|
2010
|
|
|
Jende asko zegoen inguruetan, segizioari txaloka eta bibaka. Ederki oroitzen
|
ditut
amak egin zituen hiru oihu ozenak, ¡ viva el Rey, viva el Rey, viva el Rey! Aitak, ordea, ez zirudien amak adierazten zuèn sentimendu harengatik jeloskor; aitzitik, atsegin zuen:
|
|
|
Amak irakurtzen zuèn literatura bakarra mota hartako erlijio gertakariei lotua zegoen. Fatimako fama eta izen handia gerokoa izan zen arren, gordeak
|
ditut
amak erosten zuèn 1927ko eta handik aurrerako igande aldizkari baten aleak, Fatiman gertatutakoaren berri ematen zutenak, egileak kritika materialista razionalistarekiko etengabeko desafiotzat jotzen zituèn hainbat eta hainbat sendaketa miraritsu kontagai?, zeruko eta zerukoen mezuei begira betiere; urtero joaten zen Lourdesera, erromesaldian, eta handik postalak eta liburuxkak ekartzen zituen,... dozena erdi bat botila ur, urtean zehar erabiltzen zituenak zernahitarako:
|
|
|
Madrilera lehen aldiz eraman ninduèn bidaiatik, Mendiren negarrak eragin zidàn zarraztada oroitzen dut orain nagusiki; beste memento batzuk ere oroitzen ditut, jakina: taxian egin genuèn etxetik geltokirainoko ibilbidea, geltokiko agurra, gogoan
|
ditut
amaren eta Adaren malkoak, Adarenak batez ere, hain iruditu zitzaizkidan benetakoak?, trenaren kilometro luzeetako bilintzi balantza, Madrilera iritsi nintzèn unea. Arestian esan dizut sinetsia nagoela bi hitzek laburbiltzen duten ideiarik xumeena abiapuntu ezin hobea izan litekeela bostehun orriko nobela bat idazteko; bada, pentsa ezazu zenbat liburuki atera daitezkeen nire bidaia hartatik:
|
|
|
Zenbat bider ez ote dut egun hura atzera bizi, zenbat bider ez ote
|
ditut
amaren hitz koleratuak nire baitan berriz entzun. Batez ere, haren hiletetara joateko hartu dudan trenera igo naizenetik.
|
|
|
Madrilera lehen aldiz eraman ninduèn bidaiatik, Mendiren negarrak eragin zidàn zarraztada oroitzen dut orain nagusiki; beste memento batzuk ere oroitzen ditut, jakina: taxian egin genuèn etxetik geltokirainoko ibilbidea, geltokiko agurra —gogoan
|
ditut
amaren eta Adaren malkoak, Adarenak batez ere, hain iruditu zitzaizkidan benetakoak—, trenaren kilometro luzeetako bilintzi balantza, Madrilera iritsi nintzèn unea... Arestian esan dizut sinetsia nagoela bi hitzek laburbiltzen duten ideiarik xumeena abiapuntu ezin hobea izan litekeela bostehun orriko nobela bat idazteko; bada, pentsa ezazu zenbat liburuki atera daitezkeen nire bidaia hartatik:
|
|
|
Amak irakurtzen zuèn literatura bakarra mota hartako erlijio gertakariei lotua zegoen —Fatimako fama eta izen handia gerokoa izan zen arren, gordeak
|
ditut
amak erosten zuèn 1927ko eta handik aurrerako igande aldizkari baten aleak, Fatiman gertatutakoaren berri ematen zutenak, egileak kritika materialista razionalistarekiko etengabeko desafiotzat jotzen zituèn hainbat eta hainbat sendaketa miraritsu kontagai—, zeruko eta zerukoen mezuei begira betiere; urtero joaten zen Lourdesera, erromesaldian, eta handik postalak eta liburuxkak ekartzen zi... dozena erdi bat botila ur, urtean zehar erabiltzen zituenak zernahitarako:
|
|
|
Jende asko zegoen inguruetan, segizioari txaloka eta bibaka. Ederki oroitzen
|
ditut
amak egin zituen hiru oihu ozenak, ¡ viva el Rey, viva el Rey, viva el Rey! Aitak, ordea, ez zirudien amak adierazten zuèn sentimendu harengatik jeloskor; aitzitik, atsegin zuen:
|
|
2012
|
|
|
Ama izatea mitifikatuta dagoela iruditzen zait. Obsesio baten antzera bizi
|
ditut
amari egindako kantuak, ipuinak, bertsoak. Batzutan ematen dugun amaren irudia sakrifizioarena da, eta benetan esaten dizuet, hainbesterako sakrifizioa bada ama izatea, nik ez dut ama izan nahi.
|
|
2013
|
|
|
Nire ama zen. Ezagutzen
|
ditut
amarekin hitz egiteko astean hitzordua jartzen dutenak. Astean behin, igande iluntzeko zazpietan adibidez.
|
|
2014
|
|
|
Eta, azkenik, ikusi
|
ditut
Amaren eskuak dardaraz A jaioberria hartzen eta segituan sehaskan uzten. Amaren negarrak, Amaren lotsa, Amaren ezintasuna.
|
|
|
Maite Eskarmendi: " Izan
|
ditut
amak ni ikusi eta begiak estaltzen zituen garaiak"
|
|
|
Modarekiko grina dugunok etapa oso ezberdinak pasa ditugula uste dut. Nik izan
|
ditut
amak ni ikusi eta begiak estaltzen zituen garaiak, Argazki batzuk ikusita lotsa ez, baina barregura bai sentitzen dut.
|
|
2015
|
|
|
Zure dominak, zure marrazkiak, zure lehenengo egurrezko arkatz hori beltza, zure ahotsa kasete zahar batean grabatuta, zure jaunartzeko gurutzea, zuk oparitu zenion moleskine gorria, zure kanikak, zure cine exin laranja? Horiek denak aurkitu
|
ditut
amaren arropak atontzen. Eta uztai koaderno bat.
|
|
|
Loreak hartu nahi
|
ditut
amarentzat!
|
|
2016
|
|
|
Oraindik behar
|
ditut
amari elixirra emateko.
|
|
2017
|
|
|
Ama izatea mitifikatuta dagoela iruditzen zait. Obsesio baten antzera bizi
|
ditut
amari egindako kantuak, ipuinak, bertsoak... Batzutan ematen dugun amaren irudia sakrifizioarena da, eta benetan esaten dizuet, hainbesterako sakrifizioa bada ama izatea, nik ez dut ama izan nahi.
|
|
|
Mugara gindoazela, bat batean danbateko bat entzun eta Gahaada lurrera erortzen ikusi genuen, eta segidan beste danbateko batekin Akram. Oraindik ere gogoan
|
ditut
amaren azken hitzak: –Zuek joan paradisura, ez galdu ilusioa, zuek ilusioz ikustea baita gure nahia?.
|
|
2018
|
|
|
Geroztik hemen bizi izan naiz, Ferrolen. Saiatu naiz sorterriarekin lokarriari eusten, eta ahal izan dudan guztietan denboraldi luzeak eman
|
ditut
amaren etxean, edo, besterik ezean, telefonoz harremana izan dut amarekin, anai arrebekin eta herrian gelditutako gainerako senitartekoekin. Lehenengo urteetan beti galdetzen nien ea Anxoren albisterik ba ote zuten, eta beti erantzun bera jasotzen nuen:
|
|
2019
|
|
|
Nik dudan arazoa pertsonala da: eguneko 24 orduak eman behar
|
ditut
ama zaintzen; lan asko eskatzen du, eta, senarraz gain beste pertsona bat ere izan arren laguntzeko, guztiz baldintzatzen gaitu.
|
|
|
Adelak alde egindakoan idazmahaian jarri naiz paper batzuk ordenatzeko. Inguruan
|
ditut
amaren portzelanazko baxera, osabaren seilu eta txanpon albumak, aitak Afrikatik ekarritako marfilak. Neure kezken zamapean nago.
|
|
2021
|
|
|
Gustatuko litzaidake, baina oso zaila ikusten dut. Emakume gutxi ezagutzen
|
ditut
ama izan ondoren Himalaiara joan direnak; gizonezkoetan, berriz, ez dut gauza bera ikusten.
|
|
|
–Berrogeita hamahiru urte egin ditut mundu honetan. Izan
|
ditut
ama, arrebak, adiskideak, emaztea eta alabak; ezagutzen ditut haien guztien aurpegiak eta aurpegierak. Baina neska haren aurpegia askoz ere errealagoa egiten zait.
|
|
|
Deia eskegi gabe geratu gara. Kolpeak entzuten
|
ditut
amarenean. Mandoaren bila ari da.
|
|
|
Erich Frommen liburuak eta nire jazz diskoak ikusten
|
ditut
amarengandik begirada apartatzen badut. Beste horma batean Robert Doisneauren Le voiloncelle sous la pluie:
|
|
|
Peruk eta Mikelek frantses klasean aitona amonei idatzitako olerkiekin gogoratu naiz. Ekartzeko eskatu diet. Irakurri ahala gaztelaniara itzuli
|
ditut
amarentzat. Harriduraz entzun ditu, berak halakorik merezi izango ez balu bezala.
|
|
2022
|
|
|
Gauza asko sentitu
|
ditut
ama naizenetik, ardura izugarria eta maitemin infinitu bat. Pribilegiatua naiz.
|
|
2023
|
|
|
Ongi gogoan
|
ditut
amaren esku barrenak, hennaz margotuak, eta nola esaten zidan, jostalari: " Pobreen aberastasuna da", eta nik ez nion ulertzen, ezin nuen sinetsi gu bezalako pobreek aberastasunik izan zezaketela; eta jarraitzen zuen:
|