|
2002
|
|
|
Bainugela bakarraren ordez, bi edo gehiago
|
dituzten
etxeetan, obrak bainu guztietan batera egiteko aukera aztertu beharra dago: materialen kostua bikoiztu arren, gremioen eskulana merkeago gertatuko da segurutik.
|
|
|
Etxebizitza batek segurtasun gailuak baditu ere, gerta daitezkeen istripuetatik salbu dago. PRIEren txostenak dioenez, gailu horiek
|
dituzten
etxe ikuskatuen %13, 5ek “ohiz kanpoko berotzeak” dituzte babesetan, eta %10ek babes elementuak dituzte, behar bezala funtzionatzen ez dutenak. Gainera, baliteke instalazio zaharra denbora igaro ahala etxean instalatzen diren gailu elektriko berrien eskaerari erantzuteko prestatuta ez egotea.
|
|
|
Britainia Handiko Warwick Unibertsitateak azterlan bat egin du. Bertan, etxeko animaliak
|
dituzten
etxeetan sistema inmunologiko indartsuagoa eta eskola gutxiago falta dela erakusten da. Azterketa hau egin zuen aditu taldeak (June MCnicholas doktorea buru zela) 138 haurren listua aztertu zuen, eta konturatu zen etxeko animaliekin kontaktuan zeudenek sistema immunologiko sendoagoa zutela eta, beraz, infekzioak hartzeko arrisku gutxiago zutela.
|
|
|
Hautsa biltzeko joera duen azalera da, eta edozein substantzia likido, koipe eta abar atxikitzen zaio. Mantentze lanak ondo egiteko, komeni da xurgagailua maiz pasatzea, eta hori moketaren igarotzearen eta euskarriaren araberakoa izango da (ez da gauza bera pertsona batzuek ordu gutxi ematen
|
dituzten
etxeko logela eta hotel bateko atondoa). Baina xurgagailuarekin bakarrik ez da nahikoa.
|
|
|
2003an, bost urtez beherakada jasan ondoren, erabiltzaile askok telefono finkoaren ordainagiria jasoko dute, hain zuzen, dei gutxi egiten dutenek eta ordainagirian abonu kuota (%8, 2)" pisatzen" dutenek. Gainerako deiak %2 baino gehiago jaitsiko dira, eta Piqué ministroak gogorarazi zuen errenta baxuenak eta kontsumo txikienak (gehienak pentsiodunak)
|
dituzten
etxeek abonu soziala aukeratu dezaketela, hileko kuotari %95eko deskontua aplikatzen diona. Ministroak aurreratu zuen, halaber, Telefónicari proposatu zaiola ADSL txikizkariaren hileko abonu kuotaren %10eko beherapena, “automatikoki handizkako eskaintzara eramango dena”, hau da, operadore nagusiak bere lehiakideei eskaintzen diena.
|
|
|
Baliabide gutxien
|
dituzten
etxeetako txikiek egiten dute lan gehien
|
|
|
Gainera, fruta eta barazkien kontsumoa handitu egiten da adinean aurrera egin ahala, eta 50 urtetik gorako espainiarrek Espainian saltzen diren fruta eta barazki freskoen erdia baino gehiago kontsumitzen dute. Era berean, guraso bakarreko etxeetan fruta eta barazki gehiago kontsumitzen dira hainbat kidetan baino, eta, bitxia bada ere, haurrik gabeko familiek gehiago kontsumitzen dituzte produktu horiek haur txikiak
|
dituzten
etxeek baino. Joera hori zertxobait hobetu da haurrak 6 urtetik gorakoak direnean.
|
|
|
Kontu gortinak, baliabide praktiko eta apaingarria Hegoaldeko herrietan oso ohikoa da eltxo gortinak
|
dituzten
etxe eta dendetako sarrera ateak babestea. Horien funtzio nagusia euli, eltxo eta gainerako intsektu hegalarien barrura sartzea saihestea da.
|
|
2003
|
|
|
Horrez gain, 2.000 euroko muga gainditu zuten Madrilen (2,162, 16 euro), Euskal Herrian (2.153,50 euro), Kantabrian (2,059, 82 euro) eta Balearretan (2.025,78 euro pertsonako, aurtengo lehen hiruhilekoan). ‘Estuguneak’
|
dituzten
etxeak Estatistika Institutu Nazionalak egiten duen Familia Aurrekontuen Inkestaren arabera, familien %55ek adierazi du zailtasunak dituela hilaren bukaerara iristeko. 2002ko azken hiruhilekoaren proportzio bera da, baina 3,2 puntu igo da duela urtebete egindako kontsultarekin alderatuta.
|
|
|
2002ko azken hiruhilekoaren proportzio bera da, baina 3,2 puntu igo da duela urtebete egindako kontsultarekin alderatuta. Autonomia erkidegoka, ‘estuguneak’
|
dituzten
etxeen ehunekoa hamarretik zazpi inguru da Andaluzian, Kanarietan eta Murtzian, eta aurrerapen nabarmenak izan ditu Balearretan, Valentziako Erkidegoan eta Madrilen. Kopuru osoetan, etxeko kontsumoaren gastua %2, 9 hazi zen urtarriletik martxora, nahiz eta igoera horren zati handi bat inflazioak jan zuen.
|
|
2004
|
|
|
Inongo teknikoren laguntzarik gabe eta erabili beharreko materialari eta honen erabilerarik egokienari buruzko zenbait aholkurekin, aire eta bero ihes aukera gehien
|
dituzten
etxeko atalak isola ditzakezu:
|
|
|
Eta aldi berean egiaztatu da etxe komertzializatzaile batzuek erabiltzaileei merkatu librera ez jotzeko eta hornitzaile berberarekin jarrai dezatela gomendatzen dietela, ez baitu merezi, horretarako, argudio zehaztugabeak erabiliz edo, zuzenean, lehiakide
|
dituzten
etxe komertzializatzaileen eskaintzei balioa kenduz.
|
|
|
Espainiako lau etxetatik hiruk dute dagoeneko Interneterako konexio azkarra (ADSL edo kable modema), eta, ondorioz, Espainiako internautak Europar Batasuneko (EB) internautarik zorrotzenetako bat dira, etxebizitzen erdiek bakarrik baitituzte horrelako lineak. Auna Fundazioak “eEspaña 2004” txostenean bildutako datuen arabera, Suedia eta Danimarka dira Internetera konexio azkarrak
|
dituzten
etxeen artean Espainia gainditzen duten Europako herrialde bakarrak (%84 eta %82, hurrenez hurren). Hala ere, Espainiak atzerapen nabarmena du oraindik Sareak etxeetan duen sartze tasan, hamar etxebizitzatik hiru bakarrik baitaude konektatuta.
|
|
|
Eredu klasikoek, oro har, taula tolesteko eta gainazalak gainjartzeko sistemaren bat izaten dute. Oso erabilgarriak dira, batez ere etxebizitza txikietarako, baina baita sukalde edo jangela ez oso handiak
|
dituzten
etxeetarako ere, mugitzeko tokia izateko, mahai handi bati uko egin gabe, beharrezkoa denean. Mahai tolesgarriak diseinu berritzaileekin Baina badira diseinu oso berritzaileak ere.
|
|
|
Errenta txikiak
|
dituzten
etxe zorpetuak eta gazteak dira tasa igoera jasateko arrisku handiena duten sektoreak.
|
|
|
Dekorazioari eta zenbait teknika erabiltzeari esker, metro gutxi
|
dituzten
etxeak handiagoak direla pentsa daiteke.
|
|
|
Horrela, urteko hilabete beroetan terraza eduki ahal izango dugu, eta hotza estutzen hasten denean espazio hori hermetikoki ixten hasiko da, multzoa termikoki isolatzeko. Sabai altuak
|
dituzten
etxeetan altuera aprobetxa dezakegu armairuak sartzeko. Horrela, etxebizitzaren gainazalean lekua aurrezten dugu, zorua edo hormak libre utzita.
|
|
|
Izan ere, Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) 2001eko datuen arabera, Espainiako hiru etxetatik batek(% 30,48) gehiegizko zarata jasaten du. Valentziako Erkidegoan, kanpoko zarata arazoak
|
dituzten
etxe gehien daude,% 37,16 baitira. Ondoren, Madril (%36, 17) eta Katalunia (%34, 28) daude.
|
|
2005
|
|
|
Autonomia erkidegoka, ehunekoa dezente aldatzen da; adibidez, Madrilen %46 eta Galizian %29, 4 Interneterako sarbidea duten etxebizitzen proportzio handienari dagokionez, Katalunia (%40, 4) eta Madril eta Euskadi (%39, 4) dira nagusi. Ekipamendu informatiko gehien
|
dituzten
etxeak Madril eta Katalunia dira (%58, 2 eta %54, 7, hurrenez hurren); atzetik datoz Euskal Autonomia Erkidegoa (%52, 6) eta Nafarroa (%50, 1). Beste muturrean daude Galizia (%38 ordenagailuekin), Gaztela Mantxa (%38, 6) eta Extremadura (%39).
|
|
2006
|
|
|
Nabarmentzekoa da, halaber, landa eremuko udalerri txikiek eta 500.000 biztanletik gorako metropoli eremuek produktu hori gehiago kontsumitzen dutela. Azterlanaren arabera, kontsumoak etxeko kideen kopuruarekiko zuzenki proportzionalki murrizten dira, bai eta sei urtetik beherako haurrak
|
dituzten
etxeetan ere. Ekoizpena Espainian milioi bat tona oilasko baino zertxobait gehiago ekoizten da, eta urtetik urtera %7, 5 egiten du behera.
|
|
|
Nerabeak
|
dituzten
etxeetako elikadura ohiturak aztertzen ditu azterlan batek
|
|
|
TNS Wordlpanel aholkulariak egindako “Nerabeak, azken enperadorea” azterlanaren arabera, produktu freskoak nerabeak
|
dituzten
etxeetako erosketa saskiaren %17 dira, eta neraberik gabeko familien %21 Lan horretan, nerabeek erosketa erabakietan duten eragina nabarmentzen da, eta haien elikadura motak Mediterraneoko dietaren atzerapena aurreratzen duela dio. 13 eta 19 urte bitarteko gazteak dituzten etxeek 2.055 euro gastatzen dituzte urtero elikaduran.
|
|
|
TNS Wordlpanel aholkulariak egindako “Nerabeak, azken enperadorea” azterlanaren arabera, produktu freskoak nerabeak dituzten etxeetako erosketa saskiaren %17 dira, eta neraberik gabeko familien %21 Lan horretan, nerabeek erosketa erabakietan duten eragina nabarmentzen da, eta haien elikadura motak Mediterraneoko dietaren atzerapena aurreratzen duela dio. 13 eta 19 urte bitarteko gazteak
|
dituzten
etxeek 2.055 euro gastatzen dituzte urtero elikaduran. Gainerako etxeek, berriz, 1.468 euro gastatzen dituzte batez beste.
|
|
|
Hala, gastu totalean energiaren parte hartzea %117 hazi da 1973tik 2005era, diru sarrera gutxiko etxeen kasuan, %4, 8tik %10, 4ra. Diru sarrera handiak
|
dituzten
etxeei dagokienez, gastu kapitulu hori %53 handitu da, 1973ko %6, 2tik 2005eko %9, 5era igaro baita. Garraioetarako erregaien hazkunde handiena energia gastuaren jarraibide orokorra izan da, txosten horrek gogorarazten duenez.
|
|
|
Horregatik, energia azpiegitura mota hori sustatzeko eskatu zien familiei. “Gas likidotua, biogasa edo erregai modernoak erabiltzen
|
dituzten
etxeen kopurua 100 milioi handituko balitz, 473 milioi emakume, haur eta gizon gutxiago izango lirateke itxitako lokaletako airearen kutsaduraren ondorio kaltegarrien eraginpean, eta 282.000 milioi lagun gutxiago hilko lirateke urtean arnas gaixotasunengatik”, ziurtatu zuen organismoak. Txostenaren arabera, 2015era arte mundu osoan erregai solidoekin kozinatzen duten pertsonen kopurua erdira murrizteko, “13.000 milioi dolar inbertitu lirateke eta urtean 91.000 milioi dolarreko onura ekonomikoa lortuko litzateke”.
|
|
|
Gainera, usain txarrak neutralizatzen dituzte. Bi aparatuak gomendatuta daude alergiak, haurrak edo zaharrak
|
dituzten
etxeetan.
|
|
|
Bestela, ekipoa pizten denean barreiatuko dira. Haurrak
|
dituzten
etxeetan, gomendagarriagoa da lurrun hotzeko hezegailuak erabiltzea, lurrun berokoak erredurak eragin baititzake ur beroa edo lurruna isuri delako.
|
|
|
Errenta txikienak
|
dituzten
etxeek bi halako baino gehiagoko epea behar dute.
|
|
|
Bi urte baino gehiagoko antzinatasuna duten etxeei dagokienez, aldea are gehiago handitu zen, 2000 eta 2005 bitartean %103, 3 igo baitzen prezioa. Bestalde, errenta txikienak
|
dituzten
etxeek batez besteko familia batek baino bi aldiz gehiago (2,6 aldiz gehiago) behar dute etxebizitza tipo bat erosteko. Hala, 2005ean, 6,4 urte, batez beste, 16,8 urte ziren familia horientzat, bi urte baino gutxiagoko etxebizitzentzat, eta 17,3 urte zaharrenentzat.
|
|
|
Espainiako Hipoteka Elkartearen (AHE) kalkuluen arabera, gehikuntza berri horren ondorioz, kredituko 10.000 euroko hileko letrak 30 euroraino garestituko dira. Erakundeak bankuak, aurrezki kutxak eta kreditu kooperatibak ordezkatzen ditu, eta ohartarazi du arriskua ia esponentzialki hazten ari dela epe oso luzeko maileguak sinatuta
|
dituzten
etxeentzat, bai eta azken hiru urteetan hipoteka itxi zutenentzat ere. Teorian, euriborrak hipoteken %80an erreferentzia badu tarte bat tasa ofizialen gainean.
|
|
2007
|
|
|
Piedad mendiek berehalako maileguak eskaintzen
|
dituzten
etxe gisa funtzionatzen dute, berme gisa uzten den bitxi edo alhaja baten truke.
|
|
|
Munduan 1.000 milioi pertsona baino gehiago bizi dira gutxieneko bizigarritasun baldintzak betetzen ez
|
dituzten
etxeetan.
|
|
|
Adituen %7, 4k bakarrik du aditu gaitasuna, eta hasiberritzat %19, 2 hartzen da. Gainera, panelaren arabera, informazioaren eta komunikazioaren teknologien (IKT) hiru zerbitzu
|
dituzten
etxeak bi baino gehiago dira. % 32,1ek telefono finkoa, mugikorra eta Internet ditu;% 31,1ek, berriz, telefono finkoa eta mugikorra bakarrik.
|
|
|
Kalkuluen arabera, 0 eta 15 urte bitarteko 1.500 haur hiltzen dira Espainian istripuengatik; horietatik %40 etxean sortzen dira, %22 kalean, %18 eskolan eta %7 eremu publikoetan. Haurrek izaten
|
dituzten
etxeko istripuen arrazoi ohikoenak hauek dira: produktu toxikoak irenstea, kolpeak eta erorketak, erredurak, ebakiak eta zauriak, eta itotzea.
|
|
2008
|
|
|
Gurasoak bananduta baina beren kargura hiru seme alaba edo gehiago dituzten familiek jaso ditzakete diru-laguntzak. Gainera, familia ugariarentzako diru-laguntzak jaso ditzakete aita edo ama bananduta edo dibortziatuta egon arren, beren kargura hiru seme alaba edo gehiago
|
dituzten
etxeek, komunak izan ala ez, nahiz eta familia unitate desberdinetakoak izan, beren mendekotasun ekonomikoaren pean badaude eta ezkontza etxean bizi ez badira ere. Era berean, bi anai arreba umezurtz, aitarik eta amarik gabeak, tutoretzapean, harreran edo zaintzan, tutorearen, hartzailearen edo zaintzailearen kontura egon gabe, familia ugariei onartutako estatuko eta autonomietako laguntzak ere jaso ditzakete.
|
|
|
Zaratak eta kutsadura Kanpoko etxebizitza batek abantaila nabarmenak izan ditzakeen arren, kaleko hotsak egongelaraino sartzeko beldurra kezka larria da pertsona askorentzat etxebizitza erostera doazenean. Bistan denez, kalera leihoak
|
dituzten
etxe guztietan ez da sartzen hiriak sortzen duen zarata; izan ere, beste faktore batzuek ere eragiten dute, hala nola, bizi den solairuak edo higiezinaren ondoko bide motak. Leihoek zirkulazio handiko kale batera edo etorbide nagusi batera jotzen badute, motorren eta bozinen kutsadura akustikoa konstantea izango da, eta horri kutsadura gehitu zaio.
|
|
|
Hainbat enpresa, ikerketa talde eta ekimen ekologistek adreilu ekologikoen hainbat eredu erabiltzea sustatzen dute. Horiek erabiltzean, adreilu konbentzionalek behar duten energia eta lehengai gastua murrizten da, eta, hala, ingurumenari laguntzen zaio eta propietate ekologikoagoak
|
dituzten
etxeak eraikitzen dira.
|
|
|
Joan den irailera arte izandako urtetik urterako igoera abuztuan izandakoa (%6, 8) baino puntu erdi txikiagoa izan zen, eta ia hamar puntu portzentual txikiagoa izan zen 2007ko epe berean izandako %16ko igoera baino. Bankuak eta kutxak
|
dituzten
etxeen zorra 2003koaren bikoitza baino handiagoa da Hala ere, kopuru absolutuetan, etxebizitzen erosketagatik familiek zuten zorra errekor berri bat izan zen 2008ko lehen bederatzi hilabeteetan, eta gero eta hurbilago dago 700.000 milioi eurotik. Hala, Espainiako etxeek bankuekin eta kutxekin duten zorra 2003 urtean kontabilizatutakoa baino bi aldiz handiagoa da, orduan 300.000 milioi eurokoa izan baitzen.
|
|
2009
|
|
|
Elikagaien Kontsumo Taula argitaratu ohi du Espainiako Ingurumen, Landagune eta Itsas Inguruetako Ministerioak, eta han ikusten denez, haurrak
|
dituzten
etxeetan fruta eta barazki gutxiago jaten dituzte besteetan baino.
|
|
|
Edozein harritzen da urrea edo zilarra jatera doala pentsatze hutsagatik, eta metala mihiarekin kontaktuan elikagaiaren zaporea aldatu gabe nola urtzen den ikus dezake. Adibidez, oraindik ere postre gozoagoak lirateke, hala nola txokolate malkoak, txokolate eta sagar briocheak edo urrezko edo zilarrezko malutak
|
dituzten
etxeko boilur hautseztatuak. Nabarmentzekoa da produktu horiek esklusiban duten guztia prezioan islatzen dela; 100 g inguru 40 euro inguru balio dezakete prezio onean, baita gehiago ere.
|
|
|
Hala ere, Espainian errentamenduaren prezioak ez die uzten herritarrei bizitokia askatasunez aukeratzen; izan ere, hain da handia, ezen, kasu askotan, errenta hipoteka baten truke hilero ordaintzen den kuota baino handiagoa baita. Hori ez dator bat, noski, jabeek alokairuan jartzen ez
|
dituzten
etxe hutsen kopuruarekin, ez direlako errentagarriak edo etorkizuneko maizterrek kontratuan agertzen diren betebeharrei aurre egingo ez dietelako beldurra dutelako. Jabeei eta maizterrei kalte egiten dien egoera hori arintzeko alokairuari bultzada bat eman behar zaionez, erakunde publikoek zein pribatuek hainbat ekimen sortu dituzte, besteak beste, partikularrei alokatzeko kredituak, etxea alokatu nahi dutenei zuzendutakoak eta etxebizitza sustatzaileei zuzendutakoak.
|
|
|
Sustatzaileek Gobernuari eskatu diote saldu ezin
|
dituzten
etxeak eros ditzala
|
|
|
Datorren uztailaren 1ean, sektore elektrikoko egungo tarifa arautuaren ordez, azken aukerako tarifa jarriko da, AAT izenekoa, eta FACUA kontsumitzaileen erakundeak ohartarazi duenez, “ezezagun handiz” inguratuta dago. Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioak ere finkatuko du AAT, eta 10 kilowatt ordu (kWh) arteko potentzia kontratatua duten eta merkatu librean enpresa elektrikoek eskaintzen dituzten tarifak kontratatu nahi ez
|
dituzten
etxeko erabiltzaile guztiek erabil dezakete. Hala ere, “oraindik ere ezezaguna da Ministerioa erabiltzaileak merkatu librera botatzen saiatuko bada, AAT konfiguratzean igoera handia aplikatuz”, adierazi du FACUAk.
|
|
|
Familia ugariek, kide guztiak langabezian
|
dituzten
etxeek eta gutxieneko pentsioak jasotzen dituztenek jasoko dute, lehenengo etapan, argiaren ordainagiria izoztu izana, baina abantaila hori eskatu dute eta eskatutako baldintzak betetzen dituztela frogatu. Guztiek izango dute “bonu soziala”, hiru kilowattetik beherako potentzia duten lehen etxebizitzako kontratuen titularrek izan ezik; horiei zuzenean aplikatuko diete abantaila hori konpainia elektrikoek.
|
|
|
Haurrek jasaten
|
dituzten
etxeko istripu larri gehienak saihestea. Hori da, hain zuzen ere, Europako Batzordeak jakinarazi duenez, hogeita zazpi herrialdeek beste bi segurtasun arau zorrotzago onartu behar izan dituzte, haurtzaintza artikulu batzuetarako eta balkoietako leiho eta ateetarako.
|
|
2010
|
|
|
Kide guztiak langabezian
|
dituzten
etxeak 1,2 milioi dira.
|
|
|
Etxebizitza Ministerioaren mendeko Alokairu Sozietate Publikoak (SPA) alokairuko etxebizitzak emango dizkie Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko (UCM) ikasle, irakasle eta langileei, hilean 250 eurotik hasita, logela bakarreko etxebizitzen kasuan, eta 350 euro arte, hiru logela
|
dituzten
etxeen kasuan. Eraikin horietako gehienek altzariak izanen dituzte eta etxetresna elektrikoak.
|
|
|
Beste kasu batzuetan, material naturalak ikuspegi modernoarekin erabiltzen dituzte. ModCell enpresa britainiarrak lastozko fardoak, ziurtagiri ekologikoa duen zura edo etxe pasiboen estandarrarekin birziklatutako materialak
|
dituzten
etxe aurrefabrikatuak egiten ditu. Batzuek sistema etnikoagoetara jotzen dute, hala nola estepetako yurtetara edo tradizio japoniarrera.
|
|
|
Azken kasu horretan, portzentajea %13, 4koa da. Hilabete amaierara iristeko zailtasunak
|
dituzten
etxeen tasa pixka bat txikiagoa da 2009an erregistratutakoa baino (%30, 5); “horrek hautsi egiten du 2007an hasitako adierazle horren goranzko joera”, nabarmendu du EINek. Hala ere, 2010ean ustekabeko gastuei aurre egiteko gaitasunik ez duten etxeen ehunekoak 2,7 puntuko igoera izan du aurreko urtearekin alderatuta, eta %36, 7ra iritsi da, “azken sei urteetako baliorik handiena”.
|
|
|
2007an, kontsumitzaileek 13.987.319 megawatt/ ordu (Mwh) gastatu zituzten etxeko argiztapenean; argiteria publikoan, berriz, 5.254.867 Mwh. Batzordeak egindako azterketa baten arabera, Espainiako etxeak dira kontsumo txikiko bonbilla gutxien erabiltzen
|
dituzten
etxeak Europako Batasunean,% 15 bakarrik (2007 urterako). Kopuru horiek antzekoak dira kaleetan.
|
|
|
Energia eskaintza horren beste ekarpen bat da elektrizitate hornidura guztiz berriztagarria izango dela. Bi energiak (gasa eta argia) kontratatzen
|
dituzten
etxeetan, deskontua %12ra arte igoko da, eta gasaren fakturaren zenbateko finkoan %10eko gehigarria aplikatuko da.
|
|
2011
|
|
|
Krisiak gehien eragiten dien talde sozialen artean emakumeak daude. Inkesta horren arabera, azken bi urteetan, gizarte bazterketari lotutako emakumeen profila areagotu egin da, bereziki, gizarte bazterkeriaren forma larrienetako batzuetan, eta eragina izan du, halaber, etxe gazteenetan, etorkinetan, mendekotasuna duten pertsonak
|
dituzten
etxeetan eta ingurune geografiko edo hiritar hondatuagoei lotutako familia guneetan. Gizarte zerbitzuen eskaintza Jantoki sozialetara joan behar duten pertsonek laguntza hori eska dezakete bulego ofizial zein pribatuetan eta izaera erlijiosoan, baina aldaketa txiki batzuekin.
|
|
|
Etxeei buruzko inkesta baten bidez kalkulatzen da; horrela, etxe batean bizi den pertsona bakoitza pobrea edo ez pobrea da, “familiak dituen gabezia kopuruaren” arabera. Hamar adierazleri buruz galdetu dute, eta hiru gabezia edo gehiago
|
dituzten
etxeak pobrezia multidimentsionaltzat jotzen dira; bi edo hiru gabezia dituzten etxeak, berriz, ahulak dira edo pobrezia mota horretan erortzeko arriskuan daude. Garatzen ari diren 104 herrialdetako biztanleriaren herenak —1.750 milioi pertsona inguru— aldi bereko gabeziak ditu hainbat dimentsiotan.
|
|
|
Etxeei buruzko inkesta baten bidez kalkulatzen da; horrela, etxe batean bizi den pertsona bakoitza pobrea edo ez pobrea da, “familiak dituen gabezia kopuruaren” arabera. Hamar adierazleri buruz galdetu dute, eta hiru gabezia edo gehiago dituzten etxeak pobrezia multidimentsionaltzat jotzen dira; bi edo hiru gabezia
|
dituzten
etxeak, berriz, ahulak dira edo pobrezia mota horretan erortzeko arriskuan daude. Garatzen ari diren 104 herrialdetako biztanleriaren herenak —1.750 milioi pertsona inguru— aldi bereko gabeziak ditu hainbat dimentsiotan.
|
|
|
Gainera, edozein tresna sofistikatu ken daiteke, hala nola hidromasaje kabinak, eguneroko higienerako erabilgarritasun txikia ematen baitute. Haurrak
|
dituzten
etxeetan, ia beti ordenagailu bat baino gehiago badaude, software bikoiztuak murriztu daitezke, eta gailu guztietarako balio duen bakarra izan daiteke: disko gogorrak, erreproduzitzaileak edo antibirusa, besteak beste.
|
|
|
Beraz, kontu handiz prestatu behar dira. Hauek dira prestakuntzan kontuan hartu beharreko puntu nagusiak, higiene berme guztiak
|
dituzten
etxeko izozkien kontsumoa ziurtatzeko. Errezeta aukeratu ondoren, erabili osagai oso freskoak eta jatorri eta kalitate bermea dutenak.
|
|
|
Andaluzian 400 eurora iristen dira erosten den klimatizagailu bakoitzeko, eta Valentzian 500 eurora arte lor daitezke ordezkapenean. EDAIk dioenez, ekipo berriak
|
dituzten
etxeek klimatizazioari dagokion fakturan energiaren %19 aurreztea lortuko dute urtero. Aire edo ur bidezko hozte aparatu trinkoetarako diru-laguntzak daude, A sailkapen energetikokoak, hotz ekipo hutsetan edo bero ponpa duten ekipoetan.
|
|
2012
|
|
|
EROSKI CONSUMERek lehen eskutik jakin nahi izan du haurrek zer nolako elikadura ohiturak eta aisialdi joerak dauzkaten, eta, horretarako, 5 eta 12 urte bitarteko haurrak eduki
|
dituzten
etxeetara deitu dugu 9 autonomia erkidegotan (Andaluzia, Balear uharteak, Euskal Autonomia Erkidegoa, Galizia, Gaztela Mantxa, Katalunia, Madril, Nafarroa eta Valentziako Erkidegoa), eta 1.500 inkesta baino gehiago egin ditugu.
|
|
|
Badira lau otordu egiten dituztenak ere(% 12), eta hiru egiten
|
dituzten
etxe gutxi batzuk ere bai(% 0,4).
|
|
|
Altzariz hornitutako etxebizitzak Altzariak dituen etxea egokia da aldi baterako hiri batean bizi direnentzat Altzariak dituen etxebizitza bat aukeratzea izan daiteke maizterrentzako onuragarriena bizitzako une jakin batzuetan: Altzariak
|
dituzten
etxeek hasieratik bizitzeko aukera ematen dute, behar den guztia baitute (altzariak, etxetresna elektrikoak, tresna elektrikoak, etab.). bizitzen hasteko. Alokairuarekin lotutako gastuak handitu ditzaketen gastuak saihesten dira.
|
|
|
haurra heltzen has daiteke oinez. Haurrak
|
dituzten
etxeak ez dira onak, oro har, txakur txikiegi batekin bizitzeko: txikiak direnez, hauskorrak eta hauskorrak dira.
|
|
|
Jaiotzagatiko edo adopzioagatiko prestazioa guraso bakarreko familia bakoitzari 1.000 euroko ordainketa bakarra egitean datza. Azken urteotan, nabarmen hazi da familia mota hori; izan ere, adingabeak
|
dituzten
etxeen% 14k guraso bakarreko familia unitatea osatzen dute. Kasuen ia %90ean, emakume bat da haren buru.
|
|
|
Hala, haurren pobreziak, urteetan zehar adin txikiko biztanleen %24 inguruk egonkortuta, “%26a gainditu du, eta ehuneko hori estatuko batez bestekoa baino ia bost puntu gorago dago 2011n, eta ez da inoiz adin tarte horretarako iritsi ‘Bizi Baldintzen Inkesta’ (2004) egin zenetik”, ohartarazi du NBEko agentziak. UNICEF Españaren lanak ere nabarmentzen du kide heldu guztiak lanik gabe dituzten haurrak
|
dituzten
etxeen kopurua %120 igo dela 2007 eta 2010 artean, etxe guztiak baino ia bi aldiz gehiago. “Datu horrek erakusten du krisiak eragin handiagoa duela haurrak dituzten familietan, eta bizi baldintzek okerrera egin dutela antzematen da; horrek eragina izan dezake elikaduraren kalitatean, bizikidetzan eta gurasoen eta seme alaben arteko harremanetan”, azaldu du UNICEFek.
|
|
|
Txostenean, erretiratuek osatutako etxeetako olio kontsumoa nabarmentzen da; batez beste, urtean 21,53 litro kontsumitzen dira pertsonako, Espainiako batez besteko kontsumoa baino %63, 9 gehiago (13,14 litro). Haur txikiak
|
dituzten
etxeetan, aldiz, urtean 7,56 litro kontsumitzen dira pertsonako, batez bestekoa baino 5,6 litro gutxiago. Eskualdeka aztertuta, olio gehiago kontsumitzen da Errioxan (19,01 litro pertsonako urtean) eta Galizian (17,99 litro pertsonako urtean); Valentziako Erkidegoan eta Murtzian, berriz, kontsumo txikiena hautematen da (10,26 eta 10,60 litro pertsonako urtean, hurrenez hurren).
|
|
2013
|
|
|
Elikagai gehien botatzen diren etxe mota bi pertsonak osatzen dute. Horien elikadura kudeaketaren arduradunak 60 urte edo gehiago ditu, eta lau kide edo gehiago
|
dituzten
etxeetan, berriz, gutxien botatzen da. Ia 554 kiloko elikagai bola horren osagai dira ogia, zerealak eta gozogintzako beste elikagai batzuk %19an; frutak eta barazkiak %17an; eta esnea eta deribatuak, eta pasta, arroza eta lekaleak %13an, hurrenez hurren.
|
|
|
Bainugelara eramaten duen korridorea izan daiteke leku aproposena armairu edo kolore soileko saskien mota honetarako, grisa edo marroia. Arropa kubo batean edo gehiagotan sailkatzea Arropa zikina kolorearen edo zuntz motaren edo arropa motaren arabera bereizteak abantailak eskaintzen ditu garbiketa lanak hobeto antolatzeko, batez ere hainbat pertsonak bizi diren eta askotariko jantziak erabiltzen
|
dituzten
etxeetan. Horretarako, hainbat konpartimentu erabil daitezke kubo berean, edo hainbat kubo instalatu, bakar baten ordez.
|
|
|
Izan ere, finantza analista askok uste dute egoera hori ez dela oso erraza hurrengo hilabeteetan Espainian, nahiz eta egoera ekonomikoa ez den jasangaitza kontinente zaharrean, Espainia da eragiketa hori errepikatzeko hautagaietako bat. Zalantzarik gabe, gordailuak
|
dituzten
etxe askotan jarri da zalantza, eta, hemendik aurrera, dirua finantza produktu seguruago eta egonkorragoetara eramaten saiatuko dira. Kontua ez da dirua koltxoian gordetzea, gure arbasoek egiten zuten bezala, baizik eta une honetan ziurgabetasun ekonomikoa ematen duten eta errentagarritasun maila igotzen duten produktuak aurkitzea.
|
|
|
Hala, inkestatutako etxeen% 63k hilean 3.000 euro baino gutxiago jasotzen ditu eta% 15 ez da 1.500 euro baino gehiagokoa. Bost kide edo gehiago
|
dituzten
etxeen% 6an bakarrik sartzen dira 6.000 euro baino gehiago hilean. Beste muturrean, seme alaba asko dituzten familien %5 hilean 900 euro baino gutxiagorekin bizi dira.
|
|
|
deskontua Ondasun higiezinen gaineko zerga (OHZ) Udal bakoitzaren mende dago, eta familiaren errentaren, etxebizitzaren balio katastralaren eta seme alaba kopuruaren mende egon ohi da. Kide asko
|
dituzten
etxeetan deskontu zenbatekoak daude bidaia sektorea. Trenez edo errepidez egiten direnentzat, %20ko beherapena dago ibilbide guztietako txarteletan (familia ugari orokorra) eta %50ekoa bost seme alaba edo gehiago dituztenentzat. Deskontu hori beste batzuei gehitzen zaie, hala nola joan etorriko txartelak erosteari.
|
|
|
Gero eta ekimen gehiago egiten dituzte helduek eta gazteek espazioa, konpainia eta zainketak partekatzen
|
dituzten
etxeen alde, alokairu ekonomiko edo doako baten truke
|
|
|
Eskolan igeriketa edo borroka arteak jaso ordez udal kiroldegietara jo daiteke, merkeagoak Gure herrialdean familiak gehien gastatzen duen partidetako bat da hezkuntza, eta 2012an, Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) datuen arabera,% 7,4 hazi zen. Ikastaro honetan, ordea, erabat akademikoak ez diren jarduerak alde batera uzten
|
dituzten
etxe asko daude. Murrizketak hainbat partidatan aplika daitezke:
|
|
|
Lau kideko familia baten aurrekontua bi pertsonakoa baino %35 handiagoa da. Udan, gainera, haurrak
|
dituzten
etxeen gastua are gehiago handitu daiteke. Udako oporrek asko ematen dute denbora librea seme alabentzat, eta familiek beren aurrekontuaren zati bat erabili behar dute hutsune hori betetzeko, batez ere bi gurasoek lan egiten dutenean.
|
|
|
CollegeDegrees360 Etxeko gazteei zuzendutako ordenagailu batek gurasoen ekipoak kolpez, eroriz edo fitxategiak ezabatuz babesten ditu Hauen artean: etxeko gazteentzat ordenagailua erosteko abantailak funtzio profesionalak egiten
|
dituzten
etxeko ekipoei programak eta artxiboak kolpe, erorketa edo ezabatzetik babesten da. Haurrek ezagutu behar ez duten informazioa eskuratzea ere eragozten da.
|
|
|
Zenbat aldiz jan behar du katuak egunean? Katuaren esku uztea zaila da felido glotoietan eta animalia gehiago
|
dituzten
etxeetan Behar adina elikagai jaten ez duen katu batek edo bere adinerako, jarduera fisikorako eta osasun egoerarako egokia ez den elikagairen bat hartzen duenak arazoak izan ditzake osasuntsu egoteko. Bestalde, behar baino kaloria gehiago hartzen dituen felido batek gehiegizko pisua izateko arrisku handia du, eta denborarekin, gizentasun felidoa (inguruan Hiriko katuen %58k pisu osasuntsua gainditzen dute, konpainiako animalietan obesitatea prebenitzeko elkartearen arabera).
|
|
|
Diseinu komun batetik abiatuta, igorlearen eta hartzailearen izenak, argazkiak eta datu pertsonalizatuak sartzeko aukera ematen dute, pertsona horrentzat berariaz sortu diren inprima dezaten. Gabonetan haurrak
|
dituzten
etxeko bideoak posta elektronikoz bidal daitezke, edo YOutube ren bidez partekatu. Hori egiteko web orri dibertigarrienetako bat Elf Yourself da, eta foiea dantzatzen eta abesten du, pantailan gutxienez.
|
|
|
Joera hori egiaztatzeko, nahikoa da adierazten duten zifretara jotzea: alokatutako gelak eskaintzen
|
dituzten
etxeen kopurua %150 handitu da azken hilabeteetan higiezinen atariaren arabera, ide.com. Alokatutako gela batean dituen eragozpenak espazioa mugatzea eta gela komunak beste pertsona batzuekin partekatzea dira Eredu hori etxebizitza bilatzeko irtenbiderik beharrezkoenetako bat da, batez ere gazteak emantzipatu nahi dutela eta ezin dutela beste formula egokiagorik aukeratu, gabezia ekonomikoak direla eta.
|
|
2014
|
|
|
Garraiobide horren aseguruak ez dira oso ohikoak aseguru konpainien artean, ez baitituzte berariaz merkaturatzen bezeroen artean. Horregatik, kasu askotan, gorabehera horiek estaltzen
|
dituzten
etxeko aseguruak erabili behar dira, nahiz eta ia beti lurralde nazionalera mugatuta egon. Bizikleta estalita geratzen da segurtasun giltzarrapo homologatu bat erabiltzen bada Bizikleten lapurretak estaltzen dituzten poliza aukeraketa mugatua dago, baina lurralde nazionalean garatutako gertakariei bakarrik eragiten diete.
|
|
|
Txostenaren arabera, Espainiak bi pobrezia mota ditu: batetik, eskualde hotzetan diru sarrera txikienak
|
dituzten
etxeak, eta, bestetik, alde epelagoak dituzten etxeak, etxebizitza tenperatura egokian mantentzeko gai ez direla adierazten dutenak. Landa eremuek edo biztanle gutxi dituzten biztanleek (11 milioi biztanle) pobrezia energetikoa jasaten dute neurri handiagoan hiri hondakinek baino (22 milioi biztanle).
|
|
|
Txostenaren arabera, Espainiak bi pobrezia mota ditu: batetik, eskualde hotzetan diru sarrera txikienak dituzten etxeak, eta, bestetik, alde epelagoak
|
dituzten
etxeak, etxebizitza tenperatura egokian mantentzeko gai ez direla adierazten dutenak. Landa eremuek edo biztanle gutxi dituzten biztanleek (11 milioi biztanle) pobrezia energetikoa jasaten dute neurri handiagoan hiri hondakinek baino (22 milioi biztanle).
|
|
|
Hori dela eta, oso garrantzitsua da adineko pertsonek janaria prestatzeko eta elikagaiak manipulatzeko higienea zaintzea. Hala ere, Hertfordshireko Unibertsitateak berriki egindako ikerketa batek dioenez, Erresuma Batuko Elikadura Arauen Agentziak (FSA) eskatuta, elikagaien segurtasuna ez da lehentasun gehienetan adineko pertsonak
|
dituzten
etxeak. Arduragabekeria nagusiak zein diren azaltzen du artikuluak, eta elikagaien segurtasunari buruzko aholku batzuk zehazten ditu, horiek saihesteko.
|
|
|
1 Lau haurretatik bat pobrezia arriskuan dago. UNICEFek ohartarazi duenez, gabezia horren ondorioz, pobreziaren eragina haurtzaroan «larriagoa eta gogorragoa» da. Izan ere, «txikiak
|
dituzten
etxeak batez bestekoa baino pobreagoak dira, eta etxerik gabe etxeak», zehazten du txostenak. 2 Guztira 2,3 milioi haur (%27, 5) pobrezia arriskuan edo gizarte bazterketan daude Estatistikako Institutu Nazionalaren (INE) kalkuluen arabera, UNICEFek jasotakoak.
|
|
2015
|
|
|
Produktuei arretaz begiratzen badiegu, ohartuko gara haurrentzako gailetak egiten
|
dituzten
etxe askok banakako errazioak eskaintzen dituztela, eta errazio bakoitzak 10 gramoko lau gaileta izaten dituela.
|
|
|
Hala ere, arrazoi askok ematen dute «ontzietako elikagai kantitatearen eta kontsumitzaileen benetako beharraren arteko elkarrekikotasun falta». Eta hori horrela da kide gutxi
|
dituzten
etxeen kopurua «indarrez hazi delako». Hori dela eta, enpresa asko behar berrietara egokitu dira, eta zati txikiagoak aukeratu dituzte (ekoizpen kostua handiagoa izan arren).
|
|
|
Dena den, etxean maiz erabiltzen diren produktu asko daude, horiek botatzeko ordua iristen denean. Artikulu honek ordena alfabetikoan azaltzen du nola birziklatu (edo posible ez den) zalantza gehien sortzen
|
dituzten
etxeetako objektu edo gauza horiek.
|
|
2016
|
|
|
Jogurtak eta bestelako esne hartzituak hartzen
|
dituzten
etxerik gehienetan haurrak bizi dira, horixe da profilik ohikoena; seme alabarik gabeko bikote helduek osatutako familietan ere ohiko elikagaiak izaten dira.
|
|
2017
|
|
|
Lehenik, etxean edukiontzi gehiago jarri liratekeela, eta horrek kalte egiten die errentarik txikienak
|
dituzten
etxeei eta hiri eremuetan daudenei.
|
|
|
Eurostat erakundeak darabiltzan irizpideen arabera, pobrezia atalasea urtean 8.209 eurokoa da pertsona bakarreko etxeetarako, eta 17.238 eurokoa bi helduk eta 14 urtez azpiko bi adingabek osatzen
|
dituzten
etxeetarako.
|
|
|
Kreditu lerro berdeak Gaur egungo banku eskaintzan mailegu berdeak izenekoak ere ez dira falta. Kutxabanken proposamenak ordezkatzen ditu, auto ekologikoak eta etxetresna elektriko eraginkorrak erosteko eta planteamendu estrategiko horiek mantenduko
|
dituzten
etxeko berrikuntzak egiteko. Banku produktu honek 75.000 euro ematen ditu eskatzaileen artean behar horietako edozein asetzeko, eta itzultzeko epea 10 urtekoa da.
|
|
2018
|
|
|
Ez daitezke alokatu 30 m2 baino gutxiago
|
dituzten
etxeak.
|
|
2019
|
|
|
Hala, emakumeek gero eta gehiago aurrezten dute etxean. Gainera, haurrak edo mendekotasuna duten pertsonak
|
dituzten
etxeak dira kontsumo handiena eta energia gastua kontrolatzeko zailtasun handienak dituztenak. Energia eraginkortasuneko neurri gehiago hartzearen edo ez gauzatzearen arteko aldea dirua da.
|
|
2020
|
|
|
Bonu soziala hartzea. Bonu honek familia ugari batzuk eta diru sarrera txikiak
|
dituzten
etxeak babesten ditu, fakturetan %25 eta %15 arteko deskontuak eginez. Alarma egoeran, bonu sozialaren onuradunak gehitzea onartu da:
|
|
2021
|
|
|
1985ean, Espainiako haurren% 15ek gehiegizko pisua zuen; gaur egun, berriz, ia 10etik 5 dira. Aladino 2020an argitaratutako azken txostenaren arabera, 6 eta 9 urte bitarteko haurren %40k gehiegizko pisua du, adinean aurrera egin ahala nagusitzen da eta baliabide gutxien
|
dituzten
etxeetan du eragina. Baina ez haiei bakarrik.
|
|
|
Haurrak ozenki irakurtzea Nahiz eta pandemiak, eta, batez ere, konfinamenduak, irakurketarekin birmoldatu gaitu, 6 urtetik beherako haurrak ez hainbeste. Espainiako Editoreen Gremioen Federazioaren (FGEE) ‘Irakurtzeko Ohituren eta Liburuak Erosteko Barometroa 2020’ izenekoaren arabera, 6 urtetik beherako haurrak
|
dituzten
etxeen% 74,4an haurrak irakurtzen dira, eta 2019an, berriz,% 83,6an. Eta, 2020an ere gehiago izan ziren 6 eta 9 urte bitarteko haurrak 2019 urtearekin alderatuta (%86, 8 izatetik %88, 8 izatera pasatu da), baina ehunekoak behera egin du berriro.
|
|
|
Halaber, arnasteko arazoak, hausturak eta hipertentsioa izateko arrisku handiagoa, intsulinarekiko erresistentzia eta gaixotasun kardiobaskularren markatzaile goiztiarrak eragiten ditu. Gaur egun, sei eta bederatzi urte bitarteko haurren %40k gehiegizko pisua du, adinean aurrera egin ahala nagusitzen da eta baliabide gutxien
|
dituzten
etxeetan du eragina. “Gaixotasunen gaixotasunak”, jakina denez, haur horiek helduen gaitzak izatea eragiten du.
|
|
|
Pertsona horietako batzuek mahaia familiarekin partekatzeari utzi diote. Janaria gelan edo beraiek bakarrik ezagutzen
|
dituzten
etxeko lekuetan ezkutatu. Pisua etengabe eta obsesiboki erregistratzea.
|
|
2022
|
|
|
Dortokak maskotatzat hartzen dira gehien, batez ere haurrak
|
dituzten
etxeetan. Ez dute zainketa handirik behar, baina higienea zorroztu egin behar da ongizatea ziurtatzeko
|
|
|
Hipoteka itzultzeko epea zazpi urtera arte luzatzea, interes tasen igoeragatik hipoteka ahalegin handiegia duten familientzat. 29.400 eurotik beherako errentak
|
dituzten
etxeetarako Hipoteka kuota 12 hilabetez izoztea eta interes tasa murriztea. Mailegua zazpi urtera arte luzatzea.
|
|
|
Espainiako Cáritas ek eta Foessa Fundazioak egindako ‘Bizitzaren kostua eta horri aurre egiteko familia estrategiak’ txostenak salatu duenez, 10 etxe zaurgarrietatik 7k uko egin diote edo murriztu egin dituzte arropa eta oinetako gastuak, eta ia erdiek murriztu egin dute familiaren elikadura aurrekontua; laurdenak ezin du eraman behar duen dieta berezia, arrazoi medikoak direla eta. Gainera, haurrak
|
dituzten
etxeen% 18k eskolako jantokia erabiltzeari utzi dio, ezin izan duelako ordaindu: ehuneko hori 500.000 familia ingururi dagokie.
|
|
|
• Ume eta nerabe guztiek elikadura osasungarria, orekatua, egokia eta garapen etapa bakoitzari egokitua izan dezaten bermatzea, Vidalen ustez, pobreziaren egoera aldatzen lagun dezaketen neurriak dira. Zailtasunak
|
dituzten
etxeetan frutak eta barazkiak erosteko laguntzak ezartzea ere aipatzen du, kalitateko eskola jantokietarako bekak emateak janari osasungarria bermatzen du eta zenbait produktutan (freskagarrietan, adibidez) zergak igotzea. Pobreziaren eragina buru osasunean Imagen:
|
|
|
Hau da, %13 jaitsi zen kontsumoa, prezioak %10 inguru igo baitziren (OMEk ezarritako zifren antzekoak). Kontsumoaren beherakadaren %80 ez da gertatzen freskagarriak hartzen
|
dituzten
etxe gutxiago daudelako, baizik eta freskagarri gutxiago edateagatik, lehenago kontsumitzen zituztelako. Gainera, murrizketa handiagoa da haurrak dituzten etxeetan (ia 25 litro) haurrik gabeko etxeetan baino (6,3 litro).
|