|
2005
|
|
|
beraiek gainerako nazio eta hizkuntzen artean betetzen duten lekua zehaztea, hain zuzen, euren jatorriaren arabera eta baita euren balio eta garrantziaren arabera ere, edo, bestela esanda, euskal nazioak eta hizkuntzak gizadiaren historian bete duten paperaren arabera eta horiek hizkuntzaren kontzeptua bera ezagutzeko eta zabaltzeko duten esanahiaren arabera. Azken atal honek, halabeharrez, neure ideien eta konbentzimenduen ondorioak bilduko
|
ditu
ere, baina ziur nago —aitzineko bi atalak burutuko ditudan bezala burututa— beste edozein adituk posible izango duela hirugarren hau eraldatzea edo bere erara besteren bat garatzea.
|
|
2007
|
|
|
214 W. v. Humboldt, GS V 7 (in" Inwiefern..."). Antzeko ideiak lantzen
|
ditu
ere autoreak hemen: GS VII 36 —WfB III 408 409— (in" Einleitung zum Kawi Werk") eta VI 125 —III 160 161— (in" Verschiedenheiten...").
|
|
2010
|
|
|
Finean," aipatutako diziplinek", honela Payrato," erabilera linguistikoaren testuinguruari, alegia, berorren habitat edo oinarri soziokulturalari erreparatu beharra aldarrikatzen dute" 178, eta, jakina, horrek zuzenean eragiten du hizkuntz irakaskuntza ulertzeko eta planteatzeko moduan. Egungo pedagogia linguistikoak, bestela esanda, garbi du hizkuntz ezagutza eta erabilera batera landu behar direla —" hizkuntzaren izaera soziala", honela Bourdieu," bere barne ezaugarrietako bat da" 179—, eta horrexegatik kontsideratzen
|
ditu
ere elementu estralinguistikoak. " Hizkuntzen irakaskuntza" dela-eta —eta bertan eragiten duten" aldagai sozialak" aipatu ondoren—, zera dio Moreno Fernandezek:
|
|
|
Batetik," bi hizkuntzen aldi bereko jabekuntza" kontsideratuko dugu, alegia, haur batek —adituen arabera— hizkuntza berri bat hiru urte bete aurretik eskuratzen dueneko jabekuntza237 Kasu horretan" elebidun goiztiarraz" hitz egiten dugu, horra iristeko haurrak —honela Siguan eta Vila238— hiru fase igaro behar dituelarik. Lehenengoan —2 urtera arte—, haurrak" ez ditu bi lexikoak bereizten eta, ondorioz, hizkuntza bateko zein besteko hitzak osotasun bezala erabiltzen ditu" 239 Bigarren fasean —2 urte bitartean—, haurrak atzematen du" zeinuaren arbitrariotasuna" eta, horrela, bereizten
|
ditu
ere bi hizkuntzen" lexikoak", baina ez euren" arau morfo sintaktikoak" 240 Aldiz, hirugarrenean —3 urtetik aurrera—, haurrak" desberdintzen ditu bi kodeak, bai lexikalki bai morfo sintaktikoki", exijitzen du" pertsona bat—hizkuntza bat" printzipioa eta" lehen hizkuntza bezalako egiazko elebidun" bihurtzen da241 Bestetik," bigar... Horrela, interesgarria dirudi —Kleini eta, batez ere, Krasheni jarraituz—" jabekuntza" eta" ikaskuntza" bereiztea, bata" espontaneoagoa" eta bestea" gidatuagoa" diren heinean244 Bereizketa horretan oinarritzen du Krashenek, hain zuzen," monitorearen" teoria ezaguna, zeinen arabera hizkuntza irakaskuntzak biak kontsideratu behar dituen245 Bestela, ere, aipatzekoa da nola azpimarratzen duten" analisi kontrastiboek" —" teoria chomskyar" hertsiek ez bezala— lehen hizkuntzaren egituraren eragina bigarren hizkuntza baten jabekuntza ikaskuntza prozesuan246 Bukatzeko, esan dezagun, labur bada ere, bigarren hizkuntz (ar) en jabekuntzaren inguruko ikerketek azken urteotan ezagutu duten hazkundea, egiaz, ez dagokiola bakarrik aztertutako gai kopuruari, baizik eta baita bertan erabilitako metodoen aniztasunari ere247.
|
|
|
" Hizkuntzak Gizarteak Kulturak erlazioa": hizkuntzaren historizitateak, azkenik, gizarte eta kultura ezberdinekiko hizkuntzen loturaren gradua eta forma aztergai bihurtzen
|
ditu
ere. Jarraian egungo hizkuntzaren filosofiari begiratzen badiogu —eta orain Acero, Bustos eta Quesada izango dira gure gidariak4—, halaber elkarren osagarri diren oinarrizko bi joera bereiz ditzakegu.
|
|
|
Zeregin humanizatzailea duen gure hizkuntzaren pedagogiak, baina, bereziki kontsideratu behar
|
ditu
ere bestelako hizkuntzaren zientziak, ze horiek ez dute hizkuntzaz bakarrik hitz egiten, baizik eta —horren bitartez— baita gizakiaz ere. Linguistika eta hizkuntzaren pragmatika dira idazlan honetan lehenik aipatuko ditugunak:
|
|
2014
|
|
|
Eztabaidaezina da opera araztu dela, estetikoki bikaindu dela; edo agian, orain arte inoiz izan gabeko esanahi estetiko bat hartu duela bere entzule gehienentzat. Baina muga berriak jasan
|
ditu
ere, zeren lehenaldiko obrak nahikoa dira publiko berri hori asetzeko. Jada ez dira obra berriak nahi.
|