Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 20

2000
‎Zeren, aitzin-solasean erran dizudan bezala, aurki orok baitu bere ifrentzua, eta zeren, ondorez, bizitza ez baita anitzetan lehen behakoan iduritzen zaiguna, baina bertze zerbait, hagitzez ere nahasiagoa eta konplexuagoa. Izan ere, umetan, baita gaztetan ere, itzalik gabeak eta kutsurik gabeak dira, artean, mundua izendatzeko erabiltzen eta manaiatzen ditugun hitzak, zeren argi ezabatzen baititu subjektuaren eta objektuaren arteko distantziak —mundua hor dago, baina ni naiz mundua, eta munduaren baitan nago—, objektuaren izena subjektuaren izanarekin loturik dagoen hotsezko ezaugarri ezin doiagoa eta ezin zehatzagoa balitz bezala, eta etxea etxe da, eta amorioa amorio, eta lehen behakoan edo objektuak eragiten digun lehen ukitu guztizkoan ag... Eta orduan ikasten dugu ezen etxea desterru ere bihur litekeela, amorioa desamorio.
‎Arrazoin zuen François de la Rochefoucauldek, eta arrazoin duzu zuk ere, jaun André, zeren eta halakoak baitira anitzetan guhaurk asmatzen ditugun hitzak, iduri ederrekoak kanpotik baina baita huts hutsak ere barrendik, eta iduri horrek ekartzen dit gogora antzinako egiptoarrek baltsamatzen zituzten Faraoiena, eternitatea amets, azala eta itxura mamiaren eta muinaren sostengua izan zitekeelakoan. Vanitas vanitatum et omnia vanitas.
‎Eta ez ote da horregatik keinua anitz koloretako fletxa, kolore bakoitzean arrazoin bat eraman lezakeena, eta ez ote du fletxa jaurtikitzaileak kolpean jotzen xedea eta helmuga, halako moldez, non keinua ikusten duenak ere kolpetik uler bailezake guztia, keinuaren azpian egon litezkeen ñabardurak eta bertze korapilo guztiak ere bat batean deskorapilatu balira bezala? Eta ez ote da, ondorez, mezurik bizkorrena eta eraginkorrena keinua, zeren hitz bakar batez —keinuaren hitz bakarraz— guztia signifika baitezake, erabili gabe, hartarakotz, bertzela erabili ohi ditugun hitzak eta eleak, zeinek, aldi berean, bertze mila hitzen beharra izan ohi baitute usu, haien argitzeko eta esplikatzeko. Baina, baldin oraintxe erran badizut ezen keinuak ez duela hitzen beharrik, zer nabilkizu ni orain hemen keinuei buruz hitz eta pitz, jaun André?
2003
‎Ez nion kasurik egin. Entzun nahi ditugun hitzak soilik entzuten ditugu. Ikusi nahi ez ditugun gauzen aurrean itsu bihurtzen gara.
2004
‎Euskaltzaindiko idazkariak du hitza oraindik, lehen eten egin diogu-eta: ?. Baina nago ez ote ditugun hitzak fetitxe bihurtzen. Eta nago lurraldetasuna ez dela hitz edo kontzeptu sendo eta egokiena gure egoerarako?
2006
‎Beharrean gaudela erakusteak lotsa ematen digu. Denok daukagu geure hiztegia, gehien erabiltzen ditugun hitzekin. Zurea laburra da.
2010
‎Iragana berreraikitzea ez da gauza samurra? ezinezkoa ere bada, Zapiain estimatua, nola berreraiki ahaztuak edo erdi ahaztuak ditugun hitzak eta keinuak, eta nola berreraiki aspaldi jazotako gertakizunen denborazko sekuentzia modu zehatz bezain fidel batean: hamaika edo hamabi urterekin egin ote nuen hau, hamahiru edo hamalaurekin hori, hamabost edo hamaseirekin hura???, baina, beste maila batean, iraganeko usain batzuk ere heltzen zaizkigu, arimaren gordelekuetan bildutako bizipen funtsezkoenen oihartzunak, bestela esanda?, eszenen esentzia laburbiltzen dutenak?
‎Gu iritsi garen tuneletik indio baten silueta ikusi dugu ailegatzen. Gu baino askoz txikiagoa da, zimurtua eta zaharra, aldakan lotuta daraman trapua du bere jantzi bakarra, ile luze eta zuria aurpegiaren aurrean erori zaio eta ezin ulertu ditugun hitzak zuzendu dizkigu ahots ikaragarriz. Izoztuta utzi gaitu, mugitu ezinik.
‎P.D.: Iragana berreraikitzea ez da gauza samurra... ezinezkoa ere bada, Zapiain estimatua —nola berreraiki ahaztuak edo erdi ahaztuak ditugun hitzak eta keinuak, eta nola berreraiki aspaldi jazotako gertakizunen denborazko sekuentzia modu zehatz bezain fidel batean: hamaika edo hamabi urterekin egin ote nuen hau, hamahiru edo hamalaurekin hori, hamabost edo hamaseirekin hura...? —, baina, beste maila batean, iraganeko usain batzuk ere heltzen zaizkigu —arimaren gordelekuetan bildutako bizipen funtsezkoenen oihartzunak, bestela esanda—, eszenen esentzia laburbiltzen dutenak... eta orain galdera:
2011
‎Ez zuela sekula hitz hura aditu. Berak ez zekiela ezertxo ere sendagileok erabiltzen ditugun hitz arraroez, baina burmuinaren erdi erditik hitz hura etorri zitzaiola, eta baita mezu garbi bat ere: hura aztertzen arituko nintzela etorkizunean.
2014
‎460 Normalean, gaizki ulertuak dira ongi ulertzen ditugun hitz bakarrak.
2015
‎–Nor da filosofoa? Besteek bezala pentsatzea gutxiesten duen norbait, bere burua besteren dotrinaz uztartzeko inolako beharrik ez duena; haragi ustel guztientzako saltsa melengak nazka ematen diona eta kazkabarra bezala jasaten ditugun hitz hanpatuak (etorkizuna, garapena, modernoa, elkartasuna, arrakasta, maitasuna) zorrotz hartzen dituena. Ezin duzue sumatu ere egin zenbat kostatu zen hitz hauetako bakoitza asmatzea, baina nik hala ere ez sinesteko aholkatzen dizuet, irakasten dizkizuegun hitzetatik bat ere ez sinesteko, ondo datozkizuela zuen kabuz egiaztatu arte.?
‎Badira, hirugarrenik, hitz egiterakoan sarri erabiltzen ditugun hitzak, eta gauzak beti modu berberean ez esatearren, egoki etorri ohi da, beste alderdi batzuetako lagunekin ari garenean, gehienbat, besteen osagaiak tartekatzea.
2017
‎bertatik atera ditugun hitzak dagokien tokian jarriz. Eskuinaldeko arrastoek lagunduko dizute.
2018
‎Dena ondo bidean, bi ordu barru elkartuko naiz prostitutarekin. Testu mezuetan trukatu ditugun hitz gutxiengatik, txeratsua dirudi: seinale ona iruditzen zait hori, dirua tartean badago ere guztiaren gainetik harreman humanoa delako bilatzen dudana.
‎Espero dut bi ordu barru egin dudan hitzordukoa ez izatea oso berritsua, ze seguru datorkidala lanaren edo bakardadearen kontuarekin, edo lanarekin lotutako bakardadearenarekin: testu mezuetan trukatu ditugun hitz gutxiek hala ematen didate aditzera. Asteburuetan aukera gehiago egoten da, baina justu honetan, kasualitatea, aita dator bisitan herritik, asteburua elkarrekin pasatzeko, aitak bere buruari permititzen dizkion, kapritxoak?
2019
‎Ausentzia batek, elipsiak, duen isiltasuna pisatu daiteke, jaten ditugun hitzen edota irensten dugun listuaren parekoa baita. Martak nirekiko erakusten duen abegikortasunagatik ziurrenik,. Andoni?
‎Ia denak. Nahiz eta, horretaz pentsatzeko gogoa duenean, zalantza bat ezin izaten duen bere baitatik egotzi, gizon horiei ez ote zizkieten begi ikusmendunak erauziko, urretxindorrei garai batean, eta agian gaur ere, erauzten zizkieten bezala, ilunpean entzuten zuten ahotsa izan zedin ezagutzen zuten argiaren adierazpen bakarra, bere ahotsa, hain zuzen, edo, agian, Beste Horrena, asmatzen ditugun hitzak, dena esateko baliatu nahi ditugun hitzak errepikatzen baizik ez dakien horrena, dena esateko baliatu nahi ditugunak, hala bedeinkapena nola madarikazioa, baita sekula izenik izango ez duena ere, izendaezina.
‎Ia denak. ...ntsatzeko gogoa duenean, zalantza bat ezin izaten duen bere baitatik egotzi, gizon horiei ez ote zizkieten begi ikusmendunak erauziko, urretxindorrei garai batean, eta agian gaur ere, erauzten zizkieten bezala, ilunpean entzuten zuten ahotsa izan zedin ezagutzen zuten argiaren adierazpen bakarra, bere ahotsa, hain zuzen, edo, agian, Beste Horrena, asmatzen ditugun hitzak, dena esateko baliatu nahi ditugun hitzak errepikatzen baizik ez dakien horrena, dena esateko baliatu nahi ditugunak, hala bedeinkapena nola madarikazioa, baita sekula izenik izango ez duena ere, izendaezina.
2020
‎Aurrerapena, garapena eta ongizatea egunero erabiltzen ditugun hitzak dira, norberak agian, inplizituki edo esplizituki (hau ia inoiz ez), terminoaren definizio ezberdinak erabiliz, batzuetan antagonikoak izanik. Gauza bera gertatzen da ekonomia hitzarekin.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia