < Hizkuntzaren kakoa erresuma da.Erresuma hizkuntza billakatzen ez diran hizkuntzak galtzen dira, eta erresumahizkuntza billatzen diranak oro salbatzen>.
|
|
Horrek ez
|
du
esan nahi, gaur egun klase sozialen zapalketa sozio ekonomikoakargitzeko, klase ustiaketa kontzeptuak ezer balio ez duenik. Jakina balio duela!
|
|
–Bai, jakina, joan zen zorionez, baina horrek ez
|
du
esan nahi ahaztu behardenik.
|
|
Hizketatzaileak elkarrizketaren pauta markatzen du, hizketatuagandik erregimen komunikatiborik handiena lortzeko asmoz. Hala ere, erritmoa markatzeak ez
|
du
esan nahi, elkarrizketatzaileak behin eta berriro iruzkinak egin behar dituenik, elkarrizketaren pertsonaia nagusia bera bilakatuz. Sasibizkorrak eta erasokorrak diren horrelako elkarrizketatzaileek beren handinahikeria eta orojakituriarekin entzuleen gorroto eta ukazioa sor dezakete.
|
|
Orduz geroztik, teorikoki irrati informazioa eta prentsarena desberdinak direla argi geratu arren, irratilariek maizegi jotzen dute kazetetara informazio bila. Alta, honek ez
|
du
esan nahi prentsako albisteak irakur ezin daitezkeenik, kopiatzea eta mimetismo hutsa alde batera utzi behar direla baizik.
|
|
Aditzaren arlo honetan argiro eduki behar dugu era zuzena edo aktiboa hobea dela pasiboa baino. Hala ere, honek ez
|
du
esan nahi era pasiboa erabili behar ez denik. Erlatibozko esaldiak ere beharrezkoak dira, datu errepikatzearen funtzioa bete ahal izateko, batez ere.
|
|
Bestalde, batzuetan irratilariak ezin aipa dezake iturria, hau da, ezin
|
du
esan mikrofonotik informazioa nondik lortu duen, sekretu profesionala dela aipatuz. Kasu hauetan irratilariak, iturri onetik?, edo, iturri ofizialetik jakin dugunez??
|
2001
|
|
Horrek ez
|
du
esan nahi gazte talde baten kasuan, adibidez, autonomia ikas prozesuaren arrakastari begira landuko ez denik, edota ikasgelatik kanpo euskaraberehalakoan erabiltzeko gogoa duten ikasleen kasuan (guraso taldeak, merkatariak...) ingurune sozialean eragiteko estrategiak landuko ez direnik.
|
|
Aurreko puntuan zailtasun mailaz esan denaz gain, ezer gutxi esan daitekeariketen progresio edo mailaketari buruz. Memoria honetan, klasean erabili ditudan hurrenkera errealean ordenatuta aurkeztuko ditut, baina horrek ez
|
du
esan nahierabilera zentzuzkoena edo zentzuzko bakarra horixe denik, unean uneko beharrenarabera hurrenkera hori moldatu egin baitaiteke.
|
|
Ikasleek moduautonomoan eta librean jaso eta produzitu dituzte ohiko testu era ezberdinguztiak. Horrek ez
|
du
esan nahi, hiztun arruntaren gaitasun bera lortuko dutenik.Oraindik ere, hainbat hutsune izango dituzte komunikazioa behar bezala garatzeko.Dena dela, batzuetan hutsune horiek, zenbait arazo eman arren, ez diete edozeinohiko egoera komunikatibotan parte hartzea oztopatuko.
|
|
Bestaldetik, instrukziozko testua sortuko du informatzaileak, eta abiapuntua argi utzi behardu. Gainera, denbora behar
|
du
esango duena pentsatzeko (gaitasunestrategikoa).
|
|
50eko hamarkadatik aurrera euskal eleberrigintzak europar zein amerikar korronteekin bat egin zuenetik, hots, herderianismoak gurean indarra galdu zuenez geroztik, hemen ekoizten den oro testuartekotasun unibertsalaren baitan irakurtzekoohitura hartu dugu. Baina kontuz, honek ez
|
du
esan nahi hemengo literaturakberezitasunik ez duenik. Berezitasuna ez datorkio balizko esentzia euskaldun batetik, noski.
|
|
Saizarbitoriaren ibilbide literarioan literatura ez da zernahi mezu ideologiko defenditzeko gunea izan. Honek ez
|
du
esan nahi, noski, egilearentzat literaturak berehalako funtziorik ez duenik, eta halaxe azpimarratu nahi izan zuen Saizarbitoriakberak Ene Jesus (1976) nobelari egin zion epilogoan. Bere aburuz, ezer bainolehen, literaturak sentsibilitateak hezten ditu, eta zentzu honetan, bizitzari buruzkoikuspuntu berria da testuan azaleratzen zaiguna.
|
|
Beti ere guk onartzen badugu, noski. Azken batean, liburua argitaratzeak ez
|
du
esan nahi horren atzetik etor daitekeen guztiari baietzesan behar zaionik; baina baietza emateak nolabaiteko lotura ekartzen du, edobidea irekitzen du, segun eta nondik begiratzen den.
|
|
Zentzu horretan, gure lanean zenbait motibazio mota aurkituditugu, horien arabera gure berrikusketa berezia proposatu ahal izateko. 4) Motibazio mota asko behar izatea gauza bat da, eta horien artean zeintzukgertatzen diren testuinguru bakoitzean beharrezkoenak beste gauza bat.Guk aztertu ditugun bi laginetan zeintzuk diren frogatu dugu enpirikoki, mota bakoitza euskalduntze maila ezberdinekin nola lotzen den ere aztertudugu, baina horrek ez
|
du
esan nahi modu bereko erlazioak aurkitu daitezkeenik beste ukipenezko egoeretan; hau da, egoera eta testuinguru ezberdinen arabera ulertu behar dira bai motibazio mota ezberdinen beharra, etabaita zein motatakoak izango diren garrantzitsuenak ere. 5) Motibazio motaezberdinen artean lan honetan berriena, transmisio kanpainako orientaziomotibazionala?
|
|
4 Lan honetan ez da zuzenean kontuan hartu bestelako ikusmirarik, bainahorrek ez
|
du
esan nahi hartu behar ez direnik. Alderantziz, literaturaorokorrean esaten dena euskal testuingururako ere baliagarria bada, etaprintzipioz hala izango dela pentsatu beharrean izanda?, gutxienez honakobeste bi ikusmirak ere derrigorrezkoak izan daitezke:
|
|
Egia da naturak oso usain konplexuak sortzen dituela, eta egia da, era berean, guk sarri ez daukagula horretan entrenatuta geure usaimena; beraz, usainean desberdintasunak egon arren, guk sarri ez ditugu antzemango. Honek ez
|
du
esan nahi, sintetikoki lortutako konposatu kimikoen nahasteak usain txarrik izango duenik; eta gogoratu behar genuke ezen naturak berak inoiz sortu ez dituen usain batzuekin perfume on onak egin direla; eta egiten direla.
|
|
Ezin dugu ahaztu Grasse bailarak izandako eragina. Dena dela, horrek ez
|
du
esan nahi Frantziatik kanpo beste inon perfumerik sortzen ez denik
|
|
Perfumegileek badakite perfume on bat egiteko beharrezkoak direla lehengai usaindun asko eta onak, denak ondo nahastuta beren proportzio egokietan, zeren, bestela, itogarria izan baitaiteke perfume hori. Are gehiago, lehengai usaindun asko eta onak eduki arren, horrek ez
|
du
esan nahi edozein konbinazio ona izango denik, musika noten konbinazioaz batzuetan musika sortu barik zarata sortzen den bezalaxe, edo sukaldaritzan lehengai fresko eta onak eduki arren jaki eskasa presta daitekeen bezala, edo kolore desberdinez osatutako polikromismo guztiak maisulan ez diren bezalaxe.
|
2002
|
|
Horrek ez
|
du
esan nahi fase hori baino lehenago merkatuak gidatutakoportaera ekonomikorik existitzen ez zenik. Argi dago XVII. eta XVIII. mendeetako merkatari handiek logika horrekin funtzionatzen zutela; baina portaera horiekgutxi batzuenak ziren.
|
|
Horrek ez
|
du
esan nahi, ezta ere, funtzionamendu modu batzuen ordezbesteak ezartzea laster eta era absolutuan gertatu zenik: izan ere, prozesu luze etaez osoa izan zen, eta prozesu horrek aukera eman zuen denbora luzean merkatuarekin lotura gutxi zuten jarduera ekonomiko batzuekin bizitzen jarraitzeko; egiada, bestalde, modu kapitalista berriak zabaldu egin zirela eta zabalkunde horretanerakunde liberal berrien laguntza izan zutela.
|
|
Munduan dauden gose eta beharrizan larriak ikusiz, herrialde garatuetakotxirotasunaren arazoa bigarren mailako arazoa dela dirudi. Baina munduan dagoentxirotasun arazoari aurre egiteari lehentasuna emateak ez
|
du
esan nahi herrialdegaratuetako txirotasunak garrantzirik ez duenik. Are gehiago, kontuan izanik ezen70eko hamarkadako krisitik hona izan den txirotasunaren hazkundearen oinarrianlan harremanen aldaketak, gizarte babeserako sistemen berrikusketak eta krisiagainditzeko eratutako politikak daudela.
|
|
Bilakaera honen ondorioz, gaur egun, nagusienek zein gazteenek biztanlerian duten pisua parekoa da (%17). Baina horrek ez
|
du
esan nahiHego Euskal Herriko biztanleria bereziki zaharkitua denik, Europako Batasunekobiztanlerian ere 65 urtetik gorakoek pisu bera baitute.
|
|
Azken batez, zientzia ez da ezagumenduaren sortze hutsa, ezagumendu hori zabaltzea, eztabaidatzea, eta horretan aurreratzea baizik, etahorretarako ezinbestekoa dugu geure emaitzak mundu osoko zientzialarien kritikapean uztea. Noski, horrek ez
|
du
esan nahi zientziaren dibulgazioa ere ingelesezegin behar denik, dibulgazioan bezeroen eskakizunak beste bide batetik joanbaitaitezke. Esate baterako, Euskal Herrian euskarazko hitzaldi, artikulu, mahai inguru eta abarren eskaera handia dago, baina ia beti maila dibulgatibo batean.
|
|
2 Plan horrek titulazioaren egoera zer nolakoa den erakusten digu, indarguneak eta ahuluneak zein diren, alegia; baina horrek ez
|
du
esan nahi jarraitutasunik edukiko duenik. Zentro askok behin egin dute, eta gero ez diotejarraitutasunik eman.
|
|
Hala ere, EHU/ UPVn dauden bi Erizaintza Eskolen Euskararen Normalizaziorako II. Plangintza era edo abiaduradesberdinekin betetzen ari da, bietako abiadura motela izanik, gainera. Horrela, 2001/ 02 ikasturterako Leioako Erizaintza Eskolak eginiko sei arduraldi partzialekoirakasleen eskaerari emandako baiezko erantzuna eta Donostiako Eskolak eginikoeskariei ezezkoa emateak agerian uzten
|
du
esandakoa. Halaber, hezkuntzapraktiko klinikoari buruz, eta errektoretza taldeak aukeraturiko bidea ikusirik, euskaraz emateko aukerak gero eta urriagoak direla esan dezakegu.
|
|
Euskara++ ek jasotako informazioaren arabera, gehienak nahiko eroso sentitzen diraeuskaraz eginda.? 2000ko uztailaren 6ko bileran egindako aurkezpenari buruzko inkesten laburpena: ONDORIOAK: Inork ez
|
du
esan. Ezer ez dut ulertu?. Heren bat ez da informazio guztiaren jabe egiten. 7 pertsona (2/ 3 baino gehiago) ondo sentitu dira. Inork ez du amorraziofik edota kontrako jarrerarik adierazi (erantzunarenarabera). Badirudi arazorik handiena informazioaz ez jabetzea dela. Beraz, zailtasun hori tratatu eta gainditu behar da, besterik ez.
|
|
Adibidez, hauteskunde orokorretan partaidetza maila beheraegiten ari da, eta baita alderdi politikoenganako atxikipena edo militantzia. Horrekez
|
du
esan nahi, europarrek politikan interes txikiagoa dutenik, parte hartze etaadierazpide politiko aktiboagoak nahi dituztela baizik.
|
|
Unibertsitateak lekuan lekuko eta garaian garaiko gizarteen uste eta kezkeierantzuteko altxatu zirela gehituko genuke guk. Baina, horrek ez
|
du
esan nahi, Unibertsitatea gizartearen menpe egoteko sortu zenik; aitzitik, batak bestearinolabaiteko erantzukizuna zor diotela esango genuke (Apalategi, 1995b, 2001)
|
|
Hau da, Euskal Herriko unibertsitateek, oro har, ez dioteheldu gizarteak euskararen normalizazioan ezarri duen abiadari. Alabaina, horrekez
|
du
esan nahi XXI. gizaldiko hasiera honetan egoera txarra denik.
|
|
Jakintza arlo bakoitzakbere hizkera du, zeina ezin den landu, adibidez, Hizkuntza delako ikasgai batean, non gramatika arauetaz eta abarrez hitz egiten den. Testuinguru batean hizkuntzaerabiltzeko gauza izateak, ez
|
du
esan nahi gai izango garenik beste edozeintestuingurutan ondo erabiltzeko. Hizkuntza helburutzat lantzen denean ikastendena eta edukiak lantzen direnean ikasten dena ez datoz bat.
|
|
Izan ere, gure ikuspuntutik, EuskalHerri osoa eraikuntza nazionaleko prozesu batean sarturik dagoela, irakasle propioak prozesu horretan parte hartu baitu eta prozesu horretarako baldintzabereziak bete ditu, kontratu soil batean bil ez c|aitezkeenak eta kontratu forman ipin ez daitezkeenak. Zemahi gisaz, horrek ez
|
du
esan nahi aldi bereanbestelako kontratu mota berririk eratu behar ez denik.
|
|
Hirugarren eta azken maila batean, unibertsitateetatik esparru publiko sozialean aritzen diren zirkulu intelektualak sendotu daitezke. Izan ere, unibertsitate etazientzia mundutik at, komunikazio esparru publikoa izaten da intelektual akademikoaren jardunaren guneetariko bat8 Horrek ez
|
du
esan nahi unibertsitario guztiekbide horretatik jotzen dutenik, ezta jo behar dutenik ere?, zeren, azken finean, unean uneko gai sozialekin inplikazio estuagoa eskatzen duen jarduera baita horixe. Hala ere, errealitatearen definizio gatazkatsuak legitimatzerakoan jakintza adituak duen geroago eta erabilera handiagoak eraginda, kontuan hartuta gaineraakademikoari, ezagutza horien eramale gisa?
|
|
11 Erabileran oinarritzeak ez
|
du
esan nahi gramatika alboratu behar denik; baina gramatikaz baino, gogoeta metalinguistikoaz hitz egingo dugu. Erabilera errazteko eta hobetzeko jakin behar dituen ezagutzak aplikatzen jakinbehar du ikasleak modu estrategikoan.
|
|
Oraindik ere gure gelan material didaktizatu gutxidaukagu, eta saio hauetarako ariketak prestatu ahala karpetaratzen ditugu; hemendik bi ikasturtetara ere ikasleek erabiltzen jarraitzea nahi dugu; beraz, ez da komenigarria berehala modaz pasatuko diren gaiei buruzko ariketaksortzea. Hala ere, honek ez
|
du
esan nahi gai hauek erabat baztertzenditugula: hilean behin edo, gaurkotasun handia duen gai bat hartzen dugu, eta planteamendua ere aldatzen dugu:
|
|
adinekoengustuko materiala biltzea garrantzitsua begitantzen zaigu. Hizkuntza mailabaxua edukitzeak ez
|
du
esan gura haur txikientzat egindako ipuinekin ibilibehar dugunik (nahiz eta hauek ere erabili). Horretan, uste dugu arreta jarribehar dela interesekoak izan daitezkeen testuak batuz.
|
|
Aztertu ditugun hezurretan, erreumatismoak dira eritasun guztietatik maizenik ikusten direnak. Honek ez
|
du
esan nahi, historiaurreko gizakiak gaur egunbaino erreuma gaixotasun gehiago jasaten zuenik. Izan ere, erreumatismoak hezur artikulazioetan eragiten duenez, bere aztarnak nabariagoak dira hezur hondakinetan.
|
|
Gehienetan, giza hezurren aztarnak dira ikerlanen iturri nagusia, hezurra baitadenboran zehar ondoen kontserbatzen dena. Horrek ez
|
du
esan nahi, beste elementubiologikoak nahiz bestelakoak paleopatologiaren ikuspuntutik azter ez daitezkeenik. Adibidez, gorputz momifikatuek kanpoko larruazala eta barruko erraiakere (birikak, bihotza, hesteak, burmuina...) kontserbatzen dituzte eskeletoaz gain, eta informazio iturri aberatsa gerta daitezke.
|
|
10). Gaur egungo ideala dena delakoa izanik ere, emakumearen irudia ere historianzehar sortutako zerbait dela azpimarratu nahi genuke, eta beti ez dela berdina izan.Gure iritziz, hori kontuan hartzea oso garrantzizkoa da, emakume haien bizitzaaztertzerakoan gure nahi eta kezkak haien gain ez proiektatzeko, eta emakumehaien gizarte errealitatea errealitate haren baitan ulertzeko. Horrek ez
|
du
esan nahi, emakume haiek sufri zitzaketen menpekotasunak aztertu behar ez direnik, bainabai haien gizartearen baitan aztertu eta ulertu behar direla, eta haien momentuhistoriko zehatzean kokatu behar direla. Agian, jasoko dugun imajina, guk esperodugunaren oso ezberdina izango da.
|
|
Aurrerago esan dugun bezala, Gipuzkoako leinuekbizi izan zuten prozesu hartan, emakumeak etxearen ondaretik at geratu ziren kasugehienetan. Baina honek ez
|
du
esan nahi etxearekiko funtziorik betetzen ez zutenik. Alabak,, semeak ere bai, baina alabak bereziki?
|
|
Orain arte ikusitakoak ez
|
du
esan nahi bi Estatuak Conversak sinatzearen aurkakoak zirenik; hala balitz, ez ziratekeen inoiz onartuko. Hitzarmen haiek babestenzituzten eta bi Estatuen interesen aurkakoak ziren jarduera batzuk murriztea zen bikoroen nahia.
|
|
Pizgarri modernizatzaile horiekegon ezean, ordea, abertzaletasuna bezalako ideologia berritzaileentzat gizarteaneta sistema politikoan errotzeko aukera gutxi izaten zen. Kontsentsu handi samarradago gai honen inguruan, eta, nik dakidanez, bestelako iritzi bat plazaratu duen bakarra Jon Juaristi izan da18 Nazionalismoaren eta modernizazioaren arteko loturakez
|
du
esan nahi, ideologia nazionalista bera ere, modernoa, eta berritzailea zenik.Izan ere, euskal abertzaletasunaren historian zehar funtsezko ezaugarririk bilatunahiko bagenu, hori modernitatearen eta tradizionalismoaren arteko dialektikaizango litzateke.
|
|
EHUn eta Deustukounibertsitatean herrialde desberdinak biltzean, prozesua ez da hain nabarmena, baina joera antzekoa da. Honek ez
|
du
esan nahi, eremu horretan egindako lanek ezdituztenik ezagutzen historiografiaren azken ekarpenak. Galderak planteatzekoorduan, ikerlan horiek inguruko herrialdeetan sortutako auziak ere hartu dituztekontuan.
|
|
Gizartearen destradizionalizazioa, edo indibidualizazioa, eta txirotasun berria ez daude kontraesanean. Klaseari loturiko talde handiekiko desloturak ez
|
du
esan nahi guztien eskubideak bermatuta daudenik, edo are gehiago, aburgesazio prozesu orokortu bat eman denik. Hiritarrek ez diote talde handietan, kasu honetan klaseetan, egituratzeari muzin egin desberdintasunak desagertu izanagatik.
|
|
35 Dena dela, atalean ikusi den moduan, horrek ez
|
du
esan nahi arriskuak gizarte konstruktibismoari (DOUGLAS eta WILDAVSKY, 1982) lotuta daudenik, objektiboak baino norbanakoen balioen eraginpean egonagatik ere. Honen ildotik, eta gaizki ulertuak ekiditeko, BECKek arriskua hizpide duela, errealismoaz eta konstruktibismoaz egindako hausnarketak aintzat hartzekoak dira (1999), baita lehen aipatutako (ADAM, BECK eta VAN LOON, 2001) liburuko bere artikulua ere.
|
|
Hala ere, beste muturrera ere ezin daiteke egoera eraman. Alegia, horrek ez
|
du
esan nahi, estatuak ardura guztietatik askatu behar duenik. –Gizarte gaitasunik?
|
|
ondorioz, argumentatzeko eta antolatzeko gaitasuna dutenen aldetik baino. Horrek ez
|
du
esan nahi, jakina, aldaketa teknikoek gaur arteko bide beretik jarraituko ez dutenik, beste arlo batzuetan bezala, behepolitika teknikoa eta ekonomikoa badagoelako, autoritarioa, horrek ekar ditzakeen arriskuekin, baina baita aukera guztiekin ere. Hori dela eta, politika arruntari politika erreflexiboak lekua hartu behar dion moduan, beharrezkoa da behepolitika arruntaren ordez, behepolitika erreflexiboa ere bultzatzea.60
|
|
Baina horiek jada ezin dezakete, arazoen konponbidea helburu bada behintzat, klasearen eskema zaharra oinarritzat izan. Horrek, ordea, ez
|
du
esan nahi talde eraketa berriak burutu eta geldiuneak gainditu ezin daitezkeenik. Indibidualizazio garaiko existentzia pribatuak, bata bestetik independizatuak eta lotura gabeak, modu orotako jazoeren ondorioz soziopolitikoki eraberritu daitezke.
|
|
Horrek guztiak, jakina, ez
|
du
esan nahi norbere nortasuna eraikitzeko garaian pertsona guztiek aukera berdinak izango dituztenik. Hiritartasuna eskuratzeko ohikoak izan diren desberdintasun materialak mantendu eta, horren ondorioz, areagotu egiten dira.
|
|
Gizarte mugimenduek erakutsi ohi duten moduan, itxaropenak ezin daitezke geroaldi perfektuan jarri (are gehiago, hondamendi nuklearra edo ekologikoa benetako mehatxua den garai honetan). Horrek ez
|
du
esan nahi gaurkotasun hutsa bizi behar denik, bere zentzu itxienean gaur egun zenbait erakundetatik saldu nahi den moduan, iragana eta geroa gaur egungo esanahien araberakoa direla baizik.
|
|
Ikusia dugu, eta, agian, ez gaitu jada ernegatzen: bostekoa emateak ez
|
du
esan gura mintzakideak honetan edo hartan bat, ezta zerbait adostu dutenik; kasu askotan, agur hutsa besterik ez da; izan ere, bostekoa eman eta segituan tirokatzea, jada, behin baino gehiagotan erakutsi digute filmetan. Badakigu, beraz, dena erlatibizatu eta kontestualizatu beharra dagoela.
|
|
Gaur egun, tximinoek ez dute berba egiten, ezin izan zaie berba egiten irakatsi; beraien egitura anatomikoak eta neurologikoak ez dute horretarako biderik ematen. Horrek, jakina, ez
|
du
esan gura, gure aurreko gizakiek komunikatzeko gaitasunik ez zutenik. Arestiko horrek esan gura duen bakarra hauxe da:
|
|
Alegiazko irudia ordenagailuan baizik ez da existitzen. Alegiazko irudiak ezin
|
du
esan: –hau horrela zen?.
|
|
Baina adi. Modu potentzial batean, interpretazioa muga gabekoa dela esateak ez
|
du
esan gura helbururik ez duenik edo derrigorrez noraezean ibiltzeko jaioa denik. Testu bat interpretatzea testu horren barne koherentzia bilatzea da.
|
2003
|
|
...zionalismoa eta globalizazioa itxuraz elkarrengandik urruti dauden osagaiak dira; baina errealitatean, euskal errealitatean bertan ikus dezakegunez, euskalerakunde autonomikoek 20 urte daramatzate alderdi nazionalisten eskuetan etaalderdi nazionalista horiek munduko ekonomiaren arazoetan daude sartuta, etabehin eta berriro neurri politiko eta ekonomiko neoliberalak proposatu izan dituzte.Horrek ez
|
du
esan nahi ageriko gatazkarik ez denik, hau da, hemengoa nazionalismoa globalizazio ekonomikoarekin ahaidetu nahi den nazionalismo erregionala da, oraingoz politikoki onartuta ez dagoen nazionalismoa da, eta, bestetik, gizartezibilaren laguntza masiboa lortu ez duena. Euskal gizartean indar nazionalistenarteko baieztapen aldien eta globalizazio neoliberalaren arteko desoreka antzekoegoera hautematen da.
|
|
lehiakortasun hobekuntzak ekar ditzakeena. Horrek ez
|
du
esan nahi, haatik, lehiakortasun irabazi horiek Europar Batasuneko lurralde osoan zehar modu parekoan gertatuko direnik etaare gutxiago, sare transeuroparrek lurralde kohesioaren ikuspegitik funtsezkoekarpena egingo dutenik.
|
2004
|
|
Norabidea izateak, beraz, elikatze lanerako arnasa eta ikuspegi zabaltzea dakar.Besterik ere badakar, gainera. Autoeraketa ekonomikoko enpresen jarduna, bereziki beren gizarte konpromisoa garatzerakoan, zentzu bati begira orientatzen du (norabideratzen
|
du
esango genuke, hitz itsusi batez, norabidearen funtzioa hobetoadierazteko). Azken finean, elikatzean duen funtzioaz gain, autoeraketaren proiektu sozio-politikoa intuizio lauso moduan izateak pistaren bat eman diezaioke autoeraketa ekonomikoko enpresa edo esperientzia bati:
|
|
Ezezta al dezake espcrientziak(***) kasua? Zuzcnean cz, behintzat; baina horrek ez
|
du
esan nahi esperientzia nabarmena ez denik a priori justifikatzcndiren baicztapenctan. Esperientziak bere rola betetzen du, baina modu cratorrian, azkenbeltzean czagutzaren oinarria osatzen duten aprioriko baieztapenak maneiatzen baititugu.
|
|
Horra hor gakoa: ez dago behe eta goi mailako usterik.Uste berriak gehitzeak ez
|
du
esan nahi egiarantz hurbiltzen ari gareirik, uste berri horiek, behaketari csker lortuak izan arren, koherentziaren frogaren bitartez justifikatu behardirelako.
|
|
Beraz, hautemateaz baliatuz, espazioan dauden objektuak zuzenean atzeman ditzakegu. Alabaina, horrek ez
|
du
esan nahi objektu horiek gure gogamenarekiko independente direnik, zeren horrela balitz, onartu genuke objektu horiekirtoiz ez direla gure esperientziaren pcan cgongo, hau du, iiautcmaicaren eta objektuenarteko banaketa gertatzen dela. Eta banaketa hori izanez gero, berdin dio esperientzia batdugunean aurrean objekturen bat izatea edo ez izatea, hautemateak ez baitu harremanikharekin.
|
|
Haatik, Kanti antzeko galdera bat egin diezaiokegu: apika objektuak espazioan baleudebezala ulertzeak ez ote
|
du
esan nahi gure gogoarekiko independente bailiran onartzen ditugula. Horrelakoa litzateke espazioa bera ere gure gogamenarekiko zerbait independentelegez ikusiko bagenu, objektu independenteen arteko erlazio legez (Leibnizen ikusmoldeeriazionala) edo substantzia balitz bczala (Newton-en espazio absolutua)?, baina Kantekez du hori egiten.
|
|
(b) Inork ez
|
du
esango (edo ez luke esan behar) hiritarrck, gobcrnu tiraniko batenkontra desobedientzia erabiltzeko eskubidea ez dutenik. Dirudienez, demokrazia forinalctan baliabide hori debekatuta dago. nahiz eta sistcma horren gehiengoak errurik gabeakez izan eta okcr horick zuzentzeko neurriak mugatuak izan.
|
|
Berriro cre zientzia eta Filosofta Politikoa bata bestetik urruntzen ari da. Haatik, horrekez
|
du
esan nahi jakite bakoitzak besteak egiten duenari behatzen ez dionik. Alderantziz, zientzia politikoak erabilitako hizkuntza eta metodologia aprobetxatzen ditu FilosofiaPolitikoak, dagokion diskurtsoa sortzeko; bestaldetik, zientzia politikoak cre beste jakiteakhari dagokionari buruz esaten duena aintzat hartzen du. handik aurrera nolabait beharrezkozuzenketak diskurtsoan txerta ditzan.
|
|
Hori guztia esan cta gero, aipatu beharrckoa da zientziaren eta teknologiaren demokratizazio osoa ez dcla posible, beti oinarrituko baitira epistcmologikoki bereizitako ikerkcta esparru dei' initu batzuctan. Baina horrek, era berean, ez
|
du
esan nahi zicnlzia eta tcknologia gizartctik at cta harago lcudckccn csparru ukiczinak dircnik. Eta are gutxiago, zicntziak cta tcknologiak sortutako arriskuci crreparatz.cn badicgu, horiek mchatxupcanjartzen baitituzte giza osasuna zein ingurumena, Ondorioz, zientzia eta teknologia oinarridituen gizartc industrial honck sortutako arriskuak geure aurrerakuntza eredua bera ezbaianjartzera iritsi dircn honetan (ikus Beck 1986), ezin da ukatu beharrczkoa dela zientziareneta teknologiarcn (industriarekin elkarlancan) potcntzialtasun negatiboak (arriskuak) murriztuko lituzketen neurriak hartzea.
|
|
Horrek guztiak ez
|
du
esan nahi, hala erc, azterkcta filosofikoak zcrcsanik cz duenikzicmziaren eta teknologiaren ikerketa bideratzerako orduan. Nahiz eta ZTG ikasketek kontzcptu eta ikuspegi fiiosofiko tradizionalcn berrikuspcna bultzatu, cra berean, ZTGren barruan mamitzen diren e/. tabaida ugariak argitu eta birplantcatzeko (aberastcko) modu bakarra menderen mcndetako tradizio filosofikoari so egitea izango da.
|
|
Horrek cz
|
du
esan nahi cspezic bal zcr den garbi dagocnik. Aitzitik, biologiaren filosofian gehien cztabaidatu izan dircncn arteko gaia da hori.
|
|
zaitei iehenengo irakurketez ftdatu. Zerbait liburu batean egateak, are gutxiago Internetenegoteak, ez
|
du
esan nahi hura erabal zuzena edo egiazkoa ilenik. III
|
|
Internetek eskaintzen duen abantaila bakoitzak badu alde hain ona cz denacre. Informazioa eguncratua izatcak c/.
|
du
esan nahi kalitatezkoa denik. Azken beltzean.kalitate, baheck oraindik ez dutc toki handirik Jnlerncten:
|
|
Gogora dezagun Euskal Herrian XII. mendca artc pentsamcndu propio eskolaturik ezzegoeia. Horrck ez.
|
du
esan nahi lehendik euskal pentsamendurik cz zcgocnik, erromatarhirietan euskaldunen prescntz.ia etxetiar eta hcrrikoi soil zela baizik, hau da, bernakuloakmcndcratutako csklaboak, artisauak eta liberatuak, merkatari edo soldadu soil bakarrikzirela aiegia. Mitologia aberatsa eskuratu dugu, ordca, (jatorriaz, burujabetzaz, euskalgiz.akia eta besteak dcfinitzeaz, genealogiaz. jainkoaz, etab.), gcroko pcntsaera garatu ahalizateko guztiz. beharrezkoa izango dena, baina euska!
|
|
Gizabanakoaren jardueran motibazio posible eta konplexu ugarik parte hardezaketela kontsideratzeak ez
|
du
esan nahi eredu utilitarista alde batera utzi etagizabanakoaren irudi moralizatzaileren bat onartu behar denik. Alde bakarrekoereduek ezin dute azaldu gizabanakoaren portaeraren konplexutasuna.
|
|
Dena dela, Estatuak eta ekonomia sozialeko erakundeek interes orokorrarenmonopoliorik ez izateak, ez
|
du
esan nahi merkatuko indarrek hartzen dutela esklusiban monopolio hori. Alde bakarreko ikuspegi erosoak utzi eta konplexutasunaaintzakotzat hartzea eskatzen du horrek.
|
2005
|
|
Bertsio foruzalearen gailentzea, garaipen militarrarena baztertzerainokoa, Irungo 1980ko Ordenantzan gauzatzen da. Horrek ez
|
du
esan nahi bestea ahaztendenik. Mundu guztia ez da euskal abertzalea, eta praktikan, foru milizien aipamenhoriek erudituen kontuak ziren, ez herri xehearenak.
|
|
eta zer ospatzen edo gogoratzenden alde batera utzita; denek onartzen dute Alardea berriztatu eta folklorizatu egiten dela 1881 urtetik aurrera. Gatazkak izan duen oihartzuna dela eta, Alardearenegitura nahiko ezaguna egin da eremu askotan; hala ere, horrek ez
|
du
esan nahiirakurleak sakonean ezagutzen duenik. Horregatik, aurkezpenarekin hasi bainolehen egituraren aspektu batzuk azalduko ditut.
|
|
Bi ideia nagusi hauek bereizi izanak Alardeen afera bi garai nagusitan banatzea eragin du, baina hala eta guztiz ere, ez
|
du
esan nahi bi garai horiek mementojakin eta zehatz batean hasi edota amaitzen direnik; gertakariak ugariak izan direnbezala, gertaera guztiak bata bestearen ondorio izan dira neurri handi batean, etagertakari guztiak elkarri lotuta daudenez, bata bestearen atzetik eta aurrekoak bultzatua eratorritakoak direnez, ezinezkoa egiten da bi etapa hauei data zehatzikezartzea.
|
|
Kontraesankorraematen badu ere, ezinbestekoa da konponbide egokia bilatu nahi bada. Honek ez
|
du
esan nahi prozesua desitxuratu behar denik. Alardeen auziaridagokionez, ideia hau askotan baztertu egin da eta horrek eragin ezkorraizan du dinamika eraikitzaileak martxan jartzeko mementoan.
|
|
Pertsonen sentimenduak eta emozioak: sentimenduak eta emozioak gatazketan bideratu behar dira, baina, horrek ez
|
du
esan nahi gorde behardirenik. Gatazka asko konpondu dira pertsonen sentimenduak eta emozioakera kontrolatu batean azaldu direlako, eta beste aldeko pertsonek ulertudituztelako.
|
|
Hori egiten saiatu naiz, hitz arruntenak bilatu eta horiekin idazten. Hala ere, horrek ez
|
du
esan nahi hizkuntzaren kezkarik ez duzuik, guztiz alderantziz baizik? 7.
|
|
ongi dator intonazio kontrastedunak egiteko, barrez edota negarrez irakurtzea testu bat, behin eta berriz. Ez
|
du
esan nahi lerro batzuk irakurri eta barre edo egin ondoren berriro irakurtzea, baizik negarrez eta barrez algaraka irakurtzea dela ariketa lana. Saio batzuen ondoren, hobekuntza nabaria dela, dio Emili Pradok.
|
|
Horrek argi adierazten du ezen lehenengo kasuan fusioa eragiten duen material gorakorrak zutabe baten geometria izan behar duela, eta bigarrenean, aldiz, xafla baten geometria. Baina plaken arteko mugekin bat ez etortzeak ez
|
du
esan nahi puntu beroen kokapena zorizkoa denik. Salbuespenak salbues pen, puntu bero gehienak Afrika eta Ozeano Barearen inguruan daude pilatuta (5.6 irudia), geoidearen* anomalia positiboak eta mantu sakonean abiadura sismiko txikiak neurtzen diren inguruneetan.
|
|
Beraz, puntu hirukoitzak egonkorrak izateak ez
|
du
esan nahi Lurraren azalean duten kokapena finkoa denik, geometria egonkorra mantentzearren plaken arteko mugetan zehar bidaiatzeko gaitasuna dutela baizik. Mugimendu horretan zehar puntu hirukoitza osatzen duten plaken arteko mugen izaera alda daiteke eta, ondorioz, puntu hirukoitzaren izaera ere.
|
2006
|
|
LEk ez
|
du
esaten zer gertatzen den semea edo alaba hiltzen bada, jaiotakoanedo jaio aurretik. Gizarte Segurantzako arauak ikusirik, badirudi egoera horiekama langileari lan kontratua eteteko eskubidea ematen diotela, baina iraupenaerditu osteko nahitaezko sei asteetara mugatzen da.
|
|
Etenaldiaren banaketari buruzkoarauek horrela adierazten dute argi eta garbi. Horrek ez
|
du
esan nahi aitak ezinduenik atsedenaldirik hartu baina amaren egoerak aitaren eskubideak baldintzatzenditu. Lan kontratuaren etendura aitatasun biologikoaren ondorioz bi kasutan gertadaiteke:
|
|
Juridikoki, bada, izatezko bikote izateak ez du eskaintzen ezkontzeak eskaintzen ez duen aparteko abantaila juridikorik. Baina horrek ez
|
du
esan nahi berezentzua, maila ideologikoan bada ere, mantentzen ez dutenik. Atsegin ala ez, ezkontzaren instituzioak badu kutsu ideologiko bat (zalantzarik gabe, duelahamarkada batzuk izandakoa baino askoz ahulagoa, baina oraindik ere bere indarrabaduena) akaso denon sentikortasunarekin bat ez datorrena, eta horregatik, aukerapertsonal bezala, ziur askok eta askok zentzu betea aurkituko dietela etorkizuneanizatezko bikoteen legeei.
|
|
Emakume helduek sarri aipatzen dute beren ezkontza eta hilabete gutxitara haurdunaldirik ez bazegoen, larritasuna izaten zela nagusi, umeak edukitzekobalio ez izateak beldurra sortzen zielako, bikotearen azken fundamentua gurasobihurtzea baitzen eta benetako emakumea eta benetako senar emazteak izatea semealaben jaiotzaren ondorio baitzen (Imaz, 2005). Horrek ez
|
du
esan nahi, sarritanegotzi diogun moduan, garai hartako bikoteek ez zutenik inola ere kontrolatzenzenbat ume eduki. Nahiz eta haurdunaldiak ekiditeko garaiko metodoek efikaziagutxiago eduki, planifikazio familiarra existitzen zen.
|
|
Baina umeak edukitzearen erabakian interesek jokatzen ez dutela onartzeaketa soilik desirari egozteak ez
|
du
esan nahi desira hori barruko indar arakaezinezosatuta dagoenik. Interesaren kontzeptua gizabanako arrazionala den aktore sozialaren ideiarekin lotuta dago, hots, interes indibidualen kalkulu arrazionala egitenduen subjektuarekin.
|
|
Gizarte jokabideak, ordea, ezin ditugu arrazionalitate hutseramugatu, gizarte faktore errotu eta kementsuek jokatzen baitute bertan. Zentzuberean, seme alabez ari garenean, afektuen munduan gabiltzala onartuta ere, etaamatasuna eta aitatasunaren nozioan afektuen osagaia erabatekoa dela onartuta, horrek ez
|
du
esan nahi sentimendu horietan gizarte faktoreek jokatzen ez dutenik.Izan ere, eta emozioen antropologoen lanek argitzen duten moduan, afektuak, maitasuna barne, testuinguru kultural batean konprenitu behar ditugu. Ezin dituguemozioak gure barneko produktu huts moduan irudikatu (del Valle, 2002).
|
|
Ezgaitasuna da ezgaitu izatearen gizarte ondorioa, gizarte ezgaitzaile batean, urritasunaz gaindi. Ezgaitasuna gizarte kontua delaaitortzeak ez
|
du
esan nahi ezgaitu batzuek dituzten minak edo arazo kronikoaktratatzeko helburuak zehaztu behar ez direnik. Ikuspegi psikosozialaren arabera, bereizi egin daitezke, batetik, urritasunaren ondorioak, eta bestetik, ingurunefisikoko oztopoen edo ezgaituak ez direnen aurreiritzien eta jarrera negatiboenondorioak.
|
|
Kasu hau, aurretikaipatu dugun moduan, ohikoagoa da eskolak eta komunitateak haurren hezkuntzabeharrak kontuan hartzen dituzten lekuetan. Hala ere, horrek ez
|
du
esan nahi, nahizeta zailagoa izan, maila sozioekonomiko baxuagoa duten familiek ezin diotenikhaurrari bere gaitasunak garatzeko ingurune egokirik eskaini. Dirudienez, haurralehenengoa denean, edo bigarrena, lehen jaiotzarekiko nahiko urteko tarteabadago?, familiari errazagoa egiten zaio supergaitasuna onartzea (Simonton, 1984).
|
|
Gainerakoaldagaiak ez ziren estatistikoki esanguratsuak ereduan. Horrek ez
|
du
esan nahialdagai horiek ez zutenik harreman esanguratsurik, ikusi den bezala, baizik etabeste aldagaien aurrean eredua azaltzeko ez zirela horren garrantzitsuak.
|
|
Lasaitu itxurak egiten saiatu da senarraren ondoan etzan denean. Ez al
|
du
esaten, ba, histerika hutsa dela. Gertatutakoaz ez du ezer ere komentatu.
|