2001
|
|
adierazteko gai ez den eleberri errealistari, eredu literario berri batzukkontrajarri dizkiete autonomiaren belaunkideek17 Eleberriari eusten diotenidazleek neorruralista deitu zaion azpigeneroa sortu dute, zeina erdi historizistaerdi mitikoa suertatu den, eta gainerakoek ipuinerantz jo dute, bestelako adierazpideen bila. Maiz idazle berak bi norabide berri hauek aldizka edo aldi bereanesperimentatu ditu (Obabakoak da, apika, esperimentazio hauek laburbiltzen etasintetizatzen
|
dituen
mundua). Artikulu honen hasieran iradoki dugunez, 90ekohamarkadako euskal literatur esparruan, estetika errealistak, eta inoiz bainogehiago eleberriaren bidez?
|
2002
|
|
Eta, nire ustez, ghettoaren aldekopolitika da zubi hori ezerezean gelditzeko arriskurik handiena dakarrena.Hemen ere, irakasle elebidunengan oinarritutako unibertsitatearen garapenaren esfortzua izan daiteke euskal unibertsitatearen sorkuntza abia dezakeena. Gainera, hizkuntza asko
|
dituen
mundu globalizatu batean, irakaskuntzak gero eta askotarikoagoa izan behar du hizkuntzaz, oinarrian dagoen izaera iraunkorra edukiko lukeen bertako hizkuntza ezarriz eta nazioarteko zenbait hizkuntza ere erabiliz.
|
|
Arrazionaltasun ekonomikoak baldintzatu
|
dituen
mundua ikusteko bi eredu nagusiak kritikatuko ditu, hau da, sozialismo zientifikoa eta ekoizpenerako eredu kapitalista. Lehenengoa gaindituta egonik, azken horri aurre egitea da gaur egungo erronka nagusia.
|
2004
|
|
eta, bihar eguzkia aterako da? usteak
|
dituen
mundu errakitikoa baldin badugu, hemen ez dainkontsistentziarik sortzen, baina argi dago ez dela nahikoa bi uste horiek justifikatu ahalizateko. Beraz, usteek erlazionatu egin behar dute elkarrekin, sistema edo taldea ez dadinizan soilik metaketa; usteen arteko inferentzia antzeko zerbaiten bttartez elkarrekin erlazionatu behar dute.
|
2005
|
|
4.25 irudia. Zazpi plaka nagusiak eta eskala txikiagoko 5 plaka, plaken arteko muga motak eta plaken arteko abiadura erlatiboak (cm/ u) erakusten
|
dituen
munduko mapa (Mercator proiekzioan). (McKenzie eta Richter, 1976).
|
|
12.2 irudia. Adin ezberdinetako gerriko ofiolitikoak erakusten
|
dituen
munduko mapa. (Gass, 1982).
|
|
4.3 irudia. Ozeanoetako egitura geologiko esanguratsuenak (ozeano gandorrak, faila transformatzaileak, ozeano plataformak, gandor aseismikoak eta uharte arkuak zein arku bolkaniko kontinentalak) erakusten
|
dituen
munduko mapa. (Uyeda, 1978; Bally, 1980).
|
2010
|
|
kontzentratzen da.Gainera azken hiru hamarkadetan indartuz doan joera da, lau puntu irabazi baitituAsiako AIZren stockak duen pisuak, mundukoaren% 18 ordezkatzeraino. Latinoamerika urrun geratzen den arren, atzerriko kapitalen erakarpen eremua da, nahizeta azken hamarkadetan erlatiboki ia bi puntu galdu
|
dituen
munduko AIZrenstockaren hartzaile gisa. Azpimarratzekoa da, orobat, Europako trantsizioko herrieknolabaiteko garrantzia hartu dutela AIZren hartzaile gisa eta munduko AIZrenharrera stockaren% 3,3 erakartzen dute.
|
|
Pogge k (2005) beharrezkotzat jotzen du bi galderanagusi egitea: a) nola da posible aurrerapen teknologikoak izan arren eta gureMendebaldeko ilustrazioaren balioak izan arren, muturreko pobrezia bere horretanmantentzea, honek berau pairatzen dutenei giza duintasuna ukatzen diela jakinik?; eta, b) oparotasunean gauden herritarrok zergatik ez dugu moralki kezkagarriaikusten gure balioak
|
dituen
mundu honek horrenbeste pertsonentzat abiapuntu etaaukera horren urriak eskaintzea?
|
|
Eta, aitzitik, pobreziaren aurkako borrokarako estrategien ezaugarri nabarmenena arrazoiak aurkezterakoan nazioarteko dimentsioak duen esangurarik eza, edokasurik onenetan, duen esangura apala da, bizi dugun munduaren elkarrekiko mendekotasuna horren nabarmena izan arren. Mantendu egiten da garapena eta pobreziaherrialde bakoitzaren arazo bezala ulertzen
|
dituen
munduaren ikuspegia. Bainaberdintasunetik egindako proposamen batek onartu behar du mundua, batez ere, biztanleria globalaren baitan zertzen diren harreman sozialen bitartez egituratuadagoela.
|
|
Gaur egun, 60ko hamarkadan gertatu bezala, hazkundearen onurak goraipatzen dituen diskurtso bat existitzen da eta horrekbirbanaketa neurriak hartzeko beharrik eza justifikatu nahi du. Gero eta desberdintasun handiagoak
|
dituen
mundu honen errealitatearen aurrean, Mendebaldekoherrialdeen ahaleginak merkatuaren funtzionamendua erraztu eta laguntza ofizialaren bitartez gauzak bere onera ekartzera mugatu dira. Baina errealitateak erakusten duenez, aukeren eta mozkinen banaketa hobea sortzeko beharrezkoak direnegiturak eta instituzioak ezarri ezean, merkatuak desberdintasunak sortzen ditu etaekitatea bilatzeko helburu arau-emaileak zenbat eta urriagoak izan, orduan etalarriagoak dira efektu hauek.
|
2011
|
|
Eta bestetik, komunitate baten parte sentitzen dira, estatu edo nazioaren kontzeptua gainditzen duen komunitate baten parte. Ondorioz, jatorrizko iturburupuntu bakarra barik, erreferentzia puntu ugari
|
dituen
munduaren parte sentitzen dira.
|
2012
|
|
Ideia hau islatzen da Marcos komandanteak egin zuen proposamenean: «Mundu asko bere baitan
|
dituen
mundu bat» defendatzen zuenean. Proposamen hori egitean liburuko beste kapituluetan jorraturiko autodeterminazio eta ohizko gobernu zein kultura indigenen papera erreibindikatu eta goratu egin da.
|