2008
|
|
«Gurasoetako bat etxetik ateratzen bada, urduri jartzen da; etengabe errepikatzen
|
du
ama, ama, ama. Ez du afalduko, ez du ezer egingo itzuli arte, aita eta ama berarekin egon arte». Juanmaren ama Nati Gonzalez astean behin ateratzen da lagunekin kafea hartzera, baina gero eta zailagoa zaie hari eta senarrari horrelakoak egitea.
|
|
Zakurrak pertsona bati hozka egitea ez dela albiste esaten
|
du
amarik gabeko beste lege batek, baina bai alderantzizkoa. Adierazpen arrunt errepikakor bera zenbat aldiz albiste bihurtzen den ikusita, ezin esan betetzen den legea denik.
|
2009
|
|
Posturak ikasi egin behar dira, lantokian eta etxean, parkean eta plantxa egiten denean. Ez daukagu heziketarik postura aldetik, eta ume berriari egokitzeko prozesu horretan, aukera paregabea
|
du
amak ordura arte erakutsi ez dioten jarrera ikasteko. Lastima batzuetan soinketa jardunaldietan, haurdun zaudelako, arnasa hartzen ez ikastea.
|
|
17 urteko alaba gizonezko batekin sexu harremanak izatera behartzea leporatuta, emakume bat atxilotu zuen Ertzaintzak, herenegun, Gasteizen. Adingabeak salatu
|
du
amak 73 urteko gizon batekin oheratzera behartu zuela eta, ordainetan, gizonezkoak 1.000 euro eman zizkiola amari. Gizonezkoa ere ostiralean atzeman zuen Ertzaintzak, adingabeari sexu erasoa egin izana leporatuta.
|
|
Hala izan zen, eta Kontxan sartzea lortu zuten. Aurten, ordea, ohiko eredura itzuli dira, eta hasieratik bete betean jardungo
|
du
Ama Guadalupekoa traineruak, iaz baino aldaketa gutxiago izan direlako, eta izan direnak onerako direlako, gainera. Aritz Gallego eta Karlos Mendizabal, esaterako, tostetan dira berriz ere arrauna utzita zeuden, eta arraunlari onak dira, baita Ibon Etxeberria Oriotik joandakoa ere.
|
|
Babesa ez da bakarrik amak semeari ematen diona. Semeak ere ikusten
|
du
ama babesteko beharra filmaren amaieran: –Hasieran, amak beti du begia semearengan.
|
|
Bere benetako bizitza gogorra da, ordea, ama kartzelan baitago. Osaba Ramonekin batera plan bat prestatuko
|
du
ama espetxetik ateratzeko. Gasteiz (Florida), Bilbo (Multi), Getxo (Lauren).
|
|
Protagonistarentzat bi hitz horiek oso gertu daude, umezurtz geratu izana hondoratze baten modukoa izan baita. Dena dela, azaldu du Etxenikek, ondoan izango
|
du
ama, eta hura arduratuko da balio jakin batzuk transmititzeaz eta indartzeaz; lotsa oneko pertsona izan behar duela irakatsiko dio bereziki, eta bere zoriontasuna bilatu behar duela.
|
2010
|
|
139 min. 1980ko hamarkadako filmaren bertsioa. Dre Parker mutikoa Pekinera bizitzera eramango
|
du
amak. Eskolan, jo egingo du mutil harrosko batek.
|
2011
|
|
Ez nau sekula bakarrik utzi. Alderantziz, askotan berak zaintzen
|
du
ama edo ateratzen du paseatzera, nik atseden pixka bat hartu ahal izateko».Urteak iraun du amaren jarrera horrek. «Badakit askotan ez dela jabetzen zer egiten duen, baina ez nuen ulertzen zergatik zuen jarrera oldarkor hori nire kontra.
|
|
Ez nau sekula bakarrik utzi. Alderantziz, askotan berak zaintzen du ama edo ateratzen du paseatzera, nik atseden pixka bat hartu ahal izateko».Urteak iraun
|
du
amaren jarrera horrek. «Badakit askotan ez dela jabetzen zer egiten duen, baina ez nuen ulertzen zergatik zuen jarrera oldarkor hori nire kontra.
|
|
Zer gertatzen da? Gaur ez dago jolasik?, galdetzen ziguten», azaldu
|
du
ama batek.Ertzaintzak emandako kolpeen ondorioz gorputza minduta zeukanik ere bazen atzo Errekalden. «Gu modu baketsuan agertu ginen, eta eraso egin ziguten.
|
2012
|
|
«Garai hartan, garia etxera igo behar zen, eskailera zaharretatik, eta ebaki egin behar zen, bigundu, eta han goian jo». Frantzisko Bernaolak ondo gogoratzen
|
du
ama. Langile fina eta zorrotza zela dio, bizitasunez betea.
|
|
«Txikitatik joaten ginen badia aldera gurasoekin; gero kuadrillan eta orain baita familian ere». Alaba txikiak aspertuaren aurpegia jartzen
|
du
amaren alboan, etzi ere urteroko plana izango duela baibaitaki. Ezagun du ez duela oso gustuko estropada.
|
|
Txerria sakrifikatu aurretik, emandako zerbitzua eskertzeko erritua egin dute. Kanaberaz egindako aiztoa erabili
|
du
Aman Lau Lauk piztiaren lepoaldea alderik alde zulatzeko. Odolustutako odolak gainezka egin du, azpian ipinitako lapikoan.
|
2014
|
|
Ia ia ezin da ibili, baina makuluekin eta bizikletarekin moldatzen da. Amaren etxera iristea du obsesio, eta oso harreman berezia
|
du
amarekin. Ama itsua eta gorra denez, kolpeka komunikatzen da amarekin, ukabilkadaka.
|
2016
|
|
Mikel Goikoetxea Txapela zuen aita, ETAko militantea. GALek hil zuen?. Sendatu gabeko zauria izan du hori Haizek, eta gutxi hitz egin
|
du
amarekin aitari buruz. Aita ezagutzen zuten lagunekin bildu zen dokumentalerako, eta haren irudia eraikitzen hasi zen.Santestebanek bi urte eta sei hilabeteko espetxe zigorra bete zuen, eta bost kartzelatan egon zen.
|
2017
|
|
Esaterako Hankaz gora
|
du
amak mundua hipoteken gaiarekin xuxen lerratzen da helduongana. Badira sotilkiago ari direnak esparru honetan:
|
|
«Gureari pixka bat berandu ailegatu zitzaionez, uste dut ez ziola behar zion moduan eragin. Jaio berritan eman behar zaio olagarroaren besoei heldu diezaion, baina gureak jada zundei heltzen zien», azaldu
|
du
amak. «Dena den, noski, olagarroari ere eusten zion».De Arribak onartu du gurasoei asko laguntzen diela panpinak.
|
|
nik ez dut negozio bat sortu nahi».Aitortza prozesuaEuskal Herrian, legeak ez ditu aitortzen subrogazio bidez bertan jaiotako haurrak: erditu dena jotzen
|
du
amatzat. Kanpotik agiri egokiekin datozen haurrak, ordea, intentziozko gurasoen seme alaba gisa erregistratzen dira.
|
|
Areago, kontuan izanik Real Madrilen aritu dela benjamin mailatik, eta, Zinedineren gisara, punta erdi lanetan aritzen dela erosoen. Berak, aitzitik, gainetik kendu nahi du aitaren abizenaren pisua, eta, horregatik, nahiago
|
du
amarena erabili: Fernandez.
|
2021
|
|
Hiru kortse, azukre asko eta brandy gehiegi antzezlana eskainiko du Amancay Gaztañagak, Iraia Eliasek eta Erika Olaizolak osatutako Kamikaz kolektiboak 18an. Eta hurrengo egunean Bertoko eta urrutiko ipuinak ipuin kontaketa musikatua egingo dute Nerea Ariznabarretak eta Mariano Hurtadok, eta kontzertua emango
|
du
Amak taldeak.
|
|
Intzidentzia tasa apalagoak edo amaren osasun egoera bereziak eraginda akaso, baina Maddi Zubeldiak azken hilabeteetan egoitzako «tentsioak behera» egin duela igarri du. Urruñako (Lapurdi) zahar etxe batean
|
du
ama. Bisitek mugatuta jarraitzen dute, eta senitartekoek ezin dituzte egoitzako hainbat eremu bisitatu —gelak, esaterako— Baina, haien kasuan, amak konbultsio bat pairatu zuenez, astean lau aldiz joan daitezke bisitan orain.
|
|
Nire istorio kutunenetako bat da. Oso modu gordinean erakusten
|
du
ama, emazte eta etxekoandre izateak oztopatu ziola zientzian aurrera egitea. Etendako ibilbide bat erakusten du.
|
2022
|
|
Nahikoa diru ez izateaz gain, ez zegoen ez mediku artarik, ez ezer». Sabinok gogoan
|
du
amak ez zuela asko hitz egiten horretaz, tristura handia eragiten ziolako, eta jakin zenean bazegoela sarraski hartatik bizirik ateratako jendea kazetari asko etortzen hasi zirela: «Quom hizkuntzan kontatzen zuen, ez baitzekien gazteleraz, eta nik itzultzen nuen hark esandakoa».
|
|
Gaurko errealitatea eta duela hamarkada gutxitako historia uztartzen ditu The Baby (HBO Max) telesailak. Protagonista Natasha da eta ez
|
du
ama izan nahi. Bere inguruan lagun gehienak ama dira edo laster izatekoak dira.
|
|
Zeren eta zergatik zaindu behar zaitu zure amak? Zure amak ja egin
|
du
amek egiten dutena. Eta gure gurasoek ere badaukate eskubidea beren bizitza egiteko; eduki behar lukete eskubide hori.
|
|
" Zergatik zaindu behar zaitu zure amak? Zure amak ja egin
|
du
amek egiten dutena. Eta gure gurasoek ere badute eskubidea beren bizitza egiteko"
|
|
Callanden ustez, gurasoek eta seme alabek Interneten denbora gehiegi ematen dute eta horrek besteekin harremantzeko trebetasuna kaltetzen du. Hala dio Zergatik maite
|
du
amak bere telefonoa ni baino gehiago, artikuluan.
|
|
Torik paperak ditu, sorgindutako haur bat delako, baina Lokita bezala beren kabuz heltzen direnek ez. Berak dirua lortu behar
|
du
amari bidaltzeko, eta paperik gabe, lanik gabe, ezkutuko ekonomiara jo behar du. Hor indartsuenaren legeak agintzen du.
|
|
Camposek euskaraz egin ditu DBHra bitarteko ikasketak Etxarri Aranatzen; etxean ere familiak badaki euskaraz, baina azaldu
|
du
amarekin gaztelaniaz egiten duela. “Euskaraz badaki, baina gaztelaniaz hasi, eta ohitura bilakatu zaigu.
|
|
Aurretik, solasaldi bat egon da, eta desira izan dute hizpide bertan, beste behin. Hain zuzen, Uzuri Aboitizek, moderatzaile lanetan, zehaztu
|
du
ama izateko desira ez dela zerbait «naturala eta purua»: «Sistemaren baitan sortzen dugun desira bat da».
|
|
Denborarik ez dagoelako erabiltzaileei eskaintzeko», azaldu zuen. Adanek egunero bisitatzen
|
du
ama: «Ni ohartu izan ez banintz, ilea hurrengo dutxara arte garbitu gabe izango luke».
|
2023
|
|
Itziar de Blas Fernandez de Gamarrak horren duin eta fin euskaratutako liburuan, lehen pertsonako narratzailea mintzo zaigu, eta, bere amaren heriotza abiapuntutzat hartuta, puskaz puska haren bizitza berreraikitzen du. Bide hori, ordea, ez da perfekzioaren lekuko; Ernauxek ez
|
du
ama baten erretratu aingerutarra islatzen. Bizitza errealean bezalakoa da obran ere ama alaben arteko harremana, batzuetan gatazkatsua, besteetan sentitua, eta anbibalentzia horrek are gizatiarragoa egiten du subjektu literarioa.
|
|
frantsesez, espainolez, katalanez, mallorkeraz eta ingelesez —eta pixka bat euskaraz— Mintzaira horietan on egin esaten hasi da. Katalanez eta mallorkeraz gauza bera dela esan
|
du
amak: bon profit.
|
|
Horren arrazoia zein den argi dute Barronek eta Sanchezek: «Adikzioren bat duten andreek estigma bikoitza jasaten dute; gizarteak uste
|
du
ama perfektuak izan behar dutela». Horregatik, «azkenera arte» itxaroten dute laguntza eskatzeko, eta «leher eginda» ailegatzen dira.
|
|
Aireportuan baziren hainbat zale jokalarien zain, baina ikusminik handiena ez zuten sortu Muniainek, Nico Williamsek, Unai Simonek eta konpainiak, baizik Alex Padilla (Zarautz, Gipuzkoa, 2003). Iaz zuri gorrien bigarren taldean jokatu zuen atezainak Camargokoa
|
du
ama (Chihuahua, Mexiko), eta, Zarautzen jaio zen arren, han bizi izan zen zazpi urtez. AEB Ameriketako Estatu Batuetan beste bi urtez bizi ostean itzuli zen Euskal Herrira.
|
|
«Ama, amets txintxo bat izan dut», xuxurlatu dio semeak begiak zabaldu gabe oraindik eta erabateko zoriontasun aurpegiaz. Besoa luzatu
|
du
amaren lepoa inguratzeko. Lauzpabost segundo behar izan ditu haurraren logika harrapatzeko eta irri ñimiño bat atera zaio oharkabean.
|
|
Lidergoak gutxi iraun dio Hondarribiari oraingoan, baina aurrerantzean gertatuko den dantzaren parte da. Urdaibaik giharra erakutsi du, baina Egiazuk pentsatzen
|
du
Ama Guadalupekoa k «gehiago» eman dezakeela. «Astetik astera gauza txikiak ari gara hobetzen, eta autokritika egiten dugu.
|
|
Ilia Malakhova (San Petersburgo, Errusia, 1973) gidoilari eta muntatzaile lanetan aritu izan da, eta Hi, mom du estreinako film luzea. Kira izeneko 36 urteko emakume bat du protagonista; ezin
|
du
amaren desagerpena gainditu, eta ahizpa txikiaren eta iloben etxe berean bizi da.
|
|
Salatu dute segurtasun handiko erietxe militar batera eraman zutela, eta senideei telefonoak kendu dizkietela. Taldeak esan
|
du
ama atxilotu egin dutela.
|
|
Joxean Lasa eta Joxi Zabala bahitu, torturatu eta hil zituzteneko 40 urteurrena bete den honetan, Zabalaren arreba Pili Zabalak jakinarazi du Eusko Jaurlaritzak biktima gisa aitortuko duela anaia urriaren 31n, Donostiako Kursaalean egingo duen oroimenerako ekitaldian. EITBri egindako adierazpenetan, Zabalak azaldu
|
du
amaren izenean espediente bat aurkeztu ziola Jaurlaritzari gobernuak Joxi Zabala anaia aitor zezan giza eskubideen urraketa larrien biktima gisa, motibazio politikoko testuinguru batean, 1979 eta 1999 bitartean, 12/ 16 legearen barruan.
|