|
2002
|
|
|
Maila handiagoa izateak zuzeneko lotura du tenperamentu oldarkorrenekin. Eta pertsona batzuk arriskugarriago bihurtzen
|
dituen
gene batekin jaiotzen direla pentsatzeak asko pentsarazten dio komunitate zientifikoari. Horrelako pertsona ospetsuak hautematen direnean, autokontrola sustatzeko psikoterapiako teknikak erabiltzen dira.
|
|
|
Hidrokarburoetan oinarritutako disolbatzaileak, hala nola bentzenoa eta konposatu alifatiko aromatikoak eta kloratuak, asko erabiltzen dira industria kimikoan, mekanikoan, oinetakoen industrian, eraikuntzan eta garbiketan, bai eta beste prozesu industrial batzuetan ere, igurzteko, koipegabetzeko, pintatzeko, lubrifikatzeko eta garbitzeko. ...lanaren arabera, disolbatzaileek eragindako k ras geneko mutazioak zeharka gertatzen dira; hau da, mutazioak sustatzen dituzten entzimen jarduera sustatzen dute, edo gene mutatua duten zelulen hazkundea bultzatzen dute. k ras geneak, pankrea minbizia agertzean ez ezik, eragin zuzena du; izan ere, pertsonek sufritzen duten minbizian, k rak dira hartutako edo jarauntsitako mutazioak sarrien agertzen
|
dituen
genea. Pankreako minbiziak urtean 2.000 heriotza inguru eragiten ditu Espainian, eta horien arrisku faktoreen artean daude adin handia, gizon izatea, erretzea eta substantzia kantzerigenoak ukitzea.
|
|
2004
|
|
|
Genetikoki eraldatutako ehun inplante bat garatu dute, eta odol hodiak hazten
|
dituen
geneak erantsi dio.
|
|
2006
|
|
|
Kasu guztietan, tegmentalaren sabelaldeko neuronek dopamina askatzea bultzatzen da, eta accumbens nukleoan sartzen dira, euforia eraginez, eta estimulua eragin duen portaera indartzen da. Badago sari zentroak tabakoarekiko eta alkoholarekiko mendekotasunarekin lotzen
|
dituen
generik. Tabako mendekotasunari dagokionez, Keioko Unibertsitateko (Tokio) ikertzaile talde batek CYP2A6 genea eman du, nikotinaren degradazioan eragina duena.
|
|
2008
|
|
|
Gizakion ezaugarri hereditarioak zehazten
|
dituen
geneen multzoa da, hau da, ingurunearekiko elkarrekintzaren ondorioa da.
|
|
|
Gizakion ezaugarri hereditarioak zehazten
|
dituen
geneen multzoa da, hau da, gizakiaren konfigurazio genetikoa da.
|
|
|
Estatu Batuetako zientzialariek berretsi dute amagandiko edoskitzeak haur baten adimena hobetzen duela aldaera genetiko jakin bati esker, ‘Proceedings of the National Academy of Sciencies’ aldizkarian berriki argitaratu den azterlanak erakusten duenez. Gantz azidoak kontrolatzen
|
dituen
gene batek lagundu diezaieke, gantz azido horiek dituzten haurrei, amaren esnearen gantza hobeto aprobetxatzen eta adimen koefiziente handiagoarekin lotutako garun garapena sustatzen. Edoskitzea eta garapen kognitiboa Edoskitze naturala da haurrarentzako elikadurarik onuragarriena.
|
|
2009
|
|
|
Hilgarria ez bada ere, oso arriskutsua izan daiteke lo erasoak egoera jakin batzuetan gertatzen badira. Mignoten taldeak duela urte batzuk atera zituen ondorioak proteina jakin batzuk kodetzen
|
dituen
gene horietako batekin: giza antigeno leukozitarioak (HLA, “histocompity leukocyte antigen”).
|
|
2010
|
|
|
FOXP2 geneak desberdin eragiten du gizakietan eta txinpantzeetan, eta litekeena da desberdintasun horietako batzuen eraginez izatea gu mintzatzeko gai eta txinpantzeak ez. Ondorio horretara iritsi dira Kaliforniako Unibertsitateko neurogenetikari batzuk, FOXP2 geneak gizakietan eta txinpantzeetan erregulatzen
|
dituen
geneen mapak aztertuta.
|
|
|
Azterketak frogatzen duenez, maizen mutatzen diren bi geneak “PPP2R1A” dira. Oncogen horrek, aldatzean, zelula normalak tumore zelula bihurtzen laguntzen du, eta “ARID1A”, berriz, produktua tumoreak ezabatzen
|
dituen
genea. Azken horrek kodetutako proteina kromatina birmoldatzeko konplexua izeneko zelula egituraren osagai bat da.
|
|
|
Horren ondorioz, pazienteak konortea galtzen du eta minutu gutxiren buruan hil daiteke, bihotzak ohiko erritmoari jarraitzen ez badio. Uste da jatorria genetikoa dela (kasuen %30 inguru sodio kanalak kodetzen
|
dituen
geneko mutazio batekin lotuta daude), eta, arriskuak murrizteko medikaziorik ez egon arren, desfibriladore ezargarriekin trata daiteke. Herentzian jasotako gaixotasuna denean, familiako kide guztiak aztertu behar dira, nahiz eta gaixotasunak ez duen bermatzen arritmiak edo bat bateko heriotza izaten diren.
|
|
2011
|
|
|
Organismoaren defentsak indargabetzen
|
dituen
gene biral bat aurkitu dute
|
|
|
Ben Gurión del Néguev Unibertsitateko (Israel) ikertzaileek, Ohad Birk irakaslearen zuzendaritzapean, miopia edo hurbileko ikusmenean akatsak eragiten
|
dituen
gene bat identifikatu dute. Ikus nahaste horren jatorria LEPREL1 geneko mutazio batean dago, “American Journal of Human Genetics” aldizkarian argitaratutako artikuluan zehazten den bezala.
|
|
2012
|
|
|
Baina, zeintzuk dira melanoma baten agerpena errazten duten faktoreak? Pertsona batzuek eguzki izpien aurrean sentiberago bihurtzen
|
dituen
gene alteratua dutela ikusi dute adituek, baina minbizi mota horren eragilea eguzkia gehiegi eta babes egokirik gabe hartzea da. Izan ere, dermisa sarritan minberatuz gero ez ahaztu eguzki izpien erredura hori besterik ez dela, narritadura, larruazaleko minbizia izateko arriskua asko handitzen baita.
|
|
|
gene horiek beraiek sortzen dute gorputzaren usaina. Eta gizakiak
|
dituen
geneetako asko, 3.000 inguru, usaimen hartzaileak dira. Hori esanda, azalpenarekin jarraitu du Canciok:
|
|
|
Bartzelonako Unibertsitateko (UB) ikerketa talde batek, UBko Medikuntza Fakultateko Fisiologia Zientzien II Saileko arduradunak, Raúl Estévez, burmuinean jariakinak metatzen
|
dituen
gene baten funtzioa identifikatu du, garuneko edemak sortzearen jatorria. Azterketa horren emaitzak “Neuron” aldizkariaren azken zenbakian argitaratu dira, eta beste artikulu batean eta argitalpen honek argitaratutako laburpen bideo batean komentatu dira.
|
|
|
Tumoreak kanporatzen
|
dituen
gene batek berezko sistema immunearen erregulazioan duen zeregina deskribatzen dute.
|
|
|
Carlos iii.a Osasun Institutuko Hantura eta Minbizi Unitateko ikertzaileek koordinatu eta zuzendutako talde multizentriko batek ARF tumoreak atzematen
|
dituen
genearen zeregin berri bat deskribatu du berezko sistema immunearen erregulazioan. Zehazki, azterketa horretan, gene hori ez dagoenean immunitate sistemak nola funtzionatzen duen azaltzen da, eta gene horrek hantura erantzun egokia abian jartzean duen garrantzia erakusten da.
|
|
|
Horixe da ARFaren kasua. Tumoreak kanporatzen
|
dituen
gene bat da ugaztunen aurkako defentsa antionogeniko nagusietako bat, eta giza tumoreen ia %50ean mutazioak aurkitu dira bertan. Carlos iii.a Osasun Institutuko ikertzaileek zuzendutako lanak erakutsi duenez, ARFk zeregin garrantzitsua du berezko sistema immunearen erregulazioan; izan ere, ordura arte ez zen horren inguruko daturik.
|
|
|
Ikerketatik ondorioztatzen denez, koipe gehien kontsumitu duten pertsonak ez dira horren sentikorrak, eta gehiago kontsumitu behar dute, gogobetetasun bera lortzeko. Arratoi eta saguen aurreko ikerketen arabera, CD36 proteinak kodetzen
|
dituen
generik gabeko karraskariek ez dute koipe askoko elikagaiekiko lehentasunik, eta, gainera, koipea digeritzeko gaitasun handiagoa eta hobea hautematen da. Animalietan lortutako emaitza horiei erreparatuta, koipe askoko dietak CD36 proteinaren genesi txikiagoa eragin lezake, eta horrek, aldi berean, pertsona koipearekiko sentikortasun txikiagoa izan lezake.
|
|
|
Sekuentziazio genetiko masiboan oinarritutako teknika da. Horrekin, proba bakar batean, ehunka generen analisia egin daiteke (gaur egun, proba asko
|
dituen
gene bat aztertzen da). Hala ere, zientzialariek ohartarazi dute hiru edo lau urte igaro arte dutela interpretatu eskaintzen duten informazio guztia.
|
|
|
Espainian, epilepsia arraro horrek 200 eta 400 haur bitarte izan ditzakeela uste da, eta horietatik 100 baino gutxiago diagnostikatuta daude. Gaixotasun neurologiko hori sodio kanalak erregulatzen
|
dituen
genearen mutazioak eragiten du, eta haren adierazpiderik ohikoena konbultsio erasoak dira, urte bete aurretik sukarrarekin lotuta edo ez agertzen hasten direnak. Artikulu honetan, tratamendu medikoarekiko erresistentea den nahaste horren ezaugarriak deskribatzen dira, baita gaixotasun hori duten haurrekin jarraitzen den terapia eta espezialistek gaixoentzat gomendatzen duten dieta ere.
|
|
2014
|
|
|
Sintetikoa. Halako botikak sortzeko, gaur egun, behar diren funtzio edo propietateak
|
dituen
gene bat txertatzen zaio legamia naturalari (transgenikoa). Legamia sintetikoa sortu eta ondo funtzionatuko balu, naturala baino errazago manipulatuko litzateke, ustez.
|
|
2016
|
|
|
240. " Gene batek, oro har, abantaila izango du, baldin eta elkarlan egokia egiten badu gorputz batean eta hurrengoetan topatuko
|
dituen
gene gehienekin hau da, gene gordailuko gainerako gene guztiekin" (71). Ik. analogiaren jarraipena in 121
|
|
2019
|
|
|
gene horiek beraiek sortzen dute gorputzaren usaina. Eta gizakiak
|
dituen
geneetako asko, 3.000 inguru, usaimen hartzaileak dira. Hori esanda, azalpenarekin jarraitu du Canciok:
|
|
2023
|
|
|
Familiako hiperkolesterolemia. Kolesterola garraiatzen duten lipoproteinak hartzen
|
dituen
genean mutazio batzuek eragiten dute mota hori. Kalkuluen arabera, familiako hiperkolesterolemiak egun bat har dezake 500 pertsonako.
|
|
|
Ez dut uste gizakia berez ez ona eta ez txarra denik. Ondorengotasunez jaso
|
dituen
geneek joera ba  tzuetarako bulkoa emango diote noski, jaio den etxeak eta inguruak ere beren lana egingo dute noski; gehitu horri egoera historikoa, egiten dituen hautuak, eta osagai epigenetiko ugariko konpotaz osatuko da bakoitzaren izaera. Nornahiren jokabidea ez da izaten beti beraren izaeraren araberakoa, konturatu gabeko akatsek ere lan handia egiten dute, uste baino handiagoa beharbada.
|