|
2002
|
|
|
Kanpoarekiko eta izadiarekiko ardura erakusteak norberaren barne gaitasun hazkorrei mugak jartzea ere badakar. Gizakiak ekosistemaren zati izanik, axolagabeko edozer gauza egitearen ondorioak gogorarazten
|
ditu
ingurumenaren suntsiketak. Gizakia Ahalguztiduna ez dela frogatzen du barne izadiaren eta kanpo izadiaren elkarmenpekotasunak.
|
|
|
Paper industriak 800 milioi euro inbertituko
|
ditu
ingurumenean eta nazioartekotzean
|
|
|
Izurdeen eta arrantza bankuen arteko elkarreraginak aztertuko
|
ditu
Ingurumen Sailak
|
|
|
Ekoizpen babestuaren printzipioak Borroka Biologikoaren Nazioarteko Erakundeak (OILB) produkzio integratua elikagaien eta kalitate handiko beste produktu batzuen ekoizpenerako nekazaritza sistema gisa definitu du. Sistema horrek baliabide eta erregulazio mekanismo naturalak erabiltzen
|
ditu
ingurumenean ondorio kaltegarriak saihesteko, eta epe luzera nekazaritza jasangarria bermatzen du. Estatuko arauaren arabera, OILBren printzipioen arabera, ekoizpen integratuaren definizioaren barruan sartzen dira “baliabide eta ekoizpen mekanismo naturalak ahalik eta gehien erabiltzen dituzten eta epe luzera nekazaritza jasangarria bermatzen duten nekazaritza sistemak, kontrol metodo biologiko eta kimikoak eta gizartearen etiketatzea, ingurumenaren babesa eta nekazaritza produktibitatea eta landare produktuak manipulatzeko, ontziratzeko eta eraldatzeko egindako eragiketak bateratzen dituzten beste teknika batzuk.
|
|
2004
|
|
|
Neurri horien eraginkortasuna, kasu batzuetan, ingurumenarekin bateragarriak diren nekazaritzako ekoizpen metodoak erabiltzeko laguntzen araubidearen hartzaileen borondatearen araberakoa izanen da. Agertoki berria Europako Batasunak nekazaritza eta abeltzaintza lehenesten
|
ditu
ingurumenaren integrazioan Europako Batasunak nekazaritza eta abeltzaintza lehenesten ditu ingurumenaren integrazioan. Arrazoiek gero eta eragin nabarmenagoa izan behar dute:
|
|
|
Neurri horien eraginkortasuna, kasu batzuetan, ingurumenarekin bateragarriak diren nekazaritzako ekoizpen metodoak erabiltzeko laguntzen araubidearen hartzaileen borondatearen araberakoa izanen da. Agertoki berria Europako Batasunak nekazaritza eta abeltzaintza lehenesten ditu ingurumenaren integrazioan Europako Batasunak nekazaritza eta abeltzaintza lehenesten
|
ditu
ingurumenaren integrazioan. Arrazoiek gero eta eragin nabarmenagoa izan behar dute:
|
|
|
Hainbat azterlanen arabera, ekoturismoak eragin kaltegarriak
|
ditu
ingurumenean.
|
|
|
ezarritako helburuak lortzea. Abokatu nagusiak planteatutako egoera aztertu ondoren, erabili eta botatzeko ontziak alternatiba interesgarritzat jo
|
ditu
ingurumenaren ikuspegitik. Arrazoitzen duenez, birziklatzearen ondorioetatik eta erabili eta botatzeko ontzien hondakinen balorizaziotik ingurumena babesteko botila berrerabilgarriak bultzatzeko ahaleginean, Alemaniako Gobernuak ez ditu kontuan hartu beste faktore batzuk (adibidez, bete daitezkeen ontziei aplika dakizkiekeen garbiketa eta esterilizazio tratamenduak, erregai kontsumoa, atmosferara egindako emisioak eta komunikazio bideen higadura, baldin eta garraio distantziak trafiko dentsitate jakin bat gainditzen badu).
|
|
2006
|
|
|
Teknologiak nekazaritzako ekoizpena hobetu du, baina kalteak eragin
|
ditu
ingurumenean
|
|
|
Iraultza berdeak gizartea aldatu duten aurrerapen teknologiko askoren abantaila eta eragozpen berberak ditu. Hala ere, nekazaritza moderno horrek biderkatu egin
|
ditu
ingurumenaren gaineko eragin negatiboak, hala nola lurzoruaren suntsiketa eta gazitzea, pestizida eta ongarrien kutsadura, izurrite berriak agertzea, deforestazioa edo biodibertsitate genetikoaren galera. Era berean, nekazaritzako makineria mugitzeko, presak, erretenak eta ureztatze sistemak eraikitzeko, ongarriak eta pestizidak egiteko edo produktuak mundu osoan garraiatzeko erabili behar den erregai fosil kopuru handia ingurumen kutsaduraren arazo handia da.
|
|
|
Neguan, lurzoruaren tenperatura atmosferaren goiko geruzena baino txikiagoa izaten da batzuetan, eta airea lurretik hurbil egoten da, eta, ondorioz, elementu kutsatzaileak. Smogak arazo ugari eragiten
|
ditu
ingurumenean: Kalteak ikusi dira oihan eta nekazaritzako masetan, baita animalia espezie batzuetan ere, eta galera ekonomikoak sortu dira.
|
|
2007
|
|
|
Hori dela eta –eta formula horren bidez eraikitako errepide kilometro gutxi gorabehera–, Espainia punta puntan jarri da teknika horren azterketan. Abantailak Kautxuzko hautsetik abiatuta errepide zati asko eraikitzeak eta birgaitzeak abantaila handiak
|
ditu
ingurumenerako ez ezik, gidarientzat ere. Sistema honen onurak berehala atzematen ez dituzten arren, azken batean, asfaltoaren bidez hobeto itsasten dira bideak.
|
|
|
elikagaien kutsadura erradioaktiboa. Nipon herrialdeko gorabehera larrien segida horrek ihes erradioaktiboak eragin
|
ditu
ingurumenean, eta erradiazio mailak igo egin dira, elika katean sartu baitira.
|
|
|
Horregatik, nekazaritza, industria, meatzaritza, urbanizazio eta beste sektore batzuen jarduera “ingurumena babesteko interes publikoekin” bateratzeko eskatzen du. Autonomia erkidegoei dagokienez, txostenak hainbat inplikazio maila antzematen
|
ditu
ingurumenaren arloan; izan ere, autonomia erkidego batzuk aktibo daude ingurumenaren babesean. Hiru autonomia erkidegok onartu dituzte ingurumena babesteko legeak (Aragoi, Kantabria eta Valentziako Erkidegoa), baina, azterlan horren arabera, betearazpen esparruan joera orokorra dago “lerro berdea” (espazioak eta espezieak babestea) deritzonaren eta “lerro urdina” delakoaren (poluzioaren aurkako borroka) artean.
|
|
2008
|
|
|
ikatza, petrolioa, gas naturala edota uranioa, besteak beste. Izatez, elektrizitatea energia eraginkor eta garbia da kontsumorako, baina bere sorkuntza fasean eragiten
|
ditu
ingurumen kalteak.
|
|
|
Antzeko zerbait gertatzen da etxebizitzaren sektorean. Eraikuntzak, besteak beste, hauek eragiten
|
ditu
ingurumenean: lurzoruaren beharra, hondakinen sorrera, ur kontsumoa, zaraten ekoizpena eta atmosferarako emisioak.
|
|
|
Gobernuak epeak ezarriko
|
ditu
Ingurumen Eraginaren Deklarazioa egiteko, gaur egun epe mugarik ez baitago. Aldi berean, Hego Euskal Herriko, Espainiako, Galiziako eta Herrialde Katalanetako erkidego autonomoekin protokolo bat adostu nahi dute, bide telematikotik tramitatu ahal izateko ingurumen azterketak.
|
|
2009
|
|
|
Klima aldaketak ere heroiak behar ditu eta Nazio Batuen Erakundearen (NBE) Ingurumen Programak (UNEP ingelesez) izendatu berri
|
ditu
Ingurumenaren Nazioarteko Egunarekin bat eginda. Heroi berezi hauen lana goraipatzea eta klima aldaketaren ondorioak geldiarazteko egindako lana saritzea du helburu golardoak.
|
|
|
AHT azpiegitura politiko gisa ulertuta, haren dimentsio aniztasunari loturik ehuntzen dira iritzi sozialak. Hala, eztabaidak ez du izaera tekniko hutsa eta proiektua hobetzeko neurri teknikoak hartzea ez da aski, ezen auzitan dagoena proiektuaren esanahia bera da (zergatik proiektua, noren mesedetan dagoen pentsatua eta nola banatzen diren lizitazioak, zeintzuk diren haren inplikazioak eta emango ote dien erantzuna gure kezka errealei, etab.). Jendeak ez
|
ditu
ingurumen kalteak eta arrisku teknikoak gutxiesten, baina horien gainetik (edo horiekin batera) beste mota bateko burutapenak ere kontsideratzen ditu, azken batean, «AHTren atzean dagoen hori guztia» eta haren inplikazioak gure bizitzetan («nora goaz?»).
|
|
|
Liburua ingurumenaren aldeko herritar isil askori zuzenduta dago. Bere lanean, kontsumitzaileak funtsezkotzat jotzen
|
ditu
ingurumena babesteko. Zer egin dezakete?
|
|
|
Kalte ordainez gain, Afrikako agintariek eskatuko diote nazioarteari 2020rako isuriak %40 murrizteko. . Herrialde bakar batek ezin
|
ditu
ingurumenarekin lotutako arazoak amaitu, lankideak behar ditugu, eta horregatik da horren garrantzitsua bat eginda joatea Kopenhageko goi bilerara?, nabarmendu du Kenyako Ingurumen ministroak, Alice Kaudiak.
|
|
|
Erabaki politikoetan parte hartzea eta inplikazioa areagotzeko beste argudio lerro bat teknokraziaren aurkako jarreretatik dator, ezagutza adituaren mugak eta jantzi gabeko publikoaren ezagutza aintzat hartzearen garrantzia azpimarratzen baititu. Daniel Fiorinok (1990), Z&T politiken demokratizazio eta parte hartzearen inguruan autore arras aipatuak, jarrera teknokratikoari aurre egiten dioten hiru argudiotan laburtzen
|
ditu
ingurumen arriskuari lotutako parte hartze publikorako arrazoiak (baina Z&Tren parte hartze publikoaren egoera orokorragoetara zabal daitezkeenak):
|
|
2010
|
|
|
Kutsatzaileenekin batera, gure diskurtsoak lapurtu dizkigute, baina horrek ez du esan nahi errealitatean islatzen direnik. Zapaterok anitz aipatzen
|
ditu
ingurumena eta klima aldaketa, baina Ingurumen Ministerioa desagerrarazi du eta ez dauka klima aldaketa lehentasun politikotzat. Komunikazioak ekintza politikoak baino indar gehiago dauka, eta bost axola zaie, bien artean amildegi bat egotea.
|
|
|
Castañole Lanzako herriak 3.800 biztanle ditu eta herritarrak atez ateko hondakin bilketarekin ados daudela esateko hauteskunde emaitzak argudio gisara erabili
|
ditu
ingurumen zinegotziak etxe bizitzaren metro kuadroen arabera kalkulatzen da herritarrek zenbat ordaindu behar duten kuota finkoa eta gainerakoa hondakinak biltzeko poltsak erosiz osatzen dute.
|
|
|
Kilometro bakoitzeko 120 g CO2 baino gutxiago isurtzen duen autoa matrikulazio zergatik salbuetsita dago. Autoak erosteko 2000E Plana handitu egin da duela gutxi, eta 2.000 euro eman
|
ditu
ingurumenerako kaltegarriak diren emisio gutxiko ibilgailua erosteko. Aldiz, gehien kutsatzen duten ibilgailuetan (200 g kilometroko) kostua %14, 75 igotzen da.
|
|
|
Petrokimikoekin egindakoak ere bai, baina petroliotik datoz, iturri ez berriztagarri eta finitu batetik. Artoa erabiltzeak abantaila nabarmenak
|
ditu
ingurumenerako, kutsadura gutxiago eragiten baitu, batez ere, berotegi efektuko gas gutxiago isurtzen delako. Estatu Batuetako Nekazaritza Ikertzeko Zerbitzuaren (ARS) ekimen bat akordio baten parte da.
|
|
|
Beste aerosol batzuek, aldiz, eguzki argia islatu eta/ edo kanporantz sakabanatu dezakete. Lurrazalera energia gutxiago iristen denez, iluntze global izeneko fenomenoa sortzen du, eta horrek hainbat ondorio negatibo
|
ditu
ingurumenean eta osasunean. Partikula horiek argia sakabanatzen dutelako sortzen da hiri kutsatuetako ohiko lainoa ere, smog a.
|
|
2011
|
|
|
1.100 milioi pertsonak baino gehiagok ez dute edateko urik, eta 2.600 milioi pertsonak ez dute saneamendu sistema egokirik NBEko arduradunek arazoaren larritasuna gogoratzen dute. Kontrolik gabeko hiri hedapenak arriskuan jartzen
|
ditu
ingurumena eta milioika pertsonaren osasuna. Planetako bi pertsonatik bat hiri batean bizi da (3.300 milioi pertsona).
|
|
|
Familiek produktu horietan egindako gastua 966,6 milioi eurokoa izan zen, hau da, urtetik urtera %5, 5 jaitsi zen. Espainiako Fruta, Barazki eta Landare Bizien Ekoizle Elkarteen Federazioak (Fepex) biltzen
|
ditu
Ingurumen, Landagune eta Itsas Inguruetako Ministerioaren Etxeko Elikagaien Kontsumoaren Paneleko datuak. Kontsumoa xehatzen bada, barazkiena mantendu egin zen, eta patata eta frutena, berriz, murriztu.
|
|
2012
|
|
|
Kontabilitate ekonomikoak ez
|
ditu
ingurumen kalteak eta berriztagarriak ez diren bitartekoen balioa ondo neurtzen. Krisialdi ekonomikoak CO₂ igorpenen joera aldatzea eragin du, Mendebaldeko herrialdeetan behintzat.
|
|
|
Horregatik, antolaketa prozesuen eta osagaien eta ekipoen ebaluazio sistematikoa, dokumentatua, aldian behingoa eta objektiboa integratzen dituen kudeaketa tresnatzat hartzen dira, eta horren guztiaren helburua ingurumena zaintzea da. Teknikak barnean hartzen
|
ditu
ingurumenean eragina duten prozesuen kudeaketa eraginkorra eta enpresa estrategiekin bat datorren ebaluazioa, hor sartzen da kontrol beharra ere?. Ikuskapenak aplikatzearen abantailen artean daude ondoko hauek:
|
|
|
Haren bultzatzaileak Cessna Aircraft konpainiaren filial espainiarra dira. Eraikinak hiru orri lortu
|
ditu
Ingurumen Ziurtagiri Berdearen mailan. Zero orritik seira bitarteko eskala da, eta azken horretan murriztu da gehien ingurumen inpaktua.
|
|
|
1 La palma edo Pazko arrautzak, ekologikoak Irudia: Towle Neu Naturak aukera ematen du Aste Santuan egin daitezkeen plan ugariz gozatzeko El Domingo de Ramosen tradizioak hainbat eragin
|
ditu
ingurumenean. Kolonbian zigor ekonomikoak ezarri dituzte eta kartzela zigorra ere ezarri dute erabiltzen badira, kindioko argizari palma (Ceroxylon quindiuense) desagertzeko arriskuan dagoen espezie endemikoa delako.
|
|
2013
|
|
|
Ingurumenarekin lotutako gaiekiko kontzientziazioaren hazkundea. Bai turistaren aldetik, gero eta gehiago baloratzen
|
ditu
ingurumenarekiko errespetua erakusten duten jarrerak, bai helmuga eta enpresen aldetik, gero eta gehiago inplikatzen dira lan horretan, «turismo jasangarria» ardatz duten plan eta programen bidez, energia berriztagarriak erabiliz, etab.?.
|
|
|
Ingurumenarekin lotutako gaiekiko kontzientziazioaren hazkundea. Bai turistaren aldetik, gero eta gehiago baloratzen
|
ditu
ingurumenarekiko errespetua erakusten duten jarrerak, bai helmuga eta enpresen aldetik, gero eta gehiago inplikatzen dira lan horretan, «turismo jasangarria» ardatz duten plan eta programen bidez, energia berriztagarriak erabiliz, etab.?.
|
|
|
Hileta egiteko, bai lurperatzeko bai errausteko, hainbat ondorio negatibo
|
ditu
ingurumenarentzat. Horiek saihesteko edo ahal den neurrian murrizteko, gero eta ekohileta ekimen gehiago daude:
|
|
|
Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioak (MAGRAMA) dio Espainiako kostaldea ez suntsitzeko eta herritarrengan eta enpresetan konfiantza sortzeko balioko duela. Hala ere, aldaketak kritika handiak jaso
|
ditu
ingurumen eta erakunde eremu batzuetatik. Artikulu honek Kostaldeen Legearen berrikuspenaren berrikuntza nagusiak aipatzen ditu eta testu arauemaile berriaren aurkako iritziak biltzen ditu.
|
|
|
Ihobeko proiektuburuak Euskal Autonomia Erkidegoko ekodiseinuaren erreferentea (hamar urteko eskarmentua eta dagoeneko 92 ikasle graduatu) Euskadi ekodiseinuaren erreferente bihurtzeko apustua egiten du, eta, horrez gain, Euskal Autonomia Erkidegoaren aitzindaria izan da Euskadi Europako Batasunean ekodiseinuaren erreferentzia gisa (hamar urteko eskarmentua du). Ekodiseinuaren onurak eta erronkak Ekodiseinuak hainbat onura
|
ditu
ingurumen eta ekonomia onura hori egiten duenarentzat eta gizartearen gainerakoentzat: Ingurumena:
|
|
|
Espainiako argiteria publikoaren gastua bikoiztu egin da azken bost urteetan, eta 830 milioi eurora iritsi da 2012an, Unibertsitate Konplutentsearen azterlan baten arabera. Zarrastelkeria horrek argi kutsadura dakar, eta horrek ondorio negatiboak
|
ditu
ingurumenean, ekonomian eta osasunean. Artikulu honek azaltzen du nola bikoiztu den argiteria publikoaren gastua, nola eragiten digun xahutze horrek eta nola saihesteko bost neurri.
|
|
|
Uda ona izan daiteke. Ondo sentiarazteaz gain, zuhaitz batek hainbat onura ematen
|
ditu
ingurumenean, ekonomian eta osasunean. Irudia:
|
|
|
Espainiak 25 milioi etxebizitza baino zertxobait gehiago ditu, eta horietatik ia hiru milioi eta erdi hutsik daude. Azken urteotako hirigintza eraikuntzak ondorio larriak eragin
|
ditu
ingurumenean eta ekonomian, baina nabariagoak dira kostaldean. Bi web orri kolaboratzailek eraikuntza jasanezin baten aztarnak agerian uzten dituzten airetiko eta lurreko irudiak biltzen dituzte.
|
|
|
Artikulu honek jaiotza berdeagoak eta iraunkorragoak lortzeko jarraibideak eta ez erabili goroldioa egiteko. Beraz, ordezteko alternatibak. Gainera, beste batzuk ematen
|
ditu
ingurumena gehiago errespetatzen duten Gabonak bizitzeko aholkuak.
|
|
2014
|
|
|
azaleko ur masak jasango lukeenaz gainera, lehentasunezko intereseko habitatak eta intereseko florak ere jasango lituzkete eragin larriak, paisaiari egindakoaz gain. Bolintxu haranean ez ezik, Arnotegi mendiaren ekialdeko hegalean eta Seberetxeko auzoaren inguruetan ere kalte larriak identifikatzen
|
ditu
ingurumen txostenak. Printzipioz proiektuak zuzenean eragingo ez dion arren, ustezko arkeologia gunea ere badagoela gogoratzen du:
|
|
|
Garapen ekonomikoak, baita tokikoak ere, sarritan kalteak sortzen
|
ditu
ingurumenean edo gizarte kohesioan (ezberdintasunak handituz esate baterako). Gizartea gainera sentibera izaten da horrelakoekiko, eta loEñaut Apaolaza – Euskara toki garapenean, gonbidatu gabeko protagonista gikoa da gainera, garapen desordenatuaren atzeak (ekologian, egoera sozilinguistikoetan, ezberdintasun sozialean izan duen eragina...) erakusten baitio aurreari nola dantzatu.
|
|
|
Baliabideak eraginkortasunez kudeatu behar ditugu, datozen belaunaldiak bizi daitezen. Eta, jakina, baliabideak mugatuak dira, eta, gainera, haiek ustiatzeak ondorioak
|
ditu
ingurumenean. Hortaz, atzeratzen den heinean, kaltea handiagoa izango da, eta egokitzapena, gogorragoa.
|
|
|
MUNDUTEKNIKOAIngurumena babesten duten prestagaiakPET (polietileno tereftalatoa) ontzietan eta botiletan asko erabiltzen den polimero bat da. PPG etxeak plastikozko botiletatik eratorritako kalitatezko PET birziklatua hartu du, ezkata garbi bihurtu du, eta prestagaia fabrikatzeko erretxin bat garatzea lortu du.Birziklatutako PETetik eratorritako erretxin batekin prestagai bat garatzeak onurak
|
ditu
ingurumenarentzat, sortutako hondakinak murrizten laguntzen duelako; hala ere, hori ez da lorpen bakarra izan, oso propietate onak dituen prestagai bat lortu baita.Produktu honek erresistentzia handia du jarioen aurka, erraz aplikatzen eta lixatzen da, eta lodiera eta akabera oso leunak lortzen dira. Prestagaiak grisaren hiru tonalitatetan eskura daitezke (gris argia, ertaina eta iluna), akabera kolorearen araberako gris eskala egokia lortzeko (PPGren GreyMatic eta Nexa Autocolor en Spectral Grey). PPG eta Nexa Autocolor pintura marketarako garatutako produktuek izen hauek dituzte:?
|
|
|
Zer nolako ondorioak
|
ditu
ingurumenean erabilera horrek?
|
|
|
Zer nolako ondorioak
|
ditu
ingurumenean erabilera horrek?
|
|
|
4 Egiten dugun erabilerak zer ondorio
|
ditu
ingurumenean. Nola hobetu dezakegu erabilera?
|
|
|
Madrilen duela gutxi iradoki dute haien erabilera, zaborraren %72, 9 zabortegietara botatzea saihesteko. Bosgarren edukiontziaren abantailak eta erronkak Bosgarren edukiontziak hainbat abantaila
|
ditu
ingurumenean, ekonomian eta osasunean: Hondakindegietara iristen den zabor organikoaren kopurua murrizten du, hondakinen arazorako irtenbiderik okerrena baita.
|
|
2015
|
|
|
eragin larriak/ arinak
|
ditu
ingurumenean, ibilgailuek sortutako
|
|
|
Batetik, IEk hondakinak zein eratan erabiltzen diren eta horrek ingurumenaren kalitatean dituen eraginak aztertuko ditu. Horrekin bat, ikasgai izango
|
ditu
ingurumen narriadura bultzatzen duten pizgarriak eta hura ekiditeko kostuak, bere kontroletik eratorritako irabazi sozialak, eta kontrol hori burutzeko existitzen diren erregulazio tresnak. IEk emango dizkigu, adibidez, ingurumen narriadura «egokia» determinatu egingo duten tresnen erabilera (ingurumen zergak, kutsadura ziurtagiri sistemak, etab.). Orobat, ekosistemen eta biodibertsitatearen babesarekin ere harreman handia duen arloa da.
|
|
|
2 BPGak ez
|
ditu
ingurumen kalteak kontsideratzen.
|
|
|
Hortaz, lege horrek azaltzen digu, batetik, sistema isolatu baten energia edukia konstantea dela, eta, bestetik, sistema irekiek eta itxiek beren inguruarekin energia aldatzen dutela, beraz, beren energia edukia aldakorra dela. Horrela, sistema ekonomikoaren eta sistema naturalaren arteko energia aldaketan, aipatu bezala, lehenak ingurumenetik eguzki erradiazioa, energia zinetikoa, energia potentziala eta energia kimikoa jasoko ditu, eta ekonomiak hondar beroa eta energia kimikoa (hondakinak, alegia) itzuliko
|
ditu
ingurumenera.
|
|
|
Energia edo ura aurrezteak, tokiko produktuak kontsumitzeak edo elikagaiak alferrik galtzea saihesteak gure ingurumen inpaktua gutxitzen eta, bide batez, dirua aurrezten laguntzen dute. Artikulu horrek zazpi aholku ematen
|
ditu
ingurumena gehiago errespetatuz prestatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Haidar El Ali (1953) da Oceanium Gobernuz Kanpoko Erakundearen arima. 1984an sortuz geroztik, Oceaniumek hiru ardatzetan biltzen
|
ditu
ingurumenaren aldeko lanak: itsas bazterreko oihanak mangle (Rhizophora mangle) gazteak landatuz biziberritzea, eko turismoa eta honi lotutako urpekaritza, uretako bezala lehorreko kutsaduren garbiketaz gain.
|
|
|
zati lehorrak ere, kontinente deritzenak. Zer da lurzorua eta zer funtzio betetzen
|
ditu
ingurumenarentzat
|
|
|
Lurzoruak ezinbesteko funtzioak
|
ditu
ingurumenarentzat eta biziarentzat. Mineralak, ura,
|
|
|
|
ditu
ingurumenarentzat eta biziarentzat.
|
|
|
Lurzoruak ezinbesteko funtzioak
|
ditu
ingurumenarentzat eta biziarentzat. Mineralak,
|
|
|
Hainbat mugarri
|
ditu
ingurumen hezkuntzak, baina ez da ahaztu behar, gertakari historiko guztietan bezala, mugarri horietara heltzeko, gizarte prozesu garrantzitsuak gertatu direla lehenago.
|
|
|
Alabaina, hezkuntzaren hasierako urratsetan egin behar dira ahaleginik handienak, jakina baita urrats horietan hartutako ohiturek eta sinesmenek bizitzaren ondorengo aldietan irauteko joera dutela. Eskola sistemaren aurreneko urratsetan, ingurumen pedagogiak ezaugarri bereziak izan behar
|
ditu
ingurumen hezkuntzari dagokionez: izadia eta haren logika zuzenean hautematea nahiz harekiko sentsazioak eta esperientziak pertsonalizatzea, nola eta parte hartzea bultzatzen eta adimena lantzen duten joko pedagogikoen bidez. Eta irakaskuntzaren aurreragoko urratsetan irakasgai tradizionaletan txerta daiteke ingurumen hezkuntza, hala nola natur zientzietan, biologian, geografian eta abarretan.
|
|
|
Enpresek eta erakundeek beren jarduerak zer ingurumen arazo sortu duten edo ekar dezaketen jakinarazi behar dute. Aldi berean, langileek enpresen ingurumen kudeaketan parte har dezatela sustatu behar dute, langileei prestakuntza eman behar diete eta enpresa barruan nork bere erantzukizunak hartu behar
|
ditu
ingurumen babesaren alorrean.
|
|
|
Biosferaren azal urdina, urez estalitakoa, aztertu duzu aurreko jardueretan, baina lurrazalean badira zati lehorrak ere, kontinente deritzenak. Zer da lurzorua eta zer funtzio betetzen
|
ditu
ingurumenarentzat eta bizidunentzat?
|
|
|
Lurzoruak ezinbesteko funtzioak
|
ditu
ingurumenarentzat eta biziarentzat. Mineralak, ura, materia organikoa eta zenbait gai kimiko ditu.
|
|
|
Lurzoruak ezinbesteko funtzioak
|
ditu
ingurumenarentzat eta biziarentzat. Mineralak, ura, materia organikoa eta zenbait gai kimiko ditu, eta horien transformazio prozesuetan parte hartzen du.
|
|
|
ekoizten dute, eta etekin handia/ txikia lortzen dute. Jarduera horiek eragin larriak/ arinak
|
ditu
ingurumenean, ibilgailuek sortutako kutsaduragatik eta pestizidak erabiltzeagatik.
|
|
|
Hiriko zaborra sortzea, ez hazteko, ondorio kaltegarriak
|
ditu
ingurumenarentzat, osasunarentzat eta ekonomiarentzat. Hori dela eta, gero eta jende gehiagok hartzen du “zero zabor” bizitzeko modua, eta, horren bidez, ingurunea edo osasuna hobetzeaz gain, poltsikoetan% 40rainoko aurrezkia lor daiteke.
|
|
|
Irudia: Ecoembes 7 Hondakin guztiak birziklatzea Hondakin mota desberdinak bereiztea, gero dagokien birziklatze edukiontzira eramateko, abantaila asko
|
ditu
ingurumenerako eta ekonomiarako. Hasieran pixka bat kosta daiteke, baina gero automatikoki egiten da.
|
|
|
Mendebaldeko dietak gora egiten du mundu osoan, eta ingurumen inpaktu handiak eragiten
|
ditu
ingurumenean eta osasunean
|
|
2017
|
|
|
Hain zuzen ere, ekoizpen bolumena da arazo handienetako bat; izan ere, palmondoak hedadura handietan landatzeak eta olioa egiteko fruituak ustiatzeak eragin handia dute ingurumenean. Deforestazioa, berotegi efektuko gasen emisioa, hainbat animalia espezietarako habitat naturalak galtzea eta hondakin solido eta likido ugari sortzen
|
ditu
ingurumenean eragiten dituen ondorio negatiboak. Zein produktutan dago?
|
|
|
Ur minerala botila bat birziklatzeak onura gehiago
|
ditu
ingurumenean eta ekonomian, eta uste baino onura gehiago ditu.
|
|
|
Hain keinu erraza eginez gero, plastikozko ur mineral botilak edukiontzi horian uzteak onura ugari sortzen
|
ditu
ingurumenarentzat eta ekonomiarentzat: klima aldaketa, energia eta lehengaiak ustiatzea, ontzi berriak edo beste produktu batzuk fabrikatzea, ontzi berriak egitea edo beste produktu batzuk fabrikatzea, adibidez, forro polarrak edo cowboyak.
|
|
|
Naturan abandonatutako zabor kantitatea gero eta handiagoa da, eta adituek uste dute 2050ean ozeanoetako arrainak baino plastiko gehiago egongo dela. Naturan hondakinak botatzeak (littering) inpaktu larriak eragiten
|
ditu
ingurumenean eta ekonomian, hainbat azterlanen antzera. Eta herritarren ekintza ezinbestekoa da hori saihesteko.
|
|
2018
|
|
|
INMA INfancia y Medio Ambiente (Haurtzaroa eta Ingurumena) proiektua Espainiako 7 lekutako ama ume kohorte ikerketa multizentriko prospektiboa da. Haurren hazkundea eta garapena aztertzen
|
ditu
ingurumen baldintzei lotuta. Proiektu horren xehetasun metodologikoak aurretik publikatuak izan dira (6).
|
|
|
Bere aztarna ekologikoak elikatzeko edo janzteko erabiltzen duzun planetaren azalera neurtzen du, baita sortzen dituen hondakinak eta kutsadura metatzeko ere «Aztarna ekologikoa herrialde edo hiri batek, baita norbaitek ere, bere ingurunean duen eraginaren adierazle da, eta kontuan hartzen
|
ditu
Ingurumen Ministerioak editatutako ‘Aztarna ekologikoaren analisia Espainian’ txostenaren egilea David Ponek, «Kontsumo ekologikoaren analisia Espainian» txostenaren barruan. Ekologian, aztarna hori bakoitzak kontsumitzen dituen baliabideak ekoizteko behar den ekoizpen azaleraren guztizkoa da.
|
|
2020
|
|
|
Azken hori erabiltzen dute tanpoiek eta konpresa organikoek (horiek ere zuritu egin behar dira), eta horrek ere baditu eragozpenak: ur eta energia gehiago behar da, eta, proportzio txikiagoan bada ere, konposatu kloratuak askatzen
|
ditu
ingurumenerako. Gaur egun produktu konbentzionalek erabiltzen duten ECF prozesuak dioxinak ere igortzen ditu, baina oso maila txikian.
|
|
|
Horiek horrela, 2013an baino 2,6 gramo CO2 gehiago isurtzen dute autoek kilometroko orain, eta dieselgate auziak 0,25 gramoko hazkundea baizik ez du azaltzen. Gasolinazko motorra gehi SUV autoen ariketak emaitza kezkagarriak utzi
|
ditu
ingurumenari begira. Araudi berriak muga jarri nahi die isuriei, eta, bide batez, auto elektrikoei benetako bultzada bat eman.
|
|
|
Disolbatzaile organikoak, hidrokarburoak, kadmioa, nikela eta selenioa atzeman
|
ditu
Ingurumen Sailaren Ura Agentziak Aixola eta Ego erreketan. Azken horretan uren saneamendua bukatu gabe dagoela eta beraz amonio maila altuagoak agertzea horrek eragin dezakeela adierazi du.
|
|
|
Agroekologiaren Aldeko Hirien Sareak tokiko elikadura sistemak eraiki nahi
|
ditu
ingurumenarekin bat, inklusiboak, erresilienteak, seguruak eta askotarikoak, biztanleria osoari janari osasungarria, jasangarria eta irisgarria ziurtatzeko, tokiko enplegua bultzatuta. Baztango Udala sartu da kanpaina horretan eta ondoko hilabeteetan laneko ildo nagusietakoa izanen du.
|
|
|
Horregatik kezkatuta azaldu dira: “Jarduerak eragin esanguratsuak
|
ditu
ingurumenean gaur egun, eta lantegia handitzeak horiek proportzionalki handitzea ekarriko du: kutsadura atmosferikoa, industria likidoak isurtzea, zarata, bibrazioak, energia kontsumo handia…”.
|
|
|
Biologia erlazionalak hainbat intuizio garatu
|
ditu
ingurumenaren eragin horiek bizidunen konstituzio biologikoari nola eragiten dioten ikertzeko, angelu ezberdinak erakutsiz. Alderdi nagusiak horrela aztertu dira.
|
|
2021
|
|
|
Alde horretatik, araudi bat egongo da hondakinak modu seguruan ezabatzeko eta zabortegian utzi aurretik tratamendu bat egiteko. Azkenik, proiektu honek zehapenak proposatzen
|
ditu
ingurumenaren aurka doazenentzat, bai hondakinak Espainiara beste herrialde batzuetatik sartzeagatik, bai naturan botatzen dituztenentzat. Isunak 1.000 eurokoak dira eta bi milioi eurokoak izan daitezke hondakin arriskutsuak badira.
|
|
|
Erupzio batek aldaketa asko eragiten
|
ditu
ingurumenean. Batzuk onuragarriak izan daitezke, hala nola errauts bolkanikoak, lurrak ongarritzeko erabil baitaitezke.
|
|
|
Eta asko! Hala, AST (Zerbitzu Telematikoen Aragonesa) Twitter en argitaratu duenez, egiten dugun bilaketa bakoitzak 0,2 – 7 gramo CO2 askatzen
|
ditu
ingurumenean (mila bilaketa kilometroko auto bat gidatzearen baliokide dira). Kopuru horiek oso handiak dira, kontuan hartzen badugu minuturo 4.497.420 bilaketa egiten direla munduan Googlen eta 390.030 aplikazio deskargatzen direla, Domoren ‘Data Never Sleeps 7.0’ urteko azterlanaren arabera.
|
|
|
Juhane Dasconek (Idauze Mendi, Zuberoa, 1980), geografia praktikatu ondoren, abentura beraren mentura eskaintzen die orain Estia ingeniari eskolako ikasleei. Euskal Herriko, Afrikako eta diasporako gazteak laguntzen
|
ditu
ingurumen eta gizarte arazoak kontuan hartuz enpresa berriak sortzen.
|
|
2022
|
|
|
El marketina berdeak produktuak garatu, ekoitzi eta banatu nahi
|
ditu
ingurumen aztarna murriztea. Kontsumitzaileak gero eta kontzientziatuago daude planetaren osasuna zaintzearen garrantziaz, eta jasangarritasunaren aldeko apustua egiten duten enpresei laguntzen diete. . Hurrengo lerroetan ikusiko dugu, eta marketina berdea, abantailak eta merkatuteknia mota horren adibide batzuk.
|
|
|
Edozein jabe elkartek edo eraikitzaile batek eska dezake Green Building Council Españaren orrialde ofiziala. Gaur egun, 340 profesional, enpresa eta erakunde baino gehiago daude ziurtagiri honi atxikita, eta horien kostua hainbat faktoreren araberakoa da, baina batez besteko prezioa 5.500 euro da eraikin bakoitzeko. VERDE ziurtagiriak kontuan hartzen
|
ditu
ingurumena errespetatzea, baliabideak aurreztea, erosotasuna, biztanleen edo erabiltzaileen bizi kalitatea, ingurunearekiko bateragarritasuna eta erabilitako materialak. “Ziurtagiri hori fase bakoitzeko bizi zikloaren azterketaren (BZA) hurbilketan oinarritzen da, eta eraikinaren eta haren kokalekuaren inpaktuen murrizketa ebaluatzen du, bai diseinu estrategietan, bai errendimendu faktoreetan, jasangarritasun irizpideen zerrenda batean bilduta”, azaldu du Ignacio Martiniano Revuelta arkitekto eta hirigileak.
|
|
|
Testu horretan, ingurumen aztarnan oinarritutako etiketatze sistema bat ezarri zen elikagaietarako eta ehunetarako. Legeak gehienez bost urte ezartzen
|
ditu
ingurumen inpaktuak kalkulatzeko metodologiak ebaluatzeko. 2020an Frantziak etiketatze proposamenak aurkezteko deialdia ireki zuen eta erantzuna masiboa izan zen:
|
|
|
Horri esker, balio erantsi handiagoko merkatuak lor ditzakete eta lehiakorragoak izan, eta landa ingurunean balioa sortzen dute. “Praktika onenak erabiltzen
|
ditu
ingurumenerako eta klimarako, biodibertsitate maila handia, animalien ongizatea aintzat hartzea eta substantzia eta prozesu naturaletan oinarritutako ekoizpena”, dio Concha Fabeiro Espainiako Agroekologia Elkarteko lehendakariak. Nekazaritza ekologikoko proiektuek erabat bat egiten dute nekazaritza industrializatuarekin, eta haren helburu bakarra, Fabeiroren arabera, elikagaien ekoizpena areagotzea da.
|
|
|
Horiek hala, begi bistakoa da amoniakoak eta horren erabilerak eragin handia izan dutela XX. eta XXI. mendeetako segurtasun militarrean, elikagaien ekoizpenean eta bioerregaietan. Erabilera horrek, baina, ondorio kaltegarriak izan
|
ditu
ingurumenean, eta, gainera, nazioarteko desoreka are gehiago sustatu du. Izan ere, egungo gizartea nitrogenoan oinarritutako ekonomiaren mende dago, baina Haber Bosch prozesuaren onurak ez daude munduko herrialde guztien eskura.
|
|
|
Politikan egin beharreko aldaketei buruz ere idatzi du, eta gako batzuk eman
|
ditu
ingurumen arloan adostasun zabalago bat lortzeari begira: «Garrantzitsua da gizarteko eragileen arteko konfiantza.
|
|
|
Proiektua babesteko, txostenean azaltzen da zein abantaila dituen alternatibak bertze planteamenduko ibilbideekin alderatuz: bertzeak bertze, haien aukerak inbertsio txikiagoa eskatzen du, ibilbide berri bat eraikitzeak baino ondorio gutxiago
|
ditu
ingurumenean, lehenago jartzen da martxan eta, azpiegitura gutxiago direnez, mantentze kostuak apalagoak izanen dira.
|
|
|
Uribe Kostako Zerbitzu Mankomunitateak haurtzarotik sustatu gura
|
ditu
ingurumena errespetatu eta zaintzeko balioak eta ohiturak. Helburu horregaz, apirilaren 26an, martitzenean, UK Argi eta Garbi ekimena aktibatu du, eskualdeko ikastetxeetan gauzatuko den proiektua, hain zuzen ere.
|
|
|
Ontziak eta gauzak birziklatzeko banandu dituen (edo ingurumenaren alde zeozer egin duen) edonork egin diezaioke galdera berdina bere buruari. Zerk motibatzen
|
ditu
ingurumen inpaktua murrizteko intentzioak. Nola igarotzen gara pentsamenduetatik jokabideetara?
|
|
2023
|
|
|
Natura «gutxiesteak» ekarri
|
ditu
ingurumen krisiak, ikerketa baten arabera
|
|
|
Aitortza BERRIArentzat berarentzat dela esango nuke, ingurumen gaiei garrantzia eman dielako hasiera hasieratik». Lasarte Orian (Gipuzkoa) 1973an jaiotako kazetariak urte luzez landu
|
ditu
ingurumenarekin lotutako gaiak. «Niri egokitu zait Egunkaria n eta BERRIAn bereziki gai horien berri ematea, eta hori da orain kazetarien elkargoak saritu duena.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak ekainean eta uztailean eman zituen aldeko txostenak, ingurumen inpaktuaren ingurukoak. Jaurlaritzak igorritako txostenaren arabera, instalazio horrek kalte «txikiak» eragingo
|
ditu
ingurumenean. Halere, enpresak zenbait zuzenketa egin behar izan zituen inpaktua apaltzeko.
|