|
2001
|
|
|
Irizpide horiek bi parametro ezartzen
|
dituzte
uraren kalitatea erabakitzeko: gida balioa eta balio inperatiboa.
|
|
2002
|
|
|
Horietako lau Euskal Herrian daude, eta beste hirurak Kanarietan, Gaztela eta Leonen eta Andaluzian. Zerrenda horretako hezeguneek, Unescok Gizateriaren Ondare izendatutako monumentuen izaeraren baliokidea izanik, baldintza ezin hobeak
|
dituzte
uretako hegaztien habitaterako, Parke Nazionalen antzeko babesa eta mundu mailako onarpena dute. Arabako Caicedo Yuso lakua eta Gesaltza Añanakoak hezeguneetako bat osatzen dute.
|
|
|
Elkarteak bere uren analisien emaitzen berri eman die azterlanean parte hartu duten udal guztiei, eta beste batzuen laguntza falta deitoratu du, ez baitute informaziorik eman, hala nola Huelva, Madril, Murtzia, Ourense, Iruñea, Teruel eta Segoviakoa. Erabiltzaile erakundeak hiri horien guztien laginak aztertu ditu, Segoviakoa izan ezik, baina agintariek ezin izan
|
dituzte
uren tratamenduari buruzko datuak eskuratu. “Gardentasun falta hori”, esan zuen Hernándezek, “arduradun politiko batzuek herritarren informaziorako eskubidearekin duten errespetu urriaren beste adibide bat da”.
|
|
2003
|
|
|
Parkeak babestutako fauna eta flora berreskuratzen lagunduko du. Dorreek zehatz mehatz ugaltzen
|
dituzte
ur kontinentalen, itsaso tropikal eta epelen, uharteen eta itsaso artikoen inguruneak eta ekosistemak.
|
|
2004
|
|
|
aho hortzetako higienearen ohiturak, azukre kontsumoa, kaltzio eta mikronutriente falta eta tabakismoa. OMEren iritziz, herrialdeek zaindu behar dute fluorra egoki erabiltzen dela hortzetako txantxarrari aurrea hartzeko, eta, horrez gain, kontuan hartu behar
|
dituzte
uraren osasungaiztasuna edo higienerik eza. Gainera, uste du aho hortzetako osasun sistemak osasun arloko oinarrizko osasun laguntzara eta prebentzio zerbitzuetara bideratuta egon behar dutela.
|
|
|
Baina idi guztiek ongi dakite halere beren lana zein den, zorabiozko irudi horiek baztertuta: gurdia garraiatu behar dute osineraino, gurdi gaineko guztiak eraman behar
|
dituzte
ura dagoen lekuraino. Hori dute erronka.
|
|
|
zisne harro eta mokofinak ipiniko
|
dituzte
ur uherrotan,
|
|
2005
|
|
|
28.40 Emuek, berriz, ehunka kilometro egiten
|
dituzte
ur bila. Zerumugako hodeiei jarraituz ibiltzen dira, edo urruneko trumoi hotsaren atzetik, ura dagoen lekuraino heltzeko.
|
|
|
Itsas organismoei dagokienez, eboluzio aldaketak berehala hedatzen dira planeta guztian zehar, nahiz eta ur tropikal beroak zeharkatu ezin dituzten bizidun polarrak egon eta alderantziz ere. Lur gaineko bizidunek, aldiz, batez ere narrastiek, ugaztunek eta zenbait landarek, ezin
|
dituzte
urez estalitako eremu zabalak zeharkatu, ondorioz lur zubiekin kateatuta dauden kontinenteetan zehar hedatzen dira soilik. Kontinente batek landaretza eta fauna propioa sortuko du besteetatik bananduta egonez gero, eta Australia da horren adibide argia.
|
|
2006
|
|
|
Azkoinaren azala berdexka samarra da bizi den lekuaren arabera. Horrela, sakonera txikiko urak, landaredi handikoak, kolore gehiago
|
dituzte
ur sakonagoetan edo landarerik gabe bizi direnak baino biziak. Ur batzuetan nahiz besteetan, arrain horiek krustazeoz elikatzen dira.
|
|
|
horietako bakoitzak 12.000 biztanleko hiri baten ur bolumena gastatzen du. Bestalde, instalazio horien aldekoek ziurtatzen dute ez dutela edateko urik gastatzen, berrerabiltzen dituzten hondakin urak baizik, edateko ur bihurtzeko instalazio baten bidez. Era berean, eremu horietako batzuek teknologia modernoak
|
dituzte
uraren kontsumoa optimizatzeko. Adibidez, Mossa Trajectumeko golf zelaia.
|
|
|
Alde horretatik, Konfederazio Hidrologikoek salaketa ugari jarri dituzte lurpeko kanalen eta ur publikoen gehiegikeriengatik, baita legez kanpoko hornidurengatik eta ur murrizketak urratzeagatik egindako zehapen espedienteen zerrenda ere. Adibidez, Greenpeaceren arabera, Madrilgo Erkidegoko 29 zelaietatik 27 salatu
|
dituzte
ur birziklatua ez erabiltzeagatik, eta Tajoko Konfederazio Hidrologikoak zehapen espedienteak ireki ditu barruti horietako 10en aurka. Hala ere, golf zelaiek bete betean jarraitzen dute, higiezinen presio taldeei esker, Ecologistas en Acción en arabera.
|
|
2007
|
|
|
aspektu horiek ezinbestekoak dira diagnostiko ona egingo bada.Zentroen %37k bakarrik ikertu zituen pazientearen aurrekin patologiko pertsonal edo familiarretako hiru edo gehiago (arazo hormonalak, digestiokoak, baskularrak, intolerantziak, etab.) eta hirutik batek ez zion pazienteari informaziorik botikak hartzeari buruzko galderarik egin: ...emaitzak ez diren horren okerrak baina, halaz ere, deigarria da, oso, bisitaturiko zentroen %13k pazientearen pisua eta %17k altuera apuntatu ez izana.Hirutik bakar batek neurtu zizkion bezeroari gerriko, aldakako eta gainerako perimetroak eta profesionalen laurdenek baizik ez zuten neurtu gorputzeko guztirako gantza, inpedantzien bitartez (makina batzuek azkar eta eraginkortasun osoz kalkulatzen
|
dituzte
ur, gantz eta masa librearen kopuruak), batik bat.Zentroen erdiek baino ez zuten interesik agertu pazientearen pisuaren bilakaeraz, nahiz alderdi hori beharrezkoa den gehiegizko pisuaren balizko jatorria ezagutzeko, eta hiru zentrotatik bitan baizik ez zioten galderarik egin aztura kaltegarriez (tabako eta alkohol kontsumoaz, adibidez) ezta pazienteak praktikatzen zuen ariketa fisikoaren gradu ed... argaltzeko modu garestiaAzterturiko argaltzeko zentroen %21ek tratamendu osoa ordaintzea proposatu zion bezeroari, kontsulta bakoitzeko kobratu ordez.Tratamenduaren batez besteko kostua 1.396 euro bada ere, prezioak 350 eurotik (merkeenak) 3.879 euroraino doaz (garestienak kobratzen duena, Sevillan). Eginiko kontsultagatik edo saldutako produktuengatik (zentro bakoitzean iradokitzen diren produktuen erabilera eta bisiten maiztasuna kontuan hartutako kalkulua ere egin da) kobratzeaz ari garela, batez bestekoa hileko 163 euro da.Prezioak doaz, hileko, 600 euroetatik (establezimendurik garestienean) 40 euroetaraino (merkeenean). Informazio eskasaTeknikariak lehen kontsulta doan eskaintzen zuten zentroetara joan ziren, batik bat.Azterturiko zentrorik gehienek lehen kontsulta doan mezua amu gisara baliatzen dute baina, egiaztatu den bezala, bisita horrek bezeroari ez dio ematen tratamenduan hastea komeni zaion edo, egitekotan, eraginkorra gertatuko zaion determinatzeko bezainbesteko informazioa.Profesionalen %30ek eman zioten balizko konponbideei buruzko informazio onargarria.Hori estimagarritzat jotzen da tratamendua pazientearen premietara egokitzen denean (dieta pertsonalizatzea, azterketa osoa egin ostean) eta, asteko, kilo erditik kilo betera bitartezko galtzea proposatzen denean.Hona, optimista izatera bultzatzen ez gaituen beste datu bat:
|
|
|
karramarroak, olagarroak, arrainak, zizareak, muskulu erraldoiak... Izan ere, fumarolek karbono dioxidoa, metanoa eta, batez ere, hidrogeno sulfuroa isurtzen
|
dituzte
ur beroan disolbatuta (ura 350 ºC an ateratzen da). Horrenbestez, ingurua aproposa da bakterio anaerobioak hazteko, eta haiekin sinbiosian ornogabe eta ornodun ugari bizi dira.
|
|
|
Ura oso poliki berotzen denez, ur gainean ez da korronte termikorik sortzen. Hegazti planeatzaileek arazo larriak
|
dituzte
ur masa handiak zeharkatzeko kontinente batetik bestera pasatzeko orduan. Arazo hori saihesteko, miru beltzak, zapelatz liztorjaleak eta beste planeatzaile asko lehorreko korronte termikoez baliatzen dira ahalik eta altuera handiena lortzeko, eta handik beste kontinenterantz abiatzen dira, goitik behera erortzen utziz, itsasoaren gainean hegoak astinduz ahalik eta distantzia txikiena egiteko.
|
|
|
Prozesu honetan silikonazko moldea 200 °C ko tenperaturan jartzen da lau orduz, materia lurrunkorrak kentzeko. Prozesu hori behar bezala egiten ez bada, azken produktuaren kalitatean eragina izango luke, eta, horregatik, molde horiek nahitaez bete behar
|
dituzte
urarekin eta elikagaiekin kontaktuan jartzeko materiei buruzko araudiak. (BfR XV; FDA 177.2600, KTW eta WRAS).
|
|
|
Hala, enpresa horretako adituek energia beharrak eta zarata %85 arte murriztea lortu dute. Bestalde, Idahoko (AEB) Ingeniaritza eta Ingurumen Laborategi Nazionaleko biologoek bost muskuilu proteina klonatu
|
dituzte
ura jasaten duen itsasgarri natural bat garatzeko. Muskuiluek propietate itsaskorrak dituen erretxina sortzen dute, eta ez diote batere kalterik egiten edozein superkola komertzialari.
|
|
|
Kamioi batek sartu irten bat egin zuen Lisaren gogoan. Gurpilek hondar aleak harrotzen
|
dituzte
ur bazterrera iristeko ahaleginetan. Olatu txikiak dakartza mareak.
|
|
2008
|
|
|
Sistema mini hidraulikoen jabeek, aldiz, eguzki panelak instalatu ahal izango
|
dituzte
ur emaria energia eskakizun osoa asetzeko aski ez denean.
|
|
|
Ikertzaileek oxigeno gutxiko eremuak identifikatu
|
dituzte
ur tropikaletan. L. Stramma/ Science
|
|
|
Alde batetik, ez da komeni herri edo hirietatik ateratzen den ura zuzenean erabiltzea. Ur horietan, aipatutako hondakinez gainera, solido handiak, hareak, flotatzen duten materialak eta gantzak egoten dira, eta hezeguneetako komunitateek ezin
|
dituzte
uretatik kendu. Hezegunean sartu aurretik, beraz, osagai horiek uretatik ateratzea komeni da.
|
|
|
Ibaian aurrera, zurzuri, zume eta makal basoek babesten
|
dituzte
ur ertzak.
|
|
|
Ureztatze lokalizatua izaten da egokiena, baina aspertsio eta eskuzko sistemak ere erabil daitezke, lorategi horretarako dituzten abantaila eta eragozpenen arabera. Bestalde, Xerolorezaintzako adituek aholku batzuk
|
dituzte
ura ahalik eta gehien aurrezteko eta, oro har, lorategia hobeto zaintzeko: Estaldurak edo estalkiak erabiltzea (“mulching”):
|
|
2009
|
|
|
5 minutu egiten omen
|
dituzte
ur azpian, eta gela eta esponja erabiltzen omen dituzte nagusiki.
|
|
|
“Ur eskasiaren eta kutsaduraren arrazoi nagusia elektrizitatea eta gasolioa falta izatea da, hondakin uren putzuak eta ponpak funtzionarazteko”, azaldu zuen Palestinako Lurraldeetako Gosearen aurkako Ekintza Saileko buru Stephen Williamsek. “Ordu batzuetan ura eskura dutenek ere zailtasun handiak
|
dituzte
ura arazteko, eta gainera, saneamendu sareak suntsitu eta hobi septikoen uholdeak direla-eta kutsadura arrisku gehigarria jasan behar dute”, gehitu zuen Williamsek. Egoera hori ahal den neurrian konpontzeko, Acción contra el Hambrek 50.000 litro gasolio banatuko ditu tokiko hornitzaile baten bidez, oraindik martxan dagoen sarea martxan jartzeko ezinbestekoak diren ponpak martxan jartzeko.
|
|
|
Helburua da jendeari hausnarketa egitea “bere hezeguneari buruz eta inguruko ingurunearekin dituen interkonexioei buruz, hezeguneak bere inguruneari nola mesede egiten dion aztertuz eta, jakina, dagokion arro hidrografiko osoan egiten diren jarduerek bertan nola eragin dezaketen aztertuz”, adierazi du Ramsar Konbentzioaren Idazkaritzak, jardunaldia antolatzen duenak. Ekologistek azaltzen dutenez, ekosistema horien garrantzia “aniztasun biologikoko sehaskak dira, eta horiek hornitzen
|
dituzte
ura eta produktibitate primarioa, zeinaren mende baitaude hainbat landare eta animalia espezie bizirik irauteko”. Hegazti, ugaztun, narrasti, anfibio, arrain eta ornogabeen kontzentrazio handiak sortzen dituzte.
|
|
|
Adibidez, arroza, hezeguneetako landare komuna, gizateriaren erdiaren baino gehiagoren oinarrizko elikagaia da. Hondamendi naturalak saihesteko hezeguneek duten zeregina ere nabarmendu du talde ekologistak; izan ere, prezipitazio handiak atxikitzen dituzte, eta uholde posibleak ekiditen
|
dituzte
uretan behera; ura lurzoruan biltegiratzen dute, edo lakuen, zingiren eta abarren azalean atxikitzen dute, presak eraikitzeko beharra murriztuz; eta hezeguneetako landarediak funtzio bat betetzen du ur goraldien zirkulazioaren abiadura murrizteko. Halaber, klima aldaketaren aurkako borrokan laguntzen dute, karbono biltegi garrantzitsuak baitira.
|
|
|
“Kostatu egiten da azaletik distantzia horretara halako bizi oparotasuna dagoela sinestea”, zientzialariak nabarmentzen dira. Oraindik ere, biologoek sakon aztertu behar
|
dituzte
ur ilunak esploratzeko proiektu nagusiek katalogatutako espezie berriak —ertz kontinentalak, mendikate atlantikoa, itsaspeko mendiak, lautada abisaletako hondo lohitsuak—, Itsas Bizitzaren Erroldan sartuak. Hala ere, argi dago espezie askok egokitu eta bizirautea lortu dutela iluntasunak eta fotosintesirik ez izateak asko mugatzen dituztela elikatzeko baliabideak.
|
|
|
Negu bizian lanak hastea ez da egokiena izango. Aurretik egiteko aukera balego, primerakoa litzateke eta bestela, udaberrirako utzi lirateke lanak”.Hoditeri berria sartzeko lanek irauten duten bitartean, etenaldiak egingo
|
dituzte
ur zerbitzuan: “Lanak egiten hasitakoan sor daitezkeen eragozpenen berri zehatza emango zaie herritarrei, momentuan momentukoa.
|
|
|
Angeluko 200 etxe inguruk zuzenean jaurtitzen
|
dituzte
ur zikinak erreka eta hondartzetara
|
|
|
Azkenaldian, itsasadarra eraldatu duten azpiegituretako bat kirol portua da, eta, gainera, industri jatorriko isuri toxiko handiak daude. Besteak beste, nikel, merkurio eta PCB kopuru handiak atzeman
|
dituzte
uretan, Greenpeacek oroitarazi duenez.
|
|
2010
|
|
|
Ur lurrunaren presioa altuagoa denez, barruko tenperatura 110 ºC koa da eta aurreko marmitekin alderatuta, egosketa denbora laburtzen da. Itxiera hermetikoa eta presioa kontrolatzeko manometro bat izateaz gain, segurtasun balbulak ere eduki behar
|
dituzte
ur lurrunaren irteera kontrolatzeko.
|
|
|
Atmosferaren ikerketan parte hartzen duten ikasleek, adibidez, eguneko gehieneko eta gutxieneko tenperaturak, prezipitazioak edo hodeien estaldura idatzi behar dituzte. Bestalde, hidrologia protokolo bateko kideek astero aztertzen
|
dituzte
ur ibilgu baten tenperaturari, uhertasunari edo pH-ari buruzko datuak. Neurketa horiek guztiak GLOBEren webgunean sartzen dira, eta, hala, munduko ingurumen datuen sarea osatzen dute.
|
|
|
Metodo horretan, landareak mantenugaiak dituen urbatean hazten dira, lurrean hazi beharrean. Arrainek hondakin batzuk sortzen
|
dituzte
uretan, eta landareentzat elikagai gisa aprobetxatzen dira. Hondakinak ongarri natural gisa erabiltzean, landareek ura arazten dute.
|
|
|
Hala erakusten dute ingurumen alderdi horri buruzko zenbait azterlanek; izan ere, milioika pertsona joaten dira hondartzetara, ibaietara eta lakuetara udako beroak baretzeko. Kontsumitzaileek kontrol eta hobekuntza handiagoak eska ditzakete eta eskatu behar
|
dituzte
uretan bainatzeko.
|
|
|
Harkaitzak aldarazten
|
dituzte
urek,
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, hondamendi eremu izendatzeak onurak ekarriko dizkie kalteak izan dituztenei: udalek laguntzak jasoko
|
dituzte
urak herrian eragindako kalteei aurre egiteko, eta gizabanakoek aseguruen bidez jaso behar dituzten laguntzak azkarrago jasoko dituzte.Izendapena jaso eta bi hilabete dituzte udalek kalteak zenbatu eta Frantziako Gobernuari laguntzak eskatzeko. Baina ez dira jasoko dituzten laguntza bakarrak, kalteak izan dituzten herriak diruz laguntzea aurreikusi baitu Kontseilu Orokorrak ere.Gipuzkoan, laguntzak bideanGipuzkoan, uholdeek Urumea eta Oria ibaien inguruko herrietan eragin zituen kalte gehien.
|
|
|
Sasoiko elikagaiak dira, modu onean egoten direnak, eta ugari ematen
|
dituzte
ura eta herdoilaren aurkako substantziak.
|
|
|
08:16 Fukushimako bigarren erreaktorean isuri erradioaktiboa sahiesteko egiten ari ziren hozte lanak bertan behera utzi
|
dituzte
ur faltagatik.
|
|
|
krustazeoak eta itsaskiak jaten
|
dituzte
ur axal [uraxal] beroetan,
|
|
2012
|
|
|
Egunotan, urteberriaren abaroan, batelak atera
|
dituzte
uretara itsasertz urdineko herritar batzuek. Herriko danbolinteroari eskatu diote Itun berria idaztera deitzeko herritarrak:
|
|
|
Turismoa eta uraren kalitatea: azterketa askok aipatzen
|
dituzte
uraren poluzioa eta kalitatea hondartzetako arazo gisa. Arazoak hornikuntzari, kontsumorako kalitateari eta olgeta jardueretarako (igeriketa, lentan egitea eta abar) kalitateari lotuta daude.
|
|
|
Bakterioek behar
|
dituzte
ur aktibitate handiagoak (oro har? 0,92) eta onddoak dira gaitasun handiena dutenak ur aktibitate baxuagoetan (oro har?
|
|
2013
|
|
|
Neoliberalek bataila bat galdu dute Europan, Michel Barnier komisarioak onartu duenean ur hornidura pribatizazio planetatik kanpo uztea. Milioi eta erdi sinaduraz goiti bildu
|
dituzte
ura zerbitzu publiko eta giza eskubidetzat aldarrikatzen dutenek. Gerran segitzen dute, ordea, uraren jabegoa bereganatu nahi dutenek.
|
|
|
Belateko tuneletan ohikoa da ur putzuak agertzea. Eta hainbat aldiz itxi behar izan
|
dituzte
uraren ondorioz sabaiko estaldura puskak behera erori eta gero ere. 1997tik, hain zuzen, dozena bat aldiz edo itxi behar izan dituzte tunelak; bertzeak bertze, azpiegitura inauguratu eta handik urtebetera, 1999an, 2006an, bai eta 2007an ere.
|
|
|
charter nautikoa edo yatchinga (ontzi bat alokatzea, tripulazioarekin edo gabe), bela nabigazioa, katamarana, piraguismoa, uretako eskia, surfa, windsurfa, kitesurfa, snorkelinga, parasailinga, urpekaritza, uretako motoak, kirol arrantza eta abar. Zenbait autorek gurutzaldiak ere sartzen
|
dituzte
uretako kiroletan (sailkapen honetan, beste atal batean aztertuko ditugu gurutzaldiak). Askotan, turismo jarduera hau eguzki hondartzetako turismoari lotzen zaio (turismo mota hori egiten den tokietan baitaude kirol portuak, eta ingurunea egokia baita horretarako), baina horrek ez du esan nahi kostaldera mugatzen denik, barrualdeko zona batzuetan ere egin baitaiteke uretako turismoa (aipatutako ur ingurunerik badago:
|
|
|
Auzoetan eta industrialdetan kale garbiketarako makinak erabiliko dituzte. Bestalde, hamar lanaldiko fatxadak garbituko
|
dituzte
ur eta hondardun makinarekin. Araotz eta Arantzazu auzoetako zakarrontziak hustea da bi aldeek hartu duten beste erabakietako bat.
|
|
2014
|
|
|
Oro har, eraikinen barruan ur grisak berrerabiltzeaz arduratzen diren sistemak eta ekipoak honako taula honetan adierazitako sistemaren baten bidez tratatu ahal izaten
|
dituzte
ur grisak.
|
|
|
Komunontziek zuzenean zorrotenera hustuko
|
dituzte
urak. Gainerako higiene ontziek, aldiz, gela heze bakoitzeko adarren hodi biltzailean hustuko dituzte, gero urak handik zorrotenera joan daitezen.
|
|
|
Bakterioen aurkako efektua erabatekoa da ekipoaren irteeran (sarea ren gainerako ataletan, berriz, diseinuaren araberakoa), tratamendu gaitasun handia dute (m3/ h), eta egungo teknologiaren helburua da uraren tenperatura 50ºC koa izatea EUBren instalazio osoan. Ez
|
dituzte
uraren ezaugarri organoleptikoak aldatzen; ez eta ezaugarri fisiko kimikoak ere, eta beraz, ez diote inolako kalterik egiten sare hidraulikoari (korro sioa...). Ez dute produktu kimikorik behar funtzionatzeko, eta horrenbestez, ez dute inolako eraginik kontsumitzaileen osasunean.
|
|
|
Sistema fitodepuratzaileek landareak erabiltzen
|
dituzte
ur zikinak garbitzeko. Elxeko udalerako proposamena
|
|
|
Save the Children konturatu da familia askok haur txikiekin ihes egin dutela gazte, eskola edo elizetan babesteko, gutxienez aldi baterako. Ez dute ia lanposturik, eta, batez ere, behar biziko artikuluak behar
|
dituzte
ura, elikagaiak eta babesa, koltxoiak eta mantak. Lekualdatutako familiak milaka dira.
|
|
2015
|
|
|
Soketatik gora abiatu diren bi mutil orduan ontziratu dira, arkabuzak eskuetan. Barkuaren eskailerak bota
|
dituzte
uretara eta haietatik igo dira ontzira baleazale euskaldunak. Kanoiak zauritutako batzuk arrastaka igo behar izan dituzte adiskideek, bereziki hanka batean zauri sakon bat jasan duen gizon gazte bat.
|
|
|
Baina txakurrek beste mekanismo bat erabiltzen dute, eta zaratatsuagoa! Ikertzaileek mugimenduan dauden zakur hizkuntzak grabatu
|
dituzte
ur putzurako bidaian. Eta felidoak puntekin bakarrik ukitzen direnez uraren azala, harburuek beren mihiak sakonki eragiten dituzte likidoan.
|
|
2016
|
|
|
Landare guztiek, laborekoak, larrekoak edo basokoak izan, lurzorutik jasotzen
|
dituzte
ura
|
|
|
Gogoko
|
dituzte
ur geldiak edo korronte geldoak?
|
|
|
Ohiko eskoletan egin daitezkeen egokitzapenez gain, aquagyma da eskaera gehien duen ekintza, alderdi ludikoak eta terapeutikoak konbinatzen baititu. Onura asko ekartzen
|
dituzte
ur barnean egindako ariketek: muskuluaren tonua, oreka, autokonfiantza, muskualuaren oxigenazioa eta odol zirkulazioa hobetzen ditu.
|
|
|
Landare guztiek, laborekoak, larrekoak edo basokoak izan, lurzorutik jasotzen
|
dituzte
ura eta elikagaiak, eta bertan hazten dira.
|
|
|
Halaber, gizakiak elikatzeko behar dituen landareek lurzorua behar dute bizi ahal izateko. Landare guztiek laborekoak, larrekoak edo basokoak izan, lurzorutik hartzen
|
dituzte
ura eta elikagaiak, eta bertan hazten dira; hau da, euskarri lanak ere egiten ditu lurzoruak.
|
|
|
Hostoak flotatzaileak dira, 10 zentimetroko diametrokoak, eta orri biribilak dituzte. Gogoko
|
dituzte
ur geldiak edo korronte geldoak
|
|
|
ACNUren arabera, 2014an 218.000 immigrante eta errefuxiatu, gutxienez, Mediterraneoa itsasontzian zeharkatu zuten, beren herrialdeetan galdu baino askoz gehiago dutela sentitzen dutelako. GKEen lana arriskuan GKE askok hainbat lan egiten
|
dituzte
ur greziarren eta turkiarren artean: itsasoan espedizioak erreskatatzea, mediku eta humanitate asistentzia, behar biziko materiala ematea eta elikagaiak, interpretazio lanak eta drama gainditzeko laguntza psikologikoa ematea.
|
|
|
Barazkiak garrantzitsuak dira gorputzarentzat, batez ere, hesteetako igarotzearen erregulazioaz arduratzen direlako eta ematen dituzten bitaminek prozesu metaboliko asko modulatzen dituztelako. Landare guztiek
|
dituzte
ur eta karbohidrato asko, mineralak eta bitaminak. Azken horien artean, A, B2, B8, B9 edo bitaminak daude, besteak beste.
|
|
|
Urdazubiko Alkerdi auzoko bizilagunek arazoak
|
dituzte
ur hornidurarekin. Izan ere, idortearen ondorioz, itturiak agortu xamarrak daude eta ez da ur nahikorik ailegatzen ur depositora.
|
|
|
Eman dituen datuen arabera, aintziretako eta itsasadarretako urek baino kalitate hobea dute urtegietako eta ibaietakoek. Haatik, denek betetzen
|
dituzte
Uraren Esparru Zuzentarauaren helburuak. Uraren Euskal Agentziak lurpeko uraren egoera ere aztertu du.
|
|
|
Bi urtetarik antolatua da. Ainitz gai jorratu ondoan, hala nola etxea edo arbola, aurten erroak segitzen
|
dituzte
urarekin. Urriaren 10etik goiti erakusketa bat bada Choribit gelan.
|
|
2017
|
|
|
Sukarrietara iritsi aurretik, ordea, kilometro batzuk egin behar
|
dituzte
ur zikinek. Horiek bideratzeko, URA Uraren Euskal Agentziak itsasadarreko ezkerraldeko kolektore nagusia eraikitzeko lanak esleitu ditu.
|
|
|
Goizean goiz, Maalan gosaldu eta Haritz Arrieta, Ander Izagirre eta Pedro Barrenetxeari erreka garbiketari, landare inbaditzaileei eta ur azterketari buruzko azalpenak entzun ondoren, hainbat neska mutil Deba ibaira sartu dira garbiketa lanetara. Maalatik Kalegoen plazara bitartean askotariko zaborrak hondakinak aurkitu
|
dituzte
uretan: burdinezko piezak, latak, botilak, edalontziak, plastikoak, patinete bat, baloiak, tenis pilotak… Garbiketa amaieran uraren kutsadura ere neurtu dute.
|
|
|
Islan balzerroa agertzen da zenbait leku izenetan baina beltz en aldaera ere izan liteke. Gehienek ez
|
dituzte
urarekin lotutako objektuak izendatzen. Balzagone (Osilo), Balzola (Codrongianos); Balzola (Dima).
|
|
2018
|
|
|
Harkaitzak aldarazten
|
dituzte
urek,
|
|
|
Maulen, Gotaine Irabarnen edo nonahi kanboarrek eta baionarrek duten zerbitzu bera ukan dute. Denek beren interesak atzeman behar
|
dituzte
ur edangarriaren txostenean. Jendea zinez atxikia da ur edangarriaren baliabideei eta prezioari bereziki».
|
|
|
Berealdiko baretasuna da nagusi. Zuhaitzak landatu
|
dituzte
ur ertz osoan, ur hegiari gerizpe goxo bat emateko bezain hurbil, eta ihi eta zintabelar sortek ur azala eta zeruaren isla hausten dituzte han hemenka. Ez daukat oinetako egokirik urmaelaren inguruan behar bezala ibiltzeko.
|
|
|
Egunak ez du argirik. Bizikletaren gurpilek zipriztinak egiten
|
dituzte
ur bustiaren kontra biratzean. Arnasbideak izozten dituen aire hotza; ikatz usaina.
|
|
2019
|
|
|
erabilera bakarrekoa izaten jarraitzen du, eta desegiteko joera du edaria ukitzen denbora asko ematen badu. Paperak eta kartoiak, gainera, izugarri handiak behar
|
dituzte
ur kantitatea, bai fabrikatzeko bai fabrikatzeko birziklatzeko. Unescoren arabera, A4 paper orria, 10 litro ur gastatzen dira.
|
|
|
Asier Goikuria udal teknikariak zehaztu du 1.200 metro kanalizazio berrituko direla eta suhiltzaileentzako 11 sute aho instalatuko dituztela. Horrez gain, tresna berriak jarriko
|
dituzte
ur mozketa isolatuak ahalbidetzeko. Izan ere, egun kale osoak urik gabe geratzen dira matxurak daudenean.
|
|
2020
|
|
|
Libiako kostaldean egin ditu erreskate guztiak Ocean Viking itsasontziak. Azken 72 orduetan, bost ontzitan zihoazen 407 pertsona atera
|
dituzte
uretatik; azken biak Maltako uretan topatu dituzte. Orain haiek porturatzeko toki seguru baten bila dabil Mugarik Gabeko Medikuen eta SOS Mediterranee erakundearen itsasontzia.
|
|
|
Coca Cola, Veolia, Suez Environment, BHP Billinton eta Unitech multinazionalek ere gero eta negozio gehiago
|
dituzte
ur baliabideen inguruan. Txileko kasua ere aipatzeko modukoa da, herrialde horretarako ur baliabideen gaineko eskubide guztiak enpresa pribatuen esku baitaude, eta haiek saltzen diete ura herritarrei.
|
|
|
–Txoriek habiak egiten dituzte adarretan, eta arrainek arrautzak jartzen
|
dituzte
ur putzuetan... Zuk hodei hegalariak begiratu eta poemak idazten dituzu... baina laster...
|
|
2021
|
|
|
Bi partzuergo horiez gain, gainerako herriek euren kabuz kudeatzen
|
dituzte
urak, Mallabiak eta Ermuak salbu. Horiek Gipuzkoako Ur Kontsortzioaren barruan daude.
|
|
|
Frango baziren hautsiak edo (ta) arrailduak, beste frango higituak, ez gehiago beren tokian. Hasian hasi, muntadura asko berritu
|
dituzte
ur xortik ez gehiago sartzeko, zur zonbait ere kendu, higatuak zirenak, eta berriak ezarri. Barnean, bi berinate eder, histuak zirenak, berrituak izanen dira.
|
|
|
Euskal Herrian, izokinek urte bat eta bi urteren artean egiten dute ibaian, eta gutxienez 12 cm-ko luzera dutenean, itsasora migratzen dute, udaberri inguruan. Izokinek apirilean eta maiatzean izaten diren euriteek sorturiko ibaien hazierak baliatzen
|
dituzte
uretan behera egiteko. Hala, euren bizi zikloaren une garrantzitsu batera igaroko dira:
|
|
|
Long lineak, berriz, zurrunak ez diren egiturak dira, ama lerro bat dutenak, buien artean linealki itsasoaren azalean jarria, eta hartatik zintzilik daude laborantzako sokak. Bateek hobeto jarduten dute babestutako uretan, Galiziako itsasadarretan bezala; long lineek, berriz, emaitza hobeak ematen
|
dituzte
ur irekietan, Andaluziako muskuilu haztegian, esaterako. Irudia:
|
|
|
«Nire herrialdean lehorteak ohikoak dira, eta lehorte horien lehenengo biktimak emakumeak dira. Kilometro asko egin behar
|
dituzte
ur bila joateko, eta, nahiz eta nekatuta iritsi, ez dira izaten edaten lehenak». Alabaina, «gizarte patriarkal» batean bizi direla gaineratu zuen, eta emakumeen eta gizonezkoen arteko desberdintasunak «areagotzen» dituela klima larrialdiak.
|
|
|
Mimendiko arrapala berria eraikitzeko gaur bertan esleipen prozesua martxan jarri zitekeen eta horren kontra bozkatu zuten, 145.000 € ko kostea duen obra bat, eta berriz ere iaz bezala 160.000 € jartzen
|
dituzte
ur kontadoreen berrikuntzak egiteko, 2020 urtean arlo horretan ezer ez dutenean egin eta oraindik udaletxean lan hau burutuko duen iturgina kontratatzeko hautaketa prozesua hasi ez denean. Juanita Alkaingo saneamendua, herriko merkataritzaren digitalizaziorako proiektua, Goiburuko plaza konpondu… ezezko botoa guztiei.
|
|
|
Emakumezkoa da, segur aski, Madagaskarreko ekonomia errealaren oinarririk garrantzitsuena: familian, etxe asko guraso bakarrekoak direlako eta haiek direlako finantza euskarri bakarra, baina, era berean, Estatuak bermatzen ez dituen oinarrizko zerbitzuak ematen dituzte, eta haiek egiten
|
dituzte
ura eta egurra hornitzeko, distantzia luzeak eginez eta zama astunak kargatuz, baita elikagaiak ere, baratze txikiak landatuz eta, zalantzarik gabe, zaintza lan handiagoak eginez. Erkidego mailan, emakumezkoek merkatuak postu txikiekin hornitzen dituzte, eta era guztietako produktuak jartzen dituzte bizilagunen eskura.
|
|
2022
|
|
|
Lasaia da, eta denbora luzea ematen du uraren azpian eguzki izpiak jasotzen dituenean. Zer zainketa behar
|
dituzte
ur gezako dortokek. Dortokak erraz zaindu beharreko animaliak dira.
|
|
|
Antibiotikoez gain, antibiotikoekiko erresistenteak diren bakterioak ere aurkitu
|
dituzte
uretan. Bakterio horiek, antibiotikoekin harremana dutenez, antibiotikoen eraginari aurre egiteko tresnak sortzen eta garatzen dituzte.
|
|
|
Hona prozesu tradizionala: izokina, hilik eta 2 — 3 mm lodierako xerratan ebakita, hauek gatzetan ehortzirik hiru bat ordu eduki eta berehala ikuzten
|
dituzte
ur freskoan. Hortik ke gelara pasako dira eta, bertan, gakoetatik eskegita edo erretiluetan antolaturik, 7 — 8 orduz egurastuko dira haritz edo pago txirbilen ketan, 30° C-ko tenperaturan, garbitu, txukundu eta ontziratu arte. izorrakapotea ik. zurrakapote. izotza sin:
|
|
2023
|
|
|
Inhambane hirian hartutako irudia da baina beste edonon izan daiteke. Haur eta nerabeek kilometroak egiten
|
dituzte
ur bila joateko. Minaz jositako lurrak dira, lurrazpian daude, eta lur horiek lantzen dituzte elikagaiak lortzeko.
|
|
|
Bangladesh' s Soil Resources Development Institute erakundearen arabera, 1947tik 2009ra, 1,056 milioi hektarea itsasoratu dira Euskal Herriko azalaren erdiaren baliokidea eta lurzoruen salinitatea %26 igo da azken 35 urteotan. Gabura uhartean, biztanleek dagoeneko ez dute ur gezarik eta egunero distantzia luzeak egin behar
|
dituzte
ur bila joateko. Gatzarengatik laborantzak janeko ez duenez ezer ekoizten, gero eta biztanle gehiago izkirak edo otarrainxkak haztera pasatzen dira, bertze aterabiderik ezean, horrek dakarren albo kalte handi honekin:
|
|
|
zainketak eta babes metodoak” azterlanaren arabera, Espainiako 10 pertsonatik ia laurentzat ez da inolako arazorik uretara doazenean araua izateko. Horietatik %63k tanpoiak erabiltzen
|
dituzte
uretan sartzeko, eta %14k, hilekoa. Mendiko bizikletak, neska eta nerabeentzat egokiak Imagen:
|
|
|
Horretarako, baina, bide bat baino gehiago daude: askok basamortuak igarotzen dituzte, edota igerian zeharkatu behar
|
dituzte
ur eremu zabalak. Gehienek, hala ere, El Paso hiria aukeratzen dute horretarako, Rio Grande ibaia bertatik igarotzen denean beste tokietan baino mantsoagoa delako.
|
|
|
Leintz Gatzagako udal webgunean jarritako iragarkietan ezarri
|
dituzte
uraren eta zaborraren ordainketen gaineko xehetasun guztiak.
|
|
|
Eta badakigu ez direla berrituko; izan ere, errekak Erriberan Oriarekin bat egiten duen puntutik nekez igoko da kume berririk, hain doa beltz ura, kiratsa dariola. Oriaren emaria mantsotzen den zabalguneetan, paper lantegietatik datozen aparrek zeru eta laino marrazten
|
dituzte
ur beltz lohian, bare bare. Nazkagarrikeriak ere badu bere xarma, sudurra estaliz gero.
|