2001
|
|
Ez
|
ditu
istorioak errepikatzen; aitzitik, bata bestearen aurrean buruz buru jartzen ditu, baina orain artekoan filmatu dituen seiek ere ezaugarri bera daukate: bertan ikusleak bere burua hauteman eta kontatzen ari denaz gozatzea dute helburu.
|
2002
|
|
suspensea dosifikatuz. Elementu topiko guztiak
|
ditu
istorio honek: inspektoreak izen amerikarra du (Mark), erretzailea da eta whiskya edaten du etengabe.
|
2005
|
|
Ingurumen arazoek ere globalizazioari eragiten diote, ekonomia naturaren mende baitago. Ingurumen kalteak konpontzeko kostuak edo ingurumenaren degradazioak eragindako gizarte gatazkak oztopo izan daitezke ekonomiaren liberalizaziorako. Alde horretatik, ingurumenak eragin handia izan zuen zibilizazioen gainbeheraren adibideak ematen
|
ditu
istorioak.
|
2007
|
|
Mark Freeman ek (1993) dio, modalitate autobiografikoak aztertuz, kontakizun ulergarriagoetara igarotzen dela: hasieran, desegokia den zerbait atzematenda, eta problematik aldentzeko mugimendu bat gertatzen da; gero, problemahorretaz gogoeta eginez, narratzaileak kontakizuna eratzen du, eta zenbaitaldaketa egiten
|
ditu
istorioa kontatzeko eran; azkenik, problemaz jabetzen da.
|
2008
|
|
Dioenez, idazle sentitzen da une oro. Une oro, buruan
|
ditu
istorioak bueltaka, dantzaka, une egokiaren bila, noiz aterako.
|
|
Lord Byronen The Two Foscari izeneko drama historikoan dago oinarrituta, eta Veneziako gora behera politikoak kontatzen ditu, hiru zatitan. Bi ardatz
|
ditu
istorioak; seme eta aiten arteko harremanak, eta politikari handiek bizi duten pribatuaren eta publikoaren arteko gatazka.
|
2009
|
|
Mikel Valverdek, aurreko liburuetan bezala, testua eta irudia erabiltzen
|
ditu
istorioa kontatzeko irudia elementu osagarri gisa erabilita, egia esan eta narratzaile orojakilearen bidez irakurlearen arreta erakartzea lortzen du. Hasiera hasieratik jakingo dugu Rita okerreko gizon emakumeekin joan dela eta, horrela, adi adi jarraituko dugu neskato bitxi eta azkarraren jokabidea okerraz ohartu arte eta handik aurrera.
|
|
Iñigo Aranbarrik Zulo bat uretan nobelan dioen moduan," edertasunak salbatzen
|
ditu
istorio txikiak".
|
|
Jaiotzetik kutsatuak etorri garenok, etorkizun gaiztoa daukagu nonbait. Baina, historiak ekartzen
|
ditu
istorioak bezala egintza zuzen askoak ere. Begira bestela, ezkerti izandako gizon puska hauen izenak.
|
|
“Edertasunak salbatzen
|
ditu
istorio txikiak”.
|
2010
|
|
Magrisek elkarrizketaren batean azaldu du zergatia: " Istorio hau mendearen barrunbeetara bidaia da, eta egitura arazo erraldoiak
|
ditu
istorio asko bakarrean bildu nahi izateagatik: itsasoaz asko hitz egiten duen gizon bat, hainbeste abentura, hainbeste istorio...
|
|
Alde batera utzita familiarentzat gertakariak dakarren balio afektiboa, bestelako balore batzuk gordetzen
|
ditu
istorio honek komunikazioaren ekonomiaren ikuspegitik, Bedaiopeko baserri apal batean ahaztuta geldi daitekeen pasadizoa produktu bihurtzea lortzen bada. Hasiera batean kuantifikatzen ezinezkoa baldin bada ere, horrelako produktu baten tratamenduak hobari handiak sor ditzake bi agenterentzat, gutxienez:
|
|
Baina Festival de Basse Navarre kari argitaratu publizitatean aipatzen duelarik" Les contes de nos veillees", berriz klixe frantsesetara erortzen da. Ausagailu edo denbora pasa ikusten
|
ditu
istorio horiek. Gure eskola zirelarik.
|
2011
|
|
Ez dute antzik euren artean, baina antzeko bidegurutze existentzialean daude. Hari horrek lotzen
|
ditu
istorioak: printzipio idealisten eta eraiki duten bizimoduaren arteko talkak.
|
|
Bestetik, kultur produktuan ere atzematen dugu politikaren eragina. Giro itogarritik ihes egin nahian, literaturak, esaterako, testuinguru naturaletatik atera izan
|
ditu
istorioak, eta nobelak koordenatu espazio tenporaletatik kanpo kokatu dira.
|
2012
|
|
Askotan abiapuntutzat gertaera eta espazio errealak erabiltzen ditu, guk ikusiko dugun adibidean bezala, baina askotan komikian erabiltzen den narratiba erabiliz, eta moduluen bidezko diseinua gauzatuz. Horrela, margolariak mekanismo batek zuzenduak egongo bailiran antolatzen
|
ditu
istorioak, eta eskura dituen engainu guztiak erabiltzen ditu ironizatzeko asmoarekin, egia faltsuen espazio horretan, munduaren eta bertan gertatzen diren egoeren aurrean ironizatzeko.
|
2013
|
|
Bi parte arras ezberdin
|
ditu
istorioak. Basora eraman duen autotik irten, gidariaren atea itxi, eskopeta zorroan sartu eta ehizara abiatzen denean protagonista hasten da lehena.
|
2015
|
|
Cross media kontzeptuak pisu handia eta ibilbide luzea izan du, eta hala du oraindik ere, baina transmedia adigaia harago iristeko eta balio gehigarria eransteko sortu da, banatze askotarikotik harago doa eta. Argitu bezala, transmedia. ekintzak plataforma ezberdinak erabiltzen
|
ditu
istorio bat eta bera kontatzeko, eta istorioak publikoarengan esperientziak eragiteko sortuak dira, edo, hobe esanda, prosumitzaileak motibatu eta haien parte hartzea lortzeko. Istorioa hainbat mediotan azaldua da eta, aldi berean, erabiltzaileen ekarpenekin aberastua (blogak, komentarioak, txioak, telefono deiak, editoreari gutunak, etab.).
|
|
Stefan Plochinger Alemaniako kazetariak finkatu zuen terminoa, hitz joko bat eginez: saguaren scroll arekin lotzen
|
ditu
istorioak kontatzeko artea eta ekintza, hau da, pantailaren gainean istorioa mugitzen duenarekin. Scrollytellingaren funtsezko elementuak hauek dira:
|
|
Horrela, kontakizun bakoitza bakarra da eta haurren eta gurasoen sormenaren eta originaltasunaren araberakoa da. Istorioak pertsonaiak eta eszenatokiak eskaintzen
|
ditu
istorioak sortzeko, soinu artxibo bat eta testua eransteko aukera. Gero, ipuin osoa gorde eta programa beraren bidez partekatu daiteke.
|
2016
|
|
Iduriz ez arrunt berotua oraino bainan berotzen ari... Zernahi gisaz, bazterrak polliki harrotzen
|
ditu
ixtorio horrekin!
|
2017
|
|
‘Joco de Troos’ filmak 200 sari baino gehiago biltzen ditu, eta bere audientzia errekorra hainbat aldiz hautsi du, munduko serie pirateatuenetako bat izan arren. Burdinazko tronu ospetsua bereganatzeko hainbat familia nobleren arteko borroka dinastikoak kontatzen
|
ditu
istorio honek. Poniente kontinentea kontrolatzen du tronuak.
|
2019
|
|
Beno, kurduak saiatu izan dira Kobane Calling liburua kurduerara itzultzen, baina arazo etikoak dituzte biraoekin eta ez dute inoiz itzultzen amaitu. Antza, hitz itsusi gehiegi
|
ditu
istorioak (barreak). Edonola ere, meritu galanta dute itzultzaileek, nire komikietan italiera baino erromatar dialektoa baita nagusi.
|
|
Dantza, argia eta sentsualitatea mugarri izango
|
ditu
istorioak. Detailez detaile prestatu dute, guztia ondo zainduz; sortze prozesu propioa izan du lanak.
|
2020
|
|
–Protagonista nagusia politikarekin obsesionaturik bizi den taxizale bat da. Euskal gatazkari buruzko entziklopedia bat omen darama buruan eta bezeroaren zaletasun politikoen arabera egokitzen
|
ditu
istorioak?, erantsi zuen.
|
|
Hori da literatura manikeoa. Baina hori literaturaren logikaren kontrakoa da, idazleak pertsonaiak kokatu behar
|
ditu
istorio batean, eta errespetuz tratatu, jendeak ikus dezan pertsona guztien baitan dagoela konplexutasuna. Horregatik iruditzen zait Patria hain tamalgarria.
|
|
Hori da benetan jendea bere baitan amiltzen duena. Bere lanetan ez du istoriorik kontatzen, ez dago argumenturik; sentimenduak kontatzen ditu, emozioak narratzen ditu, unibertsalak diren gabeziak adierazten
|
ditu
istorioen beharrik gabe. Testu konplexu eta ilunak dira, erreferentzia mitologikoz beteak, bere klasikoen jakintzaren isuria, eztarrian trabatzen diren zirtoekin nahasirik, jendeari aurpegian irribarre mingotsa marrazten dielarik.
|
|
Memoria historikoa deiturikoaz ari naiz. Gertakizun batzuk oroitzeak, izen batzuk berreskuratzeak, historia zabalago baten parte bilakatzen
|
ditu
istorioak. Istorio batzuk.
|
2021
|
|
Denak batera irakurrita, ikusiko dugu nola doazen katramilatzen herri txiki bateko nekazari giroko komunitate bateko biztanleen bizitzak eta patuak». Lekuak lotzen
|
ditu
istorioak, Kaliforniako Salinas eta Monterrey artean dagoen Zeruko Belardiak herrian gertatzen baitira. «Hangoa zen Steinbeck, eta, beraz, bere beste liburu askotan bezala, gertukoa zaion munduaz ari zaigu liburu honetan.
|
|
Lauretako inork iraultzaileen burua salatzen badu, zeinari Aita eternoa esaten baitiote, guztiak geratuko dira aske, eta bestela denak hilko dira. Trama nagusi horrek, kontakizun guztientzako markoa ezartzeaz gainera, bizitasuna eta sakontasuna ematen dizkio nobelari, eta dilema etiko baten ertz askotarikoetan biltzen
|
ditu
istorio bakoitzaren hari muturrak. Nobelaren idazmoldea ez da, itxura batean, aurrekoan bezain bihurritua, baina landu askoa dago halere, eta jasoa, erregistro ugaritan emana.
|
|
Amenabarrek erraztasunak izan
|
ditu
istorioa filmatzeko; Espainiako Kultura Ministerioa, Renfeko trenak eta Guardia Zibilaren egoitzak dira hainbat eszenaren kokaleku. Tarteka, umorea baliatu du burokraziaren amaraunari betaurreko kritikoekin erreparatzeko, eta gidoian txertatu ditu Espainiaren iraganeko handitasun inperialari eta egungo joera faxistei buruzko mezu batzuk.
|
|
Zaindu ditu detaile historikoak Larreak ere, baina, dioenez, bizitasunaren alde egin du marrazkietan. «Pertsonaia asko
|
ditu
istorioak, eta kokapena ere aldatu egiten da kapituluz kapitulu, baina gidoia harira joan da hasieratik, eta uste dut komikiaren mesedetan izan dela hori, irudikatzeko korapilatsua izan zitekeelako bestela».
|
|
Emakume haiek herri zaharren" ordezkariak" dira, nolabait esateko, beste hainbat herrialdetako jakintsu, sendagile, xaman eta druidak bezala, paganoak izateagatik gaitzetsiak; hau da, lehen lestarrak dira, kristau fedearen aurreko bizilagunak. Batetik, herriaren irudimen emankorrak edertu egin
|
ditu
istorioak; bestetik, desitxuratu ere bai, besteak beste, geroago etorri zen Inkisizioari jendeak zion beldur latzagatik. Baina elezahar horiek beste garai eta bizimodu bateko lekukoak izaten jarraitzen dute.
|
|
Ahots askoren artean bi horiek nabarmentzen dira, baina beste pertsonaia batzuen etengabeko zurrumurruak ere zeharkatzen
|
ditu
istorioak. Lehenaldiko oihartzunak dakartzan marmar horretan topatzen ditugu, esaterako, bi emakume oso ezberdin:
|
|
Ahozko literaturaren aldakortasunak ez
|
ditu
istorio, pertsonaia edota sinboloen aldaera desberdinak ekarri; elementu diferente horiek ulertzeko, ezaugarritzeko, sailkatzeko eta izendatzeko hainbat modu ere utzi du. Ondorioz, ipuinez gain, mitoak eta leiendak edo elezaharrak ditugu ahozko herri literaturan, eta, aldi berean, horien barnean aurki ditzakegun azpigeneroak.
|
2022
|
|
«Amei buruz baino gehiago, ama horien atzean dagoen pertsonari edo emakumeari buruzko narrazio batzuk direla esango nuke». Egoera edo hausnarketa jakin batetik abiatuta osatu
|
ditu
istorioak, eta argi izan du zer lortu nahi zuen: «Askotan, badirudi emakume bat ama denean ama besterik ez dela, hori dela haren izaera guztia.
|
|
Erabaki «kontziente bat» izan zela dio. Idazteko orduan, erdigunean jarri du pertsona edo emakume horiek bizitzen edo sentitzen dutena, eta hortik abiatuta sortu
|
ditu
istorioak.
|
|
Baina deserosoenak ere barre artean kontatzen ditu. Irrati, telebista eta prentsa idatziaren bidez helarazi
|
ditu
istoriok, eta, erretiroa hartu berri duen arren, halakoak kontatzen jarraitu nahi du.
|
2023
|
|
Telenobelan, Betty itsusia da hasieran, eta ederra da bukaeran. Telesailaren sortzaile Fernando Gaitanek berak Errauskine eta Ahatetxo itsusia kontakizunak aipatzen
|
ditu
istorio kolonbiarraren hezurdura eta Bettyren eraldaketa azaltzeko: itsusi zena eder bihurtua, eta gutxietsia zena arrakastatsu bihurtzea.
|
|
Antzinakoak bezala, Juan Jose Nanclares zubiak ere gordetzen
|
ditu
istorioak. Hormetako pintaketak, bikoteen agurtu aurreko musuak...
|
|
Borborka dauden buruak —bihotzak? — behar
|
ditu
istorioak kontatzera dedikatzen den industriak —lengoaiaz kutsatzen da bat— Eta une batez horra joan da zure burua: egunotan, metro koadro gutxitan halako zenbat buru elkartuko diren irudikatzera —elkartu dira dirua nola egin asmatu guran dabiltzanak ere, etxerako presarik sekula ez dutenak—.
|
|
Argazki guztiek gordetzen dute istorio bat, eta Amaiak maite
|
ditu
istorio horiek paperean islatzea.
|