|
2003
|
|
|
Printzeak gogoan har dezala beraz, soil soilik, bere biziaren eta Estatuaren iraupena. Hori bermatzen duen ber, erabili dituen baliabide guztiak ohoragarritzat eta laudagarritzat emanen
|
ditu
mundu guztiak.
|
|
2004
|
|
|
Euskaldunek, eta euskaldunak bezala arrotza etxeko jabe bihurtu den munduko herri gehienek, adore eta ausardiarik ez dute izaten bere oinarrizko eskubideak errespetarazteko. Gizaki minorizatuaren sindromeak ezaugarri bertsuak
|
ditu
mundu zabalean: kultura eta hizkuntza normala bestearena da, bere gainetik daukanarena, berak bere nortasunaren arabera erreakzionatzeko legitimazio euskarririk ez baitu sentitzen errealitate soziolinguistikoan.
|
|
2006
|
|
|
Bernatek ere hala zioen, guk ematen diegu gauzei esanahi bat edo bestea. Gauza berberak esanahi desberdinak
|
ditu
munduko leku batean edo bestean, mendien garaiera, erreken ibilbidea eta eguraldia bera ere desberdinak direlako, eta horregatik ei gara gizaki bakoitza ezberdin.
|
|
2011
|
|
|
Peter, ikusi genituen kanpotik. Elizaren dorre bakarrean ageri den ordulariak omen
|
ditu
munduko orratzik luzeenak. Nadiak barrura sartu nahi izan zuen eta ezetz esan nion.
|
|
|
Bordele, Arcachon, Baiona, Donibane Lohitzune, Hendaia? interes kontrajarrien gatazka leku entzutetsu eta apartsutzat
|
ditu
mundu guztiak.
|
|
|
Apartekotasun horrek bakarrik azal diezaguke hebreeraren pizkundea. Izan ere, herri juduak partekatzen zituen historia, erlijioa eta kultura identitatea ez
|
ditu
munduan beste inork partekatu hark partekatu dituen irmotasunez. Juduen nazio identitatea goritzen zuen arragoa aparteko osagaiz hornitua zegoen.
|
|
|
Kultura bakar bat ere ez da erabat eta osoki itzuli arrakastaz beste hizkuntza batera; hizkuntzak ez baitira, hain zuzen, elkarrekin truka daitezkeen pieza hutsak. Bakoitzak bere berezkoak
|
ditu
mundu sinbolikoaren hainbat ñabardura eta nortasun iturri.
|
|
2013
|
|
|
Dagoeneko bestekotasunik onartzen ez duen patuak harrapatu du Kimu (arra patu), eta esfera argitsutik aldendu guran hurbildu egiten da, pentsatu guran intuizio bilakatzen da, eta berriz harrapatzen du (betidanik harrapatua izan duen moduan) patuaren eta denbora guztien bisioak. Ikusten
|
ditu
munduko harri guztiak, harea eta mendilerro, arrantzaleen eskuak eta ezagutu gabeko arrebaren ezpainak eta armiarma sare bukaezinak, indigenek ikusitako munduaren hezurdura energetikoa den sare erraldoia, argitsua, den guztia elkarren artean era arrazionalki ulertezin batean lotuz. Eta ikusten du Ipar Poloan galduta dabilen ume bat, Egiptoko herrixka batean ume bat ortozik etxetik irteten gauaren erdi isil eta sosegatuan, txinatar beltzak, Amerika eta Polinesiako lehengusuak dantza bera egiten hain urrun, hain urrun txakur bat ilargiari zaunkaka, Demian suari begira, grabitate bako malkoa, historiako liburu guztiak lerro batean, bere amaren begi gazteak gitarra bati begira buztinezko zintzilikario batekin, inork irakurri bako egunkari zati bat, perretxikoak hazten eta hazten, gorbataduna kaka egiten, kondoiak eta telefono teklak, Kleo eta aita kuntur baten parean ikusiz gogoratuz imajinatuz, arriagatarrak Atxako baserrian, barruko arropa argi eta finak azal beltzean, profeta tititik edaten, musikaria kondenatuei elektronika tribala dantzarazten lurpean, denek sinesten dioten gezurti benetakoa, bertsolariaren bakardadean pausatzen den ahotsa, gero errekan eta iratzean, margolariaren pintzelean, formen artean banaketarik ikusten ez duen margolari lokartuaren gogo garbi eta zintzoan, zeinek zuhaitza oskorrian iltzatzen margotzen duen, hari begira nago, zuhaitz denak den zuhaitz bat, arnasa hartzen duen zuhaitza, itsasoko mareak eta mateak bezala, arnasa hartu eta bota, botatzean bizitza sortu, umeak eta kumeak eta lore berriak beti lore berriak beti udaberriak eskuetatik hazten artista metafisiko guztien eredu existentzial eta betierekoa.
|
|
2014
|
|
|
–ISS Nazioarteko Espazio Estazioa da. Lurraren orbitan dabil bueltaka, jendea barruan duela, laurehun kilometroko altueran; eta laurogeita hamaika minutu behar
|
ditu
munduari buelta emateko. Egunean hamasei aldiz pasatzen da gure gainetik.
|
|
2015
|
|
|
Epistola tik pistola ra dagoen bide labur bezain arriskutsua literatur baliabide honen baitan dago, alegia hizki baten gorabeheran. Esan gabe doa, aferesiak ehunka gerra piztu
|
ditu
munduan zehar, milaka pistola harrarazi. Egun, lizentzia poetiko hau (ironiatik ere ez du gutti deiturak) ONUk guztiz debekatuta dauka.
|
|
|
Leihozangoak ukitzen
|
ditu
munduaren bi erpinak
|
|
|
Ezkerraren lana da lehentasunak noiz eta nola erabakitzea, argi utzirik azkenean denak direla lortu beharrekoak. Nazio aliantzak, gainera, ezin
|
ditu
mundu ikuspegia eta mundu mailako elkartasuna alboratu. Nazioaren ikuspegi murritz baten kontra, ezkerreko nazionalismoak Hirugarren Munduko herrien egoera hobetzen saiatu behar du, baita horretarako bere nazioaren ongizate ekonomikoa mugatu behar badu ere.
|
|
|
Maitalearentzat, maiteak hainbat mundu barnebiltzen ditu, eta bere behakoen, jarreren, hitzen bidez adierazten
|
ditu
mundu horiek. Erregeen hilobiek altxorrak legez, gordetzen ditu kuttunak bere munduak.
|
|
2016
|
|
|
Telefonoak bidalitako datuei esker, jokalaria non dagoen jakin dezake jokoak, eta kaleak jolastoki bilakatzen ditu horrek. Pantailak lotzen
|
ditu
mundu erreala eta mundu birtuala: munduko edozein txokotan barreiatuta egon daitezke pokemon izeneko munstrotxo horiek, eta haien bila joan behar dute jokalariek.
|
|
|
Gizakiak aurrerapauso zientifi ko teknologiko garrantzitsuak egin
|
ditu
munduko biztanleen osasuna
|
|
2017
|
|
|
ez gobernuarekin, ez eta oposizio armatuarekin ere?. Estatu Islamikoaren kontrako borrokan giltzarri izan da estaturik gabeko herri handiena dena, eta kazetariaren hitzetan, hogeita hamar urte borrokan eman arren, orain deskubritu
|
ditu
munduak gerlari horiek. Damaskorentzat urteetan ez ziren existitu ere egin, baina, orain, iraultzen abaroan, autogobernu demokratiko bat eratu dute Rojavan.
|
|
|
Jarraian, Laburrak ataletik azalera eraman ditu Estatu Islamikoaren kontrako euren erresistentziak. Hogeita hamar urte borrokan eman arren, 2014an deskubritu
|
ditu
munduak emakume gerlari haiek. Ezin ukatu asko hitz egin dela kurduez hiru urte hauetan, baina ezer gutxi beraiekin.
|
|
2018
|
|
|
Hegelen ezkontza kontratua (hain zuzen, kontratua transzenditzen duen hori) kontratu sexualaren erreplika bat da, kontratuaren teoria klasikoko ezkontza kontratua bezainbeste. Kontratu berezi hori eremu pribatuaren sorburua da, eta eremu horrek agerian uzten
|
ditu
mundu publikoko maskulinitatea (anaitasuna), askatasuna eta berdintasuna; familiak (emakumeen) mendekotasun naturala islatzen du, eta gizarte zibilak/ estatuak, askatasun eremu gisa, eredu horixe behar du esanahi bat izango bada. Hegel nahiko zuzen zegoen:
|
|
2019
|
|
|
delako; nagusitasun intelektuala ere izaten du askotan, itxuraz behintzat. Kulturaren abantaila du emakumearen aldean, edo lanbide prestakuntzarena gutxienez; nerabezaroaz geroztik, interesekoak
|
ditu
munduko kontuak: berari dagozkio halakoak; badaki zertxobait zuzenbideaz, eta jakinaren gainean dago politika kontuetan; alderdi edo sindikatu bateko, elkarte batzuetako kidea da; langilea eta herritarra izanik, ekintzan txertatua du pentsamendua; badaki zer den errealitatearen proba, eta horretan ezin dela tranparik egin:
|
|
|
zein desberdina den bataren egoera eta bestearena. Subjektu den norbanakoak, norbera den norbanakoak, baldin eskuzabal transzendentziaren bila badabil, ahaleginak egiten
|
ditu
munduan duen heldulekua handitzeko: anbiziotsua da, ekin egiten dio.
|
|
2020
|
|
|
Geldialdia bat batekoa, globala eta luzea izan da, eta arrasto sakonak laga
|
ditu
mundu zabalean zein gurean: ez dira nolanahikoak lorratz pertsonalak, sozialak eta ekonomikoak.
|
|
|
2020an, batez beste, 9,3 milioi petrolio upel gutxiago ekoitziko
|
ditu
munduak, IEAren aurreikuspenen arabera. Patrick Pouyanne Frantziako Total multinazionaleko zuzendari nagusiak Le Monde egunkariari 2020ko maiatzean aitortu zion egun badagoela eztabaida bat sektorean, petrolioaren negozioak izan dezakeen iraupen datari buruz.
|
|
2021
|
|
|
haur eta helduentzako literaturaz gain, gaztetxoentzako liburuak egitea. Ezinbesteko publiko hori buruan izanda idatzi
|
ditu
Mundua lo dagoen bitartean eta beste hainbat lan eder eta eskergarri.
|
|
|
Begira nola ixten garen geure baitara, ia ia elebakartasuna aldarrikatzeraino, munduko hizkuntza guztien beharra aldarrikatu beharrean. Hegoaldeko euskaldunon bigarren –edo lehen– hizkuntzak 700 milioi hiztun
|
ditu
munduan eta kontinente amerikano osorako atea zabaltzen digu, eta batzuetan ahaztu egiten zaigu aukera erraldoi hori. Begira nola gauden, ze metahizkuntza sortzen ari garen, nola den euskara euskararen gai nagusia eta, era berean, ze banitate akonplejatua den gurea.
|
|
|
Edozein herrik sinesmen eta sentimendu partekatuak behar ditu. Eta kode propioak sortuko
|
ditu
mundua ulertzeko eta interpretatzeko lengoaia bera erabiltzen dutela defendatzeko (berdin dio Oteizaren edo futbol talde baten inguruan izan). Eta komunitate horrek elkarri lotuta egoteko ditu totem ak eta totem horiek batuko gaituzte (totem horiek izan daitezke Oteizaren obra edo Oteizaren figura bera, adibidez).
|