|
2002
|
|
|
deigarriena, azken garai hauetan, irakurlegoan gertatzen ari diren aldaketak dira. Horiek, ezbairik gabe, beste batzuk eragin
|
dituzte
emakumezkoek idatzitako literaturan, kontraesanez beterik dauden eta euskal literatura norantz eramango duten ondo ez dakigun arren. Baina askotan ahazten da testuinguru horrek guztiak ere, ziurrenik, aldaketak ekarri dituela gizonezkoen idazkeran.
|
|
2007
|
|
|
Martxoaren 19an eta 26an berdintasun politiken gaineko bi jardunaldi antolatu
|
dituzte
emakumezkoen elkarteei zuzenduak. Algortako Villamonteko kultur aretoan egingo dira 10:00etatik 12:00etara bitartean.
|
|
2009
|
|
|
Batetik, ikus daiteke, oraindik orain, zaila dela askorentzat krisialdi honek emakume langileen egoeran eragiten dituen kalteak antzematea. Estatistikek agertzen dituzten datuek soslai androzentrikoa dute eta sistematikoki baztertzen
|
dituzte
emakumezkoen errealitate diskriminatua agerian utz dezaketen azterketak. Krisia baino lehen, emakumeena zen baldintza prekarioak dituztenen multzoan talderik prekarioena; hori zen emakumezkoen lan egoeraren elementu nagusiena.
|
|
2013
|
|
|
Poliki bada ere, ari gara aurreratzen, bereziki, alderdi jakin batzuetan. Esaterako, medikuntza aldizkari espezializatuek, The New England Journal of Medicinek, The Lancetek, JAMA k eta halakoek, baztertu egiten
|
dituzte
emakumezkoak aintzat hartu gabe egindako populazio azterketak, ez dituzte argitaratzen. Hori oso ondo dago, hartara, emakumeak aintzat hartzera behartzen baitituzte ikertzaileak.
|
|
|
Bigarren kulturako jendearen iritzian, emakumea egoera latzean dago lehenengo kulturaren baitan: gizonezkoen poligamia onartzen da, senide gizonezkoek antolatzen
|
dituzte
emakumezkoen ezkontzak, klitori erauzketa ere praktikatzen da. Horra hor judizio etiko bat(" egoera latzean daude emakumeak").
|
|
2015
|
|
|
Pilota eta haren inguruabarrak izaten
|
dituzte
emakumezkoek elkarrenganako lehen urratsak emateko abiapuntu eta arrazoi. Hala eta guztiz ere, elkarrekiko loturak eta hartu emanak ugaritu eta finkatzearen poderioz, paletatik kanporako lagun talde edo multzo bat osatzera iristen dira.
|
|
|
2 Henry Millerren Tropic of cancer (1934) eleberriko pasarte askotan, adibidez, emakumezko pertsonaiak sinekdoke bidez ematen zaizkigu, alegia emakumezko horien aluek ordezkatzen eta irudikatzen
|
dituzte
emakumezko horiek osoki.
|
|
2016
|
|
|
Etxekoek asko animatzen dute," ez etsitzeko esaten didate, beti bezala lanean jarraitzeko". Realaren kasuan, kontratu profesionalak
|
dituzte
emakumezko jokalariek ere. " Horregatik, nik oso serio hartzen dut futbol jokalari izatea, eta ahal den lanik onena egin nahi dut beti".
|
|
2019
|
|
|
" Egunerokoari aurre egiteko hainbeste irabazten dut, baina kirola utzitakoan, lan munduan sartu dut". Hor ere zailtasun handiagoak
|
dituzte
emakumezkoek, eta kirolarien kasua ez da salbuespena. Oso gertutik bizi izan ditu beste jokalari batzuen egoerak:
|
|
|
Hasteko, estatu mailan, emakumezkoek bisita diagnostikoa egin arte itxaron beharreko denbora gizonezkoena baino% 13,6 handiagoa da batez beste (34), eta lan ordaindua duten pertsonen artean, osasun egoera bera izanda ere, baja gutxiago ematen zaie emakumezkoei gizonezkoei baino (35). Bestetik, Arabako lehen mailako osasun arretan, II. motako diabetesa duten gizonezkoek dietaren inguruko aholku gehiago jasotzen
|
dituzte
emakumezkoek baino (36). EAEn 2002 urtean, miokardioko infartu akutu (MIA) konparagarria (sexuaren araberako ezberdintasunik ez sintoma, elektrokardiograma eta entzima mailetan) izan zuten emakumezko eta gizonenezkoen artean, emakumezkoekin esfortzu terapeutiko txikiagoa egiten zela ikusi zen, desabantaila izan baitzuten Zainketa Intentsiboetarako Unitatera sartzeko, tronbolisia jasotzeko (gizonezkoen% 33ri vs emakumezkoen% 24ri), eta angioplastia (gizonezkoen% 48ri vs emakumezkoen% 29ri) eta kateterismoa egiteko (gizonezkoen% 10i vs emakumezkoen% 6ri) (37).
|
|
|
Droga trafikoak baino diru gehiago mugitzen duela dagoeneko. Beren herrietatik amarruz aterata, proxeneten mesedetan prostituitzera behartzen
|
dituzte
emakumezkoak. Esklaboak balira bezala.
|
|
2020
|
|
|
Kathy Ackerren narratzailea ez dago errealismo naturalismoz deskribaturiko egoera batean besteekin interakzioan, hau da, narratzailearen presentzia ez da inolaz ere erlazionala. Ackerren emakume idazle garaikideek, idazle aipatzeagatik, Margaret Atwood, Alice Munro, Janet Frame eta abarrek esate baterako, honezkero eraikiak
|
dituzte
emakumezko narratzaile ahots indartsuekin ipuinak eta nobelak, honezkero idazle errespetatuak dira. Ackerrek, ordea, beste estatus ikoniko bat lortu nahi du mendebaldeko literaturan:
|
|
2021
|
|
|
Ikerketa hauetan emakumezkoak ikertu direnean partaidetza oso txikia izan da. Hortaz, emakumezkoen batez besteko pisua gizonezkoena baino txikiagoa dela kontuan hartuta, oro har, euren pisuagatik dagozkien baino dosi handiagoak jaso izan
|
dituzte
emakumezkoek. Gantz portzentajea ere emakumezkoetan handiagoa izanik, zenbait sendagairen administrazio bolumenean eragina du.
|
|
2022
|
|
|
Mailaz igoko gara eta profesionalismoaren atarian egongo gara. Aurrekontu handia duten taldeak izango ditugu aurrean Lehenengo Mailan, batzuek apustu sendoak egiten
|
dituzte
Emakumezkoen Ligara [LF2] igotzeko eta puntako jokalariak ekartzen dituzte, eta guk horien kontra jokatu dugu. Gurea moduko klub batendako erronka izango da hor egotea, baina lehiakor izateko lanean hasi behar dugu, eta gero ikusiko dugu zein den gure tokia.
|
|
2023
|
|
|
Palli Karma Sahayak Foundation garapenerako antolakundearen bozeramailea den Fazle Rabbi Sadeque Ahmedek dionez, herrialde garatuek Nazio Batuen mailan hitzemandako laguntza funtsetarik oso guti iritsi dira oraingoz Bangladeshera. Horren ondorioak gehiago pairatzen
|
dituzte
emakumezkoek, gizonezkoek baino. Hain zuzen, Ingurune eta Garapenerako Nazioarteko Erakundearen ikerketa baten arabera, ama bat buru duten familiak pobreagoak izanik, haien irabazien zati handiagoa erabili behar dute hondamendiei aurre egiteko, aita bat buru dutenek baino, hain zuzen ere, zati bikoitza.
|
|
|
Gaur eta bihar lehen ekitaldiak egingo dituzte, eta junior mailako lehiarekin hasiko da txapelketa, igandean. Haien ostean jokatuko
|
dituzte
emakumezkoen (13:30) eta gizonezkoen mailako txapelketa nagusiak (14:00).
|
|
|
Badira zailtasun bereziak; badira emakumezko izateagatik pairatutako jazarpen espezifikoak. Jaioterrian gertatzen zaien modura, gizonezko eta emakumezkoak ezberdin tratatzen dituen gizarte eta kulturak topatzen dituzte bide osoan zehar, eta sarri, modu berezian erasotzen
|
dituzte
emakumezkoak, baina hona iristean ere, emakumezkoak eta gizonezkoak desberdin epaitzen dituen gizarte batekin egiten dute topo; eta modu ezberdinean begiratzen ditugu. Migrazio politika eta lege arrazistek egiten dituzte zaurgarri; kultura eta gizarte matxistek zer esanik ez, baina guk, sarri, direna baino zaurgarriago marrazten ditugu.
|