2000
|
|
Alderantziz, aztergai ditugun liberal hauek, arlo horietan estatuak jarrera aktibo bat hartu behar duela diote2 Horrela bada, estatu liberal batek, neutraltasunaren agindua errespetatzen duen neurrian behintzat, politika antiperfekzionista bat izan behar du gidaritzat, ezin baitu bizimodu onaren ideia jakin bat edo beste bultzatu. Neutraltasunaren ideiaren arabera orduan, estatuak bere jokabidean ezin
|
du
bataren gailentasuna edota gutxiagotasuna aditzera eman bere baliabideak hara zuzenduz, horrela jokatuz gero gizabanakoen bizimodu onaren ikuskeren gain eragina izango bailuke. Halako portaera bat onartezina izango litzateke ikuspuntu liberal batetik, ez bailuke errespetatuko gizakien autodeterminazio ahalmena, nork bere aldetik bizimodu ona aukeratzeko duen gaitasuna, alegia.
|
2001
|
|
" A Coruña" k ekarri du seguruenik iritzi zaparrada handiena azken aldion. Ho rrezaz gainera, hizkuntza periferikoetako hitzen presentzia mediatikoak bere onetik atera
|
du
bat baino gehiago. Hizkuntza espainola erasotzeko modu bat da, antza.
|
|
Bestela, erasoari aurre egiteko prestakuntzarik ez da egon. Erasoa ezin zitekeela gauzatu ere pentsatu
|
du
batek edo bestek.
|
2003
|
|
Eskua bete lan dago, egon, esparru horretan. Nola liteke (esango
|
du
batek baino gehiagok) zer eginik ezaren ezaz hil kanpaia jo eta, aldi berean, eskua bete lan dagoela esatea. Ez dago hain kontraesan handirik horretan, lehen begi kolpean besterik badirudi ere.
|
|
Azken horien artean, sarritan, sindikatuen rola gutxiesten da, lan merkatu formalean sartutako langileak soilik ordezkatzen dituztelako —hau da, integratuak—, he lburua baztertutakoak defendatzeak izan lukeen ean. Neurri batean, tamalez, ikuskera horrek neoliberalismoaren kontzeptuarekin egiten
|
du
bat: lan kontratu erregularra eta nolabaiteko etekin finkoak —soldata barne— dituen langilea pribilegiatu bat da.
|
2004
|
|
Laburki esanda, elebitasuna barik, hirueletasuna da Belgikako biblioteka nazionalaren helburua, alemana hiruga rren hizkuntza ofizialtzat hartu izan denez gero. Bibliotheque Royale ko lan taldeak, orain arte, frantsesari eta nederlanderari dagokiena landu
|
du
batez ere, alemanarekin hasi berriak baitira (Catalogues de la Bibliotheque royale, http://opac.kbr.be/fkbr1.htm).
|
2005
|
|
Azkenik, Euskal kultur erakundeak bideratu
|
du
Batek mila ikusgarria, hau programa zabalago batean sartzen dena.
|
|
" Zerbait txarra al dauka horrek guztiak?", galdetuko
|
du
batek baino gehiagok. Galderak ongi erakusten du ergelkeriak ere milaka aurpegi dituela.
|
2006
|
|
Irudi hori beti nazioarteko taldeekin lotzen genuen. Eta gurera etortzen ziren aldiro, singleak, diskoak, bildumak erosteko profitatu
|
du
batek baino gehiagok. Orain gure taldeak dira bide hori hartu dutenak, apaltasun guztiaz.
|
2007
|
|
Bear bearrekoa duguna utzirik, jantzi zaar ta alperrikakoak kendu; nire ustez ez daukagu beste salbaziñorik. Zer utzi bear diagu, ba?, galdetzen
|
du
batek. Egia, ez da erreza esatea, gauza konkretuetan asi ezkero bereala baitator mutur joka gogorra.
|
|
Zer besterik behar
|
du
batek uharte habitatua izateko?
|
|
" Zer besterik behar
|
du
batek uharte habitatua izateko?".
|
|
Egia bada ere administrazioak berak bere arazoari aurre egiteko ezintasun tekniko ezagupenezkoa aitortu izana positiboki baloratu zela. Hala eta guztiz ere, ingurumen gatazka honetan guztian prebentziozko politikarik ez azaldu izanak zehar agerian utzi
|
du
bat batean datorren gaitz ekologikoari erantzuteko administrazioen ezintasuna. Auzia politizatzetik harago, erantzun eskasak ematea kezkagarria iruditu zitzaion euskal gizarteari.
|
|
Bestalde, nazionalismo oro da, Moulinesentzat, etnikoa eta politikoa. Artetak, nazionalismo etnikoa arbuiatzen
|
du
batez ere, kasu gehienetan estatu bat lortu ez duen nazionalismoa. Nazionalismo politikoa demokrazia aldera lerrotuago ikusten du Artetak eta hor sartzen du nazionalismo zibikoa, bere hitzetan patriotismo konstituzional baten atarikoa izan daitekeena.
|
2008
|
|
Gaia tabua da hezkuntza foro euskaltzaleetan, baina hausnarketa serioa egin dugu gaztetxo horientzat errealista eta posible denaren izenean. Dilema zaila da, gainera, gaztelaniaz eskaintzen den hezkuntza publikoa gero eta ghettizatuagoa dagoelako; eta ikasle batzuentzat gaztelaniazko eskolatzea proposatzeak esan nahi
|
du
batez ere etorkinak dauden ikastetxeetara eramatea. Hezkuntza Sailak aurkeztu duen eredu bakarra ezartzen bada azkenik, erabaki da zein trataera emango zaien aipatutako ikasleei.
|
2009
|
|
(ez naiz itsasoari begira jarrita inspirazioaren zain egotearen aldekoa, inondik inora. Itsasoak ere, azkenerako, aspertu egiten
|
du
bat, eta petriletik jaikita txakolin bat hartzera bultzatzen du.) Baina irudimena probokatu daiteke gai batek, istorio batek, sentimendu batek barrutik heltzen dizun arte.
|
|
• Harribitxiak aurkitzen dira, bai, baina nekaturik bukatzen
|
du
batek hainbeste informazio eskas eta txar baitago, bat batekoa, oso subjektiboa, informazio lapurtua, kamuflatua, mozorrotua eta, okerrena, matxuratua. Garia eta oloa bereizten lanak izan ditut.
|
|
Paperezko liburua ez omen da tresna mugatua, bere horretan perfektua baizik, esango
|
du
batek. Eta ordezkaezina; irakurketa fisikoa ezin omen da ordezkatu birtualarekin, laztan bati ezin zaio parean jarri mezu elektronikoa, ez dira baliokide webcameko topaketa eta gorputza gorputzaren kontrakoa.
|
|
Ez dakit lehen baino gehiago edo gutxiago irakurtzen den, baina diferente egiten dela hori bai: testu laburrak, esaldi motzak, dena segidan ez baina saltoka, saguak gidatzen
|
du
batetik bestera.
|
2010
|
|
British entzun eta dotorezia, patxada eta finezia ideiak datozkio burura jende askori; Obama aditu eta beltza, AEBetako lehenengo presidente beltza pentsatuko
|
du
batek baino gehiagok, tipo dotore eta fina, era berean. Alta, British Petroleum multinazionalak kudeatutako petrolio putzu batek ekainean izaniko istripuak eragindako marea beltza, hori bai gorriak eta, noski, beltzak pasarazten ari zaiola presidente finari.
|
2011
|
|
30 orrialdeko dokumentu hori irakurtzen duenak, baldin eta euskararen beharretatik epaitzen badu, nekez aurkituko du sobera dagoen ezer, eta zerbaitekin ez badago ados, argudiatu egin
|
du
bat ez etortze horren arrazoia.
|
2012
|
|
Istorioa ez dago erabat eraikia eta pistak lotzea irakurlearen esku utzi da hemen. Baina, berriz ere, zerbait funtsezko gertatzear dagoenean (heriotza baino funtsezkoagorik ote dago?) diskurtsoak ekintza eteten
|
du
bat batean, gehiegikerian erortzeko zorian dagoela ikusirik idazleak adierazi nahi izandako gordintasuna leunduko balu bezala. Tragediaren muinera joz, heriotzarekiko maitasunaren apologia egiten da; horixe dugu iragankortasunaren kultua, zalantza barik.
|
|
Begira, gainera, esango
|
du
batek baino gehiagok, tuareg nomada eta antropologikoki libertario horiek ere (inoiz baino hobeto esanda, estaturik gabe eta merkataritzatik bizi den herri bat libertario izan behar, ezta?) estatu propioa eratu dute Saharako parte batean, lurralde horren gaineko subiranotasuna Maliri eztabaidatuta. Tuaregek estaturik ez baina lurralde bat bai eduki dute haiena moduan.
|
|
Munduan dauden gatazkak begiratzeko beste modu batzuk ekarri ditu zuri beltzezko marrazki indartsu, biluzi, eta, maiz, lakarrekin. Bere marrazkiek Robert Crumb AEBetako marrazkilariaren zantzua dutela esan
|
du
batek baino gehiagok; Saccok ez du inoiz ezkutatu: Crumb maite du.
|
2013
|
|
Inpotentziazko malkoekin egiten du negar Teresak, aulkiari eskuak lotuta, ezer egin ezinaren ezinez, etsita. Hotz egiten zuen egun horretan, baina lotsa sentipen terrible bat gogoratzen
|
du
batez ere, ur balde izoztua burutik behera bota ondoren ere, soldaduen oihu beldurgarrien gainetik.
|
2014
|
|
Bai lan zamagatik, bai lan prekarietateagatik (esaterako, hiru lan partzial edo ordutegi arazoak izanda). Lan eredu antolaketak ez
|
du
bat egiten gaurko espazio parte hartzaile askoren beharrizanekin.
|
|
Bigarrenean, aldiz, ekimenek markatzen dituzte mugarriak. Baina batean eta bestean agertzen den Txillardegik harritu egingo
|
du
bat baino gehiago. Txillardegi ez da teoria handi mandietan galtzen, kontrara baizik:
|
|
Herri batek historia gataztakatsua eta egonkortasun politiko eta sozialik gabea badu, ipuina duelako hori azaltzeko generorik logikoena: martxan idatzi behar
|
du
batek, ihesean, nobela baten idazketak eskatuko lukeen patxadarik eta jarraikortasunik gabe, telegrafikoki, azkar. Zentzu berean, Kataluniak ere nobelagile baino ipuingile hobeak eman ditu (Monzo, Pamies..., irakurri bestela Aritz Galarragaren Hobe kontatzen ez badidazu antologia).
|
2015
|
|
Ez, Argia astekariak elikatzen
|
du
batez ere, baina ez da Argia bakarrik. Hitzaldi asko ematen zen garai hartan, asko, bat eman eta atzetik beste hainbat zetozen errenkadan.
|
2016
|
|
Nik baino azkarrago ulertu zuen han lan xume eta produktiboa egiten duena, lurrarekin adibidez, inozotzat hartzen dutela. Orain, inportatzaile enpresari portuges batendako egiten du lana; inportazio paper eta portuko zereginetan eta salmenten antolaketa jarraikitzen
|
du
batez ere. Egun hauetan, adibidez, hark Txinatik igorritako sei suhiltzaile kamioi sarrarazten ari da Sao Tomeko Gobernuarentzako.
|
|
Esate baterako, Iñaki Estebanek" apaingarri" (ornamento) hitza erabiltzen du Guggenheimek Bilbon betetzen duen funtzioa definitzeko; Jon Azuak, Guggenheimen akordioa itxi zen uneko lehendakariordeak, termino ekonomikoetan hitz egiten
|
du
batez ere, kultura ekonomiaren garapenerako motortzat joz (Azua 2007: 89); Javier Viar Arte Ederretako Museoko zuzendariak Guggenheimek bere museoaren kudeaketa ereduetan izan dituen eraginak aipatzen ditu, hala nola hiriak eskaini behar dituen" kalitate altuko zerbitzu askotarikoez" mintzatu (Viar 2007:
|
2017
|
|
Belen Cruzek, Sandra Fernandez Agirrek eta Gabriel Ocinak osatzen dute antzezle taldea. Agertokian hiru pertsonaiak estetika deserosoarekin agertzen dira; boterea irudikatzen
|
du
batek, botere exekutatzailea besteak eta boterearen indarkeria pairatzen duena hirugarrenak. Gizarteak eta sistemak berak eragiten duten biolentziaz dihardu Fakiu antzezlanak.
|
|
Filosofikoki, nahiago omen ditu EAJk enpresen aldeko laguntzak behartsuenen aldekoak baino, enpresari txiki eta ertainek ohi duten sen ekonomiko liberalaren ildoan... Beharbada Urkullu jaunak zuzentzen duen gobernuaren azken erabaki politiko ekonomikoen atzean aurreko arrazoien guztien pixka bat dagoela pentsatuko
|
du
baten batek. Izan ere, estatu espainolean, aurrekontu publikoak onartzeko behar dituen botoen bila dabilen PP alderdiarekin tratutan ari omen da EAJ.
|
|
Horrez gain, botere (neo) kolonialen esportazio pozoitsuenetako bat ere bada, beren berragerpen neoliberal kapitalista modernoan hizkuntza bat eta bakarra behar baitute (ingelesa, batez ere) bateratu eta konkistatu ahal izateko, hau da, saldu ahal izateko. Ikusmolde liberal horrek ezin hobeto egiten
|
du
bat heteropatriarkatuarekin; izan ere, askoz hobeto saltzen da, azken buruan, bi genero daudenean eta bitartekaritzarik behar ez duen hizkuntza bakar bat dagoenean.
|
2018
|
|
Beste adibide bat telebistaren eskaintzak ematen du. Azken hamarkadetan ETB1 eta ETB2ren artean ezarri den funtzio banaketak (audientzia lehia eta informazioa bereziki bigarrenean kokatuz) esplikatzen
|
du
baten eta bestearen audientzien artean dagoen aldea. Izan ere, euskarazko kanala egunero 160.000 pertsonak ikusten dute, eta gaztelaniazkoa 405.000k.
|
|
Gainerakoak pittinka pittinka zentrora mugituak edo mugiaraziak izanen dira: pendulu batean edo hustubide batean bezala, higidurak oszilatzen dira, apika ezkerrean hasi eta eskuinean bukatuko
|
du
batek, akaso eskuinetik ezkerrera zabu eginen du beste batek. Alta, oszilazio bakoitzarekin zentrorantz gero eta hurbilago lekualdatuko dira, grabitate zentroaren poderioz.
|
2019
|
|
hasiera: ...ako batentzat. brigittek uste du, hortik aurrera, bere akatsak maitagarri bihurtuko direla, eta bere indarguneak ezkutuan geratuko. heinzek, ordea, ez du brigitterengan ikusten ezer maitagarririk, eta haren ahulguneak, gainera, nardagarriak iruditzen zaizkio. brigittek, orain, heinzentzat ere zaintzen du bere burua, izan ere, emakume izateak ez baitu atzera bueltarik, eta halabeharrez zaindu behar
|
du
batek bere burua. brigittek nahi luke, noizbait, etorkizunak ahalegina eskertzea, eta gazte itxurari eustea. baina, beharbada, brigittek ez du etorkizunik batere. etorkizuna heinzen mende dago, guztiz. bat gazte denean, batek gazte itxura du beti; bat zaharragoa denean, ordea, berantegi da. batek ez dirudienean dena baino gazteagoa, munduak gupidarik gabe ebatziko du: gaztaroan, neurri kosmetiko eskasak hartu zituen!
|
2020
|
|
Pasatu ziren egun bi, hiru, lau... Noiz hartzen
|
du
batek kartzelan dagoelako kontzientzia?
|
|
Horregatik, gatazkaren errelatua osatu behar izatearen konpromiso zehatz hori baztertu beharrekoa dela uste du Canok, eta konpromiso sozialaren baitan soilik kokatzen den konpromiso politikoarekin egiten
|
du
bat, beti ere ez badu jardun literarioa oztopatzen.
|
|
Xelebrekeriak aparte, gizatasunaren muin muineko zerbaiti heltzen dio kontu honek, zeri esaten ondo asmatzen ez badugu ere. Betierekotasun desiratuari eta heriotza izugarriari erantzuten diola esango
|
du
baten batek; zahartzen eta galtzen ikusten den gorputza duin(?) mantendu nahiari, besteren batek; edo bizi ditugun garaien isla dela uste izango da, besterik gabe. Zibernetikaren, adimen artifizialaren, ingeniaritza genetikoaren, nanoteknologiaren... garaiotan, garapenak liluratuta, gorputza bera ere muga biologikoetatik askatu eta abatar bihurtu (nahi) baitugu.
|
|
64). Aurrerantzean, Alemaniako berpizkundearekin egingo
|
du
bat, besteak beste, Sturm und Drang mugimenduaren baitan esku hartuz: entusiasmoz hartzen du Rousseau; Voltaire, ordea, gaitzetsi egiten du (ibid.:
|
|
Sentiberatasun erromantiko berriak ordura arte ireki gabe zegoen optika abiarazi
|
du
bat batean: bertako hizkuntzak jarriko dira lehen planoan; foru eskubideetan, ohiturazko eskubideetan atzematen da zuzentasuna; ahozko literatura, herri poesia, folklorea, kantuak biltzen dira Ingalaterran, Alemanian, Italian, Frantzian...; herri nekazariari, herri xeheari hasten zaio begira (ibid.:
|
2021
|
|
Ahuldutako instituzio horien artean daude orain arte euskal gizartean ekintza kontrahegemonikoaren protagonismoa izan duten alderdiak eta erakundeak ere. Hartara, gaurko egunean politikoki jardutea ez da soilik aldaketa sozial eta politikoaren aldeko ekintza indibidual edo kolektibo bat, emantzipazio pertsonalerako esperientzia ere bada, eta modu erabakigarrian esku hartzen
|
du
bat beraren ezagutzan eta identitate eraikuntzan. Are gehiago, askotan, norbera asebetetzen eta norberari plazera ematen dioten identitateak eraikitzen laguntzen die gazteei jarduera ekintzaile horrek.
|
|
Lurgaiak boluntariotzaren bidez lan egiten
|
du
batez ere, eta sare horretan oso profil desberdineko milaka pertsonak hartzen dute parte landaketetan eta beste jarduera batzuetan, hala
|
2022
|
|
Zer sentitzen
|
du
batek bere poesia fundazionaltzat jotzen dutenean, Amaia?
|