2000
|
|
Etxe barrura begira ere jarri dira AEK ko kideak, baita hainbat ondoriotara iritsi ere. Irakasleriaren lan baldintzetan aurrerapausuak eman
|
dituzte
azken urteetan, soldatak zertxobait igo eta gizarte segurantza zein lan baldintzen normalizazioan ezarritako epeak laburtuz. Oraindik ez omen da, hala ere, zentzu honetan nahi adina aurreratu.
|
2002
|
|
J.L. ZABALA: Bai literaturak bai kazetaritzak, euskaraz idatziak, esparru asko zabaldu
|
dituzte
azken urteetan. Duela hamabost edo hogei urtera arte, literaturak oso modu konkretu batzuk zituen, oso joera jakin batzuk, haietatik aparte oso gutxi zegoen.
|
|
Horrela, arlo horri dagokionez, Euskal Autonomia Erkidegoan ez dago lehiarik unibertsitate pribatuekin; bai ordea Nafarroako Unibertsitateko Medikuntza Fakultatearekin. Ikasleriari dagokionez, EHU/ UPVn osasun zientzietako ikasketek ikasleak galdu
|
dituzte
azken urteetan, bai kopuruz (1985.urtean 4.095 ikasle eta 1999 urtean 3.238 ikasle) zein portzentajez (adibidez, 1985 urtean kopuru hori ikasleria osoaren %9, 58 zen; 1999 urtean, aldiz, %5, 43rajaitsi da). Beste arrazoi batzuen artean, numerus claususen muga jartzeak zerikusihandia izan du jaitsiera horretan; izan ere, 800 ikasle gutxitzea ekarri du EAEkounibertsitatean azken hamar urteetan.
|
|
Araudiak ezartzen duenez, 100.000 eurorainoko isunak daude gazte kanpamenduetan eta aterpetxeetan, eta beste zigor batzuk ere ekar ditzakete, hala nola instalazioak kautelaz edo behin betiko ixtea edo langileak lau urtera arteko desgaitzea. Arduragabekeria horiek istripuak eragin
|
dituzte
azken urteotan. Joan den urteko maiatzean, 9 eta 10 urteko bi haur hil ziren tirolina batetik Merléko errieraren eztarrian (Bartzelona) irristatu ziren bitartean.
|
|
Gizakiengandik askoz hurbilago dauden animaliek, txakurrek, katuek eta txoriek ere lagundu dezakete jokabide jakin batzuk zuzentzen, herabetasuna gainditzen edo irribarrea pertsona deprimitu bati itzultzen. Zentro espezializatuek eta kabinete psikologikoek esperientzia ugari garatu
|
dituzte
azken urteetan animaliekin egindako terapiei buruz, bereziki, Kataluniako eremuan. «Ez dugu esaten autista bat edo Down en sindromea izateari utziko dionik, animaliekin terapia bat egin behar duelako.
|
2005
|
|
Kontsumo gaietan eskumena duten autonomia erkidegoetako agintariek espedienteak ireki
|
dituzte
azken urteotan, atzerriko hizkuntzan etiketatutako edari freskagarriak zerbitzatzen zituzten jatetxe arloko establezimenduen kontra edo erreferentziako autonomia erkidegoan ofizialak ez diren hizkuntzetan elikagaiak saltzen zituzten denden kontra. Praktika legez kanpokotzat jotzen da.
|
2007
|
|
Kontuan izanez Sozietateen gaineko Zergak eragina izan dezakeela enpresariek hartzen dituzten erabakietan, inbertsioak EAEra erakartzeko helburuarekin, Foru Erakundeek zenbait araudi onartu
|
dituzte
azken urte hauetan, indarrean dagoen Ekonomia Itunak hori ahalbideratzen baitu. Arau hauen artean, 1990ko aldaketak indarrean sartu aurrekoak dira eta hauen artean, 1986ko Gipuzkoako Biltzar Nagusien 4/ 1986 Foru Araua dago.
|
2008
|
|
22 urteko gazte unibertsitario honen heriotzak inarrosi ditu bazterrak Txilen. Politikari ugarik protesta egin behar izan dute Gobernuaren poliziak lege antiterrorista etxaldeen okupazioa bezalako arazoetan erabiltzen duelako, eta maputxeek Catrileoren hilketarekin berriro gogoratu behar izan
|
dituzte
azken urteotan antzeko gertakizunetan hildako militanteen heriotzak.
|
|
Euren programan ezarritako helbururik ez dute lortu, baina garrantzi, partaide eta mobilizazio gehiago eta ikusgarriagoak izan eta gauzatu
|
dituzte
azken urteotan. Hala ere, Irakeko gerraren aurkako mugimenduak mundu osoan barrena burututako ekintzen gainetik, gerrak aurrera dirau.
|
|
Bortxaketek eta segurtasun arazoek histu
|
dituzte
azken urteotan Baionako bestak. Zer ekarpen egin nahi duzue elkarteen elkartetik?
|
|
Zenbait udaletan izendapen horiek ezeztatu egin
|
dituzte
azken urteotan, baina askok ez daki, oraindik, buruzagi garaiezina bere herriko alkate denik, edo izan zenik. Eta hori azaleratu da, aurreko astean, Eibarren eta Debagoieneko hainbat herritan, Gipuzkoan.
|
|
Nazioartean ere jardun dutelako, Europako beste arte zentro batzuetan. Nazioarteko lehiaketak, tailerrak, hitzaldiak, eztabaidak... hainbat kontu antolatu
|
dituzte
azken urteotan.
|
|
Bestalde, hil zituzten euskal militanteak gogoratzeko ekitaldiak jazarri eta debekatu egin
|
dituzte
azken urteetan.
|
2009
|
|
Arabako Errioxako instalazioak eta ekoizpen sistemak goitik behera modernizatu
|
dituzte
azken urteotan. Horretarako, Arabako Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzaren laguntza handiak jaso dituzte.
|
|
Terapia on line edo presentziala? On line modalitate hau aukeratzen duten pertsonek terapia presentzialaren aztoramena edo espezialistengana iristeko zailtasunak izaten
|
dituzte
Azken urteotan terapia mota horren eskaerak gora egin duen arren, zerbitzu horren erabiltzaile kopurua, oraingoz, neurrizkoa da, eta, Espainian, oraindik jende gutxik erabiltzen du zerbitzu hori, aurrez aurre dagoenarekin alderatuta. On line modalitatea aukeratzen dutenen profila askotarikoa da, baina ohiko ezaugarrietako bat terapia presentzialari (adibidez, sintomatologia agorafobikoari) higuina izatea da.
|
|
Aktoreak, zuzendariak, errealizadoreak… dira, eta ikusleek hala onartzea nahi dute. Hainbeste lorpen lortu
|
dituzte
azken urteotan, eta uztailaren amaieran Salamancako Unibertsitateko campusak jardunaldi batzuk antolatu zituen gai honi buruz: “Ezgaitasuna:
|
|
Parte Zaharrean izozki denda ugari ireki
|
dituzte
azken urteetan. Jendeak ohiko dendetara joaten jarraitzen du?
|
|
Espainiako finantza erakundeek 46 mila milioiren higiezinak eurenganatu
|
dituzte
azken urtean, duela urtebete halako lau. Kontrara, BBVAk (%0, 45) 950 bulego saldu dizkio Deutsche Banken higiezin funtsari, 1.250 milioian.
|
|
EHDEko diskoetxeek ia ehun mila disko saldu
|
dituzte
azken urtean
|
|
Euskal Herriko Diskoetxeen Elkartekoek (EHDE) 99.515 disko saldu
|
dituzte
azken urtean, aurrekoan baino 22.634 gutxiago. Plataforma digital edota sakelako telefonoetara eginiko deskarga bidezkoak ez dira %2ra ere iritsi.
|
|
Honetaz ari garela, ezin esan gabe utzi Nafarroan eta Iparraldean urgentzia osoz behar dela herri erakundeen aldetik txipa aldatzea. Iparraldean bertako herri erakundeek hartu
|
dituzte
azken urteetan konpromiso aurreratuak, gero eta handiagoak, elebitasunaren alde eta euskara sustatzeko. Pariseko Gobernuak ere parte hartzen du herri erakunde guztiekin batera Euskararen Erakunde Publikoan, eta badute hitzarmen bat, 2007an sinatua, Eusko Jaurlaritzarekin euskararen sustapenean elkarlanean jarduteko.
|
2010
|
|
Aspaldiko galdera eta aspaldiko zalantza. Ikerketa bat baino gehiago egin
|
dituzte
azken urteotan, eta proposamen bat baino gehiago.
|
|
Gizakia gogor erasotzen ari zaio marrazoari azken hamarkadetan. Hori dela eta, hainbat elkartek marrazoen aldeko kanpainak abiatu
|
dituzte
azken urteetan. Save Our Seas fundazioa eta Shark Alliance, esaterako, horretan dabiltza.
|
|
Errusiako agintariek baieztatu dute inor ez dela bizirik atera 20 urteko Tupolev hegazkinetik. Sobiet Batasunean egindako modeloa zen eta Errusian bertan hegazkin hauek erretiratu egin
|
dituzte
azken urteotako istripuen ondorioz.
|
|
Hau da, balio geologikoa eta eremuaren berezitasuna eta bakantasuna ez ezik, hezkuntzarako eta turismorako duen balioa ere aintzat hartzen dira. Bide horretan, Zumaian, Deban eta Mutrikun pauso garrantzitsuak eman
|
dituzte
azken urteotan. Adibidez, Zumaiako Algorri Ezagutza Etxeak eta Mutrikuko Nautilus Interpretazio Zentroek hainbat ekimen hezitzaile eta dibulgatzaile antolatzen dituzte; 2008an inauguratu zuten Ekaingo kobazuloaren erreplika; eta, hiru udalek elkarrekin, ibilbide geoturistikoak eskaintzen dituzte.
|
|
Euri jasek eta uholdeek sarriegi aztoratu
|
dituzte
azken urteetan Urumea ibaiaren inguruetan bizi diren herritarrak. Lasaitasun apur bat bermatzeko asmoz, Donostiako Udalak uholdeetarako emergentzia plan berri bat dauka.
|
2011
|
|
Elkarreragin horietatik eratortzen dira ingurune akademikoko bizikidetza giroa alda dezaketen eta ikasgeletan indarkeria edo ondoeza izateko arriskua areagotzen duten arazo edo egoerak. Azken urteotan, eskolek bizikidetza hobetzeko neurriak ezarri
|
dituzte
Azken urteotan, eskolek bizikidetza hobetzeko neurriak ezarri dituzte. Hala ondorioztatzen du “Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako eskola bizikidetzari buruzko Estatuko Azterlanak”, Hezkuntza Ministerioko Eskolako Bizikidetzaren Estatuko Behatokiak argitaratua.
|
2012
|
|
Eskolak halakoa izan behar du». Salaketak auzitegian Kanpaina ugari egin izan
|
dituzte
azken urteetan hori salatzeko. EILAS sindikatua horietan izan da.
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko biztanleek etorkinekiko jarrerak zertxobait hobetu
|
dituzte
azken urteetan, baina alor honetan ozta ozta gainditu dute: 2010 urtean 56, 65ko nota lortu zuten, eta 2011an, berriz, 57,15.
|
|
Bi alderdiek tentsio une ugari izan
|
dituzte
azken urtean, baina, orain arte, enplegua sortzeko beharra elkarrekin jarraitzeko lekeda izan da.
|
|
Unicef Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsaren arabera, 23 milioi gazte 15 urte bete baino lehenago ezkontzera behartu
|
dituzte
azken urteetan, eta kasu askotan, euren adina hirukoizten edo laukoizten zuten gizonekin.
|
2013
|
|
Zortzigarren urtez ari dira Munoaundi herri harresituan indusketak egiten, Aranzadi Zientzia Elkartearen zuzendaritzapean. Boluntario gisa aritzen diren ikasleen, zaleen eta adituen lanari esker hamaika arrasto aurkitu
|
dituzte
azken urteetan. Aurreko urtean Munoaundiko eguneroko bizimodua argitara eramateko asmoz zabaldu zuten eremuan ari dira lanean horietako asko.
|
|
erkidegoren batek ez badu hori betetzen, gurasoek ikastetxe pribatu batera igorri dituzte ikasleak, eta faktura erakunde publikoei igorri. Era horretara legea beteko dela erantzun du Wertek gaiaz galdetuta; izatez, katalanezko murgiltze eredu orokortuaren kontrako epaiak askotan eman
|
dituzte
azken urteetan. Sortu den polemikarekin ez du zerikusirik, ordea, benetako egoerak.
|
|
Astekariari buruzko datuak, Eskualduna n idatzi zuten zenbait idazleri buruzko lanetan aurki daitezke. Hango idazle ezagunena Manex Hiriart Urruti izan zen, eta hark Eskualduna n argitaratu artikuluen hainbat bilduma plazaratu
|
dituzte
azken urteetan. Bilduma bat agertzen lehena Piarres Lafitte euskaltzain, hizkuntzalari eta Herria astekariko zuzendaria izan zen, 1971n:
|
|
batzuek, sasoi horretara iristen ari direlako eta horri buruz gogoeta egin beharra dutelako; beste batzuek, historiari begiratu bat emateko beharra sentitzen dutelako, historia hurbilari, Espainiako gerrari, eta, hartara, nahitaez adinean oso aurreratutako literatur pertsonaien premian aurkitzen direlako. Koldo Izagirrek, Ramon Saizarbitoriak, Xabier Montoiak, Karmele Jaiok eta Uxue Alberdik, batzuk aipatzearren, euren eleberrietan protagonista adindunak eta gerrarekin lotuak sortu
|
dituzte
azken urteetan. Zahartzen ari den jendarte baten ispilua, historia beste modu batera kontatzeko aukera edota gaztetasunari aurrez aurre zahartzaroa jartzeko leitmotiv a.
|
|
Desoreka horrek iturri jakin bat badu. Gaurko euskal literaturaren historiagileek kontuan hartzen
|
dituzte
azken urteetan literaturaren eremuan gertatu diren aldaketa nagusiak, agertu diren obra eta idazle berriak. Erran nahi baita sarrarazten dituztela beren historietan gaurko sorkuntza eta idazle garaikideak; praktikan, beren liburua bukatzen duen garaiaren produkzioraino doaz.
|
|
Baten batek esan zuen behin. Bilboko Kafe Antzokia exekutiboa eta punkya batera dantzan ikus daitezkeen Euskal Herriko leku bakarra dela?. Garai berrietara moldatu beharra Kafe antzokiek arrakastari eutsiko badiote, garai berrietara moldatu beharra daukate, izan ere, aldaketa handiak sumatu
|
dituzte
azken urteotan. Zenbat Gara elkarteko kideak esan duenez,, aldaketa handiak egon dira gizartean eta euskaldunongan?.
|
|
Jende berriari ateak zabaltzen hasi zen, besteak beste hainbat gazteri, tarteko zenbait emakumeri. Hauek, askoren harridurarako, izugarrizko ekarpena egin diote aldizkariari Karmel aldizkarian trebatutako hainbatek goi mailako idazlanak plazaratu
|
dituzte
azken urte hauetan.
|
|
Enpresek urrats sendoak eman
|
dituzte
azken urteotan ikuspuntu teknologikotik, baina, gehiago egin behar dute. Kultura kontsumitzeko ohiturak, moduak eta uneak sakonetik aldatzen ari diren honetan, beharrezkoa da produktuak on line iragartzeko eta saltzeko estrategiak sendotzea.
|
2014
|
|
Asko atzeratutako proiektua izan da, eta guraso elkartearen ustez, euren borrokarengatik izan ez balitz, are gehiago atzeratuko zitekeen. Protesta ugari egin
|
dituzte
azken urteetan, eta bitartekari lanetan ere ibili dira erakundeekin: " Eraikin berria egiten hastea lortu bada, gurasoen presioarengatik izan da; egoera are muturrerago joango zatekeen bestela".
|
|
Enpresek urrats sendoak eman
|
dituzte
azken urteotan ikuspuntu teknologikotik, baina, gehiago egin behar dute. Kultura kontsumitzeko ohiturak, moduak eta uneak sakonetik aldatzen ari diren honetan, beharrezkoa da produktuak on line iragartzeko eta saltzeko estrategiak sendotzea.
|
2015
|
|
Urtetik urtera, gero eta ikasle gehiago ditu Zumaiako Herri Eskolak, eta eraikinak txiki gelditu dira. Aita Mariko eraikina –Lehen Hezkuntza–, Sagarbidekoa eta Institutua gainezka daude; leku faltari nola edo hala aurre egiteko, beste zeregin batzuetarako aurreikusita zeuden zenbait espazio ikasgela bihurtu behar izan
|
dituzte
azken urteotan. " Liburutegia kendu behar izan dugu, informatika gela bat, irakasleentzako gelak...", azaldu dute Zumaiako Institutuko zuzendari Jone Amondarainek eta Jon Azpiroz idazkariak.
|
|
Irtenbide egokiago bat eman nahian, hainbat aukera aztertu
|
dituzte
azken urteotan Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailarekin. " Mahai gainean aukera bat baino gehiago jarri da; adibidez, Sagarbideko eraikinean beste solairu bat altxatzea; edo eraikin berri bat egitea frontoian udalak gordeta daukan lur-sailean".
|
|
Euskal feminismoaren historiari, azken urteotan behinik behin, aniztasuna eta dinamikotasuna dario: elkarte asko eta lan ildo asko ireki
|
dituzte
azken urteotan. Eta horrek berriro ere euskalgintzara narama artez:
|
|
eta hainbat tresna sortu
|
dituzte
azken urteetan;
|
|
Enpresek urrats sendoak eman
|
dituzte
azken urteotan ikuspuntu teknologikotik, baina, gehiago egin behar dute. Kultura kontsumitzeko ohiturak, moduak eta uneak sakonetik aldatzen ari diren honetan, beharrezkoa da produktuak on line iragartzeko eta saltzeko estrategiak sendotzea.
|
|
Analista batzuek hiru tendentzia eta hiru inplikazio geoestrategiko klabe seinalatzen
|
dituzte
azken urteotako errealitatea azaltzeko.
|
|
Ezin dugu ahaztu oraindik ere hedabide tradizionalak audientzia erakartzeko eta proiektu berriak ezagutarazteko gune eraginkorrak direla. Adibidez, telebista publikoak (BBC, Arte) oso garrantzitsuak izan dira Europan, eta irratiek eta egunkariek (New York Times, adibidez) proiektu interaktiboak finantzatzeko programak garatu
|
dituzte
azken urteotan.
|
|
Nafarroako Gobernuari hainbat aldiz helarazi diote eskaera hori. Zentroan lan ugari egin
|
dituzte
azken urteotan. Baina egindako obrek ez dute arazoa konpondu, gurasoen hitzetan.
|
|
Globalizazioaren eta nazioartekotze prozesuaren ondorioz, Goi Mailako Hezkuntzaren Europako Esparruan (GHEE) dauden unibertsitateek hainbat aldaketa bizi izan
|
dituzte
azken urteotan, esparru akademikoan, antolakuntza eta kudeaketaren esparruan eta, oro har, instituzioaren beraren kulturan eta balioetan. Egiturazko aldaketa horiek eraginak izan dituzte, besteak beste, irakasle eta ikertzaileen lanbidea ulertzeko eta gauzatzeko moduetan.
|
2016
|
|
Azpeitiko Udalak eta Aranzadik memoria historikoa lantzeko hainbat ikerketa egin
|
dituzte
azken urteetan, eta azken hau ez da lan isolatua. Eneko Etxeberria Azpeitiko alkateak dioenez," beharrezkoa da" halako lanak egitea:
|
|
25 lagun hil dira, azken urte luzeetako kopururik txikiena. Igoerak eta jaitsierak izan
|
dituzte
azken urteetan Nafarroako errepideetako zenbakiek, baina joera orokorrari begiratuta, bistakoa da aldea: orain 15 urte, 2001ean, 108 lagun hil ziren.
|
|
Euskararen erabilera sustatzea helburu duten jardunak sortu
|
dituzte
azken urteetan, ludotekak eta udalekuak, adibidez?. Norabide aldaketaz mintzo da Eizmendi:
|
|
Euskal Herria Kirolak 2012ko abuztuan Donostian antolatu zuen Euskal Herriko Kopa Txapelketaren finala horren isla da, Aviron Bayonnais eta Biarritz Olympique Pays Basque Lapurdiko goi mailako taldeak alderatu zituena. Bi taldeok Europako txapelketako eta Frantziako Ligako partida ugari jokatu
|
dituzte
azken urteetan mugaz bestaldean, Donostiako Anoeta estadioan. Ia usadio bihurtu da horrenbestez, taldeon eta euren milaka jarraitzaile lapurtarren bertaratzea, mugaz bi aldeetako elkar ezagutza indartzen duena.
|
|
Produktu izoztuak fabrikatzen dituzten Espainiako konpainiek I+G+Bko garapen handiak bultzatu
|
dituzte
azken urteotan, eta berrikuntza ahalmen handia erakutsi dute, bai produktuetan, bai prozesuetan, kalitate kontrolean eta trazabilitatean. Azken teknologiek eskaintzen duten aprobetxamenduari esker egin da hori, prozesu guztiak erabat automatizatzeko aukera ematen baitute.
|
|
Mendaron apustu eta proba bitxiak jokatu
|
dituzte
azken urteotan: aintxitxika eta aizkora saioak uztartzen zituen apustua 2010ean, hiru lagunek egin zuten Butano desafio sonatua 2013an, Inaxio Arregi azpeitiarrak eta Mendaroko giza-proba taldeak elkarren aurka jokatu zutena, Unai Salegik eta Mikel Hernandezek jokatu zuten azkena…
|
|
Zentro sozialak hiriaren eskubidea garatzeko esparruak dira, hiriarekin gatazka dutenentzako lekua, hiria lantzeko eta aldatzeko leku bat. Zentro sozialek higiezinen, kultur hegemonien, auzoen arteko talken edota gutxiengo baztertuen gatazkak azaleratu
|
dituzte
azken urteotan: Kukutza (Bilbo), Laboratorio
|
2017
|
|
Elizgizonak tarteko izan dituzten sexu abusu kasu gehiago ere salatu
|
dituzte
azken urteetan. Hona hemen nagusiak: Hiriburu.
|
|
«Urakanak oraindik ere ezezagunak dira meteorologia tropikalean», dio UAko katedradunak. Hala ere, zientzialariek aurrerapen handiak lortu
|
dituzte
azken urteotan, hala nola Olcina eta Viñas: Epe labur eta ertainean bilakaera aurreratzeko gaitasuna hobetzea, satelite meteorologikoen belaunaldi berriari eta NOAAko ehiza hegazkin ehiztarien patruilei esker.
|
|
Leioan, horrelako plakak identifikatu
|
dituzte
azken urte biotan eta orain horiek kentzea falta zaie. Sopelan, ostera, oraindino ez dute identifikazio prozesua amaitu.
|
|
Azken urteetan eman zaion bultzadarekin, kanpinak etorkizuna bermatuta duela esango nuke nik. Bezeroek asko eskertu
|
dituzte
azken urteetako aldaketak eta instalazioetan egindako berrikuntzak.
|
2018
|
|
" Gutako askok gure bizitza egunero arriskuan jarri behar izaten dugu lanerako edo ikastetxerako bidean, eta baita aisialdiko ibilaldietan ere". Trenbide sareak eta N errepideak Usurbil alderik alde zeharkatzen dute gaur egun, eta istripu larri asko izan
|
dituzte
azken urteotan; iazko urrian azkena, Troiako pasabidean Manuel Diaz usurbildarra hil zen, auto batek harrapatuta. " Aspaldiko kontua da hori, baina gauzek bere horretan jarraitzen dute.
|
|
Bestalde, laborarien arteko iniziatiba kolektiboak ere bultzatu
|
dituzte
azken urteetan: Xuhito haragia transformatzeko gune kolektiboa adibidez, baina baita laborariek garatu dituzten salgune kolektiboak ere.
|
|
Iñigo Urkullu Eusko Jaurlaritzako lehendakaria datorren astean da hara joatekoa. Lantegia uda ondoren ireki nahi dute, eta han egingo
|
dituzte
azken urteetan CAFek Erresuma Batuan lortutako kontratu mamitsuetarako trenak. Kontratu horietako azkena duela hilabete eskuratu zuen, Wales and Borders frankiziarentzat 70 tren egitekoa.CAFek Oaris trenarekin hartuko du parte lehiaketan, Richard Garner CAF UK adarreko zuzendariak baieztatu duenez.
|
|
Jendarte heziketak eta jendarte hezitzailearen funtzioak eztabaida ugari piztu
|
dituzte
azken urteotan, lanbide «gaztea» baita, 20 urte bete berri eta oraindik galdera asko erantzuteke lagatzen dituena (Agirre, 2007). Aldiz, jendarte heziketaren kontzeptuan eta horko langileen profesionalizazioan aurrerapauso itzelak eman dira (Losada, Muñoz, Espiñeira, 2015), gure gertuko testuinguruan kode deontologiko eta dokumentu profesionalizatzaile batzuk adostera iritsi garelarik.
|
2019
|
|
Kooperatibek 2.571 lanpostu sortu
|
dituzte
azken urteetan emakumeak dira, %31 eta horietatik 1.792 bazkide egin dituzte. Izan duten fakturazioa ia mila milioikoa izan da euro, eta inbertsioa ere nabarmena, ia 60 milioi euro euro, hain justu.
|
|
Jatorriz gizonezkoen ohitura diren marijesietan berdintasunaren aldeko urratsak egin
|
dituzte
azken urteetan. Iaz, historian lehenengoz, emakume batek bete zituen bakarlari lanak.
|
|
Dibertsitate funtzionala daukaten artistek nekez egin izan dute lekua, orain arte, gizarteko hainbat esparrutan. Antzerki edo dantza taldeetatik aparte egon izan dira gehienak, baina, ahalegin nekaezinari esker, pauso asko eman
|
dituzte
azken urteotan. Irungo Ezezagunok eta Donostiako Verdini dira adibideetako bi.
|
|
Euskalgintzak eta instituzioek elkarlanerako hainbat pauso eman
|
dituzte
azken urteotan. Zerbaiten seinale al da hori?
|
|
Jaietan espazio kolektiboez jabetzeko ekintza ugari egin
|
dituzte
azken urteotan Iruñerriko feministek. Gaueko martxez gain, gogoratzekoa da 2016ko txupinazoko irudia, 2013ko ikurrinaren pareko oihartzunik izan ez duen arren:
|
|
Ezagunak dira Informazioaren Teknologiek gizarteko hainbat alorretan ekarri dituzten aldaketak. Gobernuek ereteknologia hauetaz baliatu nahi izan dute eta ahalegin handiak egin
|
dituzte
azken urteetan herritarrei informazioaeta zerbitzuak eskaintzeko erabiltzen dituzten bideak aldatu eta eGobernua ezartzeko. Badakigu aldiz, zerbitzuakeskaintzeak ez duela haien erabilera ziurtatzen.
|
|
Astelehen eguerditan biltzen dira Amurrio, Urduñan, Artziniegan eta Laudion, pentsio duinak aldarrikatzeko. Beste hainbat ekimen eta mobilizazio jendetsu ere antolatu
|
dituzte
azken urteetan.
|
2020
|
|
Orioko Kanpinean jasangarritasunaren aldeko urratsak eman
|
dituzte
azken urteetan, zuzendariak azaldu duenez. " Argiteri sistema berritu zen", zehaztu du Olaskoagak.
|
|
Hain teknologia txikia denez, edozein objektutan sar daiteke. Hainbat konpainiak arlo horretan egindako aurrerapenak aurkeztu
|
dituzte
azken urteotan. Hala, ez genuke harritu behar egun batean, supermerkatuaren ilaran, aurreko bezeroak bere jaketako mauka STra (saltokiko terminalera) hurbilduz ordaintzen badu.
|
|
Pozik daude publikoarekin. 8.000 eta 9.000 ikusleren artean izan
|
dituzte
azken urteetako jaialdietan, baina gehiago lortzea da asmoa. Agirre:
|
|
Asia eta Ozeano Barearen inguruetan, aldiz, natur hondamendiek eragin dituzte desplazatu gehien. Indiaren, Filipinen, Bangladeshen edota Txinaren kasuan, esaterako, hondamendiek lau milioi desplazatu eragin
|
dituzte
azken urtean, nahiz eta horietako gehienak gobernuen aginduz lekualdatu. Afrikan ere badute eraginik natur hondamendiek:
|
|
LIFE Irekibai proiektu europarrari esker, Bidasoan eta Leitzaran ibaietan izokinen ibilbidea oztopatzen zituzten presak kendu
|
dituzte
azken urteotan eta, horren ondorioz, «izokina Bidasoan goiti Elizondoraino ailegatzen ahal da eta Leitzaranen duen presentzia sendotu da».
|
|
Ballesterosek, 70eko hamarkadan, Valentzia, Coruña, Donostia eta Bilboko komisaldegietan komisario gisa jardun zuen, eta horietan torturatzaile gisa nabarmendu zen. Argentinako epaitegietan frankismoaren krimenak salatuz irekita dagoen kereilan, pertsona ugarik haren aurkako testigantza pertsonalak eskaini
|
dituzte
azken urtetan. Demokrazian, Suarezen eta Calvo Soteloren (UCD) zein Gonzalezen (PSOE) gobernuekin, giza eskubideen urraketez beteriko curriculuma edukitzegatik baztertu ez baizik eta, kontrara, goi ardurekin saritu zuten.
|
|
Euskal enpresek dinamika horiek guztiak ezagutu
|
dituzte
azken urteotan. Eraldaketa teknologikoak eta nazioarteko harreman komertzialek Europa astinduko dute.
|
|
Ez dira egile bakarrarenak, baina ezta hainbat egileren kapituluen bilduma huts ere. Talde batek adostutako lanak dira; b) deskribatzaile izate horretan, aldakortasun geografiko eta sozialari arreta jartzen diote; c) ez dira gramatika teorikoak, baina kontuan hartzen
|
dituzte
azken urteetan egindako ikerketa teorikoak; izan ere, gramatika modernoak
|
2021
|
|
Bukatzeko, aipatu komikigintzan murgildu diren bertsolariak ere badirela. Unai Gaztelumendik eta Unai Iturriagak hainbat lan argitaratu
|
dituzte
azken urteotan, eta azken horrek Javier Etayo Tasioren tokia hartu berri du Gara egunkariaren eguneroko umore grafikoaren tira lantzeko.
|
|
Gaur egun idazten eta argitaratzen den euskal literaturaren historian bada hautu bat guziz partekatua dena historia egileen artean: denek kondutan hartzen
|
dituzte
azken urteetan literaturaren eremuan gertatu aldaketa nagusiak, agertu obra eta idazle berriak. Erran nahi baita sarrarazten dituztela beren idazlanetan sorkuntza eta idazle garaikideak, hots beren liburua bukatzen duten garaia arteko produkzioa.
|
|
Egun, jaialdiko zuzendariordea da bata, eta zuzendari eta gidoilari lanean zaildu da bestea. Era askotako euskal filmak ugaritzen ikusi
|
dituzte
azken urteetan, nork bere ingurutik. Uste dute bideak ireki behar zaizkiola zineman euskarari, sortzean eta zabalpenean.
|
|
Patroia moztu, josi eta bordatuak eginda, Kutxa Kultur Modako hamar diseinatzaileek erakusleihora eramateko prest
|
dituzte
azken urtean programaren barruan sortutako bildumak. Diseinatzaile bakoitzak hamar lan aurkeztuko ditu, Txillida Lekun (Hernani, Gipuzkoa), bihar.
|
|
Edonola ere, pandemiak ia denei egin die kalte. Hamarretik sei merkatarik salmenten %30 eta %40 artean galdu
|
dituzte
azken urtean. Hori horrela, merkatarien bozeramaileek garbi esan dute mila izan daitezkeela luze gabe ateak itxi dituzten negozioak, oso zaila delako salmentak igo gabe aurrera jarraitzea.
|
|
Pandemiari aurre egiteko, gobernuek era guztietako debekuak ezarri
|
dituzte
azken urtean, baina ez beti legearen barruan. Eremu gorri gisa izendatutako udalerrietan ostalaritza ixteko arauak ez du, behin behinean, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren oniritzirik, eta, ondorioz, atzodanik tabernak eta jatetxeak ireki ahal dituzte, baita eremu gorrietan ere; atzo, Bilbon ireki zituzten batzuk.
|
|
1.120 emakume eta 186 adingabe artatu
|
dituzte
azken urtean, eta horietatik 314 lehen aldiz hurbildu ziren baliabide horietara. Nafarroako Berdintasunerako Institutuak egindako urteko txostenetik eratorritako datu zenbait dira. Pandemia garaikoak dira, eta Covid izan du eraginik horietan:
|
|
Talde batek adostutako lanak dira. Gure kasuan, Euskaltzaindiaren Gramatika batzordearen lana; gainera, deskribatzaileak dira gramatika horiek, ez dira gramatika teorikoak, baina kontuan hartzen
|
dituzte
azken urteetan egindako ikerketa teorikoak; izan ere, gramatika modernoak egungo ikerketen sintesi izan ohi dira. Horrez gain, gramatika hauek tradizioaren eta modernitatearen arteko oreka bilatzen dute.
|
2022
|
|
Horrek guztiak muturreko egoerara eraman gaitu, osasun mentalaren hondamendira. Espainiako Droga Menpekotasunaren aurkako Laguntza Fundazioaren arabera, estatuko 15 eta 29 urte bitarteko bi milioi gaztek (%30) buruko arazoak izan
|
dituzte
azken urtean. Osasun Sistema Nazionalaren Osasun Mentaleko Estrategiak dio tratamendua behar duten pertsonen erdiek baino gehiagok ez dutela jasotzen, eta ehuneko esanguratsu batek ez duela egokia jasotzen.
|
|
Hezkuntzan, goi mailako ikasketak egitea gero eta poltsiko gutxiagoren esku dago. Lurren pribatizazioari dagokionez, biztanleen kexu nagusia da hondartzak pribatizatzen ari direla, turismora bideratutako negozioak erosten ari direlako lur publiko horiek; hondartza bat baino gehiago okupatu
|
dituzte
azken urtean aktibistek.
|
|
Emakumearen Nazioarteko Egunean gizon bat atxilo hartu zuten, bere etxeko sotoan hogei urteko neska baten gorpua aurkitzean, urritik desagertua zegoena. Larehun bat emakume erahil
|
dituzte
azken urtean.
|
|
bai hortzetatik eta hezurretatik DNA erauzi ahal izateko teknologiak, bai DNA hori anplifikatzeko eta ikertzeko teknologiak. Teknologia horiek sekulako aurrerapausoak eman
|
dituzte
azken urteetan, ikerketak iraultzeraino. «Horrela», azaldu du Lorentek, «informazio gehiago lortzen dugu lagin oso txikietatik».
|
|
Txostenean, zurian beltz jarri
|
dituzte
azken urteetan tantaka azaleratutako kasu guztiak, eta auziak beste tamaina bat hartu du: guztira, 58 kasu ikertu dituzte, baina «askoz gehiago» izanen direla nabarmendu du Santos kontseilariak:
|
|
Hirurek lasterketa batzuk jokatu
|
dituzte
azken urte hauetan, baina oraindik ere gogoan daukate mendiko eskian jokatu zuten lehen lasterketa. «Oraindik euskal selekzioan ez nengoen arren, 2013an Baqueira Bereten [Lleida, Herrialde Katalanak] izan zen.
|
|
Garbiketa zerbitzuak garestitu egin direla». IMQko garbitzaileek hainbat epai eta protestaldi egin
|
dituzte
azken urteetan, eta, horien eraginez, baldintza hobeak lortu dituzte. «Baldintza horiek borrokaren ondorio izan dira, eta eskubideak dira», azaldu du abokatuak.
|
|
garbiketa zerbitzuak garestitu egin direla». IMQko garbitzaileek hainbat epai eta protestaldi egin
|
dituzte
azken urteetan, eta, horien eraginez, lan baldintzak duindu dituzte. Hobekuntza horietako bat, esaterako, arrisku gainsaria izan zen, eta hori epaitegietan lortu zuten.
|
|
Gainera, turismo gastronomikoa eta abenturazko turismoa izango dira ekintza horretako osagai nagusiak. Izan ere, antolatzaileen arabera, bidaiatzeko modu berri horiek gero eta jarraitzaile gehiago pilatu
|
dituzte
azken urteotan. Esperientzia horien bidez, ohiko zirkuituetatik kanpoko bazterrak eta jatetxeak ezagutzeko ibilbideak erakutsiko ditu azokak.
|
|
Ezer etortzekotan, irailetik aurrera etorriko da, Saudi Arabia buru duen LPEE Lurralde Petrolio Esportatzaileen Erakundearen eta Errusiaren arteko hitzarmena agortzen denean. Izan ere, Washingtonen kezkarako, Saudi Arabiak eta bere aliatu arabiarrek harremanak estutu
|
dituzte
azken urteetan Vladimir Putinekin, interes komun baten ondorioz: petrolioaren prezioa igotzea.
|
|
Desanexioari buruzko hainbat herri galdeketa egin
|
dituzte
azken urteetan, aurtengo martxoan azkena. %63, 12koa izan zen parte hartzea, eta %81, 54k bozkatu zuten udalerri izatearen alde.
|
|
Lakuntzarrek gaineratu dutenez," gure hizkuntzaren erabileraren beheranzko joeraren pertzepzio horrek euskararen aldeko jarrera proaktiboak eragin ditu Lakuntzan". Eta horren adibide gisa jarri
|
dituzte
azken urteetan Euskaraldiaren, Korrika batzordearen inguruan eta" oso aipagarria den Lakuntzako euskalkia berreskuratzeko lantaldea. Horietan" lan egonkor eta polita egiten ari da eta, ondorioz, berriz ere, euskararen erabilera indartzeko bultzada dago".
|