|
2002
|
|
|
Han, bi zientzialarik jakin dute nornikotina izeneko nikotinaren azpiproduktu metaboliko batek zelulak kaltetzen dituzten hondakin konposatuak sortzen dituela. Azterketa epidemiologikoek argi eta garbi erakusten dute erretzeak biriketako minbizia eta beste gaixotasun batzuk eragiten dituela, baina oraindik ez dakigu nola nikotinak eta zigarretetan dauden gainerako produktuek kalteak eragiten
|
dituzten
zeluletan. Scripps Institutuko kimikariek, Tobin Dickersonek eta Kim Jandak frogatu dute nornikotina proteinen azalean dauden aminoazidoekin akoplatzen dela.
|
|
|
Scripps Institutuko kimikariek, Tobin Dickersonek eta Kim Jandak frogatu dute nornikotina proteinen azalean dauden aminoazidoekin akoplatzen dela. Erreakzio katalitiko horien ondorioz, elikagaiak hondatzen direnean gertatzen direnen antzekoak, zenbait proteina etengabe kaltetuta geratzen dira, eta AGE siglek ezagutzen
|
dituzten
zelula degradazioko konposatuak sortzen dira, zahartzaroari dagozkion hainbat gaixotasunetan parte hartu dutenak. Zientzialariek egiaztatu zuten odoleko proteinei nornikotina gehitzean AGE konposatu gehiago sortzen zirela.
|
|
2003
|
|
|
Detekzio metodo eraginkorra eta berariazkoa da. Kontua da antigorputzak lortzeko, normalean, animaliak erabiltzen direla —antigorputzak sortzen dituzte, interese substantzia injektatu ondoren—, eta antigorputzak sortzen
|
dituzten
zelulak, prozesu motela eta kostu handikoa, Manclus en taldeak proposatzen duena baino askoz gehiago, antigorputzak klonatzea, bakterioekin identifikatu eta isolatu ondoren. Hala, antigorputzetan oinarritutako detekzio kitak azkar, erraz eta merke izatea espero da.
|
|
|
Horrelako sistema baten abantaila handia da fagoek bakterio espezifikoekin duten espezifikotasun handia. Hori dela eta, zentzuzkoa da pentsatzea mikroorganismoak deuseztatuko liratekeela, elikagaiak osatzen
|
dituzten
zelulei edo haien nutrizio osaerari eragin gabe. Hala ere, eragozpen garrantzitsu batzuk daude.
|
|
2004
|
|
|
Ugaztun desberdinek mikaztasunarekiko erreakzionatzeko
|
dituzten
zelulak oso antzekoak dira, baina euliek hargailu diferente gehiago dituzte. Hargailuek proteinak detektatu eta seinaleak garuneko nerbio zeluletara bidaltzen dituzte eta hauek zapore hau ala bestea sortzen dute.
|
|
|
Katilua, angiogenesia, edo tumore baten inguruan odol hodiak eratzea, onkologiaren oinarrietako bat bihurtu da. Angiogenesian, odol hodiak barrutik estaltzen
|
dituzten
zelulek dute zeregin nagusia; zelula horiek hazi egin behar dira, hodi sare oso bat garatzeko, eta, hala, zelula kantzerigenoari zelula elikatzen duen organismoa suntsitzeko. Medikuntzarako funtsezkoa da prozesu horiek ikusgarri egitea; izan ere, horrela, lagundu ahal izango du angiogenesia blokeatzen duten eta ehun gaiztoari “gosez hiltzea” eragiten dioten substantzia eraginkorrak bilatzen, ehun hori ezin baita milimetro bat edo bi baino handiagoa izan odol hodi berririk gabe.
|
|
|
Fuster ek dioenez, bi sendagai estimulatzaile mota berri ere garatzen ari dira, “oso eraginkorrak”. Horietako batek apoptosi prozesua neutralizatzeko balio du produktu toxikoak askatzen
|
dituzten
zelulen heriotza fisiologikoa, eta beste batek organismo osoan defentsako IPAR hartzaileak estimulatzen ditu. Horren ondorioz, “arteriosklerosiaren gaixotasuna desagerrarazi” daiteke.
|
|
2005
|
|
|
Esperimentu hauek iradokitzen dute azetilkolinesterasa entzima kodetzen duten geneak soilik transkribatzen direla zitoplasma beilegiarekin asoziaturiko zenbait faktore jasotzen
|
dituzten
zeluletan.
|
|
|
Talde batzuetan (belaki, knidario, ekinodermatu eta ketognatuetan) ez dago egitura eskretatzaile definiturik. Kasu horietan, hondakinak epitelioa gurutzatuz iraizten dira, beharbada hondakinak hartzen eta garraiatzen
|
dituzten
zelula ameboideo fagozitikoen laguntzaz. Beste talde batzuek oso nefridio eraldatuak edo bestelako egiturak dauzkate.
|
|
|
Ikertzaile estatubatuarrek gene bereko akatsen berri ere eman zuten IVC edo DIgA duten gizabanakoetan. TACI proteina kodetzen duen geneak antigorputzak sortzen
|
dituzten
zeluletako antigorputz moten arteko aktibazioan parte hartzen du. Zientzialarien arabera, IVCk eta DIgA k aurkezpen kliniko komunak eta askotarikoak dituzte, baina infekzio arrisku handiagoa eta nahaste autoimmuneak dituzte ezaugarri nagusi.
|
|
2006
|
|
|
Antioxidatzaileek, beraz, erradikal aske kaltegarri horiek sortarazten
|
dituzten
zeluletako oxidazio erreakzioak geldiarazten dituztenez, berebiziko eginkizuna betetzen dute gaixotasun kardiobaskularren, tumoreen eta endekapenezko gaitzen prebentzioan eta, horrekin batera, sistema inmunologikoa indartu egiten dute.
|
|
|
Rotterdameko Unibertsitatearen azterketak zehazki hiru zelula mota identifikatzen ditu hegazkin birusak atxikitzen zaizkien biriketan. Biriketako giza ehunetan, H5N1 birusa II motako pneumozito izeneko albeoloak estaltzen
|
dituzten
zelulekin, makrofago albeolar izeneko albeoloen barruko zelulekin eta bronkioen pareta estaltzen duten zelulekin batzen da. H5N1 zelula horiekiko predikzioaren bidez, biriketako lesioa larriagoa izan daiteke.
|
|
2007
|
|
|
Nutrizio ortomolekularrak nutrizio zelularra du aztergai, hots, elikagaiek zelulei egiten dieten nutrienteen ekarpen egokia, gure organo eta ehunak osatzen
|
dituzten
zelula guztiek ahalik eta era hoberenean funtziona dezaten.
|
|
|
Esaterako, oso ezaguna da tumore zelula askok VEGF faktorea (Vascular Endotheliall Growth Factor) sortzeko duten ahalmena. Substantzia horrek zainak osatzen
|
dituzten
zelulen hazkuntza eragiten du; horrela, denborarekin, oxigenorik gabeko hasierako fase baten ondoren, tumore zelulak zainak sortzen ditu bere inguruan angiogenesi izeneko prozesuaren bitartez, eta, aurrerantzean, oxigenoa eta elikagaiak jasoko ditu odolaren bidez.
|
|
|
Bada, zain berrien sorkuntza eragozten duen molekula bat; adibidez, VEGF faktorea blokeatuko duen molekula bat. Zainak sortzen
|
dituzten
zelulek VEGFa ezagutzen duten hartzaile bereziak dituzte euren mintzean, eta VEGFa batzen zaionean, zelulak hazteko seinaleak bidaltzen ditu bere barnera. Molekula bat sortzen badugu VEGFaren antzera hartzaileari batzen zaiona, baina seinalerik sortzen ez duena, VEGFak lehiakide bat izango du, eta zain berriak sortzeko gaitasuna murriztea lortuko dugu.
|
|
|
Ikerketen arabera, emaitzen arabera, “BHT segurua da eta ondo onartzen da, emaitza onak ematen ditu garun eskanerretan, eta aldaketa onuragarriak eragiten ditu pazienteen erantzun immunean”. Aldaketa horien bidez, nabarmen murrizten da zitokinak sortzen
|
dituzten
zelulen kopurua, batez ere mielina helburu dutenak.
|
|
|
Hainbat ehun sortzen
|
dituzten
zelula amak
|
|
|
Zitokinek ere zeregin garrantzitsua dute: haiek sortzen
|
dituzten
zelulen edo beste zelula mota batzuen funtzioa erregulatzen dute, zelulen arteko komunikazioaren erantzuleak dira eta mintz hartzaile espezifikoak, zelulak ugaritzeko eta bereizteko funtzioak aktibatzen dituzte. Zauri kronikoetan, orbaintze prozesuak (asteak edo urteak) kaltetutako ehuna berreraiki nahi du, jatorrizkoaren antzeko ezaugarriak dituzten egituren bidez. Hala ere, produktu ‘bioaktibo’ izenekoek osagai berriak dituzte zauri kronikoak sendatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Interstiziala dela esaten denean, zera adierazi nahi da: kolageno zuntzak osatzen
|
dituzten
zelulekin lotuta dagoela, eta, aldi berean, zelulen arteko zirritu txikiekin; zirritu horiek dira interstizioak, eta zirritu horiek hanpatzen edo narritatzen dira, hain justu.
|
|
|
Tumoreen aurkako propietate horiek fitatoek ‘natural Killer’ (NK) edo zelula hiltzaile naturalak izeneko defentsen jarduera areagotzeko duten gaitasunean ere oinarritzen dira. Zelula horiek tumoreak sortzen
|
dituzten
zelulak suntsitzen eta hazkuntza eragozten dute. Fitatoek agente hipolipidemiko gisa ere jardun dezakete, odoleko kolesterola bezalako gantz maila murrizten baitute eta gaixotasun kardiobaskularrak izateko arriskua gutxitzen baitute.
|
|
|
Tratamendu esperimentaletako bat da erradiazioaren eta antigorputzen bidez hartzailearen sistema immunea aldatzea Orain, metodoa minbizirik gabeko eta emaile bizi bateragarri batera iritsi ezin izan ziren pazienteetara zabaldu da. Hasteko, hartzailearen hezur muinaren zati bat suntsitzen da, eta antigorputz batekin tratatuz gero, zelulen maila murrizten da, horiek baitira organoak errefusatzen
|
dituzten
zelula nagusiak. Giltzurruna eta hezur muinaren transplantea jaso ondoren, pazienteak nahiko giro esterilean mantentzen dira bi astez, hezur muina ureztatzeko eta transplantatutako organoarekiko tolerantzia duten zelula berriak sortzeko.
|
|
|
Zelula horiek laborategiko saguetan injektatu ziren, minbizia garatzeko joera txikiagoa erakutsi baitzuten. Tumoreak hain azkar hedatzen dira, haiek osatzen
|
dituzten
zelulek ohi baino askoz abiadura handiagoan kontsumitzen baitute glukosa; zelula osasuntsuek, berriz, energia kantitate txiki bat baino ez dute behar ugaltzeko. Lewis Cantleyk, azterlanaren arduradunetako batek, uste du piruvata kinasaren PKM2 forma minbiziaren aurkako terapiaren helburu bat izan daitekeela, izan ere, “modalitate zehatz hori aztertu ditugun minbizi zelula guztietan dago, eta tumoreak eratzeko kritikoa da”.
|
|
2009
|
|
|
Hain zuzen ere, heriotza zelularrak eragiten du muskulu atrofia espinala, muskulu garapenari eragiten dion eta pertsona gehienen heriotza eragiten duen haurren nerbio eritasuna, diagnostikotik bi edo hiru urtera. Estatu Batuetako zientzialariek patologia horretako akats genetiko berberak
|
dituzten
zelula taldeak garatu dituzte. Horri esker, patologia hori nola garatzen den ikusi ahal izan da, eta hura tratatzeko modu bat aurkitzen lagundu.
|
|
2010
|
|
|
Ez dago guztiz ikertuta bat bateko porotasunaren mekanismoa. Zelula horiek akuaporinak dituzte mintzean, hau da, uraren kanalak, ura azkar kanporatu behar
|
dituzten
zelula guztiek bezala (gure giltzurrunekoak, kasu). Eta argi dago ioi batzuen kontzentrazioek hartzen dutela parte prozesuan, kaltzio ioiek batez ere.
|
|
|
Gene hori duten pazienteek zelula gehiago dituzte, gene hori ez duten pertsonek baino indar handiagoz atxikitzen zaizkienak GIBaren proteina gehiagori. Hori dela eta, zelulak gai dira GIBaren proteinak adierazten
|
dituzten
zelulak atzemateko, baita infekzioan sortzen diren bertsio mutatuak ere. Efektu horri esker, indibiduo horiek hobeto kontrolatzen dute GIBaren bidezko infekzioa (baita azkar garatzen diren beste birus batzuena ere), baina, era berean, gaixo horiek gaixotasun autoimmuneak izateko aukera handiagoa dute, eta zelulek organismoaren beraren zelulei erasotzen diete.
|
|
|
) dio genoma oso bat sartu dela, ez gene bat bakarrik. Genoma sintetikoak
|
dituzten
zelulei esker, neurrira egindako organismoak diseina daitezke, osasunean, energian edo ingurumenean aplikatzeko Espainian, arlo horretan lan egiten duten zientzialari batzuek ere eman dute iritzia. Andrés Moya Valentziako Unibertsitateko Genetikako katedradunak azaldu du Venter en proposamena aurrerapen handia dela bi arrazoirengatik.
|
|
|
osagai genetikoa ez da organismo natural batena, sintetizatu batena baizik. Haren iritziz," prozedura hau garrantzitsua da, genoma sintetikoak
|
dituzten
zelulek organismo funtzionalak diseinatzeko aukera emango baitute, hau da, neurrira, osasuna, energia eta ingurumena bezalako arlo garrantzitsuetan aplikatzeko". Venterren eta Synthetic Genomics enpresaren lana ere ez da ezerezetik sortu, urteak daramatzan iraupen lasterketa batean beste urrats bat da.
|
|
2011
|
|
|
Ikertzaileak, dena den, ez dira hor geratu, eta ikerketan sakondu dute. Tumoreetatik zelula amen ezaugarriak
|
dituzten
zelulak hartu, eta in vitro hazi dituzte. Horrez gain, saguen garunetan txertatu dituzte zelula horiek.
|
|
|
Berotzeko, maria bainuan egin daiteke, ontzia ur beroz betetako ontzi handiago batean sartuz edo ur txorrotaren azpian jarriz. Ez da komeni mikrouhin labea erabiltzea, defentsa propietateak
|
dituzten
zelulak suntsitzen dituelako eta beroa modu uniformean banatzen ez duelako; beraz, umea erre egin daiteke.
|
|
|
Iaz, esaterako, giza birika imitatzen duen sistema bat eraiki zuten. Beste batek minbizi botiken aurrean gibeleko, hesteetako eta bularreko minbizia sortzen
|
dituzten
zelulek nola erreakzionatzen duten testatzen du.
|
|
2012
|
|
|
Muskulu ehuna: uzkurketa lana egiten duten zuntz uzkurkorrak
|
dituzten
zelula luzeak dituen ehuna. Hiru mota daude:
|
|
|
NASA Panel fotovoltaikoak dira eguzki energia lortzeko ezagunenak. Eguzki izpiak elektrizitate bihurtzen
|
dituzten
zelula fotoelektrikoetan oinarritzen dira. Plaka horiek finkoak izan daitezke, teilatuetako tipikoak, edo dinamikoak, eguzki jarraitzaileei esker.
|
|
2013
|
|
|
Medikamentuek eragiten
|
dituzten
zelula, organo edo sistema aldaketen arabera, horrela sailkatu daitezke:
|
|
|
Diabetesa duten txakurrak: saihestu beharreko elikagaiak Diabetesa duten txakurrek zailtasunak dituzte glukosa molekulak (azukreak) behar
|
dituzten
zeluletaraino eramateko, eta, beraz, odolean metatzen dituzte. Horregatik, gozoak eta karbohidrato errazak Txakurraren gorputzean ia berehala glukosa bilakatzen dira, eta bi elikagai mota horiek nabarmen murriztu behar dira iletsu diabetiko bat elikatzen denean.
|
|
2014
|
|
|
Kimerismoa kondizio konplexuagoa da, detektatzen zailagoa eta gehiago eragiten diena DNAren analisia interpretatzean egin daitezkeen akatsei. Horren adibide dira kimerismo egoera batzuk, zeinetan banakoek aldi berean baitituzte sexu femeninoaren berezko faktore genetikoak
|
dituzten
zelula batzuk eta sexu maskulinoaren berezkoak dituzten beste batzuk. Kasu horietan, sexua zehazteko egiten diren DNA analisiek emaitza okerrak edo anbiguoak eman ohi dituzte.
|
|
2015
|
|
|
Aldaketa fenotipikoa benetako desberdintzapen bat egon dela zihurtatzeko nahikoa ez badaere, argi geratu da 3 egoeratan DPSC ek aldaketa morfologiko esanguratsu bat izan dutela (8.irudia). STP eta neurotrofinak konbinatzean glia moduko izar itxurako, eta neuronen antzekoprozesuak, dendritak eta axoiak,
|
dituzten
zelulak ikusten hasten dira, eta beraz, nolabaitekodesberdintzapena eman dela proposatu daiteke.
|
|
2016
|
|
|
Katipip horrek milaka partikula indartsu askatzen ditu airera, eta katuen sudur hobietan sartzen dira. Hori gertatzen denean, nepetalaktona neurona sentsitiboak estimulatzen
|
dituzten
zelulekin lotzen da. Zelula horiek denak kolpetik esnatuko balira bezala da erreakzioa.
|
|
2017
|
|
|
Honetan oso garrantzitsuak dira hipotalamoa eta guruin pituitarioa, zenbaitprozesuen turrusta agintzen dutelarik osatzen duten hipotalamo guruin pituitario gonadaardatzaren (HPG ardatza) baitan. HPG ardatza osatzen duten organoen artekokomunikazioa (1 irudia) etengabekoa da; bai organoak osatzen
|
dituzten
zelulen artean, zein organoen artean. Modu horretan, ardatzaren osagai guztiak sinkronizatuta daudeorganismoaren bizi ziklo osoan zehar.
|
|
|
Hipotalamoak kanpo eta barnekinaden aurrean erantzuten du kisspeptina moduko seinale molekulak askatuz. Hauek GPR54hartzaileak
|
dituzten
zeluletan GnRH sortzearen erantzuleak dira. GnRH neuropeptidoak guruinpituitarioa kitzikatzen du LH eta FSH gonadotropinak sortu eta zirkulazio sistemara askatuditzan.
|
|
2018
|
|
|
Depresioaren teoria neuroinflamatorioaren arabera esan bezala, berezko erantzun immunearen zitokinak periferiatik iristen diren momentutik aurrera NSZan hantura prozesua piztu eta etengabe indartzen joango litzateke, hainbat mekanismo eta kalteren bitartez (3.irudia): glutamatoaren erregulazioan gertatutako asaldurak, azido kinolinikoaren bidezko NMDA hartzaileen aktibazioa, neurotransmisio glutamatergikoaren gainaktibazioa, kalteak oligodendrozitoetan. Oligodendrozitoak neuronak inguratzen dituzten mielina sareak ekoizten
|
dituzten
zelula glialak dira eta NSZan gertatzen den hantura jauziarekiko bereziki sentikorrak dira. TNF, bezalako zitokina proinflamatorioen gehiegizko eraginak zelula horiengan efektu toxiko zuzena duela ikusi da, neuronak eta zelulak apoptosira eta desmielinizaziora bideratuz (20).
|
|
2019
|
|
|
Azken hamarkadetan burutu diren hainbat lanek aditzera eman dutenez, astrozitoak, neuronakeuskarri estrukturalaz hornitzen
|
dituzten
zelula pasibo izatetik urrun, garuneko ezinbestekoelementuak dira. Gainera, hainbat hartzaile adierazten dituzte beraien mintzean, funtzio sinaptikoaneginkizun garrantzitsua duten zelula bezala nabarmenduz,. Sinapsi Tripartitako?
|
|
2020
|
|
|
Bitaminekin batera lan egiten dute immunitate sistema indartzeko eta egoera ezin hobean mantentzeko. Batez ere, eragin zuzena dute antigorputzak sortzen
|
dituzten
zelulen biderketan. Organismoan mineralen maila egokia izateko, beharrezkoa da dietan kopuru gomendatuetan egotea eta haien arteko oreka egokia izatea:
|
|
|
SARS CoV birusa gure sudurrera edo eztarrira iristen denean hasten da infekzioa. Muki gainazala estaltzen duten eta ACE2 motako hartzaileak (2 motako angiotentsina bihurtzen duten entzimak)
|
dituzten
zelula mota bat aurkitzen du han, odol presioa doitzen duena, normalean. ACE2 hartzaileak birusa gure zeluletan sartzeko sarraila dira.
|
|
|
Baina «nahasten» bada, birusa biriketara ailegatu eta gauzak konplikatu egingo dira. Biriketan ACE2 hartzaileak
|
dituzten
zelula ugari ditugu, eta birusa zelula horietan erreplikatzen da modu masiboz, pneumonia emanez. Arnasa hartzeko zailtasunak daude, modu azkarragoz eta azalekoagoz arnasten da, eta odolera iristen den oxigeno kopurua nahi dena baino txikiagoa da.
|
|
2021
|
|
|
Gure arnas sistemaren babes armarria hondatuta dagoela aprobetxatuz, birusak gure organismoan sartzen dira. Une horretan, “sistema immuneak kontrolatzen du fagozitoen bidez haien aurka borroka egitea; fagozito horiek birusak irentsi eta digeritzen
|
dituzten
zelula immunitario espezializatuak dira. Aire hotzak jarduera hori gutxitzea eragin dezake, eta organismoa birusekiko zaurgarriago bihurtu”, argitu du espezialistak.
|
|
|
Oro har, pertsona helduetan agertzen da, baina haurretan agertzen denean, haurtzaroan eta nerabezaroan agertzen da. Zelula gaiztoak neutrofiloak sortzen
|
dituzten
zeluletatik sortzen dira. Leuzemia mieloide kronikoa.
|
|
|
Birusek, askok jakingo duzuenez, ez dute euren egituran proteinak sortzeko organulurik, eta kutsatzen
|
dituzten
zelulen egiturak erabiltzen dituzte horretarako. Birusak, azken finean, DNA edo RNA zatitxo bat baino ez dira, inguruan mintza eta proteina gutxi batzuk dituztelarik, zeluletara itsatsi eta hauen egiturak erabili ahal izateko.
|
|
|
Era berean, 7b2 ko gainespresioaikusten da, eta horrek azal lezake PC2 aktiboaren igoera. Koloneko tumore primarioetan ere hori gertatzen denez, iradoki daiteke konbertasa aktiboak gainespresatuta
|
dituzten
zelulek migratzeko eta gibeleko metastasia sortzeko joera nabariagoa izango dutela (17).
|
|
2022
|
|
|
linfozito berrprogramatuak zelula seneszenteak suntsitzeko Macip eta haren taldearen ikerketa horri Corina Amor immunologo espainiarrarena gehitu zaio. Scott Lowe biologo estatubatuarrak zuzendutako Amor taldeak globulu zuri batzuk ateratzeko estrategia —T linfozitoak, normalean infekzio eragileak birustzat hartzen
|
dituzten
zelulak, baina baita tumoreak ere— eta laborategian birprogramatu, organismoan sartu ondoren zelula seneszenteak ezagutu eta suntsitzeko gai izan daitezen. . Saguetan, duela bi urte argitaratu zuen Nature eta erakusten zuen karraskarien bizitza luzatu egin zela, baina, batez ere, bizitza osoarekin.
|
|
|
Bihotz ehunen berezitasun guztiak hartu behar dira aintzat. «Bihotz ehunean uzkurdurak eragiten
|
dituzten
zelulak modu jakin batean antolatuta daude, eta antolaketa horrek egiten du bihotzak ondo funtzionatzea», zehaztu du Mazok. «Modu hori erreplikatzen ez badugu, inoiz ez dugu lortuko bihotza konpontzea».
|
|
2023
|
|
|
3) Nerbio izpien inguruko mielina eratuz ekintza potentzialaren abiadura erregulatzen duten oligodendrozitoak. 4) Orno muin barneko hodiaren eta garun barneko bentrikuluen hormak barnealdetik estaltzen
|
dituzten
zelula ependimarioak.
|