2002
|
|
e) Testu horien berezitasun nabarmenetako bat dugu terminologia. Hau da, ohiko hiztegi eta lexikografia lanek jasotzen ez
|
dituzten
hitz eta unitateterminologikoak biltzen dira testu horietan. Izan ere, bildu ez ezik,. maiztasun handiz ageri dira (ohiko testuetan baino askoz ere maizago).
|
2003
|
|
Hala eta guztiz ere, zenbait esanahi
|
dituzten
hitz edo terminoen arteko gatazkak hortxe dirau, erabiltzailearen eta erabiltzeko eraren arabera. Eta erantzunakbereizteak eta, batez ere, sistema politikoaren barruko erantzun nazionalen etaerantzun nazionalisten arteko bereizketak terminoen arteko gatazka sortzen du.Batetik, nazionalismoa izeneko terminoa, aurpegi bikoitza duena:
|
2007
|
|
«perfektu» artifizialak izan ezik) beren erroetan behinik behin zorizko eta berezkoak (naturalak) nahasian dira, zenbait jatorrizkoagoak izan eta are naturalagoak omen79 Lehenbiziko hitzen jatorri onomatopoetikoa suposatuz, horren «adibide dira animalien soinuak adierazten
|
dituzten
hitzak eta hauetatik eratorriak»80; orobat «gertatzen omen da antzinateko germanoek, zeltek eta hauen enbor bereko beste zenbait herrik berezko senari jarraiki, R letra erabili zutela bortxazko mugimendua edota letra beronen soinuaren antzeko hotsa adierazteko»81; «eta R letrak berez mugimendu bortitza adierazten duen moduan, L letrak zerbait bigunagoa iradokitzen digu»82, eta «honi zor dio... Batetik, espezie logikoak (espezieak objektu logikoki posible gisa), hots, ezaugarrien konbinaketa pentsagarriak, infinitu dira.
|
2008
|
|
Eratorpenetan ere huts egiten du: antzeko atzizkiak
|
dituzten
hitzek ordezkatuko dituzte jatorrizko hitzak.
|
|
– Aurkitu beste hizkuntza batzuetako sustraiak edo elementuak
|
dituzten
hitzak:
|
|
– Loturak jarri letrak bata bestetik bereizita
|
dituzten
hitzetan. –
|
|
Hizkuntza fonologikoetan (euskara), lan asko egin behar izaten du uharteak; japonieran bezala, sinbolo batek hitz osoa ordezkatzen badu, lan gutxiago egin du uharteak. Dirudienez, zerebeloak ere esku hartzen du hizkuntza prozesatzen (arazo dislexikoak eta oreka arazoak elkarturik) eta eskuin hemisferioak ere bai (irudiak gogorarazten
|
dituzten
hitzetan eta hitz izenetan, funtzio gabeko hitzetan).
|
|
Ez jartzeak, zatikatzeak, elkarketak, trukatzeak, orientazio simetrikoa duten letren nahasketak, translazioak eta alderanzketak zuzentzeko: ereduaren berdinak diren irudiak aukeratu, zatitzen
|
dituzten
hitzak ongi idatzita aurkeztu, hitz bakartuak diktatu, nahasten dituzten letrak marraztu eta hatzez pasatu, letra simetrikoen ezagutze ariketak egin, ereduaren berdinak diren silabak biribilean sartu, alderantzika daitezkeen letrak alderatu, hitz elkartuak idatzi (marratxoz elkartuta edo bereizita).
|
|
Haurrek esaten
|
dituzten
hitzak ataleko Hitz zerrenda azpiatala 56
|
|
Haurrek esaten
|
dituzten
hitzak ataleko Haurrak
|
|
1 Haur batzuek entzun berriak
|
dituzten
hitzak errepikatzen dituzte, esaterako, osabaren sudurra entzuten badute sudurra edo osaba esaten ahalegintzen dira. Zureak halakorik egiten du?
|
|
Haurrak hitzen bat horrela edo beste era batera esaten badu (adibidez, pilota esan beharrean piota edo antzekoren bat esaten badu, edo zure herrian edo etxean bakarrik erabiitzen duzuen moduren batean egiten badu) markatu hitza. Zerrenda hau haurrek erabiitzen
|
dituzten
hitzena da, eta ez duzu zertan kezkatu, inondik inora, zure haurrak hauetariko batzuk esaten ez baditu.
|
|
4.5.2.1 Haurrek esaten
|
dituzten
hitzak ataleko Hitz zerrenda azpiatala
|
|
Sail honetan hiztegiaren garapena neurtzeko hitz zerrenda zabal batean haurrek ekoizten
|
dituzten
hitz kopuruak jasotzen dira. Hitzen ekoizpenaren garapena etengabea da haurrengan, eta halaxe erakusten du 4.10 irudiak.
|
|
4.5.2.2 Haurrek esaten
|
dituzten
hitzak ataleko Haurrak hitzak nola erabiltzen dituen azpiatala
|
2009
|
|
Batetik, emakumeen rol tradizionala azpimarratzen da, eta, bestetik, emakumeek bizi dutendiskriminazio egoerari erreferentzia egiten zaio. Azkenik, azalean aurrez aipatutako dimentsioak aberasten
|
dituzten
hitzak aurkitzeaz gain, beste zenbait dimentsio azaleratzen dituzten hitzak daude. Alderdi indibidualei dagokienez, «estresa», «motibazioa» eta «depresio» hitzak ditugu, prestakuntzari lotua «kalifikazioa»hitza, eta sostengu egiturei erreferentzia eginez, «ANPE» (lanpostuetarako agentzia nazionala).
|
|
Batetik, emakumeen rol tradizionala azpimarratzen da, eta, bestetik, emakumeek bizi dutendiskriminazio egoerari erreferentzia egiten zaio. Azkenik, azalean aurrez aipatutako dimentsioak aberasten dituzten hitzak aurkitzeaz gain, beste zenbait dimentsio azaleratzen
|
dituzten
hitzak daude. Alderdi indibidualei dagokienez, «estresa», «motibazioa» eta «depresio» hitzak ditugu, prestakuntzari lotua «kalifikazioa»hitza, eta sostengu egiturei erreferentzia eginez, «ANPE» (lanpostuetarako agentzia nazionala).
|
|
bi bokalak ezin dira berdinak izan. Baldintza guztiak betetzen
|
dituzten
hitzak bistaratzearekin batera, kontagailu batekin baliozko hitzen kopurua kontrolatuko du programak, bukaeran kopurua bistaratuz.
|
|
Izan ere, \w\w jarrita, Perl ek gutxienez bi karaktere elkarren jarraian dituen edozein string balekotzat jo du. Bi letra besterik ez
|
dituzten
hitzak bilatzeko, ondokoa egokiagoa litzateke: Oraingoan parekatze positiboen kopurua txikiagoa izan da. Hala ere, ez gaude guztiz konforme gure programarekin.
|
|
bokalez hasi eta amaitzen diren lau karaktereko hitzak, hiru karaktereko hitzak, etab. Atal honetan, gure bilaketa esparrua zabalduko dugu edozein luzeratako hitzak edo string ak jasotzeko, adibidez: gutxienez bi kontsonante
|
dituzten
hitzak, bokalez hasi eta amaitzen diren hitz guztiak, etab.
|
|
Programa honek fitxategi bat jaso eta jarraian bi karaktere berdin
|
dituzten
hitzak bistaratzen ditu.
|
2014
|
|
WordNet ingeleserako garatu zen datu base lexikalbat da non izenak, aditzak, adjektiboak eta adberbioak kognitiboki sinonimoak direnmultzoetan biltzen diren, synset etan alegia. Synset ak semantika kontzeptual etaerlazio lexikalen bidez lotuta daude, esanahi loturak
|
dituzten
hitz eta kontzeptuensarea eratuz (Miller et al., 1990). Hasiera batean ingeleserako eraiki zen baliabidea; aurrerago, beste hizkuntzetarako ere garatu zen, hala nola euskararako (Pociello etal., 2010).
|
|
Ordinalitatea (kopuruerkaketaren kontzeptua) 12 eta 18 hilabete inguruan hasten dela dirudi, eta, hasieran, objektu gutxiren arteko erkaketara mugatzen da (Siegler, 1998). Lau urteetarako, umeen gehiengoak badaki kopuruak konparatzen
|
dituzten
hitzekin kontatzen. Zuhaitz bat beste bat baino handiagoa dela edo katilu batek beste batek baino zuku gehiago duela esan dezakete.
|
2015
|
|
Ondorioz, esan dezakegu bai crawling eta bai bilatzaileen bidez lor daitezkeela euskarazkocorpus handiak, baina handiagoak crawling bidez (bilatzaileen bidez lor daitekeen tamainamugatuta dago). Kalitate aldetik corpus egokiak dira, corpus klasikoen hitzak ia osorik barnehartzen dituztenak eta besteek ez
|
dituzten
hitzen ekarpen handia egiten dutenak. Beraz, webaiturburu egokia da euskarazko corpus orokorren egoera nabarmen hobetzeko, eta hobekuntzahau gauzatu egin da, 100 milioi hitzetik gorako corpus handi horietako bat Web CorpusenAtarian jarri baita jendearen eskuragarri6.
|
2017
|
|
Horixe gertatzen da hizkuntzek bere bereak
|
dituzten
hitz konbinazio batzuekin, Unitate Fraseologikoekin (UF). Hiztunok inongo arazorik gabe erabiltzen ditugu ondo ezagutzen ditugun hizkuntzetan, baina osaera aldetik badituzte berezitasunak:
|
|
Keinuek haurreihizkuntzaren ikaskuntzan, modu bitara lagun diezaiekete batez ere (Goldin Meadow, 2007): aldebatetik, haurrek keinuekin lor dezakete gurasoek esatea eurek entzun behar
|
dituzten
hitz edoesaldi horiek hurrengo pauso linguistikoa lortzeko eta, bestetik, haurrek keinuekin eurenpentsamenduak adieraz diezazkiekete inguruko pertsonei, eta azken hauek euren diskurtsoamoldatuko dute pentsamendu horietara eta horrek hizkuntzaren jabekuntza erraztuko du.
|
|
Beste berba guztiekin ere, noski, gauza bera egin dezakegu. Kookurrentzia horiek, nolabait esateko, hitzek espazio euklidear batean dituzten koordenatuak dira, non, Hipotesi Distribuzionalari jarraiki, testuinguru antzekoak
|
dituzten
hitzak gertu egongo diren espaziohorretan, eta zerikusirik ez duten hitzak, berriz, urruti. 1 irudian aurreko paragrafoan aipatutako lauhitzak hartu eta erabili dimentsioetan ilustratu dira.
|
2019
|
|
Bestalde, KA ez litzateke posible izango hitz barnean bi hizkuntzek partekatzen ez dituztenezaugarri fonologikoen kasuan. Beste era batera esanda, PFIC hipotesiaren arabera gaztelaniazkoezaugarri fonologiko partikularrak
|
dituzten
hitzak lirateke euskarazko material flexiboarekinkonbinatu euskal fonologiara egokitu ezean. Fonema mailan, aurreikuspen hau betetzen den ikustekofrikari horzkari ahoskabea,/ 0/, erabil daiteke, gaztelaniaren kontsonanteen artean aurkitzen dena bainaez euskararen sisteman, tradizionalki behintzat (Oñederra, 2004).
|