|
2008
|
|
|
38 or.]), Juaristi (1987, 33 or., 1990). Bi alderdietako eraginak (eta inguruko ak ere berdin) aipatu
|
dituztenak
ere izan dira: Reicher (1958), Aldekoa (2004,
|
|
2012
|
|
|
Batetik, aldez edo moldez, egitura mota hau (egitura honen azpi osagaitzat jo dugun atalen bat) aztertzen duten euskal lanak begietsi ditugu. Baita egitura mota hau aztertzeko egokiak izan daitezkeen termino osagaiak jorratzen eta formulatzen
|
dituztenak
ere. Ez ziurrenik guztiak; baina bai aztergaiari eta finkatu ditugun helburuei egokitzen zaizkien gehientsuenak.
|
|
2021
|
|
|
adibidez, Juan Mari Lekuonaren Ahozko literatura (1982) edo Xabier Etxaniz-en Euskal haur eta gazte literaturaren historia (1997). Hirugarrenik, aurreko bi kategoriak batera kondutan hartu
|
dituztenak
ere izan dira: adibidez, Marijo Olaziregi-ren Euskal eleberriaren
|
|
|
7.2.7.2c Hemen sar daitezke gailu, garri edo ki1 atzizkiaz eratorritako izenak mugakizun
|
dituztenak
ere. Eratorpenean esan bezala (§ 4.4.1), atzizki hauek ‘baliabidea, tresna’ adiera ematen diote sortzen den izenari eta, aldi berean, badakigu ‘baliabidea’ adieraz daitekeela z (edo kin) postposizio sintagma baten bidez, baina baita sintagma ergatiboaren bidez ere:
|
|
|
Objektu adierako izenak sortzen dituzten atzizki batzuk aditzoinari eransten zaizkio eta beste batzuk, ostera, izenari (kada2 edo ko2). Badira bi motatako oinarriak onartzen
|
dituztenak
ere (kari1 edo ki2). Emankortasunari dagokionez ere, azpisail honetako atzizki guztiak baliatu izan dira euskara estandarrean hitz berriak sortzeko.
|
|
|
izen abstraktuak, esaterako, bizigabeak eta neurgaitzak dira; izen zenbakarriak eta zenbakaitz neurgarriak, guztiak, izen konkretuak dira eta abar. Irizpide semantikoak kontuan hartuta, izen askok eta askok entitateei egiten diete erreferentzia, baina badira egoerak adierazten
|
dituztenak
ere (maitasun, adore, gorroto), bai eta emaitzak (suntsiketa) eta prozesuak (dantza) adierazten dituztenak ere (§ 11.2d). Horregatik komeni da begiratzea nola sailkatu dituzten atzizki izen sortzaileak inguruko hizkuntzetan.
|
|
|
izen abstraktuak, esaterako, bizigabeak eta neurgaitzak dira; izen zenbakarriak eta zenbakaitz neurgarriak, guztiak, izen konkretuak dira eta abar. Irizpide semantikoak kontuan hartuta, izen askok eta askok entitateei egiten diete erreferentzia, baina badira egoerak adierazten dituztenak ere (maitasun, adore, gorroto), bai eta emaitzak (suntsiketa) eta prozesuak (dantza) adierazten
|
dituztenak
ere (§ 11.2d). Horregatik komeni da begiratzea nola sailkatu dituzten atzizki izen sortzaileak inguruko hizkuntzetan.
|
|
|
Terminoak osagai bat baino gehiago
|
dituztenak
ere izan daitezke (Zuek kalean baino lasaiago bizi naiz ni mendian; Nik bihotzean atsegin dudan adina ur ez dauka itsasoak).
|
|
|
Erronkarin, ordea, eztabada eta zuka alokutiboa, biak erabiltzen ziren ongi bereiziz, eta alokutiboak tratamendu mota bat markatzen zuen. Ekialdeko behe nafarrerako herri batzuetan badira alokutiboa eta eztabada bereizten
|
dituztenak
ere, zeini bere balio pragmatikoa emanik (hemen beti zuka alokutiboaz ari gara). Zukako eta xukako alokutiboetan adizkiak zu izenordainaren gainean eratzen dira:
|