|
2008
|
|
|
Errepikapena zerbait automatikoa da, eta, aldi berean, aldagarria ere bai; horrek mezuaren ulermena erraztuko luke, berbaldiaren zama edo dentsitate semantikoa arintzen baitu. Era berean, hizketaldiaren edo diskurtsoaren kohesioa eta funtzio fatikoa ere bideratzen
|
dituela
dio. Villamizar autoreak errepikapenaren funtzio ludikoa eta poetikoa gogorarazten dizkigu; errepikapenak, zenbaitetan, diskurtsoan duen balio ikonikoa ere aipatzen du, figuraren erritmoak ekintzaren erritmoa islatzen dueneko balioa hain zuzen, honela:
|
|
|
Kuku Berdoly!? bertsoak, Pette Mauleren kantore ari erantzuteko atera
|
dituela
dio haien sinatzaile Jouhane Atharratzek eta hala da. Hain zuzen, Pette Mauleren kantore hori, aire berarekin, 1893an berriz argitara zuen Réveilek:
|
|
|
Izan ere Azkue moduko positibista batentzat, edozein arlotan gauzak datu bidez konprobatzera ohitua, gertaera sobrenaturalak enpirikoki baieztatu ahal izatea, bere sinesmen kristauak bermatzeko eta indartzeko modu bat izango zen. Hola uler daitezke aipaturiko bere hitzak non froga horiek «ikusi», hots, positiboki baieztatu ahal izan
|
dituela
esanez eta eszeptikoenak ere baiezta dezakeela adieraziz («esto lo he visto yo con grandísimo consuelo de mi alma» edo «los designios de la Providencia se muestran palpables aun a ojos de no largo alcance visual»). Honekin ez da esan nahi Azkuek froga positibo horiek gabe ez zuenik sinestuko, baizik berak abiapuntuan zuen fedea froga horien bidez indartu egiten zuela, konbikzioak sendotuz.
|
|
2012
|
|
|
Larrakoetxeak berak nahiko ongi laburbiltzen du frankismo bukaerako urte haietan euskal itzultzaileek itzulpenaren bidez lortu nahi zutena. 1976an Kardaberaz bilduman argitaratutako Shakespeareren itzulpenen 5 liburukiaren hitzaurrean, Shakespeareren antzerki lan guztiak euskaraz jarri
|
dituela
esaten dio irakurleari,, euskeraz irakurteko zaletasuna euskaldunen artean bizkortzeko? (Larrakoetxea 1976:
|
|
|
Sarrionandiak sartutako ziriaz ohartzen den irakurleak ere ezin izango dio galdera horri modu kategorikoan erantzun. Poema horiek Sarrionandiak idatzi
|
dituela
esatea egiaren erdia esatea besterik ez litzateke, ezin ukatuzkoa baita aipatu ditugun itzultzaile portugesen poemetako zatiak erabili dituela bere poemak osatzeko. Itzultzaile portugesen poemak, beren aldetik, Horazioren oden itzulpenak ziren, edo, behintzat, haietan inspiratuak.
|
|
|
Garbi dago, ordea, Mitxelenak aipu horiek ez dituela bere erudizioa edo kultur ezagutza agerian uzteko egiten; ez dugu uste behintzat, berariaz helburu hori dutenik. Ikus Ozaetak (2010) Agirre Asteasukoaren sermoietako berbaldi ekarri edo aipuak aztergai
|
dituela
esaten diguna:
|
|
2020
|
|
|
233 Horretan, Etxamendiren irmotasuna konpara daiteke diktadurak edo poliziak atxiloturiko eta torturaturiko jendeen lekukotasunak azaltzen ohi duenarekin, ziegatik kanpoko izate maiteak edo ideala politikoak ez men egiten lagundu
|
dituela
diotelarik.
|
|
2021
|
|
|
Hizkuntza guztietan gertatzen da hori, eta horregatik beragatik gramatikak ez datoz bat sailkapena hauek egiteko orduan. Batzuetan kasu marken morfologia hartzen da kontuan sailkapena egiteko orduan, (hala, latinak, adibidez, lehen, bigarren edo hirugarren deklinabideko izenak
|
dituela
esaten da), edo plurala eta singularra adierazteko sistemak, edo generoa ere. Baina deklinabiderik (ikus § 1.3) ez duten edo izenean generorik markatzen ez duten euskara bezalako hizkuntzatan, bereizketa horiek ez dute zentzu gehiegi.
|
|
|
Edozein motatako adjektiboei eransten zaie tasun, nolakotasuna, adjektibo horiei dagokien izaera adierazteko. Beraz, izen abstraktuak sortzen
|
dituela
esan daiteke. Esan bezala, mota guztietako adjektibo kalifikatzaileek hartzen dute tasun:
|
|
|
Villasantek birhautatu du; Lafittek bireta beraurrizkiak (pluralean) aipatzen ditu; Mitxelenak (1977b) ere" prefijo ber, bir" dio. Azkuek morfema bakar baten alomorfotzat hartzen
|
dituela
esan daiteke, biraskoz emankorragoa dela zehaztuaz. Izenari erantsitako hitz zaharretan, bestalde, birda ageri den alomorfoa; zenbatzailearekin, ostera, ber (berrogei, berrehun).
|
|
|
Horrenbestez, prolatibo honek baditu debekuak. Dena dela, adberbioak edo adberbio esapideak bideratzen
|
dituela
esan genezake.
|
|
|
etxeraino/ etxerantz/ etxerako. Hortaz, adlatiboak lau forma desberdin hartzen
|
dituela
esan genezake. Denei adlatibo deitura zor zaie, denek ere nolabait norabidea seinalatzen baitute funtsean.
|
|
|
Gramatika honetan, hala ere, ez dugu hitz hori erabiliko, ez baita egokia, gure ustez, euskararen kasuan termino horretaz baliatzea. Azken batean, nola gaztelaniak edo frantsesak preposizioak dituzten, dagokien izenaren aurrean jartzen direnak, euskarak preposizioak izan beharrean postposizioak
|
dituela
esatearekin aski da, kasu markak ere, azken buruan, postposizioak baitira: Juan vive con Antonio; Jean habite avec Antoine; Andonirekin bizi da.
|
|
2023
|
|
|
Murgiltze ereduak ikasleen euskarazko hizkuntz trebetasunak lantzen ditu eta ikasleak euskalduntzean emaitza onak lortu
|
dituela
esatean gehienok ados gaude eta ikerketek ere hala diote (Idiazabal eta Manterola, 2009). Hala ere, ikasleek lortutako hizkuntza mailan ñabardurak daudela ezin da ukatu.
|