|
2008
|
|
|
Hautetsiei begira, lan berezi bat ere eramatekoa dute. Mementoan 255 hautetsi dira, 55 auzapez barne, baina mila hautetsi izatera heltzen ahal direla iragarri
|
du
Andre Darraidou Auzapezen Biltzarreko lehendakari ohiak. Hego Euskal Herrian ere eraman izanen den kanpaina da, baina hor, sindikatuek dute hartu beren esku izen eta diru bilketa.
|
|
2009
|
|
|
Erasotzaileak atzetik jo
|
du
andrearen autoa berearekin Irunen, eta labanaz eraso dio; laguntzera joandako gizon bat ere zauritu du
|
|
|
Enpresen Ligak buruz buruko partiden aldeko apustua egingo
|
du
Andre Mari Zuriko ferian. Gaur aurkeztuko dute, eta litekeena da buruz buruko lau partida jokatzea Ogetan.
|
|
|
Oinatz Bengoetxeak partida bat jokatuko
|
du
Andre Mari Zuriko feriaren aurretik, igandean, Zarautzen. Ekain erdi aldera ebakuntza egin zioten ezker eskuko hatz luzean, eta bi hilabete igaro ditu jokatu gabe.
|
|
2010
|
|
|
Askok bere buruari galdetuko diote zertarako balio duen salaketa jartzeak, erasotzaileak, aske geratzean, mendeku har dezakeelako. Guarrotxenak uste du gizarteak erasoei erantzun behar diela, baina justiziaren hutsegiteak ikusita, premiazkotzat
|
du
andreek autodefentsara jauzia ematea: Gure bidea egin behar dugu, buruestimua indartuz, elkartasun sareak eraikiz.
|
|
2011
|
|
|
«Zentzugabea da emakumeak babesteko modu bakarra emakumeak kontrolatzea izatea. Indarkeria saihesteko, andreek mugak jartzen dizkiote beren buruari; eta indarkeriaren ostean ere haien gain erortzen dira babes neurriak».Horren ondorioz, ondorioztatu
|
du
andreak ahulezian, «babesgabetasun ikasian» hezten direla. Monroyk ikastaroetan entzun ohi die zenbait andreri:
|
|
2012
|
|
|
«Morboa» alde batera uzteko eskatu zien hedabideei, eta izateko errespetua hildakoaren hurkoekin. Gizarteak gogoeta egin behar
|
du
andreak pairatzen ari diren egoeraz, Iriarteren esanetan: «Zerbait oso gaizki egiten ari gara.
|
|
2013
|
|
|
«Lan zein gizarte eskubideen murrizketek atzerapauso pentsaezinak ekarri dituzte indarkeria sexista gainditzeko urte luzez urratutako bideetan». Taldearen ustez, «herritar gisa jarduteko eskubideak» gutxitzeak eragina
|
du
andreen aurkako indarkerian: bizimodua prekarizatzearekin batera, «genero rolak indartu eta emakumeen zapalkuntza areagotu» egin dela ondorioztatu du.
|
|
|
«Ni han egon nintzen, nik utzi nion niri erasotzen; horren arduraren parte bat nirea da». Vazquezek zehaztu
|
du
andreek ez dutela indarkeriaren gaineko ardura, «baina bai sortu duten harreman motarena, bere gain hartu ez dituzten eskubideena, edo erasotzaileei eman dizkioten segurtasun eta erabakimenarena». Hori berreskuratzeko, beren burua defendatzen ikasi behar dute, beharrak eta egonezinak identifikatzen, negoziatzen...
|
|
|
Horiekin ulertarazi nahi dute indarkeria sexista ez dela izaten soilik bortxa fisikoak eragindakoa, baizik eta zapalkuntzaren ondorio diren beste hainbat jarreraren bidez ere hel daitekeela. Autodefentsa feministari buruzko tailerrak ematen ditu Arraitzak, eta argi ikusten
|
du
andre askoren eboluzioa: «Tailerretan hasten direnean ulertzen dute ez direla bizi benetako berdintasunean.
|
|
|
txosten bat da, «haurdunaren gatazka bermeekin egiaztatzeko». Ministroak zehaztu duenez, idatziak frogatu
|
du
andrearen osasunerako kaltea «konponezina ez, baina bai larria eta luzarorakoa» dela. «Emakumearen osasunerako arriskua eragiten duen patologian espezializatutako» bi medikuk sinatu dute txostena, eta dira abortua egingo duen klinikako langile izan.
|
|
|
Hortik aurrera, haurdunaren osasun fisiko edo psikikoa arriskuan badago. Arrazoi medikurik ezean, «ikastaro bat» jaso behar
|
du
andreak, fetuaren bizitzeko eskubidearen ingurukoa. AUSTRIA?
|
|
|
Zer beste aukera duen azaltzen diote haurdunari, eta, abortatu aurretik, «gogoeta» egin behar du astebetez. Hiru hilabeteren ostean abortatzeko, arriskuan behar
|
du
andrearen osasunak, edo fetuak malformazioak izan. PORTUGAL?
|
|
2019
|
|
|
«Emakumezkoek gehiago erakutsi behar ez izatea, diru gutxiago ez irabaztea, nahi duten tokira eta nahi dutenekin joatea, eta familiaz gozatzea, kontziliazioa lortuta». Kanpainako ekitaldi bat egin
|
du
andre batzuekin. Donostian.
|
|
2020
|
|
|
Emakumeei dei egin die «ahalduntzera» eta «askatasunak irabaztera», «bizitza duina» izateko, «jazarpenik eta biolentziarik gabea». Iriartek azaldu
|
du
andreek azkeneko urteetan ere kalean egin dituztela aldarrikapen horiek, eta gogoratu mugimendu feministak kontratu sozial berri bat eskatu zuela iazko Martxoaren 8ko greban. «Eremu guztietan aldaketa sozialak behar ditugu horretarako».
|
|
2021
|
|
|
Horrek guztiak eragina izan
|
du
andreon osasunean. «Kutsatu diren etxeko langile asko kaleratu egin dituzte, eta, laneko babes ekipamenduei dagokienez, ez da esku hartze handirik egin», azaldu du Uretak.
|
|
|
Ondorioa argia da: okerrera egin
|
du
andreen egoerak pandemian zehar. Eragileek sistema bera jarri dute jo puntuan, eta irtenbideak eskatu dituzte.
|
|
|
«Gaztetatik izan dut barneratua zer den emakumea, euskalduna eta langilea izatea, eta, beraz, erabaki nuen frankismoaren aurkako borrokan sartzea». Hain zuzen, erantsi zuen eraso horietako asko egiteko «emakume izaera» baliatu zutela erasotzaileek, eta Jaurlaritzak ere aitortu
|
du
andreen kasuan «are okerragoak» izan zirela jasandako irainak, besteak beste. Hala ere, borrokarako grinarekin jarraitzen du:
|
|
|
Gainbehera etorritako burges familia baten azken kondarrak geratzen dira etxean, eta familiako kideen artean zikinkeria, bortizkeria eta malezia dira nagusi (atmosfera horretan bada antzekotasunik Emily Bronteren Gailur ekaiztsuak ekin). Gaztearen ilusio guztiak berandu gabe zapuzten dira; izeba Angustiasek larre motzean hartzen
|
du
Andrea, eta pixkanaka pixkanaka etxeko ezinikusi gurutzatuen sarean katramilatzen. Andrearen askatasun nahia, Bartzelonako hiria bezala, ia ia Aribauko etxetik kanpo entzerratuta geratzen da, eta gazteak unibertsitatea beste arnasgunerik ez du aurkitzen.
|
|
|
Ordutik aurrera, girotzea apalduz eta argumentua korapilatuz doaz, eta familiako drama txikiak unibertsitateko tramarekin nahasten dira. Bi eremu horien arteko lausodurak bideratzen
|
du
Andrea, neke eta buruhauste artean, nobelaren konklusiora.
|
|
|
Biktima bere lagunaren etxera joan zen, eta han geratu zen lotan. Epaiak frogatutzat eman
|
du
andrea lotan zegoela gizonezkoa logelara sartu zela eta eraso egin ziola.
|
|
2022
|
|
|
Eskatzaileen soslaian eragin du horrek. Gizon gehiagok galdegin zuten asiloa iaz; pandemiaren aurretik orekatuta egoten zen emakumeen eta gizonen proportzioa, baina migrazio bide batzuk itxi izanak murriztu egin
|
du
andreen mugimendua. Jatorrietan ere agerikoa da:
|
|
|
Bere lan egiteko era zein zen azalduta, egotzi dizkioten delituen gaineko erantzukizuna zuritu nahi izan du argazkilariak. Esan
|
du
andreak ez zirela «txotxongiloak» bere estudioan. Garai batean izan zuen famari ere hainbat aipamen egin dizkio, adieraziz modeloetako askok argazki saio ugari egin zituztela berekin, urte askotako harremana izan zutela elkarrekin.
|
|
|
Trenean, etxerako bueltan, Doniphonen hilkutxaren gainean kaktus lore bat nork ipini duen galdetu dio Stoddardek emazteari. «Neuk», erantzun
|
du
andreak. Gizona isilik geratu da, landarea hogeitaka urte lehenago Tomek Hallieri oparitu zion kaktusa bezalakoa dela gogoratuta edo.
|
|
|
Egotzitakoak gezurtatu baizik ez du egin politikariak. Ukatu egin
|
du
andre horiek bortxatu dituela. Dioenez, izandako sexu harremanak «beti» oinarritu dira «aldebiko borondatean».
|
|
|
«Zinezko behar bat da harrotasunaren martxa guretzat, ikusgarritasuna ematen baitio LGTB komunitateari, eta LGTB pertsonen eskubideen defentsan etengabe arituko garela oroitarazteko». Harekin bat egin
|
du
Andrea Jimenez martxara bildu den andre batek. «Gure eskubideak ozen aldarrikatzeko eguna da.
|
|
|
Txakolindegietan ere ez daude gustura aurtengo baldintzekin, baina lehorteari ez diote horrenbesteko beldurrik. «Asko bota zuen udaberrian», gogoratu
|
du
Andrea Vargasek, Aiako (Gipuzkoa) K5 txakolindegiko enologoak. «Dena den, fruituari dagokionez, galtzak bete lan egin behar izan dugu, onddoek landareari ez baina mahatsari eraso egin diotelako».
|
|
|
Hasiera argigarria da. Azaltzen
|
du
andre gaztea zela aita nola joan zitzaion, larrituta, mezetara joaten zen galdezka. Barrunbe horietatik zatozte.
|
|
|
Halaber, Soraluzeko Udalak gogorki «kondenatu»
|
du
andrearen heriotza. Gogorarazi du emakumeen aurkako indarkeriaren «parte bat soilik» erakusten dutela hilketa matxistek.
|
|
2023
|
|
|
Ospitaletik atera da Barakaldoko (Bizkaia) Urteberriko gertakari beltzean bere bi umeak hiltzen saiatzea leporatu dioten emakumea, haren osasuna egonkortu ondoren. Dagoeneko epailearen aurrean deklaratu du, eta hark espetxe agindua eman
|
du
andrearentzat. Basauriko kartzelan da atzodanik.
|
|
|
«Ahoan hainbat bakterio komunitate daude, eta euren artean oreka mantentzen da. Azazkaletako bakterioak ahoan sartzen direnean desoreka sortzen da, eta horregatik sortzen dira arazo horiek», azaldu
|
du
Andrea Poza odontopediatrak. Haur eta gaztetxoekin egiten du lan, eta unibertsitatean eskolak emateaz ere arduratzen da.
|
|
|
Horrek erabat baldintzatu du denboraldia. «Hain egoera zailean egotearen erru guztia ez da horrena, baina argi dago eragina duela», adierazi
|
du
Andrea Zaldua Zuazoko albokoak (Zarautz, Gipuzkoa, 1996).
|
|
|
Ildo horretan, ikerlariek esplikatu dute askotan biktimen seme alabek ere ez dutela sinesten aitak amari tratu txarrak ematen dizkiola, eta horrek indarkeria antzematea zailtzen du. Hala, ikerlanak nabarmendu
|
du
andre horiek «urte luzeetan» jasaten dutela indarkeria, eta ondorioz, «normalizatu» egiten dutela: «Barneratuta daukate haien emazte eta ama rolei eusteko obligazioa, haien identitatea eta prestigio soziala definitzen dituelako; beraz, funtzio horietatik aldentzea zailagoa denez, halako bizipenen onarpen handiagoa garatzen dute», azaldu du Diaz de Argandoñak.
|
|
|
Saltoka atera zen barrakatik, adrenalinaz beteta eta bustita, hurrengo atrakzioan igotzeko gogoz. Parean Alcatraz atrakzioa zuen; bertan lan egiten
|
du
Andrea Fernandezek. Gela txikian sartu eta bueltaka hasten da atrakzioa; beraz, oihuen artean lan egiten du egunero.
|
|
|
Atxiloaldia hainbatetan luzatu du, eta, azkenean, espetxeratzeko agindua ematea ebatzi du. Fiskaltzak egindako eskari bati erantzun dio; adierazi
|
du
andreak ihes egiteko arriskua dagoela, berriz eman diezaiekeela min umeei, eta horregatik dela beharrezkoa neurria. Defentsa ez dago alde.
|
|
|
Etxarri Aranatzera iristeko moduari dagokionez, ahal den neurrian garraio publikoa erabiltzera animatu
|
du
Andra Mari ikastolak: «Trena aukera ona da.
|
|
|
Trenaren tartekako astinaldiek eragindako irriak, aspaldi desagertuak. «Ganadua ematen dugu», bota
|
du
andre batek, oraindik umore arrastoarekin. «Nola sar liteke hainbeste jende tren batean?», galdetu du beste batek, jada estazioan; itzulerako trenaren zain dago, poltsak dagoeneko barazkiz beteak ditu.
|