|
2002
|
|
|
Harri eta zur geratu nintzen —egia da ta— Euskal Herriak historian zehar beste izen batzuk ere izan dituela esan zuenean (Vasconia, Reino de Navarra, Pas Vasco Navarro), baina oraindik harrituago, Espainiak Eusko Jaurlaritzari ematen ez dizkion konpetentziak bere gain hartzeko prest dagoela esan eta berehala, Ertzaintza 200 kidetan zabalduko duela esan eta segidan, euskal zinematografiaz aritu zenean. Alegia, euskal zinematografia suspertzeko ere hainbatprograma martxan jarriko
|
dituela
bere gobernuak, programa horiek jartzea espainiar Estatuko legediaren arabera Espainiako Gobernuari badagokio ere. Joño!, esan nuenne re baitan.
|
|
|
Kontuan izan, meneko hizkuntza batek beharrezkoa
|
dituela
bere aldeko aldarrikapena eta ageriko legitimazioa, bestela gizartean meneratzailea den hizkuntzak leku osoa hartzen diolako. Hau da, etenik gabe eratzen ari diren enpresa, erakunde, zerbitzu, elkarte eta gizarteguneberri guztietan meneko hizkuntzaren aldeko aldarrikapenik egin ezean, harreman hizkuntza erdara izango da, eta alferrik arituko gara familian eta ikastetxeetan neska mutikoak euskalduntzen.
|
|
|
Durangoko Azokaz asko esan da aurten, aurreko urteetan baino gehiago itxura denez. Komunikabideek espazio handiagoa eskaini diote (bai eta euskal gaiez noizbehinka edo zeharka baino aritzen ez diren komunikabide horiek), eta uste zabalduena izan da liburuaren industria indartsu dagoela, baina ahulezia estrukturalak
|
dituela
bere barnean, hala nola, tirada gero eta murritzagoak, liburuaren bizialdi laburra, irakurzaleen kopuru eskasa eta kopuru hori handitzeko beharrizana.
|
|
2006
|
|
|
Idazleak ez duela dena esan behar, alegia. Idazleak sujeritu egiten duela, beste mundu bat sortzeko pizgarriak ematen dituela... gainontzekoak irakurleak jarri behar
|
dituela
bere zakutik. Idazleak emango dizkizu zubirako habeak, baina bete dezala porlanez zubia, lotu ditzala torlojuak norberak!
|
|
2007
|
|
|
Alferrik ibiliko da ‘patriota bai, nazionalista ez’ esamoldea defendatuz. Edozein nazionalistak erantzungo dio berak ere hiritar gisa nazio horretako gainontzeko hiritar guztiekin batera berdintasunean bizi nahi duela, eskubide eta betebehar berdinak izateko prest dagoela eta demokraziaren arauak indarrean jarri nahi
|
dituela
bere nazioan. Artetari atsegin zaion ‘zentzuzko aberri maitasun’ horixe dela bere jomuga.
|
|
2011
|
|
|
Zenbat zeinu eta mito jakin eta ezagun sartzen dugun gure azalpenetan, eta entzule hartzaileak guztiak jakin beharrik ez duela. Esan beharra dago P. Preston gaur egunean katalanez zuzen adierazten dela eta katalanez ere argitaratzen
|
dituela
bere liburuak, Evertoneko jarraitzaile porrokatua dela (bereziki Mikel Arteta jokalaria goresten zidan duela gutxi). Ez zituen entzun bere gustuko ikuspegian oinarrituriko interpretazioak, baina bai gogoratzen dut bukaeran esan zidala mintegi jendetsuena bihurtu zela egun horretakoa eta jasotako egurragatik ez arduratzeko, ikerketaren eragile delako.
|
|
2012
|
|
|
Ilunabarreko Teleberri informatiboa ikusten ari nintzen ETB2n. Halako batean emakumezko bat agertzen da esanez berak ez
|
dituela
bere bi umeak txertatu eta esperoan duena ere ez duela txertatuko. Txertoek ondorio txarrak izan ditzaketela gaineratu zuen, bere umeak ez direla gaixotu txertatu ez izanagatik eta antzeko argudioekin jarraitu zuen.
|
|
|
Maite zuen Labaienek adierazpen biribil eta hanpatuak egitea; aitagandik jasotako teatro zaletasuna eta espainolak zirikatzeko umore tolosarra nahastuta egongo dira horretan, baina Garaikoetxearen lehen gobernu hartan batzuek behintzat zituzten ametsak ere adierazten ditu. Adibidez, gogoan dut nola esan zuen behin, gutxi gorabehera, Estatu berri bat eratzen denean, berehala sortu behar
|
dituela
bere txanpona, aire linea eta orkestra sinfonikoa. Lehen biak ez baina hirugarrena sortu zuen behintzat Labaienek (gero Espainiako komunitate autonomo guztiek sortuko zuten zeinek berea, gure berezitasun nahiaren zaputzerako eta Espainiako gastu publikoaren biderketarako).
|
|
2018
|
|
|
Hori horrela egin daiteke, baldin eta beste liburu batzuek arrakasta handiagoa izango badute eta haien etekinek aukera emango badute besteen galerak estaltzeko. Kontua baldin bada gehien sal daitekeenak ere ez
|
dituela
bere buruaren gastuak estaliko, edota juxtu horretara iritsiko dela, gero eta zailago izango dute argitaletxeek liburuak kaleratzea. Horregatik esaten da, askotan, kanpoko argitaletxeen menpe gera daitekeela euskaraz argitaratzeko aukera, haiek beste marko batean izan dezaketen merkatuagatik, euskarazko bertsioa merkeago lor dezaketelako, eta errentagarrienak direnak bakarrik argitara ditzaketelako euskaraz.
|
|
2020
|
|
|
Horrez gain, aipatu behar da Zaldi urdina k aretoak bete
|
dituela
bere lantaldeak zapaldu dituen antzoki askotan. Azpimarratzekoa da baita ere hiru taldeek Iparraldean Scene Nationale rekin lortu duten harremana.
|
|
|
Alegia, fedea galdu duela errepikatzen duen poeta fraidetzarako ez zutela onartuko abisu ematen dio sen onarekin bere lagunak. Nola uler daiteke Arantzazuko fraide profesa egitera doan poeta gazteak, eta gero hiru hamarkadetan frantziskotar izaten jarraituko duenak, dirudienezko fede galtzearen aitorpen horiek egiten
|
dituela
bere poesian. Fedearen fenomenologia ez da gauza sinplea; sarritan ez dakigu benetan zer sinesten dugun; sinestea eta fedea edukitzea ere ez dira berdinak:
|
|
2023
|
|
|
Desideratan berriz ere ikus dezakegu ekosistemaren erresilientziak bere eragileen aniztasunean eta horien arteko lankidetzan ezartzen
|
dituela
bere oinarriak. Hiri ekosistema erresilienteago bat jatorri, sentsibilitate, trebetasun eta ezagutza desberdinak dituzten askotariko eragileak dituena da, harreman sare sendoa eta askotarikoa duena eta erronka berriei aurre egiteko koordinazio eta lankidetza gaitasuna duena.
|