2012
|
|
Zein da naturaren, orekaren eta zoriontasunaren arteko lotura? Nik beti biologo baten ikuspegitik ikusten
|
ditut
gauzak. Espezie gisa, bizirik irautea da gure helburua.
|
|
Santo Tomas Lizeoarekin Berioko zelaian aritzen nintzeneko garaiak ez ditut sekula ahaztuko, eta nire jokatzeko era ez da ezertan aldatu. Betidanik egin nahi izan
|
ditut
gauzak baloiarekin, hankapean erabili batera eta bestera. Realera iritsi zinenean zer zuzendu zizuten?
|
2013
|
|
Gehiago gaztelaniazkoa euskarazko baino, nahiz halakoetan nahiago izaten dudan originala, eta nahiz kasu honetan originalak ere ez nauen bereizki hunkitzen?. Baina bi saioetan ere bereziki tematuta ikusi
|
ditut
gauza batekin: zaborren aferarekin.
|
2014
|
|
«Entrenatzailea aita moduko bat izan zen niretzat, eta, jokalari gisa ez ezik, pertsonalki ere beste bat naiz orain. Bi urteotan beste era batera ikusi
|
ditut
gauzak, eta hobera egingo dut aurrerantzean, ziur». Berchiche ongi ezagutzen duen laguna da Iñaki Berruet (Irun, Gipuzkoa, 1973), hura Real Unionen aritu zen bitartean kirol zuzendari lanetan egon baitzen Berruet bera.
|
2015
|
|
Herritarrak erantzule gara. Nik erosten
|
ditut
gauzak, nik sortzen ditut hondakinak, eta, beraz, nik ere inplikatu behar dut gero kudeaketan. Horrenbestez, funtsezkoak dira atez atekoa eta sistemak zero zabor politiketara iristeko eta hondakinak erraustu behar ez izateko.Jakingo duzu EAJk foru hauteskundeak irabazi dituela eta errauste plantaren gaia berriro ere mahai gainean jar daitekeela.
|
|
Bai, eta eskerrak hor diren. Oso inportanteak dira hitzak, hortik hasten bainaiz kantua egiten; hortik nireganatzen
|
ditut
gauzak. Poetengandik hartzen dugu, eta batzuetan sortzen da zerbait.Zer bilatzen duzu besteen hitzetan. M.O.:
|
2016
|
|
Hutsetik abiatu genuen jatetxe hau, ezer gabe, dirurik gabe. Ikeako platerak genituen, nire amari zukugailua lapurtzen nion, eta amonari zartaginak, lagunek lagunduta egin
|
ditut
gauza asko... Gero, dirua inbertitu genuen, apurka apurka, eta jatetxe onenekin lehiatzeko mailara iritsi ginen.
|
2019
|
|
Gehiago eska liteke. Maite dut argazki politak egitea normalean jendeari fotografiatzea sobera gustatzen ez zaizkien gauzei. Adibidez, sariak eskuratu
|
ditut
gauza oso ohikoekin: untxi bat, txantxangorri bat...
|
2020
|
|
Lehen, gehiegizko presioa egiten nion neure buruari. Orain, aldiz, patxada gehiagorekin hartzen
|
ditut
gauzak.
|
|
Bere kasuan, diziplinek ere elkar kutsatzen dutela uste baitu artistak. «Eskultorea naiz, eta sinisten dut eskultorea naizela, zeren eta hortik begiratzen
|
ditut
gauzak, eta hor egiten dut lan. Baina eskultura oso partikularra da, eta oraindik ere kutsadura gehiago sortu behar baditut, ba sortuko ditut.
|
2021
|
|
Egia da egunero esaten ibiltzea ez dudala hain gustuko, baina, aldi berean, oso adi egotera behartzen nau. Kosta ala kosta, ondo egin behar
|
ditut
gauzak. Baina, aldi berean, dena ondo ateratzen ez bada, etsipena areagotu egiten da.
|
|
Arte Ederren fakultatean hasi nintzen gero objektuak eta egiten, eta nahiko modu organikoan joan naiz arte plastikoetan sartzen eta soinuarena pixka bat uzten. Oraindik egiten
|
ditut
gauzak, instalazio hau bezala; oso berezkoa edo gertukoa sentitzen dut eremu hau.
|
|
Ez da praktikaren gainetik dagoen ideia bat. Ez da intentzio bat, «nahi
|
ditut
gauzak ezberdin egin» esatea, baizik erronkatzat hartzea. Muga deitzen da pausoa rekin gauza bera gertatu zen.
|
2022
|
|
Eta hori da Lur. Lurren bidez ateratzen
|
ditut
gauza horiek. Bestalde, ni hamar urtez bizi izan naiz Madrilen, eta han sortu ziren ipuinok, baina liburukoa Madril nahiko domestiko bat da:
|
|
Begirada batzuk urpe sakonetaraino murgiltzen diren berunezko tantak dira, ez direnak berben azalean gelditzen. Miresten
|
ditut
gauzak izendatzen dituzten ahotsak, ikusten ez nituen zokoak seinalatzen dizkidatenak, gatazkari tripetatik heltzen dioten feministak. Zaintza sistema publiko eta komunitario baten alde (ere) mobilizatzera deitu gaitu Euskal Herriko Mugimendu Feministak aste honetan, eta oihartzun bat bezala itzuli dira Silvia Pirisek eta Irati Mogollonek iaz Errenteriako COVID ondorengo tokiko gobernantza publiko komunitarioen erronkak jardunaldietan esandakoak.
|
|
«Hizkuntza bakoitzak mundu bat zabaltzen dizu. Finlandian, ia ia bertako batek bezala ikusten
|
ditut
gauzak, hizkuntzari esker. Deskribatzeko zailak diren ñabardurak dauzka hizkuntza bakoitzak, sentitzen dituzunak, itzultzean galtzen direnak.
|
|
Kazetariek galdetu ea aske eta aitzindari izateak bakardaderik ote dakarren, eta, erantzun aurretik, abiada hartzeko egindako irribarre txikiari eutsiz eman du erantzuna Albert Serra zinemagile kataluniarrak (Banyoles, Katalunia, 1975): «Espainian bakardade erabatekoan bizi naiz; kasik neure buruaz beste egin nuke konpainia faltaren faltaz, baina sekula ez
|
ditut
gauzak ikuspegi horretatik planteatu». Haren izena ez dute debalde aipatzen autore zinemaren egungo egile nagusien artean, eta, hogei urte eskaseko ibilbidearekin, ez da kasualitatez izan Cahiers du Cinema aldizkari entzutetsuko azken azaleko aurpegia ere.
|
|
Baina militante eta Victorren alaba moduan, ezin
|
ditut
gauza batzuk isilik gorde, bai baitakit erakundeek nola eraiki ohi duten historia, eta iruditzen zait alde batera oso makurtua eraiki dela historia hori; izan ere, badirudi Strassera eta Moreno Ocampo izan direla desagertuen berri izan eta haietaz hitz egin duten lehenbizikoak, baina erakundeek aspaldidanik salatuak zituzten halakoak.
|
2023
|
|
Arkeologian oso zorrotza izan naiz, eta kontu handiz egin
|
ditut
gauza guztiak. Kontu handia izan behar da indusketetan pieza bat aurkitzen duzunean.
|
|
Betidanik ezagutu dut han, eta leihotik hari begiratzen diodanean jakiten dut ibaia aterako den edo ez. Aurretik jakiten dudanetan, jaisten naiz estudiora, gordetzen
|
ditut
gauzak, eta lortzen dut gehiena salbatzea. Gelditzen dena beti izaten da lokatza eta hezetasuna».
|
|
Eta ernegatuta egoten naiz batzuetan. Beste batzuetan lasai hartzen
|
ditut
gauzak. Badago zer egina.
|
|
Baneukan idatzita erdia edo bi heren, baina atsedenaldian utzi nuen arrazoi ezberdinengatik. Tartean ibili nintzen manifestuarekin, laneko argitalpenekin... eta gero berrartu nuen, eta berrikusi
|
ditut
gauza asko». Prozesuaren azkeneko urratsetan, batik bat, Iratxe Retolazarekin aritu da edizio lanean —«liburu osoa aurkeztu nion; errebisio bat egin genuen, eta egin zizkidan proposamen batzuk»—, eta Jose Angel Irigaraik ere hartu du parte.
|
|
«Ze zaila zaren, arraioa!». Gaizki eramaten ditut horrelakoak, zailtasuna ez baitut harrogarritzat, beti pentsatu baitut gauzak nahasian esaten dituenak ez dituela gauzak argi (eta nik, egia, ez
|
ditut
gauzak beti argi). Argitasuna, esan beharreko ezeri ihes egiten ez dionean, irakurlearekiko eta norberarekiko adeitasuna da.
|
|
«Ez naiz idazle azkarra», aitortu du musikariak berak. «Egiten
|
ditut
gauzak, baina haiekin pozik egon behar dut zabaltzeko».
|