2001
|
|
Dagoeneko marmaratzen baizik ez dakidan otoitz zatiak errepikatzen saiatzen naizelarik, benedikatua zara emazte guztien artean, diot, haurtasun ukatuaren ebaki zornatsua bihurtzen naiz. Izarrak eta argizeitua ortzian erregina daudela, hilerri isila erraztatzen duen haizearen dei labanatsua eta neronen urratsak mugiarazten
|
dituen
lurreko garraila pikorren oreka galtzearen hots mineralak hautematen ditut.
|
2002
|
|
Berogailuaren modeloaren edo edukieraren arabera, hornidura sarearen presioa 60 N/ cm2 baino handiagoa bada, presioa murrizteko balbula bat jarri behar da. Beharrezkoa da berogailu elektrikoak berme maximoak betetzen
|
dituen
lur hartunea konektatuta izatea. Konexio elektrikoa egiteko, berogailu elektrikoaren modelo bakoitzaren jarraibideak eta muntaketa eskema bete behar dira.
|
|
Belarrek substratuan dauden elikagaiak kontsumitu besterik ez dute egiten; beraz, kendu egin behar dira. Kentzen direnean, garrantzitsua da belar txar horien sustraiak inguratzen
|
dituen
lurra aprobetxatzea, oso litekeena baita horrek konposizio aberatsena izatea, batez ere lurzorua bereziki emankorra ez bada. Belar txarrak lurzoru hareatsu batetik ateratzen badira, ez dago arazorik, sustraien inguruko lurra erraz aska daiteke; aitzitik, lurzorua oso buztintsua bada, itxaron eta 24 orduz eguzkitan lehortzen uztea komeni da, denbora hori igaro ondoren inguruko lur emankorra kentzeko.
|
2003
|
|
Landarea loreontzitik ateratzeko, zurtoinaren oinarritik eutsi behar zaio, hori baita alearen zatirik indartsuena eta erresistenteena. Landarea ontzitik kanpo dagoenean, sustrai nagusiak estaltzen
|
dituen
lurra hatzekin kendu behar da, kalterik izan ez dezan. Puntu horretan, kontuan hartu behar da landarea estutu egiten dela sustraiak beraientzat ez den egoera batean geratzen direnean (tenperatura oso altua edo oso baxua, gehiegizko argia, hezetasun gutxi, etab.).), beraz, ahalik eta azkarren jokatu behar da.
|
|
Fundazioak adierazi zuenez, proiektu horrek urtebete iraungo du, eta “Europako gizarte jarduerako erakunde orok bere ekintzak garatzeko eta bere helburu eta edukien berri emateko aliatua aurkitu ahal izango du”. Era berean, gaineratu zuen “herrialde desberdinekin lankidetzan arituko den toki bat izan nahi duela gizarte esparruko ekarpenak zabaltzen, eta bertan berehala emango dela azokak hartzen
|
dituen
lurren inguruko beharrezko informazio guztia”. Ekimen horren jatorria, batetik, ekitaldi hori leku jakin batean antolatzeak dakarren kostu handia da, eta, bestetik, teknologia berrien garapen handia, “Internet munduko informazio iturri garrantzitsuena bihurtzen duena”.
|
|
ernaltzen
|
dituen
lur emankorra baita.
|
2004
|
|
Aita Villasante’ren itzak berriz aipatuz" bada gauza bat gure euskaltzaleak agi danez jakin nai ez dutena: izkuntza landu baten iztegian, gazteleran adibidez, badirela maillak, jeolojiak lurrean arkitzen
|
dituen
lur mailla oien iduriko. Azpi azpiko maillan dira gaztelera jatorraren itzak, Gaztelako erriarenak; baiña oien gaiñetik eldu dira gain maillakoak, gizon eskolatuek kultur bidez (por vía culta) sartu dituztenak, eta oiek maizenik griego eta latiñetik artuak izan dira".
|
2005
|
|
Landare hori loreontzitik kentzea lan erraza da, baina kontuz ibili behar da, garrantzitsua baita sustraiak inguratzen
|
dituen
lur multzoa osasuntsu eta osorik edukitzea. Horretarako, kolpe txiki batzuk eman dakizkioke ontziari, edo labanaz lagundu.
|
|
Azken kasu horretan, landare hori kendu egin behar da loreontzitik, handiago batera edo lorategiaren lurrera aldatzeko. Loreontzia kentzean, funtsezkoa da sustraiak inguratzen
|
dituen
lur multzoa ahalik eta egoera onenean mantentzea. Horretarako, komeni da loreontzia altxatzea, oinplanoko zurtoinari hatzekin eustea, leun baina sendo, eta ondoren ontzia iraultzea.
|
2006
|
|
Garai haietan jaiotzen ikusi zuen lurraldean bizi zen giroa agertzeaz bat, I. Mundu Gerrak bertako gaztediarentzat ekarri zuen sarraskia azaleratzen du egileak, etxalde bateko primuaren bizitza kontatzen duen istorio honetan. Zahartu eta hainbeste maitatu izan
|
dituen
lurrak auzokoari uztera derrigortuta dagoen unean ezagutuko du irakurleak Pette, Bazterretxea aurreko harri zabalean eserita azken aldiz, iragandako urte guztiak oroimenean dituela: bere haurtzaro eta gaztaroa, pastorala zer zen ikasi zuen aurreneko aldia, etxaldetik urrun eramango zuen gerra, Amerikara jo zuen anaia...
|
|
Gaztela Mantxa, Erdi Aroko sustraiak
|
dituen
lurra
|
|
Bakoitzak salatzen zer etsai klase izana zuen gogoan errege eraikiarazleak: San German ateak Frantzia aldera zuen jotzen, San Antoniorenak, berriz, Espainiak menperatzen
|
dituen
lurretara. Nabarrenkoxeren jabe zenak ez zuen zertan Nafarroako erresuma menperaturik, baina Nabarrenkoxeren jabe izan gabe inork ez zuen erraten Nafarroako erresuma menpean zuenik.
|
|
Bidean, Elgoibartik San Migelera igotzen ari nintzela, eskolan aurreko ikasturtean irakurri genuen ipuin bat etorri zitzaidan gogora. Ipuinean, dagoen tokitik lasterka abiatzen bada, ibiltzen
|
dituen
lur guztiak berarentzako izango direla agintzen dio deabruak nekazari bati. Laster egin eta laster egin, lur sail handiak igaro ondoren, lehengo tokira itzultzen da nekazaria, akituta, leher eginda, hilzorian.
|
2007
|
|
ekintzak, mobilizazioak eta era guztietako adierazpenak izan dira. Legutioko (Araba) alkateak, esaterako, AHTk okupatuko
|
dituen
lurren aktak ez zituen sinatu. Arabako Lukon iaz hasi ziren lanak, baina agintariek espero baino motelago doaz.
|
|
Hemen ez dugu halako kalterik jasan, salbu eta istripu batzuk errepide zenbaitetan eta mekauen batzuk auto ilara batean denbora galdu behar izan den horietan. Nafar Erriberan nabarmenagoak izan dira kalteak, dela Lizarran, dela Kastejon edo Andosillan ibaiak gainezka egin eta urak errepideak hartu eta itxi behar izan dituztelarik, edota Tutera aldean urak hartu
|
dituen
lur eta baratze sailak ikusita. Urri izango ditugu aurten hango esparrago edo alkatxofak, edo garestiago pagatu eta jan beharrekoak behintzat.
|
|
Hori gainditzeko aukera egon badago, bidegurutzea bi mailatan osatu eta trafiko lehentasunak biribilgune handi baten bitartez bideratuz.Ezin dugu ahaztu leku horretatik Deba ibaia, GI, egungo GI, bide berria, Deba arroko bidegorria, tranbia, oinezkoen pasabidea eta goitik Eibar Gasteiz autobiea pasa direla egunen batean.2). Uribarri aldean, saihesbidearen lanak antzinako zubi koxkor bat desagertzea dakarte. Bere egunean zubi horrekin zer egingo zen aztertuko zela agindu bazen ere, dirudienez proiektuan proposamenik ez da ageri.Agian beste nonbaitera eraman daiteke eta hori ere kontutan hartu litzateke.3). Proiektuak hartzen
|
dituen
lurren artean jarduera ekonomikoetara zuzenduta dagoen A.E. 61 MUZIBAR esparruko batzuk jasotzen dira. Ikusiz Arrasaten era horretako lurren gabezia eta, aurreikusten diren beharrak asetzeko ez dagoela zergatik esparru hori ezinbeste ukitu behar, afekzio hori zuzentzea ere bidezko litzateke.4). Proiektua aurkeztu den eran Egitamu Orokorrak aurreikusten duen bide lotura bat behin betirako galeraztea dakar.
|
2008
|
|
Hala, 2007an ireki berri duten museoan bildu dute boilurarren inguruko jakintza guztia. Lehenago, nekez ahaztuko dugun txango ederra egitera gonbidatu nahi dugu irakurlea, non eta boilurraren eremuan bertan.Nafarroako hego mendebaldeko eskualdea da Lizarrako merindadea, Urbasa eta Andia mendilerroen muga naturaletik hasi eta Ebro ibaiak bustitzen
|
dituen
lur emankorretara doana. Ertz guztietatik dario historia eskualdeari, ez baitu alferrik zeharkatu mendeetan Done Jakue bideak.
|
|
Lorategietan dotore ematen badu ere, arazo handiak sortzen ditu kolonizatzen
|
dituen
lurretan. Imayado
|
|
elkartea Euskal Herriko Idiazabal Gazta Txapelketa antolatzen hasi zenetik 25 urteurrena bete da. Urte guzti hauetan sektoreak bere burua modernizatu eta hobera egin du, artzainek euren lana egiteko atxikitzen
|
dituen
lurrarekiko erroak galdu gabe.
|
|
Janaria prestatzeko orduan, haurrek lan erraz batzuetan parte har dezakete, arriskurik gabekoetan, hala nola barazkiak garbitzean. Garbitzeak nola ezabatzen
|
dituen
lur hondarrak, intsektuak… Oso garrantzitsua da lanean hasi aurretik eskuak garbitzea eta norberaren garbitasunaren garrantzia azaltzeko aprobetxatzea. Zikloa itxi:
|
|
Egun indarrean dagoen 5 709/ 71 Legea baztertu, eta nekazari lurrak eskuratzeko muga gehiago jarri nahi dizkie atzerritarrei. Horren arabera, atzerritar partikularrek edo atzerriko kapitala duten enpresa brasildarrek dute 25 kilometro koadro baino gehiago
|
dituen
lur sailik erosi. Eta unitate berria proposatu du jabetza horiek neurtzeko:
|
2009
|
|
Aldi berean arbasoei lotua eta Jainkoari lotua. Jainkoaren mezuak eta arbasoen oroitzapenak (historia) bere altzoan gordetzen
|
dituen
lurra. Horregatik, lur santua?
|
|
Istripu bat izan zuen orain dela urte pila bat eta elbarritasun pentsioa ematen diote. Orain baratzea eta hor kanposantu inguruan
|
dituen
lur batzuk lantzen entretenitzen da. Horrekin eta botilarekin, noski.
|
|
Horrekin batera, datorren larunbatean mendi ibilaldia egingo dutela ere jakinarazi dute. Andra Maria elizaren aurretik irtengo dira, goizeko hamarretan, eta AHTk igaroko
|
dituen
lurretara joango dira. Plataformak ohartarazi du lanean jarraituko dutela:
|
2010
|
|
Maroko egonkorra izatea komeni dela argudiatu baitu Zapaterok. X jaunak berriki emandako elkarrizketa baten amaiera aldean azaldu duen bezala, berak ere etxea egiteko saila ote duen ikusteko dago; Marokoko lobby ak babes politikoaren truke itsasertzean eskaintzen
|
dituen
lur saila horietako bat.
|
|
Gipuzkoa landa eremua eta hiriguneak konbinatzen
|
dituen
lur zatia denez, erraz aurkituko ditugu zenbait herri eta auzo txiki. Leku horietan hirietako bizimodua arrotza da, eta hirietan ikusteko zailak diren hainbat fenomeno gertatzen dira:
|
2011
|
|
Bai Zamalloak eta bai Lertxundik sagardo naturalaren alde egin behar dela iritzi diote, sagardo" egoki, on eta desberdina" ren alde. Euskal Herriak
|
dituen
lur heze eta negu hotzek ematen diote berezitasun hori. Horrela dela ziurtatzen dute irizpide tekniko eta profesionalek.
|
|
Abere taldea edo azienda erabiltzeko eskubidea duenak abelkumeak, esnea eta artilea aprobetxa ditzake bere eta beraren familiaren kontsumorako behar den beste; orobat, simaurra aprobetxa dezake, berak lantzen
|
dituen
lurrak behar beste ongarritzeko.
|
|
Tentsiorik badagoen begiratzea, eta lurreko konexioa zirkuitulaburrean egitea? Eragiketa horiek kontsignazioan edo deskargatuta dagoen instalazioko eten puntuetan edo puntu horietatik ahalik eta gertueneko puntuetan babestutako gunearen mugak zeharkatzen
|
dituen
lur zpiko kanalizazioko eroaleetako bakoitzaren gainean egin behar diraLurreko eta zirkuitulaburreko konexioa lur azpiko kanalizazioaren zer puntutan kokatu behar diren zehaztu behar da. Puntu horiek izan behar dutebabestutako gunearen mugakPuntu horietan tentsiorik badagoen begiratu behar da.
|
|
JEZ enpresak beharrezko
|
dituen
lurrak erabili nahi izatearren Garmakan biribilgunea eraikitzeko arazoak dituzte
|
|
Baina esaten ari nintzen igande goiz zoragarria egin zuela, eta, horrek animaturik, han joan ginen 30 lagun inguru Bilbon hegoaldeko saihesbideak hautsiko
|
dituen
lurretan barrena. Kañu pasealekutik abiatu ginen, Bilbora ura ekartzeko ubide izaniko hartatik; Arana eta Unamuno bazter hauetan ibiltzen ei ziren paseoan.
|
2012
|
|
50.000 familiak lantzen dituzte baratze eta alorrok, Malik kontsumitzen duen arrozaren %60 ekoiztuz. Office du Niger erakundeak kudeatzen
|
dituen
lur horien bazterretan, beste familia asko bizi dira nekazaritzatik bezala abeltzaintzatik.
|
|
Naturaren ekosistemak elkarri laguntzen dioten landareez osaturik daude. Kamamilak azaren zaporea eta hazkuntza hobetzen du, erleak erakartzen baititu eta azak kamamilak gustuko
|
dituen
lur propietateak sortzen ditu. Edota porruak marrubia gaixotasunetatik babesten du eta marrubiak ez du porruak behar duen lurraren propietaterik lapurtzen, elkarbizitza baketsua dutelarik.
|
|
Honela, ikastolaren eta Fundazioko Patronatuaren arteko harremanak ez zutela aitzinera egiten ikusiz, 2010eko azaroaren 27ko udal batzarrak babesa eman zion ikastolaren eskaerari eta Patronatuari eskatu zion Otxogorrienea guttienez 30 urterako uzteko akordioa lehenbailehen hartzea, baita inguruan
|
dituen
lur eremuak ere, etorkizunean egin nahi dituen zabaltze lanetarako. Pleno aretoa betetzen zuten 200 lagunen aitzinean hartu zuen erabakia Udalak.
|
2013
|
|
Presaz beherakoek ez ezik, urak hartuko
|
dituen
lurretan Aragoin bizi direnek ere proiektua kritikatu dute. Obren aurkako erresistentziaren ikur bilakatu den Artiedako alkate Javier Jimenezek hainbat nekazariri urtegiaren alboan zituzten lurrak gogoz kontra kendu dizkietela salatu du.
|
|
–Konparazio hau irakurri edo entzun dudalakoan nago, baina oroimen txarra dut eta, ez dakit non ezta zertarako ere, baina orain nirerako ongi datorkit?: hasten denak kontu egin dezala belar oso txarrak
|
dituen
lur onura gabean baratze bat egiten hasten dela, Jaunak bertan atsegin har dezan. Haren Maiestateak belar txarrak atera eta onak landatu behar dituela.
|
2014
|
|
" Pipa erdi erretzeko behar den denbora" igaro duzu kritika hau irakurtzen eta bi irudirekin itxiko dugu testu hau: ipuinetako pertsonaia pobreak inguratzen
|
dituen
lur izoztua eta emakumeek soinean daramatzaten arropen kolore gorrietan eguzkiaren izpiek pizten duten sua.
|
|
Bestalde, landareak kentzen baditugu, transpirazioa ere desagerrarazten dugu eta ura askoz ere mantsoago lurruntzen da.Hori abantaila da ingurune lehorretan.Gure kliman, gerta daiteke landutako lurra nekezago lehortzea landareak
|
dituen
lurra baino, eta hori eragozpena izan daiteke.
|
|
Aita Villasante’ren itzak berriz aipatuz" bada gauza bat gure euskaltzaleak agi danez jakin nai ez dutena: izkuntza landu baten iztegian, gazteleran adibidez, badirela maillak, jeologiak lurrean arkitzen
|
dituen
lur mailla oien iduriko. Azpi azpiko maillan dira gaztelera jatorraren itzak, Gaztelako erriarenak; baiña oien gaiñetik eldu dira gain maillak, gizon eskolatuek kultur bidez (por va culta) sartu dituztenak, eta oiek maizenik griego eta latiñetik artuak izan dira".
|
|
Ekialdeko eguzkiaren bideko lotura egiten du zibilizazio desberdinen juntan oroitzen garelarik giristinotasuna ekialdetik jin zela Ebrotik goiti. Sizilia su mendien uhartea da, lur eta zeruko suak nahasten
|
dituen
lurra. Ageda ederregi da, neska horiek ziblizazio zaharretan ez ziren ezkontzen, apezsak ziren tenpluetan.
|
2015
|
|
" Bilboko Udalak planteatzen duena, berriz salatu du Ibaibarriagak, nola edo hala aurrera jarraitzea da, egitura murriztuz, langileak kaleratuz... sozietateak oraindik
|
dituen
lurrak saldu arte". El Correo egunkari bizkaitarrak argitaratutako informazio baten arabera, lur horien azalera ia 95.000 metro koadrokoa zen 2012 amaieran; 66.000 Barakaldon eta gainerakoa Bilbon.
|
|
Bila hasi da gertuen
|
dituen
lurreko liburuen artean, arestiko izu ikara liburutegia den itzal, orri eta harrizko jabaltasunean baretuta.
|
|
: hasten denak kontu egin dezala belar oso txarrak
|
dituen
lur onura gabean baratze bat egiten hasten dela, Jaunak bertan atsegin har dezan. Haren Maiestateak belar txarrak atera eta onak landatu behar dituela.
|
|
IrriSarri Landek hartzen
|
dituen
lurretan eta inguruetan aspaldi errotu zen ikaztegiak eraiki eta nork bere kontsumorako zein irabaziak lortzeko egur ikatza ekoizteko ohitura. 500 urte baino gehiago dituen usadioa berreskuratzeko asmoz, baina baita ohitura ezagutzera eman eta lursailak garbitzeko ere, iazko urri hasieran munduko txondor handiena prestatzen hasi zen IrriSarri Land, 25.000 haritz egun erabilita.
|
|
Landa lurren gaineko zergan hobariak proposatuko ditugu, beren lurrak landuko dituen beste pertsona batekin elkarbanatzen
|
dituen
lur jabeentzat. Ekintza honetan parte hartu nahi duten lur jabe eta lurrak landuko dituzten pertsonen inbentario bat bultzatuko da, Udaletik bi aldeak kontaktuan jartzeko.
|
|
Txertagarria da; besteren memoriaren kimuak zurean sar ditzakezu zure memoria janzteko edo mozorrotzeko. Sustraiak elikatzen
|
dituen
lurra ere alda daiteke. Gorantz eta aldeetarantz hezteko ura behar du.
|
|
Ondotik, alkatearen eleak: " hainbeste eta hainbeste galburu eman
|
dituen
lurrean, laborantza zoru honetan, etorkizunean adimenaren galburuak dira ernamuinduko". Ekitaldira bildu ziren garaiko mandatari zibil eta eklesiastiko andana:
|
|
Hartutako bidea beste aukerarik ez duela iritzita, etsi onez eramango du ELAk elkarrizketa sozialaren istorioan tokatu zaion bilauaren papera; badaki, izan ere, —Brechten zuhaitz maker eta itsusiak bezala— erroak sartuta
|
dituen
lur minberatua dela aurpegi alaia eta portaera txeratsua eragozten dizkiona.
|
2016
|
|
Ze aristokrazia gero! Horrenbeste haize hartu ordez, hobe zuketen haiek behintzat ahaztu ez balute nor ziren, nondik zetozen; izan ere, juduak, sefardi eta askenaztarrak, mendebaldar eta ekialdetarrak, tunisiarrak, berebereak, yemendarrak edo baita etiopiarrak ere?, Historiak barreiatu
|
dituen
lurreko edozein bazterretan, edozein zeruren azpian, beti judu dira eta izango dira, esan nahi baita ahaide hurbilak. Moisè zaharrak ez zuen ba horrelako haizerik!
|
|
Hala ere, estatu judua lortzeko beharrezkoa zen nazioarteko zuzenbidearen oinarriak, eta juduen beharrizanak asetuko
|
dituen
lur eremua: –Le premier but est, ainsi qu' il a déjà été dit, la souveraineté, assure sur la base du droit international, d' une étendue de territoire suffisante à nos légitimes besoins?
|
|
Herritar talde honek kezka adierazten du etorkizunean Epele izango delakoan" Gipuzkoako zabor nahasiarentzako zabortegi berria". Diote" Gipuzkoako Diputazioa Debagoieneko Mankomunitatearekin negoziatzen" ari dela" Arrasate eta Bergara artean hiri hondakinentzako zabortegi bat" zabaltzeko, eta Epele dela horretarako" aukera gehien
|
dituen
lur eremua".
|
2017
|
|
Herri horrek bere lurrak izateko eta sahararrek lur horietan bizitzeko duten eskubidea aldarrikatu behar da. Marokok militarki okupatuak
|
dituen
lur horietan bizitzeko eskubidea dute. Eurenak dira".
|
|
Kitxuerari hartutako mailegua. Ekuadorren, ezaugarri zehatz batzuk
|
dituen
lur mota bat adierazten du: lantzeko oso erraza eta ura erraz iragazten duena, alegia.
|
|
EAJk eta PPk egindako akordioaren ondorioz, euskal erakundeen esku egongo dira laster zentralak
|
dituen
lur eremuak. Horren harira, Eusko Jaurlaritzak instalazio horiek denak bere eginez gero gaizki egingo lukeela uste du Eguzkik.
|
|
" Liburu honen asmoa euskaldunen, beren zibilizazioaren eta ohituren erretratu bizia egitea izan da, beti aparteko arraza izan direlako eta gainerako herriekiko harremanak eragozten
|
dituen
lur menditsu eta gaitzean isolamendu basatian bizi direlako ideia zabalduak baztertuz posible izan den neurrian.
|
|
Lurzaindiak biltzen du nahi duenean, edo ahal duenean, partikularren dirua, elkarte ala enpresena bezala, salgai ateratzen den edozoin lur zatiren erostun agertzeko. Ideia delarik saltzaile andana batek kenduko duela saltzapenetik ontasuna, eta Lurzaindiak erosiko
|
dituen
lurrak betirako espekulazionetik begiratuko direla, laborantzari atxikitzeko.
|
|
Horren aldean, emendatzen ari dira sozietateak laborantzan, berdin laborantzaz kanpoko kapitalarekin, eta helburu bakarra daukatelarik mozkina ala irabazia. Laborantzako sozietateen indartze hori mundu guzian hazten ari da zoritxarrez, eta nola irabazia duen helburu bakarra, ezazola da gehienetan inguramenari doazkion arduretan, arrunta eskaintzen dituen ekoizpenetan, eskasa erabiltzen dituen langilei buruz, kondenagarria gehienetan harrapaka 212 bereganatzen
|
dituen
lur alorren gatik, eta lehertzen dituelako hor bertan betidanik zauden laborari familiak.
|
|
Lur hau bizirik utziko duen ekonomia batek. Jende guziak haziko
|
dituen
lur batek eta ez bostetarik batek beste lauen partea lapurtzen duena.
|
|
Gauerditik goizeko 5: 30etara argi publikoen itzaltzea salbu 23 toki berezitan (hok dira plaza gehienak, bidetako borobilguneak, geltoki ondoa); Arruntzako kultur gela berria Erdiko Etxea izendatzea; Heraitzeko kultur gela berria Auzobaita izendatzea; Herriko seinaletika eskemaren onartzea; San Josep lizeo ondoan autobus geldi tokian aterbe baten egiteko diru laguntza eskaera departamenduari; Eki Begirentzat zuzendari orde baten hartzea; Administrazio eta zerbitzu teknikoetan 23 lanposturen berrantolaketa; Hiribehereko obren gatik, herriko bestakari ikastolak antolatzen duen aurtengo Latsagien itzuliarentzat zirkuitua berrantolatzea; Herriko autobusen ibiltzeko araudien aldaketa. Eztabaidarik luzeena izan da Herriko Etxeak 8.500m2
|
dituen
lur zati baten erosteaz Musugorrikobordan, han laborantzara itzuli behar lukeen eremuaren emendatzeko. Xerri hazkuntza bat jar daiteke berdin bainan zonbaitek hori ez dute begi onez ikusten ondo hetan diren biztanleengatik.
|
2018
|
|
Erdia baino gehiago Brasil herrialdean, gaineratikoa inguruko beste zortzi herrialdetan. Denbora guti barne oihanak galdua han gaindi gutiengutienez luzaz hartu
|
dituen
lurren %20 a. Lekuka, indarño batzu egin dira ez bide txar hortarik segitzeko.
|
|
Baina lurraren jabetzak badu beti erakargarritasun berezi bat eta Txinak elikagaien mundu mailako salerosketan lortu nahi duen nagusitasunaren adierazgarritzat ikusi dira planetan zehar ugaritu
|
dituen
lur erosketak... betiko baserritar askok lapurretatzat bizi dituztenak, bai haiek lur horietatik bortxaz kanporatu dituztelako, bai atzerriko korporazioek lekuko eliteekin herri jabegoko lurrak pribatizatu dizkietelako.
|
|
Hemendik, sakan bat ikus daiteke. Behean, ibaia eta uraren bideak marrazten dituen meandroak daude, eta inguruan, urak gainezka egiten duenean hartzen
|
dituen
lur emankorrak.
|
|
Ikuspegi militarretik Nabarreriako gaztelua ez zenez ordurako baliagarria, beste gaztelu bat eraiki zuten hegoaldeko harresiaren erdigunean, gaur egungo Diputazioak hartzen
|
dituen
lurretan, inorena ez zen lurraren aurrez aurre. Gaztelu berria oinplano karratukoa zen.
|
2019
|
|
Batez ere, tamaina ertaineko eta txikiko errekarri ugarirekin. Horrek ematen die ardoei izaera berezia eta bakana, Tudelillako «herri ardoak».Tudelillan ezaugarri horiek guztiak betetzen
|
dituen
lurrak La Pedriza du izena, eta pentsa daiteke izen hori harrien ugaritasun horrek ematen diola. 700 bat hektareako parajea da La Pedriza, eta bertan daude ehun urtetik gorako mahasti asko; izugarrizko kalitatea duten mahatsak jasotzen dituzte bertan, besteak beste Ortega Ezquerroren mahastietakoak.Zazpi ardo egiten dituzte upategian.
|
|
Ez nau harritzen lurraren dohain sakratuez jantzitako pertsona bati entzuteak hitz zuhur horiek. Ez dut, ordea, inoiz ulertuko zergatik hautatzen
|
dituen
lurrak emakumeak, halako dohainak oparitzeko. Hori baitaukat entzunda, emakumeak zaretela sorginen leinuan lurraren hizkuntzaren misterioa jasotzen duzuenak.
|
|
Oraingoz kontua da Porta de Ferroren aurkako saialdiak utzi dituen hogeita hamar hildako nazionalak lurperatzea, hauek txalupek eramango dituzte estuarioaren bestaldera, eta gero maldan gora, besoan, edo hala moduz prestatutako hagazko andetan. Hobi zuloaren ertzean daudela, biziek aprobetxatzen ahal dituzten arropak erantziko dizkiete, odolak gogorturik ez badaude, eta hala ere, baten batek, eskrupulu gutxiagokoak eta ez hain delikatuak, garbitu egingo ditu, eta hortik ikus dezakegu, gehienetan, hildakoak hilobira hartzen
|
dituen
lurra bezain biluzik jaisten direla.
|
|
" Ekoizpen kapitalistak[...] gizakiaren eta lurraren arteko elkarreragin metabolikoa (Stoffwechsei) asaldatzen du; hau da, gizakiak jaki eta arropa itxuran kontsumitzen
|
dituen
lurreko elementu osagarriak lurrera itzultzea eragozten du, eta hala, lurraren ugalkortasunak irauteko beharrezkoak diren natura baldintzak betetzea oztopatzen du. [.] Nekazaritza kapitalistan gertatzen den aurrerapen oro aurrerapauso bat da bai langileak akitzeko azpijokoan, bai lurrak elkortzeko azpijokoan ere; eta lur horren ugalkortasuna epe jakin batez areagotzeko emandako urrats oro, ugalkortasun iturri amaigabeak hondatzeko bidean emandako urratsa da.
|
2020
|
|
Gatazka luze horren muina Idliben eta Alepo mendebaldean dago orain, batez ere izen bereko hirietan; errebeldeek mendean dituzten gune bakarrak dira egun, eta 2018an Errusiak eta Turkiak adostutakoa hari mehe baten mende bakarrik dago. Orduan, Recep Tayyip Erdogan Turkiako presidenteak eta Vladimir Putin Errusiakoak ados jarri ziren militarrik gabeko gunea sortzeko Idlib, Alepo, Hama eta Latakia probintziak hartzen
|
dituen
lur zati batean; hamabost eta hogei kilometro arteko pusketa horretan, Turkiak eta Errusiak soldaduak jarri zituzten behatzaile lanetan.
|
|
lurra ez da isildu, ez dit lasai segitzen utzi. Entzun dut burrundara, ikusi dut lurra eteten eta langile bi irentsi
|
dituen
lur biziaren aldapa behera ero eta krudela.
|
|
Horrek denak berekin ekartzen du antigoaleko nekazaritza estentsiboko eta iraunkorreko lurrak eta oihan eta bestelako naturaguneak suntsitzea, estraktibismoak erabiltzen
|
dituen
lurrak" antzututa eta kutsatuta" geratzen baitira. " Leku horiek ezin dira nekazaritzarako erabili, ura eta lurra kutsatuta geratzen direlako, eta jendea ezin da geratu bertan bizitzen.
|
|
Tarteka begiratu bat mugikorrean Google Earth i, munduko zein bazterretara ekarri dituen jakiteko. Erreparatuko ote diote, ordea, hemen eta orain edertasunez inguratzen
|
dituen
lurrari. Ibai bazterretan galtzen diren aspaldiko oin urratsei?
|
|
Gizon zaharrak liburuaren bizkarra laztandu du. Aho aurrean jarri eta putz egin du, oraindik gainean
|
dituen
lur hondarrak kentzeko.
|
2021
|
|
puntatik," oro emaiten eta oro bere ganat eremaiten
|
dituen
lurrak" zeramala hura ere, zen erori,
|
|
|
dituen
lurreko edergailu eta aberastasunetarik lipar bat?
|
|
Begiradetatik urrun badago ere, dena da handia makroetxaldean: produkzio eta lan erritmoak, behi kopurua, enpresak inguruan
|
dituen
lur sailak... 59 hektareako eremuan, hamar nabetan pilatuta daude 5.200 behi inguru, eta egunean esnea jaisten diete hiru aldiz, 365 egunez.
|
|
Gaurko iragarpenak ebazten du, gainera, proiektua garatzeko ETSk obra aurrera eramateko behar
|
dituen
lurren eskuratzea: udal biltegiaren 46 metro koadro hartuko luke jabari osoan, eta Salbatore Mitxelena Ikastolako kirol pistaren 20 metro koadro.
|
|
Gure abeltzainak konturatu dira, eta hor dabiltza, patxadaz, aziendak pixkanaka aterpeetara biltzen. Goizetik behar dute neurtuta ekaitzak noiz joko
|
dituen
lur hauek, eta azken segundoraino behar dute kronometratuta zenbat denbora duten abereak bazkatzen atera eta berriz gordetzeko. Beste bals sinkronizatu eta harmoniatsu bat.
|
|
* Ez dugu inoiz atentaturik egin, ez eta egingo ere, gure errefuxiatu politikoak hartzen
|
dituen
lurrean+.
|
2022
|
|
Ofizialki, israeldar estatuak espazio naturalak balizko ezartzeko xedea luke, legez kanpoko urbanizazioaren kontra, Israelgo hegoaldeko eskualde idor eta biztanle gutiko 4.000 hektarea ingurutan. Arazoa da, Negeveko 160.000 israeldar, beduinoen erdia, Israelek publikotzat kontsideratzen
|
dituen
lurretan bizi direla. Israelentzat, kanporatzea justifikatua da, 1950eko hamarkadan, beduinoak baimenik gabe plantatu zirela argudiatzen baitu.
|
|
Udalerri mailan, SAPAk Andoainen eta Soraluzen
|
dituen
lurrak birkalifikatuz eta udalei mehatxu eginez, bere baldintzak onartu ezean enpresa beste herri batera joango dela emandako" pelotazo" en urratsak aletu ditu liburuak.
|
|
Bai, Juarroseko sei edo zazpi herritan
|
dituen
lurrak eskaini dizkit. Ia urrerik gabe utziko nau.
|
|
Loratze aldia hasi ondoren, substratuaren goiko geruzaren ordez mantenugai gehiago
|
dituen
lur berria erabil daiteke.
|
|
«Lobby ultraeskuindarraren» esku hartzea salatu du, berriz, Gipuzkoako hiriburuko EH Bilduk, eta gehitu «albiste txarra» dela ebazpena. «Hiriak urteak daramatza Espainiako armadak Loiolan okupatzen
|
dituen
lurrak itzultzeko eskatzen», azaldu du. Gogoratu dute koalizioak prozesu bat abiatu zuela 2011 legealdian, eremuaren diseinu berria aztertzeko.
|
|
Errusiak Ukrainaren kontrako gerra hasi zuenetik zazpi hilabetera —otsailaren 24an ekin zion erasoari—, beste fase batean sartu da gatazka. Moskuk okupatuak
|
dituen
lurrak anexionatzeko urratsa egin du, Ukraina ekialdeko lau eskualdetan babestu dituen erreferendumekin. Bozketa horietan, herritarrei galdetu diete beren eskualdea Errusiako Federazioaren parte bihurtzea nahi duten ala ez.
|
|
Joeren kontrako joerei jarraituz, edo zuzenean, modako doinuei segika. Trabesia horretan zapaldu
|
dituen
lurren artean, rapak apenas duen tokirik. Musika urbanoak mainstream aren lekua hartu duenean ere, ez dago errotuegi Euskal Herriko jaialdirik eta kontzerturik jendetsuenen programazioetan.
|
|
Gureak eta Balfer inbertsoreak erakar ditzakeen jarduerak bilduko
|
dituen
lur eremuaren garapenari begira urrats berri bat eman zuen udalbatzak azaroaren 24ko osoko bilkuran.
|
|
Eta, zer esanik ez, sukaldearen eta zuhaitzen gerizpetan jokatu ziren xake eta partxis partida amaigabeez, beste batzuek volleyball zelaia higatzen zuten bitartean. Urtero legez, pena handiz milaka oroitzapen bildu
|
dituen
lur zatiari agur esan genion senideekin batera, datorrenari geroz eta gogo gehiagoz itxaroten diogun bitartean. Plazer bat!
|
|
Duda egiten du gauzak taxuz egiten ote dabilen. Psikologia ikasketek pertsonen ahuleziak ezagutzeko balio diezaiokete, baina nekez erdietsi dezake ganorazko aginte mailarik nihilista emantzipatutzat
|
dituen
lur jotako kaskarin hauen aldamenean.
|
|
Generoaren berreraiketa harago eramateko, eremu berri batera mugitu beharra dago: kontraesan emozionalen jatorri estrukturalari behar bezala heltzeko baldintzak
|
dituen
lur batera. Praktika kolektiborantz mugitzea eskatzen du.
|
|
Gure aita gizon ona zen, beti bere lurrak berreskuratzea amesten zuena. Zeren berak bizi guztian landu
|
dituen
lurrak berarenak ziren, beraren familiarenak, baina Dolorestarrei saldu zizkien ahizpari aulki bat erosteko. Aitak erakutsi zidan ezen, miseriak baditugu ere, gu ez gaudela negar egin behar duen munduaren partean.
|
|
Orduan amak, sendatzen ninduenean, portzelanazko loreontzi bat banintz bezala tratatzen ninduen, eta guk gurutzatzea debekatuta genuen basoaren barruan hazten zirela imajinatzen zuen loreez hitz egiten zidan. Esaten zidan azuzenak hazkunde geldikoak direla, barraskiloak bezain nagiak direlako, eta erreginaren belarritakoak beti lurrera begiratzen duten loreak direla, beren buruari galdezka ea zergatik hazten ote zaien zurtoina eta urruntzen
|
dituen
lurretik. Nik, lelotuta, amak hizketarako eta gauzak egiteko duen erritmo patxadatsuari erreparatzen nion.
|
2023
|
|
Baten atzetik urte batzuetako ikerketaren datuak daude. Burdina, nikela, sufrea eta beste ekaiekin
|
dituen
lurraren nukleoaren abiadurak eta mugitzeko erak ez dute zerikusirik kanpoaldearekin. Bizitza eta izaera propioa dituzten geruza hauek badaramate mugimendu bat norabide berean, baina erritmo ezberdinetan, horrek mugimendu erlatiboa aldatzen du, eta atzeraka doala ematen du, beste norabide batean...
|
|
Mutil batzuk kamioi txiki batean doaz. Urak hartu
|
dituen
lurrez ari dira hizketan. Errepidea erdi estalita dago, eta zuhaitz batzuen adaburuak besterik ez dira ikusten errepide ondoan.
|
|
Abokatuen iritziz, estatuburuak erabaki hori auzitegien ebazpena heldu aurretik hartu izana bera ere bada helegiterako arrazoia. Legea alde dutela frogatzeko, ehiza eremu berria sortzeko gobernuak hartu
|
dituen
lurrak herriarenak direla jasotzen duten agiriak aurkeztu dituzte, baita lur horietatik indarrez eta bidegabeki kanporatutako zortzi masairen zinpeko deklarazioak ere. Modu horretan, frogatu asmo dute gobernuaren jarduerak legedia ez ezik «arrazionaltasuna» ere urratzen duela.
|
|
Baserritarroi, eta landa eremuko biztanleoi, aurrean zabaltzen zaigun etorkizuna ezin beltzagoa da. Jada martxan dauden nekazari edo abeltzain proiektuak zalantzan jartzen ditu, LPS dokumentuan egun erabiltzen
|
dituen
lurrak proiektu energetikoak instalatzeko erreserbatu nahi direlako —13.700 hektarea gutxi gorabehera— Baserri baten erreleboa hartzeko prozesuan sartu nahiko lukeenak —edo horretan dabilenak— zer ziurtasun maila izan dezake. Nola eskuratuko dituzte lurrak, hala eta guztiz ere instalatu nahi dituzten gazteek, lur jabeek badakite enpresa elektrikoek diru gehiago aginduko dietela?
|
|
Obra osoan zehar, bi lagun ageri dira agertokian, Urresti bera eta Beñat Urrutia, eta bakoitzak bere pertsonaia jokatzen du: Urrestik, bere basoak esplotatzen
|
dituen
lur jabe batena, eta Urrutiak, kanpotik heldu den langilearena. Urrutia dantzaria da, gainera, eta dantzatik ere badu antzezlanak; ez pieza koreografiko osoak, ezpada gorputz keinuak.
|
|
Goizetik ari da kazetarien deiei erantzuten. Atzo gauean, herriko etxeak baimenik gabe utzi zuen Beskoitzeko ikastola (Lapurdi), orain arte eskura izan
|
dituen
lurrak erabili ezinik. Hamalau hautetsik babestu zuten erabakia; lauk kontra bozkatu zuten.
|
|
Andra zahar batek baino ez du lortzen hondamendi batetik onik ateratzea, eta laguntza bila ibiltzen da herriz herri. Laguntza ematen dietenek jasoko dituzte andreak oinordetzan jaso
|
dituen
lurrak. Gorrebuston, berriz, komeni da tentuz ibiltzea, urrezko txitak ager daitezkeelako.
|