|
2001
|
|
|
azpiegiturak, esne kuota, behiak... Edozein enpresak ez
|
du
baserri berrien aktiborik. Kaleko bizimodua aldatzen ez den neurrian baserriak egokitu du bere burua eta enpresa gisa etekinak lortzera jo.
|
|
|
Espezie ez autoktonoa denez, bisoi amerikarrak ez du etsai naturalik, eta ez da harraparien ohiko dietan sartzen, gaineratu zuen Ecologistas en Acción ek, eta, gainera, ugaltzeko gaitasun handia duen espezie bat da, eta harrapari sena handia du, anfibioak, arrainak edo ugaztunak bata zein bestea elika ditzakeena, eta, beraz, inguruko espezie autoktonoen zati bat suntsi dezake. Elkarteak gogorarazi
|
du
baserri horien debekua aldarrikatzen duela, baita “arrazoi etikoengatik, espezie exotikoak natur ingurunean sartzeak eragiten duen ingurumen eraginagatik” ere. Ekologisten arabera, espezie exotikoak sartzea da fauna eta flora autoktonoa desagertzearen arrazoi nagusietako bat, eta bisoi amerikarra dagoen tokian, desagertzeko zorian dagoen igel patilargaren, desman iberikoaren edo bisoi europarraren gisako espezieen gutxitzearekin lotura aurkitu da.
|
|
2002
|
|
|
Iazko azaroan baserriko ateak ireki zituzten lau haizetara, dagoeneko museo bihurtuta. K6 Kultur Gestiorako Enpresak kudeatzen
|
du
baserria. Ordubete hutsez bada ere, bertara hurbiltzen denak euskaldunon arbasoen bizimodua arnastu, usaindu dezake.
|
|
|
Horren ildotik, arazo orokorrago bat ere sumatzen dut inguruan, Gipuzkoako Goierri aldean, alegia. Baserrietan, guraso zaharren ondoan, semeren bat geratu da; honek, kostata, emaztea ekarri
|
du
baserrira, sarritan kale aldetik; hauen seme alaba askok kalean pisuan bizi balira bezalakoxe bizimodu urbanoa egiten dute landa zabalean: ikasketak herri handietan egin ostean, etxeko ordu gehienak telebistaren eta ordenagailuaren aurrean ematen dituzte.
|
|
2003
|
|
|
Idatzi bat bidali zuen Zurutuzari buruz eta Baiteko ordezkari batek irakurri zuen. Etxanizen idatziak zioenez, Zurutuzak lan handia egin izan
|
du
baserrietan eta abeltzaintzan," beti ere euskara lan tresnatzat hartuz", eta La Voz de Guipuzcoa irratian Oñatibiarekin batera egiten zuen saio arrakastatsua ere aipatu zuen.
|
|
2005
|
|
|
Guridiren El caserio zarzuela lehenengo aldiz euskaraz entzuteko aukera izango da abenduan. Arrasateko Izaskun Murgia Elkarte Lirikoak antzeztuko
|
du
Baserria izena hartu duen zarzuela Arrasateko Amaia Antzokian. Lehenengo aldia da zarzuela bat euskaraz taula gainean entzun ahal izango dena.
|
|
2008
|
|
|
“Gaur egun, ehiza eta arrantza xedeekin, sarrera horiek onartzen jarraitzen da, arruiaren kasuan bezala, Afrikako iparraldetik datorren bobido bat”, dio Ecologistas en Acción ek. Horrez gain, antolakundeak apustu egiten
|
du
baserriak edo bisoi amerikarra bezalako espezieak hazteko instalazioak eraikitzea debekatzea eta daudenak ixtea, eta animalia exotikoak sar ditzaketen salgaiak zorrotz kontrolatzea. Azkenik, lasta uren garraioa erregulatzeko eta kontrolatzeko eskatu du.
|
|
|
Argibideak ematen dizkio segidan. Manuk ere, Inazioren anaia nagusi eta bakarrak, parte
|
du
baserrian:
|
|
2009
|
|
|
Zinema homosexual portugaldarreko jaialdiaren zuzendariak Ander filmaren emanaldia nabarmendu
|
du
baserri giroan garatzen delako.
|
|
2011
|
|
|
" Durangoko herri baso batzuk hartu ditu suak eta Izurtzako bi hiru baso pribatu ere bai". Suak ez
|
du
baserri baten ere kalterik sortu: " Suak gertuen izan duen eraikina Izurtzako txatartegia izan da (80 metro ingurura), baina, haizeak kontrako noranzkoan eroan du eta, gainera, suhiltzaileak ere bertan zeuden eta ez du kalterik sortu".
|
|
|
Izena hartu dut. Ipuineko haurraren etxetik gertu dago baserri hori, baina umeak ez
|
du
baserria ezagutzen. Nik Zabale ezagutzen nuen; esnetara joaten nintzen garai batean, marmita hartuta.
|
|
|
ongi iltzatua geratu zaio esaldi hori Donatori, eta entenga herdoildu batek bihotza etengabe zulatuko balio bezala sentitzen ditu hitzok. Baina, ama, Ferminek nahiago du kaleko lana, ez
|
du
baserrian geratzeko asmorik, bota du azkenean, bota nahi ez zuena. Hori ez duk hire kontua, Donato, hori berak erabaki eta berak esan behar dik, erantzun zorrotz, amak.
|
|
|
Jonek azaldu digun bezala, eskulangintzak toki garrantzitsua
|
du
baserri honetan. Hemen, bere lantegi txikian, zura lantzen du eta iristen zaizkion enkarguak aurrera ateratzen ditu.
|
|
|
Orain arte emakumeak sektore honetan egiten zuen lanak balioespen eskasa zeukan gizartearen aldetik. Arantzak protagonismo handiagoa eskatzen
|
du
baserriko emakumearentzat.
|
|
2012
|
|
|
Ehiztari porrokatua, ehiza grinari eutsi ezinik, ematen ari zen meza utzi eta ehizara joan zen Mateo Txistu apaiza bere txakurrak hartuta, eta geroztik hor dabil etengabeko ehizaldian. Behin baino gehiagotan mokadu bat eskatu izan
|
du
baserri atariren batean, goseak hiltzear baitabil atsedenik gabeko ibili behar horretan, baina labetik egin berria ateratako opiltxo bat hartzeko denborarik ere ez du izaten bere joan behar tristean.
|
|
|
Messiren zapatila aerodinamikoak, Errealeko ekipamendu osoa, ligako baloi ofiziala... Futbol porteria bat ere jarria
|
du
baserriko baratzaren ondoan entrena dezan. Iñaki Ane Mirenekin dago uztartua.
|
|
2013
|
|
|
" Baserritarrek arreta behar dute", dio Industria eta Nekazaritzako zinegotzi Mikel Goenagak. " Udalak balorean jarri nahi
|
du
baserriaren mundua, aitortza egin. Baserriak badu garrantzia gure bizitzan.
|
|
|
Kezka hori ere nahiko ohikoa zen. Paul Lazarsfeldek esplikatu
|
du
baserri mundukoek hirikoek baino atsekabe gehiago zeukatela. Soziologo batzuen ustez, maila intelektual handiagokoei eta hiritarrei, baserritarrei eta maila intelektual apalagokoei baino gogorrago egin zitzaien gerla jasatea, besteak beste baldintza gogorretara ez zirelako laborariak bezainbat ohituak.
|
|
2014
|
|
|
Mujer Vasca (DelValle, 1985: 23) liburuan aipatzen den moduan, Barandiaranek emakumearengarrantzia goresten
|
du
baserriko unitate sozioekonomikoaren barruan; horrela, emakumea azaltzen den jarduera nagusiak dira «las asociadas con los ritos de paso, especialmente el nacimiento y la muerte». Gainera, etxeko antolaketari lotutakoguztiaz arduratzen da emakumea, hala nola adingabeen zaintzaz, gizarte lanez etahizkuntzaren transmisioaz.
|
|
|
jujeek norbaiten xikitatzea (irentzea) agintzen dutelarik edo haur ukaite bat jendeen bistan antzeztera ausartzen direlarik (Sarako tobera batean). Gustu txarreko gauzak iruditzen zaizkio horiek, eta normala da noski, baina ahanzten
|
du
baserriko gizarte batean eguneroko gauzak direla horiek, xikitatze edo erditze, nehor ez zela gohainditzen eta kabalen gauza horiek jendeetara pasaraztean sortzen dela irria.
|
|
2015
|
|
|
" Bizitzeko modu bat eta munduan egoteko modu bat bukatzen ari da, eta kamera jarri nahi izan diot horri, baserriko jendeari omenaldi bat egiteko", azaldu zuen Asier Altuna Amama filmeko zuzendariak Azpeitiko aurkezpenean.Ez du lan makala egin" munduan egoteko modu" hura irudikatzeko, baserriaren argazki bikaina egin baitu, baserriarena eta familiarena. Pelikulak islatzen
|
du
baserriko zenbait familietako eta nabarmendu nahi nuke zenbait hori giroa eta giro eza. Komunikatzeko gabeziak eta isiltasuna.
|
|
|
Norbere artaldea izan, eta negozioa aurrera eramatearekin amesten dute, orain, ikasleek.Lana eta ikasi biak batera egin dituzte askok. Zegaman (Gipuzkoa)
|
du
baserria Azurmendik. 240 ardiko artaldea du, eta pixkanaka handituz joateko asmoa du.
|
|
|
Etxeak taberna eta ostatu moduan ere lan egiteak ez zion lagundu Mariari giro nahasi hartatik kanpo egoten: makina batek jana eta edana franko egina
|
du
baserrian, trukean sosik laga gabe. Ihesean joanak asko izan ziren, nonbait, nazionalak Zarautzen sartzekotan zirela, eta iheslariek hitz ederrak bai:
|
|
|
koniferen hektareak murriztu egin dira, eta zuhaitz hostotsuena handitu. Dagoeneko ez dago basoen gaineko hainbeste presiorik, mendietan gero eta ganadu gutxiago dago, nekazaritzak behera egin du, luberri batzuk dagoeneko ez dira erabiltzen, eta gero eta herritar gutxiagok parte hartzen
|
du
baserria berotzeko egur zozketan. Basoa tokia hartzen joan den heinean, sasiak, zuhaixkak, enbor txikiak eta txirpiak ere ugaritu egin dira eta, ondorioz, epidemia eta sute arriskua ere handituz joan da.
|
|
|
Oiloetan pentsatu
|
du
baserriko etxekoandreak. Laster horretara iritsiko da bera ere, ezin izanen du baratzean makurtu.
|
|
|
neska gazteak eta prostitutak gerizatzen ditu, eta kritikak altxatzen dira. Gazte horiek errezebitzeko eta ongi artatzeko, etxe bat bilatzen
|
du
baserrian
|
|
2016
|
|
|
Uda lehorra izan da, eta bero handiko egunak ere ugari izan dira. Horrek eragina
|
du
baserrietan; ganadua duten baserritarrentzat eta baratzetik bizi direnentzat, ordea, oso ezberdina izan da uda honen eragina: ganaduzaleak kezkatuta daude; baratzeek, berriz, produkzio oparoa izan dute.
|
|
|
Norbaitek pentsa dezake Urteta auzoan dagoen baserri dotorearen izenetik datorkiola deitura kaleari (eta ez dabil oso oker), baina zehatzago izan nahi duenak esan
|
du
baserri horretako leinukoa zen Frantzisko Gurmendiri zor diola izena kaleak.
|
|
|
Indartsua da, gogotsua? Eta gustuko
|
du
baserriko lana. Nestor bestelakoa da?
|
|
|
han, guretzat hemen, Euskal Herri urrun hartan, aberri debekatu, galdetu, berreskuratu beharreko bat ez ezik, bazen nonbait etxe bat ere, bere zuztarren jatorri, bere ametsen habe; atlaseko mapetan Elorrio izenaren bila ibili izan den bezala, geografia eta antropologia liburuetan bilatu du euskal etxearen nondik norakoa: han aurkitu
|
du
baserri teilatu zabaleko bat, aurreko paretan zintzilik piperrak dituena eta erdi erdian ate eder bat, arku biribilekoa, non ageri diren eserita aitona txapel txiki bat eta amona mantalduna, hegazkineko emakume honek beti beti bere aitita amamekin lotu izan dituenak, berak ezagutu ez zituen eta amaren kontaketen bidez ere oso zehatz irudikatu ezin dituen aitita amamak; guk orain, hemendik begirat... hegazkineko emakumearen aitona amonak inoiz baserrian bizi izan baziren, oso dudatzekoa den gauza, baserritar behintzat ez ziren, baserritarrak ez du inoiz baserria uzten atzerriko bidea hartzeko, eta nolanahi ere zahartzaroa behinik ez zitzaien baserrian egokitu, bistakoa denez.
|
|
2017
|
|
|
Traktoreak eta jendea ikusi dut baserriko atarian atzoko argazkietan, eta epaileak hamabost egun gehiago eman dizkielako lasaitu egin naiz. Delako prestamistari eskatu zioten dirua baino hogei aldiz gehiago balio
|
du
baserriak, baina zorra ordaindu ezean, baserria kenduko die. Ziur nago dirua utzi zuenak hartu zutenek baino hobeto kalkulatu zutela hori, orain negozio borobila egingo dute Kukullaga eskuratuz gero.
|
|
|
Jazintoren emazteak harrera egiten dio etorri berriari. Gizon batek oso kolore biziko kartel bat kolokatzen
|
du
baserriko balikoian. Salgai dagoela adierazten du kartelak.
|
|
|
Euria ari
|
du
baserrian. Euria beste ezer ez da mugitzen baserrian.
|
|
|
Txakur gaztea kateari lotua dago. Egunargitzen
|
du
baserrian.
|
|
|
Pentsamendu horiek jira-biran zebilzkionean buruan barna, erreka gurutzatzen duen zubian flash bat, tximistaren pareko argi danbatekoa, sumatu
|
du
baserri baten paretaren kontra jaurtiz, eta berriro beste bat, eta beste bat, eta beste bat, eta argi danbateko bakoitzean, bere begien harridurarako, ikuskizun paranormal bat suertatzen ari zen Lantzen. Ilargi betearen argipean Lantzeko inauteriaren pertsonaia bat azaltzen zen, hartara, konpartsa guztia osatu zen arte.
|
|
|
" Orain esan dezaket barrutik ere ezagutzen ditudala baserri asko". Bide horretan, ikusi
|
du
baserrietan lehengo ohitura onak mantentzen dituztela. " Izan garen leku guztietan eskaini digute sagardoa gutxienez, eta beste leku askotan, zerbait jateko eta etxera eramateko ere bai.
|
|
|
Bero egiten
|
du
baserri atarian. Aspaldian edonon egiten du bero niretzat.
|
|
|
Zuhurtziak behartuko du gelditzea hiriak baserrian ezartzetik, menturaz eskatuko
|
du
baserriari hirian leku berria egitea.
|
|
|
Haatik erregetzak bi ahulezia puntu baditu: batetik frankoen erregea erresumaren jabe dago, eta semeen artean banatzen
|
du
baserri/ etxalde handi bat balitz bezala; bestetik sortzen ari da feodalitatea, eta erregeak boterea jaunekin partekatu behar du: batzuk luzaz erregea baino indartsuago egonen dira, adibidez Akitaniako eta Burgondiako dukeak.
|
|
2018
|
|
|
Baserrian sortua izaki, «barnetik zein kanpotik» bizi izandu
|
du
baserriz baserriko giroa doneztebar gazteak: «haurra nintzela, mahai ingurura kostata hurbiltzen nintzen; egun, ordea, baserritarrek ederki kostata botatzen naute».
|
|
|
Baserri horretan eskainiko dute iniziatibaren bigarren saioa bihar goizean. Rafa Ruedak kontzertua emango
|
du
baserrian. Parte hartzeko baserrikouzta@gmail.com helbidera mezua bidali behar da.
|
|
2019
|
|
|
Baserri bat, lehen, etxeko denen artean eramaten zen jarduera bat zen, lehengusu eta osaba izebak laguntzera etortzen ziren, eta, orain, nik uste dut gero eta gehiago ari dela enpresa txiki baten antza hartzen. Lehengo esentzia folklorikoa galdu egin
|
du
baserriak.
|
|
|
Gertakari larria Amurrion, Arabako herrian gertatu dena: norbaitek tiro egin
|
du
baserri bateko leihora. Ezker abertzaleko kide ezagunak bizi dira baserrian presoen aldeko ikurra ezarririk etxe aitzinean.
|
|
|
Sahalburia etxaldea eta bertan egiten duten azafrai ekologikoaren ekoizpena ezagutzeko aukera egongo da igandean. Goizean, Xexili Thoureuk, baserriko ekoizleak, bisita gidatua egingo
|
du
baserrian. Azafraia da haien produktu izarra, baina beste barazki batzuekin ere lan egiten dute.
|
|
|
Mungiarrak dio aurretik epaiketa irabazi diola udalari antzeko kasu batean.Udalak emandako arrazoiakLaudioko alkateorde Jon Ander Altubek gaur goizean azaldu du tokiko erakundeak ez duela San Blas azoka antolatzen, baizik eta Kukutze San Blas elkarteak.Berez, ordezkariak elkarteak egiten duen lana goraipatu du eta erabakia babestu du: " Kukutze San Blasek lan handia egiten
|
du
baserriaren oroimen historikoa berreskuratzeko eta eurek antolatzen dute azoka. Guk soilik ematen diogu baimena eremu publikoa erabiltzeko, eta berak kudeatzen du". Epaiaren harira, Altubek nabarmendu du ez dagoela ados Lehiaren Euskal Agintaritzaren ikuspuntuarekin:
|
|
2020
|
|
|
Hala ere, badirudi ez dela iritzi publikora aldatzen Europar Batasuneko erakundeek aldarrikatzen duten lidergo hori. 2016 Eurobarometroaren arabera, Europako% 64k (espainiarren% 71k) informazio gehiago eskatzen
|
du
baserriko animaliak hazteko baldintzei buruz. Horregatik, Batzordeak ez du baztertzen animalien ongizateari buruzko etiketa erkide bat, kontsumitzaileei merkatuko produktuen artean informazio hobea ematen diena, arrautzekin egiten den bezala.
|
|
|
Baita Mendaroko baserri guztietan ere. Hori horrela, Udalak jada igorri
|
du
baserri guztietara zerbitzuaren berri ematen duen eskuorria eta Iñaki Arregi alkateak Foru Aldundiaren lan saio ugaritan hartu du parte. Zerbitzua zabalkunde fasean da egun, eta daletik zehaztu dutenez, legealdi honetan zehar zabalduko da Mendaroko baserri guztietara.
|
|
|
Hasierako susmoak baieztatzeko, laginketa batzuk egin zituzten, baserria noizkoa izan zitekeen jakiteko, eta, gure harridurarako, XV. mendeko baserria dela jakin dugu. Ez genuen inondik inora halakorik espero", azaldu
|
du
baserriaren jabeen sendiko Alfonso Donnayk.
|
|
2021
|
|
|
Euskarazko reality berri bat ikusi da gaurtik aurrera Euskal Telebistan, bederatzi igandez. Herri txiki, infernu handi saio arrakastatsuak aurreko igandean bukatu zuen denboraldia, eta haren ordutegia beteko
|
du
Baserria k ETB1en. 22:00etatik 23:00etarako tartea, alegia.
|
|
|
Klaudio Landak —gauero Eztabaidan saioa aurkezten du ETB1en— formatu berria izango
|
du
Baserria, bidenabar. «Baina aurkezleak asko disfrutatu du esperientziarekin, eta hori ikus entzuleek nabarituko dute», esan du Abasolok.
|
|
|
Txetxe tailerrean ari da Kubo Aretoak egin nahi dion erakusketa erraldoirako maisuaren eskulturak zaharberritzen. Leihora gerturatu denerako bisitaria bizkarrez ikusi
|
du
baserriko atarian sartzen gurpildun maleta gorri bati tiraka. Arraroa egin zaio ez Ingek ez Teok bisita espero zutenik ez esatea.
|
|
2022
|
|
|
Elkarlanarekin jarraituz, Azpirozek adierazi
|
du
baserri bideak konpontzeko diru-laguntzez gain beste behar batzuk ere ikusten dituztela herri txikietan. Hala, errepideak kudeatzen dituen departamenduak eta Herri Txikien departamenduak elkarlanean Bide Segurtasuna Bermatzeko diru-laguntza berria sortu dute, 2.500 biztanle baino gutxiago dituzten herrientzat.
|
|
|
Manex bizi zen baserrian katu ugari izaten zituzten beti, sei edo zazpi gutxienez, etxe inguruko bazterrak animaliaz garbiak edukitzeko, izan ere, katuek saguak, satitsuak, satorrak, sugeak, ziraunak, muskerrak, sugandilak, matxinsaltoak, txoriak, tximeletak, arkanbeleak, kakalardoak eta abar jaten edo behintzat hiltzen baitituzte. Katu gehienak gainera emeak izaten ziren etxe hartan, eta, noski, horrek esan nahi
|
du
baserri hartan katakume asko jaiotzen zirela, urtean behin, behetik jota, udaberri aldean, gehiagotan ez baldin bazen behintzat.
|
|
|
Itziar Aizpuru aktorea (Getaria, Gipuzkoa, 1939) da Axun, Jon Garaño eta Jose Mari Goenagaren 80 egunean filmean: «Axun andre normala da, bizi osoa eman
|
du
baserrian senarrarekin, eta ez dago besterik: senarrari jatekoa prestatu, etxeko lanak egin.
|
|
|
Etxebarriak bizitza osoa eman
|
du
baserrian artaldea zaintzen. Hori izan zen gaztetan aukeratu zuen bidea, eta ez da damutzen.
|
|
|
Bi gidarien martxak isiltasun handia utzi
|
du
baserrian. Lur jota daude etorri berriak, eta nola jokatu jakin gabe bertakoak.
|
|
|
Baserri bat gelditzen den momentuan erortzen hasten dela dio, eta erabilera galtzen ari den ondarearekin zer egin galdetzen du. Amurizak ez du emakume nekazaria erromantizatzen; Urrestik ez
|
du
baserri bizimodua idealizatzen. Ez dira lan estatikoak.
|
|
2023
|
|
|
Biolurri jakinarazi zieten kide horiek, eta baloratzen hasi ginen baserria eta bertako lurrak hartzea, ezin zelako Amillubikoa bezalako lursail bat edozein eskutan utzi; blindatu egin behar zen", dio Aranburuk. Biolurrek baserriko jabeekin egin duen akordioaren arabera, familiako amonak eskubidea izango
|
du
baserrian bertan geratzeko proiektua martxan jarrita ere.
|
|
|
Xalbatek ongi gogoan
|
du
baserriaren segida hartzea egokitu zitzaionean zer kalapitak izan zituen Jean Claude anaiarekin. Xalbat zen premu, eta, euskal arau zaharraren arabera, hari zegokion etxaldearen kargu egitea.
|
|
|
Latrontxa berba bitxia aireratu da tupustean: batek esan du izotz kristala dela, Arratia, Orozko eta Txorierriko engalasa, eta beste batek azaldu
|
du
baserrian betidanik latrontxa kandelia erabili izan dutela izotz burruntziari irizteko (latrontxa berba ere jaso zuen hiztegian Azkuek, eta Araba marka ipini zion). " Hara!", esan du gazte batek," guk berba horrek jakin ez eta txintxilikaio esaten dogu"; dudarik ez dago zintzilikarioaren antz handia duela, izotz burruntzia goitik behera zintzilik dago-eta.
|
|
|
Baina bere magnolia beste zerbait da, haurra zenean igo eta adarretatik heltzen zion, eta jaietan erosten zizkioten puzgarriei bezala urrutira eramateko eskatzen. Etxera bueltatu den aldiro zakur ezezagun bat topatu
|
du
baserriko atarian. Atzetik doakionak ikusi duenean, zaunka egin eta buztana mugitu du aldi berean.
|