|
2007
|
|
|
Batzuk hizkuntz paisaiarekin lotutakoak izango dira, beste batzuek araudiaren egokitzapena eskatuko dute, eta beste batzuek subjektu bakoitzaren hizkuntz gaitasun mailarekin zerikusia izango dute. Langile, guraso edota dendari bakoitzak lortu beharreko gutxieneko maila kontuan hartuta, bete behar
|
dituen
funtzioen araberako programazioa burutu litzateke. Hau da, testuinguru bakoitzean dauden berezitasunak kontuan hartuta, langile bakoitzaren ezaugarri eta beharrei erantzun genieke, horiei begira programatuz.
|
|
|
Horrela esanda irudi luke zenbait eta produktu hobea eginda orduan eta jendea gehiago erakarriko duela kulturak, baina dinamika bestelakoa da oso. Produktuak sortu eta ematea ez da nahikoa kulturak galdu ahal izan
|
dituen
funtzioak berreskuratzeko edo indartzeko, kulturatik kanpo geratzen diren faktoreek eragin itzela dutelako gutako bakoitzarengan, ohartzen ez bagara ere. batzuk osatzen dute gutako bakoitzaren kode erreferentziala (kulturgileak, ekintza bereziak, errito bereziak, gizartearentzako garrantzitsuak izan diren norbanako zein taldeak,...). Guzti horiek gure kodean txertatuta taldeko kide sentitzen gara, besteekin harremanetan jartzen gara, komunikatu egiten gara...
|
|
|
Kulturaren baitako faktoreek lotura eta indar handia sortuko badute ezinbesteko da kulturari aitortzen dizkiogun funtzioak betetzea. Horrela gertatzen ez bada, kulturak bereak
|
dituen
funtzioak beste kultura batek, beste kultur erreferente batzuk eta beste hizkuntza batek betetzen dituztela esan nahi du.
|
|
|
Horrela esanda irudi luke zenbait eta produktu hobea eginda orduan eta jendea gehiago erakarriko duela kulturak, baina dinamika bestelakoa da oso. Produktuak sortu eta ematea ez da nahikoa kulturak galdu ahal izan
|
dituen
funtzioak berreskuratzeko edo indartzeko, kulturatik kanpo geratzen diren faktoreek eragin itzela dutelako gutako bakoitzarengan, ohartzen ez bagara ere. Jendeak ez du musika ingelesa entzuten euskal musika gustatzen ez zaiolako, baizik eta hori delako eskuragarrien duena, publizitate gehiena eman eta sortzen duena, mundu erreferente kulturalak ez zaizkiolako arrotz egiten, munduko" lingua franca" nagusia ingelesa delako,...
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntza baten bizindarra,
|
betetzen
dituen funtzioen araberakoa da. Eta funtzio nagusia harremanarena da.
|
|
|
" Gauza da kasu batzuk alde batera utzita, ni erlazionatzen nintzen pertsona guztiek zekiten euskaraz hitz egiten, baina gaztelaniaz hitz egiteko joera hartu genuen eta hau gaur egun ere mantentzen da". horrek, eskola eremuaz gain, gizarteko beste arlo batzuetan
|
dituen
funtzioekin. Ikuspegi horren arabera, hizkuntza bakoitzari ematen zaizkion balioek eta haiek ikasteko motibazioek lotura nabarmena izan dezakete jarrerekin, erabilerekin, egokitzapen pedagogikoarekin eta kultura nortasunarekin.
|
|
2012
|
|
|
Barakaldo bezalako hiriguneetan erdal gizarte sareak dira nagusi, nahiz eta bestelakoak ere existitu. horregatik, gizarte arauen aldetik, gaztelania da nagusi, hizkuntza horrek ezartzen ditu arauak, euskarak bereganatzen dituen guneak motibazio sinbolikoen bidez eratzen den militarismoan oinarrituta daudelarik. (Martinez de Luna et al. 1998, 109). hizkuntza batek gizartean duen indarra, gizarte horretan bertan duen kokapenaren eta betetzen
|
dituen
funtzioen arabera neurtuko da, horrela, hizkuntza bat botere edo menpeko une zein egoeratan kokatuko da. (Martinez de Luna et al. 1998, 129).
|
|
|
Uriarte – Gutxiengoaren hizkuntza eta elebitasunaren hizkuntzek estatus bera duten legez, ahulenak (B hizkuntzak) bestearekin lehiatu behar du hiztunak erakartzeko eta besteak betetzen
|
dituen
funtzio berak betetzeko gizartean. Horrenbestez, bi kide mota daude gizartean:
|
|
2014
|
|
|
Gizakiak aurrera eramaten
|
dituen
funtzio guztiek adierazpen espazial zehatza dute. Nonbait gertatzen dira.
|
|
2015
|
|
|
Udalerri euskaldunak euskaldunen proportzio handia duten herriak eta auzoak dira, euskaraz egunero normaltasunez eta naturaltasunez bizi direnak. Haietan euskarak betetzen ditu edozein hizkuntzak betetzen
|
dituen
funtzioak: lana, familia bizimodua, lagunartekoa, administrazioarekiko harremana...
|
|
2021
|
|
|
Hainbat lurraldetako (Herbehereak, Danimarka...) errealitateek erakusten dute bateragarriak izan daitezkeela ELF eta hizkuntz aniztasunaren babesa eta sustapena. Hizkuntza bakoitzak hartzen
|
dituen
funtzioak zehaztean eta zaintzean egon daiteke gakoa. •
|
|
2023
|
|
|
Baina eragileetako ordezkarien jarrera aldekoa eta zintzoa denean, gobernantza partekatu daitekeela ikusi dugu. Jarraitu behar da eredu berriak sortzen, harreman molde ezberdinak probatzen eta esploratzen, eragile bakoitzak
|
dituen
funtzioak, aukerak eta mugak aintzat hartuz, elkar aitortuz eta urratsak emanez.
|